Μουσικη

Κάρα-Λις Κόβερντεϊλ: Η νύχτα είναι ένας καλός ακροατής

Η Καναδέζα συνθέτρια εμφανίζεται στην Αθήνα στις 7 Οκτωβρίου

giorgos-florakis.jpg
Γιώργος Φλωράκης
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Κάρα-Λις Κόβερντεϊλ: Η νύχτα είναι ένας καλός ακροατής
Κάρα-Λις Κόβερντεϊλ © Norman Wong

Η Καναδέζα πιανίστρια και συνθέτις Κάρα-Λις Κόβερντεϊλ μιλάει για τη νυχτερινή φιλοσοφία της μουσικής της, λίγες μέρες πριν εμφανιστεί στη σκηνή του Gazarte Main Stage. 

Η Τρίτη 7 Οκτωβρίου θα είναι μια πολύ ιδιαίτερη μέρα. Κι αυτό γιατί δεν συναντά κανείς μουσικούς σαν την Κάρα-Λις Κόβερντεϊλ κάθε μέρα. Σ’ έναν κόσμο όπου αρκετοί μουσικοί πηγαίνουν στην τύχη, εκείνη μελετάει ενδελεχώς κάθε όψη της τέχνης της. Το ολοκαίνουργιο άλμπουμ της "A series of actions in a sphere of forever" είναι μια συλλογή από εννέα σόλο έργα για πιάνο που εξερευνούν την αντίσταση, την αντήχηση και τον χώρο με φασματική ευαισθησία. Συνθέσεις που η ίδια η Κάρα-Λις Κόβερντεϊλ χαρακτηρίζει ως «νυχτερινές, γραμμένες σε βαθιά περισυλλογή το χειμώνα, και αντιπροσωπεύουν μια περίοδο καταφυγής από τον μέγιστο ήχο».

Θα ήθελες να μου πεις λίγα πράγματα για τις σπουδές σου πάνω στην κλασική μουσική; Με ποιον τρόπο έχουν επηρεάσει τη μουσική που παίζεις σήμερα;
Ξεκίνησα στο Royal Conservatory of Music (RCM), που είναι μια εθνική, κλασική σχολή μουσικής στον Καναδά, σε ηλικία 5 ετών, και στη συνέχεια συνέχισα τις μουσικές σπουδές μου στο πανεπιστήμιο. Το RCM βαθμολογεί και εξετάζει τους μαθητές και έχει απαιτήσεις σε τεχνική, ρεπερτόριο, ακουστική εκπαίδευση, ιστορία, αρμονία, αντίστιξη κ.λπ. Από την στιγμή που το όργανό μου ήταν το πιάνο θα έλεγα ότι μου ενστάλαξε πολλές αξίες σχετικά με την πειθαρχία, τη μελέτη και την κατάκτηση ενός ευρέος ρεπερτορίου μουσικής σε νεαρή ηλικία. Κουβαλάω αυτή την εκπαίδευση μαζί μου και αντλώ αναφορές από αυτήν ακόμα και ασυναίσθητα όποτε χρειάζεται καθώς συνεχίζω την πορεία μου. Είμαι ευγνώμων για τη μόρφωση και την ικανότητα να μαθαίνω, αλλά νιώθω ότι με ελκύουν και με απασχολούν όλα τα είδη μουσικής ακόμη και αν δεν έχουν απαραίτητα σχέση με αυτή τη μορφή εκπαίδευσης.

Η μουσική σου πολύ συχνά αναμιγνύει ακουστικές και ηλεκτρικές ποιότητες. Πώς καταφέρνεις να διατηρείς ισορροπία ανάμεσα στο αναλογικό και το ψηφιακό στιχείο στις συνθέσεις σου;
Για κάποιο διάστημα, με ενδιέφερε σχεδόν αποκλειστικά η εξερεύνηση του ρεαλισμού του μέσου και το να δω πόσο μακριά μπορούσα να ερευνήσω αυτούς τους χώρους και να επεκτείνω τη γλώσσα του. Αλλά ο χώρος έγινε υπερκορεσμένος και κάπως αποσυνδεδεμένος από τις αλλαγές στη δική μου ζωή. Ήρθε μια στιγμή που ήθελα να ασχοληθώ ξανά με την κλασική μηχανική, δηλαδή τον ακουστικό, αποσυνδεδεμένο χώρο, χρησιμοποιώντας το μέσο ως μηχανισμό καταγραφής με την έννοια της «καταγραφής», παρόλο που η ιστορία του φωνογράφου μας έχει διδάξει ότι οντολογικά ο ψηφιακός/ηχογραφημένος κόσμος είναι διαφορετικός από τον πραγματικό κόσμο και η ίδια η καταγραφή είναι μάλλον ρητορική. Σε κάθε περίπτωση, τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια επείγουσα ανάγκη να εντοπίσουμε και να βασίσουμε το έργο μας σε απτό υλικό, για να παρακάμψουμε την εφήμερη φύση της εξομοίωσης ή των δυαδικών συστημάτων. Αυτό όμως είναι έξω από τη μουσική των ηχητικών συστημάτων.

Έχω διαπιστώσει ότι η μετάβαση αυτή απαιτεί εντελώς διαφορετικούς τρόπους σκέψης για την απόδοση, καθώς η δημιουργία για/και μέσα στον ψηφιακό χώρο αλλάζει τη φύση αυτού που δημιουργείται. Η διαδικασία αυτή δεν ήταν χωρίς μεγάλη συνειδητή προσπάθεια. Ένιωσα ότι έπρεπε να αναδιοργανώσω τις διαδρομές μου για να επαναπροσανατολιστώ στην ακουστική μουσική. Οι ταχύτητες και η γλώσσα ήταν διαφορετικές, το ψηφιακό είναι απίστευτα ακριβές και υπερβολικά ελεγχόμενο, ενώ το ακουστικό είναι συγκριτικά καθορισμένο μέσα σε περιβάλλον συνυπάρξεων. Η μετάβαση μεταξύ αυτών των αντιλήψεων είναι μια άσκηση από μόνη της. Και το να μάθω να είμαι ικανοποιημένη με το «λιγότερο» στο ακουστικό ήταν και πάλι μια πρόκληση στο να δουλεύω με τους περιορισμούς της «πραγματικότητας». Φαντάζομαι ότι είναι λίγο σαν να ξεπερνάς τον εθισμό στην ηρωίνη.

Κάρα-Λις Κόβερντεϊλ: Η νύχτα είναι ένας καλός ακροατής
Κάρα-Λις Κόβερντεϊλ © Norman Wong

Τι ρόλο παίζει η σιωπή στη μουσική σου;
Η σιωπή είναι μια απόλαυση για εμένα. Η ικανότητα να διατηρείς τη σιωπή μουσικά είναι μια άσκηση, ένα μέσο, ακόμη και μια ολότητα. Το να μπορείς να μετρήσεις αυτό που απουσιάζει είναι εξίσου μέρος της μουσικής όσο και οποιοδήποτε «γεγονός». Περιλαμβάνει μια ικανοποιητική αυτοσυγκράτηση που εμπλουτίζει την εμπειρία της παρουσίας. Σήμερα το θεωρώ βασικό συστατικό της δυναμικής αυτής.

Σε αρκετές από τις συνθέσεις σου υπάρχουν στοιχεία διαλογισμού. Φαντάζεσαι ότι βρίσκεσαι σε συγκεκριμένες καταστάσεις του μυαλού όταν συνθέτεις;
Δεν φαντάζομαι απλώς καταστάσεις, τις ενσαρκώνω. Μερικές φορές μπορεί να φαντάζομαι για να αποκτήσω πρόσβαση ή να φτάσω σε μια κατάσταση, αλλά είναι διαφορετικά πράγματα. Όταν φανταζόμαστε, βρισκόμαστε έξω από το είναι. Βρισκόμαστε σε μια μαγεία και έχουμε συνείδηση της μαγείας. Αλλά όταν βρισκόμαστε πραγματικά σε μια συγκεκριμένη κατάσταση, δεν υπάρχει τίποτα εκτός από αυτή την κατάσταση.

Και οι δύο πρόσφατοι δίσκοι σου έχουν να κάνουν με τη νύχτα. Με ποιον τρόπο σε εμπνέει η νύχτα;
Η νύχτα είναι μια καλή στιγμή για τους ακροατές που αναζητούν έναν τόπο για να χαλαρώσουν. Κατά τη διάρκεια της ημέρας υπάρχουν πολλές πληροφορίες. Η νύχτα είναι ένας καλός ακροατής.

Ο πιο πρόσφατος δίσκος σου, "A Series of Actions in a Sphere of Forever" περιλαμβάνει 9 "Νυκτερινά". Πόσο σχετίζονται αυτά με τον τρόπο που τα συνέλαβε ο Τζον Φιλντ και τα ανέπτυξε ο Φρεντερίκ Σοπέν;
Πολύ διαφορετικό! Τα κομμάτια του "A Series of Actions in a Sphere of Forever" δεν περιέχουν ρομαντικά συναισθήματα και είναι συγκριτικά πιο ιμπρεσιονιστικά, επιπλέον modal κι επίσης βασίζονται στην προσοχή στον ήχο καθ’ αυτόν και όχι στην αφήγηση. Για να είμαστε δίκαιοι, είναι δύσκολο να συζητήσουμε για τον χρωματισμό στο ρεπερτόριο για πιάνο χωρίς να αναφερθούμε τελικά στον Σοπέν. Όμως, ο χρωματισμός στον δίσκο αυτό μοιάζει περισσότερο με το έργο του Λίγκετι ή του Μεσσιάν, καθώς επεκτείνω την τονική γλώσσα σε ευρύτερο χώρο, δημιουργώντας ακουστικό φάσμα και παρεμβολές. Παράλληλα μειώνω τα γεγονότα ώστε να τα μεγεθύνω και να τα εξετάζω με τη σειρά, αντί να δημιουργώ σκηνές από αυτό που σήμερα θεωρείται προβλέψιμη αφήγηση. Θεωρώ επίσης ότι μερικά από τα έργα στο άλμπουμ αυτό είναι σαν «νανουρίσματα» λόγω του μέτρου, του ρυθμού, των υπνωτικών κινήσεων και της επιμήκυνσης τόσο της αρμονικής όσο και της μελωδικής περιόδου. Τελικά, επεκτείνω εδώ την ιδέα των «Νυχτερινών», για να υποδηλώσω έναν ζωτικό χώρο που δεν εξαρτάται από τον όρο αυτό στην ιστορική του έννοια.

Κάρα-Λις Κόβερντεϊλ: Η νύχτα είναι ένας καλός ακροατής
Κάρα-Λις Κόβερντεϊλ © Norman Wong

Ποιο είναι το κέντρο της μουσικής σου ανεξάρτητα από τον ήχο που κάθε φορά επιλέγεις για να εκφραστείς;
Η ζωή!

Τι να περιμένουμε από τη συναυλία σου στην Αθήνα;
Θα μοιραστώ με το κοινό έργα από δύο πολύ διαφορετικά άκρα του μουσικού μου κόσμου. Από τις δύο φετινές δηλαδή κυκλοφορίες, τα "From Where you Came" και "A Series of Actions in a Sphere of Forever".

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.

// EMPTY