Βιβλιο

H.P. Lovecraft: Η ονειρική αναζήτηση της άγνωστης Καντάθ, ένα αριστούργημα

Το Βιβλίο της Εβδομάδας, από τις Εκδόσεις Οξύ

kyriakos_1.jpg
Κυριάκος Αθανασιάδης
5’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
H.P. Lovecraft: «Η ονειρική αναζήτηση της άγνωστης Καντάθ», ένα αριστούργημα
Η εικόνα είναι φτιαγμένη με το πρόγραμμα Sora

Νέοι τίτλοι που ξεχωρίζουν, προτάσεις που αξίζουν τον χρόνο σας, κείμενα για το βιβλίο και την ανάγνωση

H.P. Lovecraft, «Η ονειρική αναζήτηση της άγνωστης Καντάθ» (μετάφραση Μαρία Έξαρχου, 240 σελίδες, Εκδόσεις Οξύ)

Η νουβέλα «Η Ονειρική Αναζήτηση της Άγνωστης Καντάθ» του H.P. Lovecraft είναι ένα από τα πιο ιδιαίτερα και λιγότερο τυπικά έργα του συγγραφέα, καθώς ανήκει στον κύκλο των ιστοριών του για τις Ονειροχώρες (Dreamlands), τον Κύκλο του Ονείρου. Γραμμένο μεταξύ 1926 και 1927, αλλά δημοσιευμένο μετά θάνατον το 1943, αυτό το επικό έργο ξεχωρίζει από τον καθαρό κοσμικό τρόμο για τον οποίο είναι ευρέως γνωστός ο Λάβκραφτ, εστιάζοντας περισσότερο στη φαντασία και την περιπέτεια.

H.P. Lovecraft: «Η ονειρική αναζήτηση της άγνωστης Καντάθ»

Η ιστορία ακολουθεί τον Ράντολφ Κάρτερ, που πρωταγωνιστεί και σε άλλες ιστορίες του Λάβκραφτ, ουσιαστικά ένα alter ego του, στην τολμηρή του αναζήτηση: να βρει τη μυστηριώδη πόλη Καντάθ, που έχει ήδη δει τρεις φορές στα όνειρά του, προτού οι θεοί την αφαιρέσουν από τη μνήμη του. Η αναζήτηση τον οδηγεί σε ένα μακρύ, περίπλοκο ταξίδι σε έναν ονειρικό κόσμο όπου η φαντασία και ο νόμος της βούλησης έχουν μεγαλύτερη ισχύ από τη φυσική πραγματικότητα. Ο Κάρτερ θα σκαρφαλώσει σε απόκρημνα βουνά, θα έρθει αντιμέτωπος με φανταστικά —και φρικώδη— πλάσματα, θα διασχίσει εμμονικά πόλεις και άγνωστα τοπία… ώς το τέλος.

Το ύφος εδώ είναι σαφώς διαφορετικό από τον γνωστό, σκοτεινό και απαισιόδοξο, τόνο των πιο φημισμένων του έργων, και κυρίως αυτών που συναπαρτίζουν τον Μύθο του Κθούλου — αυτών δηλαδή που έχουν και τους πιο σκληροπυρηνικούς, ορκισμένους φαν. Στην «Καντάθ», ο Λάβκραφτ υιοθετεί ένα πιο λυρικό, αρχαϊκό και πληθωρικό ύφος, που αποσκοπεί στη δημιουργία μιας φαντασμαγορικής, παραμυθένιας ατμόσφαιρας — και το πετυχαίνει. Προφανώς. Η αίσθηση του τρόμου υποχωρεί μπροστά σε εκείνην του θαυμαστού, αν και στοιχεία του κοσμικού τρόμου, όπως ο Νιαρλαθοτέπ, το Έρπον Χάος, και ο άμορφος και λυσσαλέος Αζαθόθ —από τους πιο αγαπημένους μας θεούς στο λαβκραφτικό πάνθεον—, θα κάνουν βέβαια την εμφάνισή τους, υπενθυμίζοντάς μας την τεράστια και αδιάφορη κλίμακα του Σύμπαντος.

Πολλά από τα μέρη που παρουσιάζονται εδώ έχουν αναφερθεί και σε προηγούμενες ιστορίες του κύκλου, όμως στην «Καντάθ» έχουμε την ευκαιρία να τα γνωρίσουμε πολύ πιο εκτεταμένα. Έχουμε να κάνουμε με έναν κόσμο ζωντανό, περίπλοκο, χαώδη και πλήρη: έναν κόσμο —και να μας συμπαθάτε— πέρα για πέρα αληθινό. Η αναζήτηση του Carter δεν είναι απλώς γεωγραφική, αλλά και ψυχολογική και φιλοσοφική. Είναι μια ωδή στη δύναμη της φαντασίας και τη σημασία της διατήρησης της παιδικής αίσθησης του θαυμαστού ενάντια στην πεζότητα του κόσμου. Η Πόλη του Ηλιοβασιλέματος είναι μια πόλη της μνήμης.

Σπάνιο και ατίμητο δείγμα λυρικής φαντασίας. Ένα αριστούργημα προορισμένο να εγκατασταθεί στην καρδιά όσων το περίμεναν από πάντα.

Η Μαρία Έξαρχου μας παραδίδει μία άψογη, εντυπωσιακή μετάφραση. Προσθέτει μάλιστα και ένα ενημερωμένο επίμετρο στο τέλος του τόμου — που είναι ο 10ος από τους συνολικά 15 των Απάντων του Λάβκραφτ στο Οξύ. Μια σειρά που δεν πρέπει να λείπει από τη βιβλιοθήκη κανενός ρέκτη.

Σημείωση: Στην πόλη μας έχουμε και βιβλιοπωλείο, που εκδίδει και βιβλία, με αυτό το όνομα: Η Άγνωστη Καντάθ. Μάλλον η καλύτερη ονομασία βιβλιοπωλείου στον κόσμο.

  • Διαβάστε ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από το βιβλίο:

Ώς εκείνο το σημείο το βουνό είχε πολλές στροφές, κι έτσι η μακρύτερη και σκαλισμένη πλευρά ήταν ακόμα κρυμμένη. Τότε ο Κάρτερ είδε μια προεξοχή που συνέχιζε προς τα πάνω και αριστερά: φαινόταν να πηγαίνει προς τα εκεί που ήθελε να πάει κι εκείνος. Ακολούθησε αυτή την πορεία με την ελπίδα πως είχε καταλάβει σωστά. Μετά από δέκα λεπτά είδε ότι πράγματι δεν ήταν αδιέξοδο, αλλά έκανε ένα απότομο τόξο που, αν τίποτα δεν τον διέκοπτε ή δεν άλλαζε την πορεία του, θα τον έφερνε ύστερα από μερικές ώρες ανάβασης σ’ εκείνη την άγνωστη νότια πλευρά που κοίταζε τους μοναχικούς γκρεμούς και την καταραμένη κοιλάδα της λάβας. Καθώς η θέα ανοιγόταν κι άλλο από κάτω του, πρόσεξε πως εκείνες οι περιοχές ήταν ακόμη πιο άδειες και άγριες απ’ όσες είχε δει περνώντας δίπλα στη θάλασσα. Και η πλαγιά του βουνού ήταν κάπως διαφορετική: είχε παντού παράξενες ρωγμές και σπηλιές που δεν υπήρχαν στην ευκολότερη πορεία που είχε αφήσει πίσω του. Κάποιες ήταν από πάνω, κάποιες άλλες από κάτω του, όλες σε κάθετους βράχους που σίγουρα δεν μπορούσε να φτάσει ανθρώπινο πόδι. Ο αέρας ήταν τώρα παγωμένος, αλλά η ανάβαση ήταν τόσο δύσκολη που δεν τον πείραζε. Το μόνο που τον ανησυχούσε ήταν πως όλα γύρω του γίνονταν όλο και πιο παράξενα, και σκέφτηκε πως το ίδιο μπορεί να είχαν προσέξει και οι προηγούμενοι ταξιδιώτες και γι’ αυτό έβγαλαν όλες εκείνες τις παράλογες ιστορίες για τα στοιχειά της νύχτας, ώστε να εξηγήσουν τον χαμό των αναρριχητών που έπεφταν από εκείνα τα επικίνδυνα μονοπάτια. Δεν εντυπωσιαζόταν ιδιαίτερα με τις ιστορίες των ταξιδιωτών, αλλά καλού κακού είχε μαζί του ένα γιαταγάνι. Μοναδική του επιθυμία ήταν να δει εκείνο το σκαλιστό πρόσωπο που ίσως τον οδηγούσε στους θεούς πάνω στην άγνωστη Καντάθ.

  • Νά και το οπισθόφυλλο:

Η «Ονειρική Αναζήτηση της Άγνωστης Καντάθ» («The Dream-Quest of Unknown Kadath») είναι ένα από τα σημαντικότερα έργα του H. P. Lovecraft, γραμμένο γύρω στο 1926-27 αλλά εκδοθέν μετά τον θάνατό του (1943). Η πλοκή ακολουθεί τον Ράντολφ Κάρτερ, έναν χαρακτήρα που εμφανίζεται συχνά στα έργα του Lovecraft. Ο Κάρτερ, μέσα από τα όνειρά του, αναζητά μια θαυμαστή και υπερκόσμια πόλη που του αποκαλύφθηκε στον ύπνο, αλλά πάντα τού ξεγλιστρά. Η αναζήτηση τον οδηγεί σε ένα μακρύ, επικίνδυνο ταξίδι μέσα από αλλόκοσμους τόπους, πλάσματα και θεότητες, με απώτερο σκοπό να φτάσει στην απαγορευμένη και μυστηριώδη Καντάθ, όπου πιστεύει ότι κρύβεται το μυστικό της πόλης των ονείρων του.

  • Και ένα συνοπτικό βιογραφικό του συγγραφέα:

Ο Howard Phillips Lovecraft (Χάουαρντ Φίλιπς Λάβκραφτ) γεννήθηκε στο Πρόβιντενς του Ρόουντ Άιλαντ στις 20 Αυγούστου 1890. Η ζωή του σημαδεύτηκε από μια παιδική ηλικία με ευαισθησία και ασθενική υγεία, που τον κράτησε σε μεγάλο βαθμό απομονωμένο. Μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον που χαρακτηριζόταν από την πρώιμη ψυχική κατάρρευση του πατέρα του και την υπερπροστατευτική στάση της μητέρας του. Αυτή η απομόνωση τον οδήγησε να αφοσιωθεί από νωρίς στο διάβασμα και τη μελέτη των επιστημών, ιδίως της αστρονομίας, καθώς και των αρχαίων πολιτισμών και της αγγλικής λογοτεχνίας. Ο Λάβκραφτ δεν ολοκλήρωσε ποτέ τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, αλλά διατήρησε μια ευρεία μόρφωση μέσω αυτοδιδασκαλίας.

H.P. Lovecraft: «Η ονειρική αναζήτηση της άγνωστης Καντάθ», ένα αριστούργημα

Η συγγραφική του καριέρα ξεκίνησε με ποίηση, αλλά γρήγορα στράφηκε στη φανταστική λογοτεχνία τρόμου (weird fiction). Ήταν ένας από τους πρώτους που ενσωμάτωσε στοιχεία επιστημονικής φαντασίας —εξωγήινες οντότητες, ταξίδια στον χρόνο και σε άλλες διαστάσεις— στο είδος του τρόμου, δημιουργώντας ένα νέο υποείδος, τον κοσμικό τρόμο (cosmic horror). Εδώ, η ανθρωπότητα είναι ασήμαντη απέναντι σε αρχαίες, αδιανόητες και παντοδύναμες οντότητες, θεούς που δεν νοιάζονται για τίποτε και απειλούν να καταστρέψουν εκ νέου τα πάντα.

Αν και είναι ένας από τους πιο επιδραστικούς συγγραφείς του 20ού αιώνα, η αναγνώρισή του ήρθε μεταθανάτια. Κατά τη διάρκεια της ζωής του, δημοσίευε τα έργα του κυρίως σε pulp περιοδικά όπως το Weird Tales, και αντιμετώπιζε διαρκή οικονομικά προβλήματα, συχνά αναλαμβάνοντας διορθώσεις και ghostwriting για άλλους συγγραφείς. Μια σύντομη περίοδος γάμου με τη Sonia Greene (Σόνια Γκριν) τον οδήγησε στη Νέα Υόρκη, αλλά σύντομα επέστρεψε απογοητευμένος και τρομαγμένος στο Πρόβιντενς, όπου και έζησε τα τελευταία του χρόνια σε πλήρη απομόνωση. Στην τελευταία περίοδο της ζωής του (1926-1937) έγραψε τα πιο γνωστά του έργα, που αποτελούν τον πυρήνα του Μύθου του Κθούλου, ένα μυθοπλαστικό σύμπαν θεοτήτων, πλασμάτων και απαγορευμένων βιβλίων όπως το Νεκρονομικόν. Ανάμεσα στα σημαντικότερα έργα του, που είναι πολλά, συγκαταλέγονται και τα εξής: «Το Κάλεσμα του Κθούλου», «Στα Βουνά της Τρέλας», «Η Σκιά πάνω από το Ίνσμουθ», «Το Χρώμα από το Διάστημα».

Πέθανε στις 15 Μαρτίου 1937 στο Πρόβιντενς, σε ηλικία μόλις 46 ετών, από καρκίνο του εντέρου, σε συνθήκες ένδειας και απομόνωσης. Η πελώρια επιρροή του έγινε εμφανής δεκαετίες μετά τον θάνατό του, διαμορφώνοντας όχι μόνο τη λογοτεχνία, αλλά και τον κινηματογράφο, τα κόμικς, τα βιντεοπαιχνίδια — και τη ζωή αμέτρητων ανθρώπων.

H.P. Lovecraft: «Η ονειρική αναζήτηση της άγνωστης Καντάθ», ένα αριστούργημα

Βρείτε το στο βιβλιοπωλείο της γειτονιάς σας, ή όπου αλλού σάς αρέσει να προμηθεύεστε τα βιβλία σας.

* * *

Το Ημερολόγιο κυκλοφορεί τρεις φορές την εβδομάδα: κάθε Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή. Τις Κυριακές, η στήλη μεταμορφώνεται στο Βιβλίο της Εβδομάδας. Στείλτε μας μέιλ αν θέλετε να μας πείτε ή να μας ρωτήσετε κάτι — οτιδήποτε. Σας ευχαριστούμε πολύ.

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Φραντσέσκα Ντιοταλέβι
Φραντσέσκα Ντιοταλέβι: Το να γράψω για τη Βίβιαν Μάιερ υπήρξε άσκηση λεπτότητας, σεβασμού και θάρρους

Με αφορμή το βιβλίο «Με τη δική σου ματιά μονάχα», η συγγραφέας μιλά αποκλειστικά στην Athens Voice για την πρόκληση να μετατρέψει την κρυφή ζωή της Μάιερ σε μια δυνατή μυθοπλαστική αφήγηση

Σμαρώ Τζενανίδου,  «Η Βενετία αλλιώς»
15 συγγραφείς συνομιλούν με τον αγαπημένο τους πίνακα στο Ίδρυμα Κακογιάννης

Η συλλογή διηγημάτων «Οι Αόρατοι της Γης» είναι το αποτέλεσμα του δημιουργικού διαλόγου των συγγραφέων με ένα έργο της ομότιτλης έκθεσης της Σμαρώς Τζενανίδου

Δημήτρης Τσεκούρας: Είναι αδιανόητο να μην νικάει το καλό
Δημήτρης Τσεκούρας: Είναι αδιανόητο να μη νικάει το καλό

Ο συγγραφέας και μεταφραστής μιλά για το νέο του μεταφραστικό έργο, τη συλλογή του Γεωργιανού συγγραφέα Έρλομ Αχβλεντιάνι «Ο άντρας που έχασε τα λογικά του», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.

// EMPTY