Δεν τα κάνουμε πάντα (ή και ποτέ) με επιτυχία, όχι όλοι, και όχι όλα. Συχνά, μας κουράζει κάποιο από αυτά, ή τα δύο, ή και τα τρία. Και τα αποφεύγουμε, και τα μισούμε, και μας αργάζουν το στομάχι. Μα όλο κάτι μέσα μας επιστρέφει και επιστρέφει ξανά σ’ αυτό το καλούπι της κοινής ανθρώπινης συνθήκης.
Έτσι πάνε αυτά.
Update: Ε και, ναι, προφανώς το +1 δεν θα μπορούσε παρά να ήταν αυτό:
Για να μην κάνουμε τίποτε, τίποτε, τίποτε. Να μη μας μέλλει τίποτε. Να μη σκεφτόμαστε τίποτε. Να τεμπελιάζουμε σαν γάτες σ’ ένα μπάλωμα ήλιου τον χειμώνα.
It’s a peaceful life.
* * *
Περπατώντας μόνοι, επιλέγουμε να ζήσουμε μέσα στο μυαλό μας όσο διαρκεί η εξόρμηση — στρόβιλοι από σκέψεις, αναμνήσεις, προσδοκίες, ευχές ή αναθεωρήσεις εκτονώνονται ωσότου κατακάτσουν.
Κάθε εβδομάδα, ηΣαπφώ Καρδιακούγράφει στο Ημερολόγιο για ένα ή δύο πράγματα από όσα διαβάζει, βλέπει, ακούει και μαθαίνει στο ίντερνετ. Πράγματα… διαφορετικά. Καλή ανάγνωση!
Τα ακουστικά
Σε ένα από τα newsletter της, η Maria Popova βλέπει το σπίτι σαν χαϊκού από τούβλα και ελπίδα, ευάλωτο στην ερείπωση από τον θάνατο ή την αδιαφορία· παρομοιάζει, επίσης, τα σώματά μας με ξενώνες αστρόσκονης.
Έρχονται καιροί που τα όρια των χτισμάτων και των σωμάτων (των δικών μας και των άλλων) μας περικλείουν πιο ασφυκτικά από όσο είμαστε ανθεκτικοί να υπομείνουμε. Η αποχώρηση από τα επίγεια αποκτά, ίσως, την έννοια της απελευθέρωσης από τις ανθρώπινες «περιφράξεις», την απαλλαγή από τις δυσβάσταχτες θνητές δοκιμασίες. Όσοι μένουμε πίσω δραπετεύουμε από τα χτίσματα σώματος και μυαλού με αποδράσεις στη φύση. Το μικρό πάρκο, η θάλασσα, οι όχθες τού ποταμού, η δενδρόφυτη γειτονιά, ο κήπος, το άλσος, ξεκουράζουν όσο διαρκεί ένας περίπατος, ανοίγουν το κοντόθωρο βλέμμα.
Περπατώντας μόνοι, επιλέγουμε να ζήσουμε μέσα στο μυαλό μας όσο διαρκεί η εξόρμηση — στρόβιλοι από σκέψεις, αναμνήσεις, προσδοκίες, ευχές ή αναθεωρήσεις εκτονώνονται ωσότου κατακάτσουν. Άλλοτε πάλι, η προσοχή στρέφεται έξω και απορροφούμε τους ήχους του περιβάλλοντος ή τους ήχους των ακουστικών μας.
Αν δεν πατάτε έξω από την πόρτα σας χωρίς τα ακουστικά του κινητού, όπως η γράφουσα, και τα αγγλικά σας είναι σε καλή κατάσταση, θα βρείτε ενδιαφέρον το σκανδαλιάρικο podcast που εκπέμπει σε γνωστές πλατφόρμες με επιμέλεια και παρουσίαση από την ακαδημαϊκό και συγγραφέα Kate Lister. Στο Betwixt The Sheets: The History of Sex, Scandal & Society, η ειδική στην ιστορία τού σεξ και της σεξουαλικότητας Lister διοχετεύει γνώσεις και ενθουσιασμό στις συζητήσεις με τους καλεσμένους της. Συγγραφείς, ιστορικοί, δημοσιογράφοι, ηθοποιοί, γιατροί εναλλάσσονται στα επεισόδια του podcast και μιλούν χωρίς φόβο αλλά με πάθος και κλείσιμο τού ματιού σχετικά με παραλειπόμενα τής Ιστορίας: ποια είναι η προέλευση των εσωρούχων; από πότε κρατάει το υπαίθριο σεξ; τι κούρες ομορφιάς έκαναν οι γυναίκες τής Αναγέννησης; πόσο πίσω στον χρόνο πάνε τα σεξουαλικά σκάνδαλα της βρετανικής πολιτικής σκηνής; πότε ξεκίνησε ο θεσμός τής μονογαμίας; πώς έκαναν σεξ οι Αζτέκοι και οι αρχαίοι Αιγύπτιοι; Ειδήμονες μοιράζονται τις γνώσεις τους αφήνοντας το βάρος του ακαδημαϊσμού έξω από το στούντιο. Με την προσωπικότητα και την εμπειρία της, η Lister αναδεικνύει λιγότερο γνωστές πτυχές γεγονότων και προσωπικοτήτων κάθε εποχής και προσεγγίζει τα ευαίσθητα θέματα με σεβασμό.
Όπως κάθε Κυριακή, συνεχίζουμε με χαρά να αναδημοσιεύουμε τις λίστες που φτιάχνει κατά καιρούς ο πολύ καλός μας φίλοςΔημήτρης Ψυχούλας. Σήμερα μάλιστα το μενού είναι ιδιαίτερα πλούσιο, με… τρεις συν μία λίστες! Ιδού:
12 μέρη που με στοιχειώνουν
Η αυλή στην Αλεξάνδρεια, με το σκυλί που γάβγιζε μανιασμένα, κάθε φορά που πλησίαζα. Από εκεί περνούσε ο δρόμος για το σχολείο. Μια σχεδόν μαζοχιστική τάση δεν με άφηνε να αλλάξω διαδρομή.
Το ξενοδοχείο στην Κέρκυρα, που πιτσιρικάς έκανα θρύψαλα την τζαμαρία της πρόσοψης, όταν πέρασα από μέσα της τρέχοντας να πάρω τα κλειδιά από τη ρεσεψιόν. Με ράψαν στο τοπικό νοσοκομείο.
Το ημιυπόγειο κατηχητικό δίπλα στην εκκλησία της Αγίας Τριάδας. Ούτε από το σύστημα των ναυτοπροσκόπων στον Λευκό Πύργο έχω καλές αναμνήσεις.
Η αίθουσα του φροντιστηρίου με τους ψυχρούς λαμπτήρες φθορισμού. Ένας άχρωμος και άοσμος καθηγητής, με βαρετή φωνή, γρατζουνούσε τον πίνακα, έχοντας μόνιμα γυρισμένη την πλάτη στους μαθητές.
Η περίφραξη της εκκλησίας του Προφήτη Ηλία στην Πυλαία, όπου δεκαεννιά χρονών καρφώθηκα με το αυτοκίνητο. Η περίφραξη ξαναφτιάχτηκε. Το αυτοκίνητο, όχι.
Το ομιχλώδες αμφιθέατρο του Πολυτεχνείου την ώρα της γενικής συνέλευσης. Ένα αποπνικτικό σύννεφο καπνού από τα τσιγάρα πλανιόταν πάνω από τα κεφάλια μας και πότιζε τα ρούχα μας. Προφανώς πότιζε και τα μυαλά, γιατί αυτά που ακούγονταν εκεί μόνο από θολά μυαλά λέγονται.
Ο ΟΤΕ στην Ξάνθη. Η αναμονή στην ουρά έξω από τους θαλάμους, για το καθιερωμένο τηλέφωνο στο σπίτι, ήταν κλεμμένος χρόνος από τη ζωή μας.
Η σκοπιά στο Χαϊδάρι. Ήταν τα καλοκαιριάτικα βράδια του ’87 που έβλεπα την Αθήνα στα πόδια μου να σφύζει από ζωή και εγώ είχα παρέα ένα G
Η Πολεοδομία. Τόπος δυστοπικός. Ζούγκλα γεμάτη άγρια θηρία και παγίδες. Σκηνικό ταινίας τρόμου. Μνημείο μεσαιωνικής παρακμής. Τόπος συνάθροισης απελπισμένων ανθρώπων. Η Ελλάδα που μισούμε.
Οι αίθουσες αναμονής των γιατρών, που μάταια προσπαθούν να γίνουν φιλικές. Δεν είναι το άγχος της ιατρικής εξέτασης που με ψυχοπλακώνει. Είναι το πόση ώρα θα κάνει ο γιατρός για να ξεμπερδέψει με αυτούς που περιμένουν πριν από μένα. Παραδόξως, τα νοσοκομεία με ηρεμούν.
Το παλιό δημόσιο ΚΤΕΟ. Το χωρίς λόγο μαρτύριο. Η χωρίς αιτία ταλαιπωρία. Ο σαδισμός της γραφειοκρατίας. Αυτό που σήμερα ξεμπερδεύεις σε λιγότερο από μισή ώρα πίνοντας το καφεδάκι σου, τότε ήθελες ένα μεροκάματο για να το τελειώσεις. Ασύγκριτα πιο ακριβό από το αντίτιμο που πληρώνεις στον ιδιώτη.
Δυο ταβερνάκια. Ένα στην Καλαμαριά και ένα στη Χαλκιδική, συνδεδεμένα με δύσκολες στιγμές. Είναι τα δυσάρεστα μαντάτα που άκουσα εκεί. Είναι η συντροφιά ανθρώπων που τώρα δεν είναι μαζί μας. Είναι αυτά τα άσχημα παιχνίδια που μας παίζει το μυαλό, όταν ύπουλα φέρνει αναμνήσεις από τα μέρη που δεν περάσαμε καλά.
12 πράγματα που θέλω να μου συμβούν τα επόμενα χρόνια
Να μου ζητήσουν να γράψω το σενάριο για την επόμενη σεζόν του Fargo.
Να καταφέρω να τελειώσω τα δύο, πέντε, οκτώ, δέκα βιβλία που έχω αρχινισμένα.
Να χάσω είκοσι κιλά, ώστε μετά να πλακωθώ στο φαγητό και να βάλω δέκα.
Να κερδίσω ένα μεγάλο πόσο στο Στοίχημα, χωρίς να χρειαστεί να παίξω.
Να κάνω ένα ταξίδι που θα κρατήσει ένα μήνα.
Να μαζευτεί όλη η παλιά παρέα και να παίξουμε έναν αγώνα μπάσκετ. Κανονικό, με διαιτητές, τάιμ άουτ και αλλαγές.
Να πιω τσίπουρα στο Πήλιο, με τον Σαββόπουλο και τον Πορτοκάλογλου.
Να κοπούν με μαχαίρι τα άσχημα όνειρα.
Να μάθω να μαγειρεύω.
Να τρέχω όλη μέρα στη δουλειά, και το βράδυ —κάθε βράδυ— να βγαίνω έξω για φαγητό η ποτό.
Να δω τον Άρη με τίτλο.
Να μου υπογράψουν ένα χαρτί οι γιατροί, ότι δεν θα πάθω Αλτσχάιμερ.
7 πράγματα που χρειάζονται αναθεώρηση
Δεν μετανιώνω για τα λάθη μου. (Για τα περισσότερα έχω μετανιώσει πικρά).
Σέβομαι όλες τις απόψεις. (Σιγά μη σεβαστώ τις απόψεις των ναζί, των ρατσιστών, των τρομοκρατών, των μπαχαλάκηδων, των…)
Any publicity is good publicity. (Δηλαδή πόσο good publicity είναι να σε κρεμάσουν στα μανταλάκια; Πόσο καλή δημοσιότητα είναι να συζητιούνται οι μ@λ@κιες που κάνει κάποιος;)
Ο πελάτης έχει πάντα δίκιο. (Η γαϊδουριά ορισμένων πελατών είναι αδιανόητη. Ο παραλογισμός τους δε, ασύλληπτος).
Πολλές φορές μετάνιωσα γιατί μίλησα, ποτέ γιατί σιώπησα. (Το σωστό θα ήταν: Πολλές φορές μετάνιωσα γιατί μίλησα, περισσότερες γιατί σιώπησα).
Σαν τη Χαλκιδική δεν έχει. (Έχει και παραέχει! Και καλύτερα έχει. Εκτός αν το νόημα της πρότασης είναι ότι πιο αντιφατικό τόπο δεν έχει. Η Χαλκιδική είναι ο παράδεισος και η κόλαση μαζί).
Και η λίστα-μπόνους:
Ζηλεύω τους ανθρώπους που…
…ξέρουν να παίζουν ένα μουσικό όργανο. Που έχουν και καλή φωνή.
…μιλάνε φαρσί μια ξένη γλώσσα χωρίς να κομπιάζουν, χωρίς να κάνουν λάθη. Αν ξέρουν δυο η τρεις γλώσσες, ακόμη καλύτερα.
…έχουν διαβάσει πολλά βιβλία. Και συνεχίζουν να διαβάζουν.
…κάνουν ταξίδια σε μέρη μακρινά και όχι τόσο δημοφιλή. Που πήγαν στο Βιετνάμ και στη Γροιλανδία. Που ανέβηκαν στο Κιλιμάντζαρο και διανυκτέρευσαν στην Όαση Χούακαντσινα.
…κάνουν παρέα με τον εαυτό τους ώρα πολλή —μέρες πολλές— χωρίς να βαρεθούν.
…είναι εγκρατείς μπροστά σε ένα τραπέζι γεμάτο εκλεκτούς μεζέδες. Θα δοκιμάσουν από όλα, αλλά με μέτρο.
…δεν βρίζουν ποτέ όταν οδηγούν. Ακόμη και όταν ο άλλος οδηγός έχει κάνει χοντρή μ@λ@κι@.
…είναι επιδέξιοι με τα χέρια. Μπορούν π.χ. να εφαρμόσουν τέλεια τη σιλικόνη στους αρμούς.
…κολυμπούν πολλά μέτρα χωρίς να κουράζονται.
…απολαμβάνουν τον καφέ και δεν τον πίνουν με δυο ρουφηξιές. (Εκτός αν είναι εσπρέσο ristretto).
…μαγεύονται στα μουσεία και εκστασιάζονται στις συναυλίες κλασικής μουσικής.
…δεν ενθουσιάζονται εύκολα. Και που δεν απογοητεύονται εύκολα.
…είναι ψύχραιμοι και υπομονετικοί.
…έχουν τακτοποιημένα δωμάτια στη σκέψη τους, και όχι ένα ακατάστατο μεγάλο σαλόνι.
…αφήνουν τις σκοτούρες και τις έγνοιες της δουλειάς έξω από την πόρτα του σπιτιού.
* * *
ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΜΕ ΤΗΝ Ψ
Η κλινική ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια και ομαδική αναλύτριαΣουζάνα Παπαφάγουγράφει σήμερα για τις σχέσεις μας που πάνε και τελειώσανε. Την ευχαριστούμε πολύ! Ενώ έχει πλέον και τη δική της στήλη, κάθε εβδομάδα μιλά στο Ημερολόγιο για έναν φόβο μας, ένα πρόβλημα, κάτι που μας τρώει και μας ταλαιπωρεί — και πώς μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε.
Οι πρώην
«Οι άνθρωποι ζητούν ξεκάθαρες συμβουλές κυρίως όταν παλεύουν να ξεπεράσουν τους πρώην τους», είπε η κυρία Μ., και συνέχισε: «Είναι κάποιοι που, δέκα μήνες ή και δεκαπέντε χρόνια μετά τον χωρισμό, εξακολουθούν να μη βρίσκουν κάτι άλλο να σκεφτούν πέρα από τη χαμένη τους αγάπη».
Έχει δίκιο η κυρία Μ. Πράγματι συμβαίνει αυτό, και μάλιστα πολύ συχνά. Όμως, τη μεγαλύτερη ζημιά στην ψυχική μας δομή δεν μας την κάνουν οι πρώην: μας την κάνουν αυτοί που πλασάρουν τη θλίψη σαν κάτι που πρέπει αναπόφευκτα να ξεπεράσουμε, και μάλιστα πολύ σύντομα. «Ο έρωτας με έρωτα περνάει», «Έλα, μην κάνεις έτσι», «Να σκέφτεσαι πως δεν θα βρει πουθενά σαν και σένα», και άλλα τέτοια χαριτωμένα.
Τι θα γινόταν όμως αν δεν υπήρχαν όλα αυτά; Τι θα γινόταν αν δεν βάζαμε χρονικό όριο στη θλίψη μας; Ίσως τελικά να φτάναμε σε ένα σημείο που θα αντέχαμε τον πόνο χωρίς να επικρίνουμε τον εαυτό μας σαν αδύναμο. Αν το παίρναμε, τελικά, απόφαση πως, ναι, κάποτε βρεθήκαμε σε μια σχέση, αφιερώσαμε ένα σχετικά μεγάλο μέρος της ζωής μας και του εαυτού μας εκεί, και αυτή η σχέση δεν υφίσταται πια, έφυγε τη στιγμή που έφυγε και εκείνος ο «άλλος».
Αν καθόμασταν να σκεφτούμε τον εαυτό μας μέσα σε μια σχέση που έχει τελειώσει —τι κάναμε, τι δεν κάναμε, τι αντέξαμε και τι δεν αντέξαμε—, ο εαυτός μας, μέσω της εμπειρίας τόσο της σχέσης όσο και του χωρισμού, θα ψήλωνε και θα δυνάμωνε και θα μπαίναμε στην επόμενη σχέση πιο σοφοί — ακόμα και αν αυτό σημαίνει πως ίσως θα εξακολουθούσαμε να αισθανόμαστε θλιμμένοι.
Αλλά και η θλίψη —όπως και οι πρώην…— κάποια στιγμή φεύγει. Ώς τότε, κάντε λίγη υπομονή και αγκαλιάστε τον εαυτό σας.
Η «Λίστα» είναι το πιο φρέσκο (και πιο hot) βιβλίο αυτή τη στιγμή για την ηθική και την κουλτούρα του διαδικτύου: «Ένα οξυδερκές κείμενο για τα μυστικά, τα ψέματα και την επιρροή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης». Ένα μυθιστόρημα για τις «γκρίζες περιοχές» της ψηφιακής μας πραγματικότητας, για τον σεξισμό, την τοξική αρρενωπότητα, τον ρατσισμό, την ομοφοβία, τη διαδικτυακή οργή, και το τραύμα. Ένα «γυναικείο» βιβλίο που καλό θα ήταν να διαβαστεί και από άντρες.
Διαβάστε ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα:
Η Ριάν σούφρωσε ατάραχη το χείλος της. «Γι’ αυτό άλλωστε έκανα τη Λίστα».
Είπε ότι την είχε στο μυαλό της εδώ και χρόνια, για την ακρίβεια από το 2017. Ήταν Οκτώβρης όταν τράβηξαν το χαλί κάτω από τα πόδια του Χάρβεϊ Γουάινστιν, και ιστορίες συστηματικής κακοποίησης άρχισαν να βγαίνουν ανά κύματα πρώτα από το Χόλιγουντ, μετά από τη μουσική βιομηχανία, ύστερα από τον χώρο της μόδας και τέλος από παντού. Σε όλο τον κόσμο. Το #MeToo είδε άντρες να κατονομάζονται μέσω του Τύπου, να καλούνται στο δικαστήριο ή να σχολιάζονται στο διαδίκτυο. Γυναίκες συγγραφείς σε όλο τον κόσμο μοιράζονταν τις εμπειρίες τους σε γκρουπάκια του Facebook και του WhatsApp, προειδοποιώντας η μία την άλλη για τους χειρότερους κακοποιητές. Το έκαναν διαπροσωπικά για χρόνια, αλλά η δύναμη του ψηφιακού κόσμου ήταν εκπληκτική.
Η Ριάν ήταν στην Ουάσινγκτον καλύπτοντας τον πρώτο χρόνο της προεδρίας του Τραμπ και λάμβανε αρχεία Google που κατονόμαζαν άντρες γνωστούς για το έργο τους, άντρες με τους οποίους είχε συνεργαστεί. Παρακολουθούσαν γυναίκες, τις απειλούσαν, τους επιτίθεντο, τις βίαζαν. Ήταν ιδιαίτερα επώδυνο για τη Ριάν που είχε και η ίδια μια κακοποιητική σχέση με έναν πρώην συνάδελφο. Έβγαιναν επτά μήνες όταν τη χτύπησε για πρώτη φορά. Τον κατήγγειλε σε ένα ανώνυμο αρχείο Google.
Οι γυναίκες συνέχισαν να μοιράζονται ιστορίες για πολλούς μήνες, ακόμα κι αφότου άρχισε να ξεφουσκώνει το #MeToo από τα πρωτοσέλιδα. Το σημείο καμπής για τη Ριάν ήταν όταν αναφέρθηκε σε ένα γκρουπάκι του Facebook εκείνος ο δημοσιογράφος πρώην της — το θύμα ανέβασε φωτογραφίες με τις μελανιές της. Εκείνο το βράδυ έφτιαξε έναν πίνακα για τις γυναίκες των μίντια στην Αγγλία.
«Τον έστειλα μόνο σε εννιά γυναίκες» είπε. «Όλες στον ίδιο χώρο, όλες αξιόπιστες. Είναι οι μόνες των οποίων τα ονόματα γνωρίζω. Συμφωνήσαμε να τον στείλουν μόνο σε όσες εμπιστεύονταν. Και αυτές με τη σειρά τους τον έστειλαν επίσης σε όσες εμπιστεύονταν. Η λίστα άρχισε να μεγαλώνει, να γίνεται όλο και πιο ανεξέλεγκτη».
Νά και το οπισθόφυλλο:
Η Όλα, γνωστή δημοσιογράφος στο περιοδικό Womxxxn, ετοιμάζεται να παντρευτεί τον έρωτα της ζωής της, τον Μάικλ, σε έναν μήνα. Νέα, όμορφη και επιτυχημένη — με τον αρραβωνιαστικό της θεωρούνται το «ιδανικό ζευγάρι» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Φαίνεται να τα έχουν όλα, ώσπου ένα πρωινό ξυπνούν και βρίσκουν στα κινητά τους το ίδιο μήνυμα: «Ω, Θεέ μου, είδες τη Λίστα;» Στην αρχή ήταν ένας κατάλογος με ονόματα, αλλά μετά εξελίχθηκε σε έναν ανώνυμο λογαριασμό γεμάτο αναρτήσεις, με ισχυρισμούς κακοποίησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Υπό άλλες συνθήκες, η Όλα θα ήταν η πρώτη που θα υποστήριζε τη δημοσιοποίηση μιας τέτοιας λίστας — θα την έκανε retweet, θα απαιτούσε αυτοί οι άντρες να απολυθούν, θα έγραφε αμέτρητα άρθρα. Μόνο που στη συγκεκριμένη λίστα βρίσκεται και το όνομα του Μάικλ…
Και ένα μικρό βιογραφικό της συγγραφέως:
Η Γιόμι Αντεγκοκέ είναι Βρετανίδα δημοσιογράφος και συγγραφέας. Γεννήθηκε στο Ανατολικό Λονδίνο και μεγάλωσε στο Κρόιντον. Σπούδασε νομική στο Πανεπιστήμιο του Γουόρικ. Έχει συνεργαστεί με την Guardian, την Independent και την Pool. Η «Λίστα: Παγιδευμένοι στον ιστό» είναι το πρώτο μυθιστόρημά της.
Βρείτε το εδώ, ή στο βιβλιοπωλείο της γειτονιάς σας, ή όπου αλλού σάς αρέσει να προμηθεύεστε τα βιβλία σας.
20°
