Οι λόγοι που το Stranger Things απέκτησε φανατικό κοινό
Καλοκαίρι 2016. Το Netflix ρίχνει στην πλατφόρμα του μια σειρά με παιδιά που παίζουν Dungeons & Dragons και κυνηγάνε τέρατα στα δάση της φανταστικής πόλης του Χόκινς στην Ιντιάνα. Ακούγεται σαν nicheproject για όσους μεγάλωσαν με Σπίλμπεργκ και κασέτες VHS. Μέσα σε δύο εβδομάδες, το «StrangerThings» είχε γίνει το μοναδικό θέμα συζήτησης. Aπό τα socialmedia μέχρι τα γραφεία, από τους Μillennials μέχρι τους Βoomers. Κανείς δεν το περίμενε. Το μυστικό; Η σειρά δεν πούλησε νοσταλγία. Πούλησε μνήμη. Αληθινή, ζεστή, δική σου.
Όταν τα 80s γίνονται main character
To πρώτο πράγμα που καταλαβαίνεις βλέποντας «StrangerThings» είναι ότι το Χόκινς δεν είναι σκηνικό. Είναι ο τόπος όπου ζουν αυτοί οι άνθρωποι. Τα ποδήλατα δεν μπαίνουν στο πλάνο για να πεις «Α, κοίτα, 80s!». Μπαίνουν γιατί αυτή είναι η πραγματικότητα της εποχής. Οι γονείς δουλεύουν, δεν υπάρχει Uber και το σπίτι του φίλου σου είναι τρία στενά πιο κάτω. Τα γουόκμαν της Μαξ δεν είναι vintageprop. Είναι το μόνο πράγμα που τη σώζει από τον θόρυβο μιας «σπασμένης» οικογένειας. Βάζεις τα ακουστικά, πατάς play κι ο κόσμος γίνεται πιο μικρός, πιο ελεγχόμενος. Τα «ηλεκτρονικά» arcade δεν είναι κομμάτι μιας retro διακόσμησης, είναι το μέρος όπου συναντιέσαι, μιλάς και δημιουργείς φιλίες. Δεν υπάρχουν Instagramstories για να δεις τι κάνουν οι άλλοι. Αν θες να μάθεις, ε, θα πρέπει να πας. Αυτή η λεπτομέρεια, το ότι η δεκαετία δεν είναι background αλλά πρωταγωνιστής, κάνει τη διαφορά. Δεν βλέπεις μια σειρά «για τα 80s». Βλέπεις μια σειρά που ζει μέσα τους.
Οι cozy αναφορές
Ναι, το «StrangerThings» είναι γεμάτο αναφορές. Αλλά δεν στέκεται μπροστά σου και σου λέει «Κοίτα, E.T.!». Ενσωματώνει τόσο φυσικά τις αναφορές, που, αν δεν τις ψάξεις, δεν το καταλαβαίνεις.
Η παρέα των παιδιών έχει την αθωότητα και την τρυφερότητα – στοιχεία του «E.T.», αλλά και τη χαοτική ενέργεια του «Γκούνις», χωρίς απαραίτητα να γίνεται αντιγραφή. Ο τρόμος έχει την ψυχρή, σχεδόν industrial αισθητική του Τζον Κάρπεντερ, τα synths δεν παίζουν απλά, λειτουργούν σαν καρδιοχτύπι της πόλης. Όταν εμφανίζεται ο Βέκνα, δεν σκέφτεσαι «ο Φρέντι Κρούγκερ». Σκέφτεσαι «αυτό το πράγμα με ξέρει καλύτερα από μένα» – το τρομακτικότερο στοιχείο του Φρέντι. Και κάπου εκεί, στα εργαστήρια του HawkinsLab, υπάρχει κι εκείνη η σκληρή, μεταλλική sci-fi ατμόσφαιρα του «Terminator». Δεν το λένε. Το νιώθεις από τον τρόπο που πέφτει το φως στους διαδρόμους, στη σιωπή μετά τις σκηνές βίας. Αυτό που κάνει τη διαφορά; Οι αναφορές δεν είναι winks στην κάμερα. Είναι το ίδιο το DNA της.
Και μετά έχεις τη μουσική. Που δεν είναι απλά ένα καλό soundtrack. Είναι storytelling.Το «RunningUpThatHill» της Κέιτ Μπους ήταν ένα cultclassic που οι περισσότεροι είχαν ξεχάσει. Μέχρι τη σεζόν 4, όταν η Μαξ το χρησιμοποιεί σαν άγκυρα για να μην την πάρει ο Βέκνα. Ξαφνικά το τραγούδι, από 80s επιτυχία, μετατράπηκε σε μια μάχη επιβίωσης. Εκατομμύρια άνθρωποι το ξανάκουσαν σαν να το ακούγαν για πρώτη φορά. Και το κατάλαβαν διαφορετικά.
Το «MasterofPuppets» των Metallica δεν συνόδευσε απλώς μια σκηνή. Ο Eddie παίζει το κομμάτι στην κιθάρα του πάνω σε ένα τροχόσπιτο στο UpsideDown, σαν τελευταία πράξη ανταρσίας και ελευθερίας. Δεν ήταν reference – ήταν η στιγμή του. Οι Clash, οι TalkingHeads, οι Jοurney, τα τραγούδια τους επέστρεψαν όχι γιατί τα θυμηθήκαμε ξαφνικά τώρα, αλλά γιατί τα ξαναβιώσαμε διαφορετικά, με σύγχρονο τρόπο.
Πριν από το «StrangerThings» το bingestreaming ήταν περισσότερο ατομική υπόθεση. Έβλεπες μια σειρά μόνος σου, στον δικό σου ρυθμό, και μετά μπορεί να τη συζητούσες με κάποιον. Μετά το «StrangerThings», το bingestreaming έγινε συλλογική εμπειρία. Κάθε νέα σεζόν ήταν event. Όλοι την έβλεπαν την ίδια μέρα, την ίδια στιγμή. Τα socialmedia γέμιζαν με spoilers και θεωρίες μέσα σε λίγες ώρες. Το Netflix δεν ήταν πια απλώς μια πλατφόρμα, έγινε το μέρος όπου όλοι συναντιόμασταν την ίδια στιγμή, έστω και ψηφιακά.
Αυτό που έκανε το «StrangerThings» ήταν να δείξει ότι το streaming μπορεί να δημιουργεί πολιτισμικές στιγμές, όχι απλά να τις φιλοξενεί. Ότι ένα πρωτότυπο show μπορεί να γίνει τόσο μεγάλο όσο το «GameofThrones» ή το «BreakingBad», χωρίς να βασίζεται σε βιβλίο ή franchise.
Ένα σύμπαν που δεν λέει να τελειώσει
Η 5η σεζόν θα κλείσει την ιστορία των παιδιών του Χόκινς. Αλλά το σύμπαν μόλις ανοίγει. Το animatedTalesfrom ’85 έχει ήδη πάρει το πράσινο φως. Οι αδερφοί Ντάφερ ετοιμάζουν ένα νέο liveactionproject. Το θεατρικό «TheFirstShadow» παίζεται στο WestEnd του Λονδίνου και χτίζει την προϊστορία του Βέκνα. Το «StrangerThings» δεν είναι μια απλή σειρά. Είναι ένας ολόκληρος κόσμος.
Γιατί ακόμα μετράει
Το «StrangerThings» δούλεψε γιατί δεν μας πούλησε μια εποχή. Μας πούλησε ένα συναίσθημα. Το συναίσθημα μιας εποχής που ο κόσμος ήταν πιο αργός, πιο αθώος, πιο ανεξερεύνητος. Που μια παρέα παιδιών με ποδήλατα και γουόκι-τόκι μπορούσε να σώσει τον κόσμο. Που το άγνωστο δεν ήταν απειλή, αλλά περιπέτεια. Κι αυτό, ανεξάρτητα από τη δεκαετία που ζεις, δεν το χάνεις ποτέ. Το «StrangerThings» έκανε τα 80s ξανά cool, όχι γιατί μας έδειξε πώς ήταν. Αλλά γιατί μας θύμισε πώς νιώθαμε.
15°
