Θεατρο - Οπερα

Ο κόσμος μια σκηνή: ο Σαίξπηρ επιστρέφει στο μετα-covid Λονδίνο

Ανοίγει ξανά μετά από πεντάμηνη καραντίνα η Έκθεση του θεάτρου Globe στην ανατολική όχθη του Τάμεση

344759-716390.jpg
Μαρία Τσοσκούνογλου
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
shakespeare1.jpg

Στο Λονδίνο άνοιξε ξανά για το κοινό η Μεγάλη Έκθεση για τον Σαίξπηρ γνωστή και ως Globe Exhibition

Αν υπάρχει ένα θέατρο που μπορεί να διηγηθεί την ιστορία της ίδιας της πόλης του Λονδίνου, αυτό είναι το θέατρο του Γουίλιαμ Σαίξπηρ στην ανατολική όχθη του Τάμεση, το περίφημο Globe Theatre – μπορεί να το ακούσετε και σαν Ξύλινο Ο ή ακόμα και ως the Great Icosahedron, ναι, η ελληνική λέξη /20εδρο πολύγωνο/ που χρησιμοποιείται για να περιγράψει το ιδιαίτερο σχήμα του.

gettyimages-51246475.jpg
1647 - Γκραφούρα της περιοχής Bankside με το θέατρο Globe να ξεχωρίζει © Rischgitz / Getty Images / Ideal Image

Αυτό το θέατρο που φτιάχτηκε το 1599, καταστράφηκε το 1614 και στήθηκε ξανά στα θεμέλια του παλιού θεάτρου στις αρχές του 20ου αιώνα, ακολούθησε τη μοίρα όλων των υπόλοιπων στο Λονδίνο όταν σταμάτησε τη λειτουργία του από τον περασμένο Μάρτιο λόγω της πανδημίας του  κορωνοϊού και εξακολουθεί να παραμένει κλειστό μέχρι νεωτέρας. Κλειστό χωρίς παραστάσεις και κοινό. Ούτε δράματα πια ή κωμωδίες μήτε τραγωδίες ή σκληρές μονομαχίες, άδεια η σκηνή από ηθοποιούς και μουσικούς, άδεια τα όμορφα ξύλινα καθίσματα από θεατές, στέκει σήμερα σιωπηλό και έρημο.

gettyimages-639158744.jpg
© English Heritage / Heritage Images / Getty Images / Ideal Image

Έρημο; Ούτε κατά διάνοια! Γιατί από τις 21 Αυγούστου άνοιξε ξανά για το κοινό η Μεγάλη Έκθεση για τον Σαίξπηρ γνωστή και ως Globe Exhibition που βρίσκεται στις εγκαταστάσεις του θεάτρου. Πρόκειται για μια θαυμάσια περιήγηση που διαρκεί μία περίπου ώρα κατά την οποία οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να ακούσουν γλαφυρές αφηγήσεις από προικισμένους και ενθουσιώδεις ξεναγούς που ζωντανεύουν τον κόσμο του Σαίξπηρ αλλά και την συναρπαστική και συχνά επικίνδυνη ατμόσφαιρα του Ελισαβετιανού Λονδίνου όπου, το 1599, η Ανατολική  Όχθη του Τάμεση ήταν η καρδιά της  ψυχαγωγίας της πρωτεύουσας και κυριαρχούσε ο τζόγος, η πορνεία, τα καταγώγια και βέβαια, τα θέατρα - ένα λαϊκό είδος διασκέδασης που δεν έχαιρε και μεγάλης εκτίμησης στους κύκλους των ευγενών της εποχής. Το εισιτήριο κόστιζε μία πένα (αντίστοιχο με 5-7 ευρώ) και οι θεατές φρόντιζαν να έχουν μαζί τους φαγητό και πιοτό αφού οι παραστάσεις τράβαγαν σε μάκρος, πάνω από 4-5 ώρες. Το κοινό συμμετείχε στην πλοκή του έργου με ενθουσιασμό αλλά και φωνές αγανάκτησης αν κάτι δεν ήταν του γούστου του ή διαφωνούσε με τις απόψεις του συγγραφέα. Είναι γνωστό ότι ο Σαίξπηρ παρατηρούσε τις αντιδράσεις των θεατών και δεν δίσταζε κατά την διάρκεια μιας παράστασης να αλλάξει στη σκηνή τα λόγια των ηθοποιών για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του κοινού του.

gettyimages-173533891.jpg
Θεατές παρακολουθούν την παράσταση «Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας» © Oli Scarff / Getty Images / Ideal Image

Μαθαίνει κανείς κι άλλα παράξενα και σπουδαία που συνέβαιναν επί σκηνής όπως το πώς στηνόταν μια παράσταση στα θέατρα της εποχής, από το γράψιμο και τις πρόβες μέχρι τη μουσική, το χορό και τα σκηνικά. Ή πώς έφτιαχναν τα ειδικά εφέ - τις βροντές, τις αστραπές ή την φουρτουνιασμένη θάλασσα αλλά και για τα φλασκιά γεμάτα αίμα χοίρου για τις σκηνές όπου το αίμα έπρεπε να ρέει άφθονο.

3.jpg
Το βεστιάριο με τα κοστούμια των ηθοποιών έτοιμα για την επόμενη παράσταση

4.jpg
Τακτικά τοποθετημένα και τα παπούτσια εποχής περιμένουν υπομονετικά να χρησιμοποιηθούν ξανά

Από τα πιο ενδιαφέροντα, η εξαίσια συλλογή κοστουμιών στο βεστιάριο του θεάτρου και οι πληροφορίες για τον σχεδιασμό και την κατασκευή τους πριν από 400 χρόνια.
 
7+1  λόγοι που κάνουν το θέατρο Globe ακαταμάχητο
  
1. Η τιμή των εισιτηρίων
Το Λονδίνο φημίζεται για τις θεατρικές του παραστάσεις αλλά οι τιμές είναι αρκετά υψηλές, κάτι που δεν συμβαίνει με τα εισιτήρια του Globe. Εδώ οι τιμές δεν ξεπερνάνε τις 15-20 λίρες/ περίπου 20-25 ευρώ,  ενώ το εισιτήριο για μια θέση μπροστά ακριβώς στη σκηνή κοστίζει μόλις 5 λίρες/σχεδόν 7 ευρώ

2. Η κατασκευή
Από την αρχιτεκτονική των εμφανών δοκών έως τις περίτεχνες ξύλινες λεπτομέρειες της σκηνής ή το όμορφο χειροποίητο κιγκλίδωμα των θεωρείων, οι καλλιτεχνικές λεπτομέρειες σε όλο το θέατρο είναι πραγματικά εντυπωσιακές.

11_2.jpg
Η σκεπή του θεάτρου στηρίζεται σε δύο μεγάλους κορμούς από βελανιδιές 400 ετών. Έχουν βαφτεί έτσι ώστε να θυμίζουν μάρμαρο
 
 
3. Στον καθαρό αέρα
Ποιος θέλει να παρακολουθήσει ένα θεατρικό έργο τριών ωρών σε ένα θέατρο γεμάτο κόσμο ενώ θα μπορούσε να το απολαύσει  στον καθαρό αέρα, κάτω από τον έναστρο ουρανό; Όπως συνέβαινε και την εποχή του Σαίξπηρ, το Globe είναι ένα υπαίθριο θέατρο, με ότι αυτό συνεπάγεται αν λάβει κανείς υπόψη του τις δραματικές εναλλαγές του βρετανικού καιρού- εδώ αξίζει να ακολουθήσουμε την αλάνθαστη συμβουλή της ελληνίδας μάνας: Ζακέτα να πάρεις.
  
4. Η αχυρένια στέγη
Μετά τη Μεγάλη Πυρκαγιά του 1666, το θέατρο Globe  είναι το μοναδικό κτίσμα στο Λονδίνο που επιτρέπεται να έχει αχυρένια οροφή. Βέβαια, σε αντίθεση με την παραδοσιακή μεσαιωνική στέγη,  αυτή η μοντέρνα εκδοχή της διαθέτει ενσωματωμένη πυροπροστασία τελευταίου τύπου, όπως επιβραδυντικά υλικά και υπερσύγχρονους ψεκαστήρες.

12_2.jpg
Μετά την Μεγάλη Πυρκαγιά του 1666 το θέατρο Globe είναι το μοναδικό κτίσμα στο Λονδίνο που επιτρέπεται να έχει αχυρένια στέγη

 
 5. Το ασυνήθιστο σχήμα του
Πότε ήταν η τελευταία φορά που ακούσατε την ελληνική λέξη icosahedron  με βέρα προφορά Οξφόρδης για να σας περιγράψουν ένα όντως παράξενο κτίριο σε σχήμα 20πλευρου πολυγώνου; Μόλις επισκεφθείτε το Globe, θα μπορείτε να απαντήσετε εύκολα σε αυτήν την ερώτηση.


 
8.jpg
«Ξύλινο Ο», «Icosahedron» /η ελληνική λέξη για το 20πλευρο πολύγωνο/ μερικές από τις ονομασίες του θεάτρου Globe

 
 6. Η θέση του
Το θέατρο Shakespeare's Globe,  ξεχωρίζει στην ανατολική όχθη του Τάμεση, σε μια από τις πιο ενδιαφέρουσες και ζωντανές περιοχές του Λονδίνου. Σε απόσταση αναπνοής βρίσκεται η πινακοθήκη  Μοντέρνας τέχνης Tate Modern, επίσης η πιο πρόσφατα κατασκευασμένη γέφυρα του ποταμού- η περίφημη Millennium Bridge ή αλλιώς η γέφυρα της Χιλιετίας,  ο καθεδρικός ναός του Αγίου Παύλου,  η Γέφυρα του Λονδίνου καθώς και η υπαίθρια αγορά Borough Market.
 
7. Ο χορός στο φινάλε
Όπως συνηθιζόταν κατά την διάρκεια της Ελισαβετιανής περιόδου, κάθε έργο του Σαίξπηρ τελείωνε με έναν μεγάλο χορό. Όλοι οι ηθοποιοί - ακόμη και εκείνοι που σύμφωνα με την πλοκή είχαν πεθάνει κατά τη διάρκεια της παράστασης – ανέβαιναν στη σκηνή και  όλοι μαζί χόρευαν σε ένα λαμπρό φινάλε. Αυτή η πρακτική φαίνεται ότι λειτουργούσε καθαρτικά για το κοινό μετά από τις δραματικές σκηνές που είχαν προηγηθεί.  Σήμερα, αυτή η παράδοση συνεχίζεται και έτσι κάθε θεατρικό έργο εδώ τελειώνει με μια μεγάλη γιορτή επί σκηνής.
 
8. Ο Σαίξπηρ όπως έπρεπε να είναι
Υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι που σκέφτονται ότι τα έργα του Σαίξπηρ είναι στεγνά και βαρετά. Πόσο μεγάλη πλάνη. Ακόμη και στις πιο δραματικές σκηνές , ο Σαίξπηρ άφηνε να ανθίζει η άλλη του πλευρά, αυτή του αστείου, τολμηρού και ευφάνταστου συγγραφέα που δεν παύει να αφουγκράζεται τον ψίθυρο του πλήθους, την ένταση της κορύφωσης λίγο πριν πέσει η αυλαία, σαν τον πρωταγωνιστή μιας ροκ συναυλίας που μέχρι το τέλος δεν σταματά να επικοινωνεί με το κοινό του ξανά και ξανά.
Είναι αυτός κυρίως ο λόγος που κάθε βράδυ στις όχθες του Τάμεση μαζεύονται 1.500 άνθρωποι, άγνωστοι μεταξύ τους, για να ακούσουν και να δουν επί τρεις ώρες πώς ήταν, πώς είναι και πώς θα μπορούσε να είναι ο κόσμος μας.
 

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ