Η ηλεκτροκίνηση αυξάνει, αλλά η Ευρώπη αμφιταλαντεύεται ανάμεσα σε στόχους και λόμπι
Η Ευρώπη βρίσκεται σε ένα κρίσιμο ενεργειακό σταυροδρόμι: είτε θα τηρήσει τους φιλόδοξους στόχους για μηδενικές εκπομπές και πλήρη ηλεκτροκίνηση των αυτοκινήτων, είτε θα υποχωρήσει στις πιέσεις των λόμπι και των πετρελαϊκών κολοσσών, νερώνοντας τις δεσμεύσεις της. Το αποτέλεσμα θα καθορίσει όχι μόνο τον ενεργειακό χάρτη της επόμενης δεκαετίας, αλλά και τον τρόπο που θα κινούμαστε.
Η ζήτηση για ηλεκτρισμό αυξάνεται ραγδαία — και η ηλεκτροκίνηση αποτελεί βασικό μοχλό αυτής της ανόδου. Σήμερα κυκλοφορούν στην ΕΕ περίπου 7,15 εκατομμύρια αμιγώς ηλεκτρικά αυτοκίνητα, μόλις 2,22% του συνολικού στόλου. Οι διαφορές ανά χώρα είναι μεγάλες: η Νορβηγία πλησιάζει το 25% του συνόλου των ΙΧ, η Δανία ξεπερνά το 11%, ενώ Γερμανία και Γαλλία κινούνται γύρω στο 3–4%. Ωστόσο, στα νέα ταξινομημένα οχήματα το μερίδιο των EVs αγγίζει ήδη το 23% σε ευρωπαϊκό επίπεδο — πολύ υψηλότερο στη Βόρεια και Δυτική Ευρώπη και χαμηλότερο στην Ανατολική και Νότια.
Ηλεκτροκίνηση στην ΕΕ και ζήτηση για πετρέλαιο
Η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας προβλέπει ότι η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου —σήμερα γύρω στα 100 εκατ. βαρέλια ημερησίως— θα κορυφωθεί γύρω στο 2030, εφόσον οι κυβερνήσεις υλοποιήσουν τις προτεινόμενες πολιτικές για την ηλεκτροποίηση των μεταφορών. Τότε, πάνω από το 50% των νέων αυτοκινήτων διεθνώς θα είναι ηλεκτρικά έως το 2035, μειώνοντας τη ζήτηση πετρελαίου κατά 10 εκατ. βαρέλια την ημέρα.
Αν όμως η μετάβαση καθυστερήσει, η κατανάλωση πετρελαίου μπορεί να συνεχίσει να αυξάνεται μέχρι τα μέσα του αιώνα. Με τον Ντόναλντ Τραμπ να ευνοεί την εξόρυξη στις ΗΠΑ και την ΕΕ να συζητά ήδη την χαλάρωση της απαγόρευσης των κινητήρων εσωτερικής καύσης από το 2035, το «συντηρητικό» σενάριο δείχνει σήμερα πιθανότερο.
Παρά την πρόσφατη επιβράδυνση, η Eurelectric και η οργάνωση Transport & Environment εκτιμούν ότι τα EVs θα μπορούσαν να φτάσουν το 50% των πωλήσεων έως το 2030 — μόνο αν παραμείνει σε ισχύ η πλήρης απαγόρευση των θερμικών κινητήρων από το 2035.
Μπορεί το 10% να φαίνεται μικρή υποχώρηση, όμως για τον κλάδο αποτελεί σημαντικό βήμα προς τα πίσω. Όπως τονίζει η Eurelectric, η αστάθεια κανόνων αποθαρρύνει τις επενδύσεις σε δίκτυα φόρτισης και εντείνει το τεχνολογικό χάσμα με την Κίνα, η οποία ήδη προηγείται. «Η προσκόλληση στους κινητήρες εσωτερικής καύσης δεν θα ξανακάνει τους Ευρωπαίους κατασκευαστές μεγάλους», σχολίασε ο William Todts της T&E.
Οι πετρελαϊκές εταιρείες, αντίθετα, υποστηρίζουν ότι ο κόσμος «θα χρειαστεί όλες τις μορφές ενέργειας» και πως δεν υπάρχει πραγματική ενεργειακή μετάβαση αλλά «προσθήκη». Η Eurelectric απαντά ότι οι ηλεκτρικές τεχνολογίες είναι 2–4 φορές αποδοτικότερες των θερμικών, άρα η ανανεώσιμη παραγωγή μπορεί να καλύψει τη ζήτηση.
Σε γεωπολιτικό επίπεδο, η απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα μειώνει την έκθεση σε προμηθευτές όπως η Ρωσία — αλλά αυξάνει την ανάγκη για κρίσιμες πρώτες ύλες, όπως το λίθιο, όπου η Ευρώπη επίσης εξαρτάται από εισαγωγές.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι περισσότεροι Ευρωπαίοι θα στραφούν στα ηλεκτρικά οχήματα, με καθαρότερο αέρα και λιγότερο θόρυβο στις πόλεις — αρκεί οι πολιτικές αποφάσεις να μην καθυστερήσουν τη μετάβαση που ήδη συντελείται.
Σε 14 ή σε 9 μήνες οι Κινέζοι μπορούν να κατασκευάσουν ένα υπερσύγχρονο εργοστάσιο που παράγει πολύ υψηλού επιπέδου προϊόντα με απίθανη σχέση ποιότητας-τιμής
12°
