Το πανεπιστήμιο ανήκει αποκλειστικά στα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας κι αυτό οφείλουν να το διασφαλίσουν απολύτως η πολιτεία και οι διοικήσεις των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων
Η ασφάλεια των πανεπιστημίων και η προστασία των χώρων τους δεν μπορεί να μετατεθεί για ακόμη μια φορά στο μέλλον
Η επίθεση των κουκουλοφόρων τραμπούκων στη Νομική σχολή του ΕΚΠΑ ήρθε να υπενθυμίσει, με τον πιο ντροπιαστικό για τη χώρα τρόπο, ότι τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα εξακολουθούν να αποτελούν άβατο για τον ελεύθερο δημοκρατικό διάλογο, τον οποίο θα έπρεπε να διασφαλίζει το ακαδημαϊκό άσυλο. Η πολιτεία, τα πολιτικά κόμματα, η ακαδημαϊκή κοινότητα και η κοινωνία παραμένουν άβουλοι και παθητικοί θεατές της δράσης κακοποιών στοιχείων, που καταλύουν τους θεσμούς της δημοκρατίας. Αντιφατικό και ταυτόχρονα τραγικό είναι το γεγονός ότι, περισσότερο από μισό αιώνα μετά την πτώση της χούντας, η ελεύθερη διακίνηση των ιδεών εξακολουθεί να λιθοβολείται στους χώρους με τη μεγαλύτερη συμβολή στον αντιδικτατορικό αγώνα.
Οι ρίζες της αντίφασης πρέπει να αναζητηθούν στο ξεκίνημα της μεταπολίτευσης, τότε που οι φοιτητικές παρατάξεις της -κοινοβουλευτικής και εξωκοινοβουλευτικής- Αριστεράς, με νωπές ακόμα τις αντιστασιακές τους δάφνες, έδωσαν στην αναγεννημένη δημοκρατία έναν ιδιότυπο ρεβανσιστικό χαρακτήρα. Δυστυχώς, ο απόλυτος ιδεολογικός και πολιτικός έλεγχος που επέβαλαν στα πανεπιστημιακά ιδρύματα είχε ως αποτέλεσμα τη στρέβλωση μιας σειράς αντιλήψεων για τις σπουδές, το εκπαιδευτικό σύστημα, την αριστεία κ.λπ. Η στρέβλωση αυτή οδήγησε σε ακραίες ιδεοληψίες και στην ουσιαστική παράδοση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στο καθεστώς των καταλήψεων και των βανδαλισμών που επέβαλε η ανεξέλεγκτη δράση των «μπαχαλάκηδων».
Το φοιτητικό κίνημα, που είχε ορθώσει ενωμένο το ανάστημά του απέναντι στα τανκς της χούντας, εκφυλίστηκε σταδιακά, καθώς δεν μπόρεσε να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες. Η Ε.Φ.Ε.Ε., η ίδρυση της οποίας είχε αποτελέσει προχουντικά συλλογική κατάκτηση του φοιτητικού κινήματος, διαλύθηκε μέσα σε ατμόσφαιρα χαοτικών διαδικασιών και ανούσιων αντιπαραθέσεων. Οι φοιτητικές νεολαίες των κεντροαριστερών κομμάτων διεκδίκησαν, καθεμιά για λογαριασμό της, την αυθεντικότητα της έκφρασης των ιδανικών του «Πολυτεχνείου», ενώ το ανιστόρητο σύνθημα «Η χούντα δεν τελείωσε το ‘73» οριστικοποίησε το διαζύγιο του φοιτητικού κινήματος με τη μεταπολιτευτική πραγματικότητα. Η πολυετής κυριαρχία της -απούσας από το Πολυτεχνείο- νεοδημοκρατικής ΔΑΠ εξέφρασε με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο την απουσία νέου οράματος.
Καμιά κυβέρνηση –πλην ελάχιστων φωτεινών εξαιρέσεων– δεν τόλμησε να «ενοχλήσει» το ακαδημαϊκό άβατο και τα συντεχνιακά συμφέροντα που έχουν παγιωθεί
Το πολιτικό σύστημα δεν ασχολείται με το φοιτητικό κίνημα, παρά μόνο για την εκλογική προσέλκυση των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας-πελατείας και τη δημιουργία επικοινωνιακών εντυπώσεων. Γι’ αυτό άλλωστε και κάθε φοιτητική παράταξη ανακοινώνει κάθε χρόνο τα δικά της εκλογικά αποτελέσματα. Καμιά κυβέρνηση -πλην ελάχιστων φωτεινών εξαιρέσεων- δεν τόλμησε να «ενοχλήσει» το ακαδημαϊκό άβατο και τα συντεχνιακά συμφέροντα που έχουν παγιωθεί. Οι διαδοχικές εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις που επιχειρήθηκαν είτε ήταν άτολμες και φοβικές είτε ακυρώθηκαν στην πορεία με πρόσχημα το «αυτοδιοίκητο» των πανεπιστημίων και το ταμπού του άρθρου 16. Η χώρα παραμένει όμηρος των χρόνιων προβλημάτων που αντιμετωπίζει σε όλη την αλυσίδα της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Η πολιτική της κυβέρνησης της ΝΔ στην παιδεία δικαιολογεί απόλυτα τον χαρακτηρισμό της ως «συντηρητικής παράταξης». Αντιμετώπισε την εκρηκτική κατάσταση στα πανεπιστήμια αποκλειστικά με αστυνομικά μέτρα, καταδικασμένα εξ αρχής σε αποτυχία. Το αντίδοτο στη βία, η οποία έχει πλέον εξαπλωθεί ως μάστιγα και σε πολύ μικρότερες ηλικίες, δεν μπορεί να περιορίζεται στην καταστολή. Η νέα γενιά χρειάζεται όραμα και έμπνευση για το μέλλον της, χρειάζεται μια εναλλακτική διέξοδο στις αναζητήσεις της, διέξοδο που μόνον η παιδεία μπορεί να προσφέρει. Από αυτή την άποψη, η πελατειακού χαρακτήρα «πανεπιστημιακή αστυνομία» απαξίωσε, για μια ακόμα φορά, τον κομβικό ρόλο του κράτους στη διαφύλαξη του ακαδημαϊκού ασύλου από τα κακοποιά στοιχεία που λυμαίνονται τα ιδρύματα.
Η ασφάλεια των πανεπιστημίων και η προστασία των χώρων τους από επιδρομές δεν μπορεί να μετατεθεί στο μέλλον
Ωστόσο, η βάρβαρη επίθεση στη Νομική δεν μπορεί να «ξεχαστεί» ως ένα ακόμα επεισόδιο των «γνωστών αγνώστων». Ούτε και μπορεί να γίνει μπαλάκι αλληλοεπίρριψης ευθυνών ανάμεσα στο Υπουργείο και τις πρυτανικές αρχές. Η ασφάλεια των πανεπιστημίων και η προστασία των χώρων τους από τέτοιες επιδρομές δεν μπορεί να μετατεθεί κι αυτή τη φορά στο μέλλον. Η ελεύθερη διακίνηση ιδεών δεν είναι διαπραγματεύσιμη σε συνθήκες φιλελεύθερης δημοκρατίας, της οποίας το ακαδημαϊκό άσυλο είναι το προπύργιο.
Τα σχέδια ασφαλείας που έχει ζητήσει η κυβέρνηση και που πολλά ιδρύματα έχουν ήδη επεξεργαστεί, όπως ανακοίνωσε για παράδειγμα το ΕΚΠΑ, θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν στο σύνολό τους και να υλοποιηθούν άμεσα. Το πανεπιστήμιο ανήκει αποκλειστικά στα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας κι αυτό οφείλουν να το διασφαλίσουν απολύτως η πολιτεία και οι διοικήσεις των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, που θα αναλάβουν και την ευθύνη εντός των ακαδημαϊκών χώρων. Η αναγκαία πολιτική συναίνεση θα είναι ενδεικτική της ισχυρής βούλησης του πολιτικού συστήματος και σημαντικό βήμα για την αξιοπιστία του εγχειρήματος.
13°
