Health & Fitness

Η καθημερινή δραστηριότητα που κάνετε και μπορεί να αποκαλύψει την ηλικία του εγκεφάλου σας

Ο «καθρέφτης» της εγκεφαλικής υγείας

62224-137655.jpg
Newsroom
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Η καθημερινή δραστηριότητα που κάνετε και μπορεί να αποκαλύψει την ηλικία του εγκεφάλου σας
Η καθημερινή δραστηριότητα που κάνετε και μπορεί να αποκαλύψει την ηλικία του εγκεφάλου σας © Leire Cavia/ Unsplash+

Η καθημερινή δραστηριότητα που κάνετε και μπορεί να αποκαλύψει την ηλικία του εγκεφάλου σας

Η ταχύτητα με την οποία περπατάτε μπορεί να αποκαλύψει σημαντικές πληροφορίες για τον ρυθμό γήρανσης του εγκεφάλου σας – με τους πιο αργούς περιπατητές να έχουν θεμελιώδεις διαφορές σε κρίσιμες δομές του εγκεφάλου τους.

Μπορεί να φαίνεται ασήμαντο, αλλά το πόσο γρήγορα μπορείτε να περπατήσετε από το σημείο Α στο σημείο Β μπορεί να αποκαλύψει πολλά για τη λειτουργία του σώματος και του εγκεφάλου σας.

Έρευνες έχουν δείξει ότι η ταχύτητα με την οποία περπατάτε προς το κατάστημα, το τοπικό πάρκο ή τη στάση του λεωφορείου μπορεί να προβλέψει την πιθανότητα νοσηλείας, εμφράγματος, ακόμη και θανάτου. Στην πραγματικότητα, η ταχύτητα βάδισης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αποκαλύψει τον ρυθμό γνωστικής γήρανσης ενός ατόμου.

Το τεστ ταχύτητας βάδισης είναι ένας τρόπος αξιολόγησης της λειτουργικής ικανότητας ενός ατόμου – της ικανότητας να εκτελεί καθημερινές δραστηριότητες στο σπίτι και να διατηρεί την ανεξαρτησία του. Μπορεί επίσης να αποκαλύψει το βαθμό ευπάθειας ενός ατόμου και να προβλέψει πόσο καλά θα ανταποκριθεί σε αποκατάσταση μετά από εγκεφαλικό.

Αν και είναι φυσιολογικό οι άνθρωποι να περπατούν πιο αργά καθώς μεγαλώνουν, μια απότομη πτώση στην ταχύτητα βάδισης μπορεί να υποδηλώνει κάτι πιο σοβαρό.

«Όταν μειώνεται ο φυσιολογικός ρυθμός βάδισης ενός ατόμου, αυτό συχνά συνδέεται με υποκείμενες επιδείνωση της υγείας», λέει η Christina Dieli-Conwright, καθηγήτρια ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, η οποία μελετά τις επιδράσεις της άσκησης στην πρόγνωση καρκίνου.

«Μπορεί να οφείλεται στο ότι το άτομο έχει μια χρόνια πάθηση που το έχει οδηγήσει σε μειωμένη κινητικότητα ή καθιστική ζωή. Αυτό σημαίνει, πιθανότατα, ότι έχει παρατηρηθεί μείωση της μυϊκής δύναμης και της κινητικότητας των αρθρώσεων, γεγονός που δυστυχώς οδηγεί σε περαιτέρω επιδείνωση της υγείας», λέει η Dieli-Conwright.

Μια απλή τεχνική για την ταχύτητα που περπατάτε

Για να εκτελέσετε το τεστ ταχύτητας βάδισης, το μόνο που χρειάζεστε είναι ένα χρονόμετρο και έναν τρόπο μέτρησης απόστασης, όπως μια μεζούρα. Υπάρχουν δύο κοινές εκδοχές του τεστ.

Αν βρίσκεστε σε εξωτερικό χώρο με άφθονο χώρο, μπορείτε να δοκιμάσετε το τεστ ταχύτητας βάδισης των 10 μέτρων. Πρώτα, μετρήστε 5 μέτρα, και μετά άλλα 10 μέτρα. Για να ξεκινήσετε, συνιστάται να περπατήσετε 5 μέτρα για να φτάσετε τη φυσιολογική σας ταχύτητα, και στη συνέχεια να περπατήσετε κανονικά για 10 μέτρα. Για να υπολογίσετε την ταχύτητά σας, διαιρέστε τα 10 μέτρα με τα δευτερόλεπτα που χρειαστήκατε για να τα διανύσετε.

Αν βρίσκεστε στο σπίτι και έχετε λιγότερο χώρο, μπορείτε να δοκιμάσετε το τεστ των 4 μέτρων. Μετρήστε πρώτα 1 μέτρο και μετά άλλα 4 μέτρα. Η ιδέα είναι να χρησιμοποιήσετε το πρώτο μέτρο για να επιταχύνετε και στη συνέχεια να χρονομετρήσετε πόσο χρόνο χρειάζεστε για να διανύσετε τα 4 μέτρα. Διαιρέστε τα 4 μέτρα με τον χρόνο που χρειαστήκατε για να υπολογίσετε την ταχύτητά σας.

Πώς συγκρίνεστε με τους άλλους

Για να πάρετε μια ιδέα του πώς συγκρίνεστε με άλλους:

Για ηλικίες 40-49:

Γυναίκες: 1,39 μ/δευτ. (140,2 εκ./δευτ.)

Άνδρες: 1,43 μ/δευτ. ( 143,3 εκ./δευτ.)

Για ηλικίες 50-59:

Γυναίκες: 1,31 μ/δευτ. ( 131,1 εκ./δευτ.)

Άνδρες: 1,43 μ/δευτ. (143,3 εκ./δευτ.)

Για ηλικίες 60-69:
Γυναίκες: 1,24 μ/δευτ. ( 124,97 εκ./δευτ.)

Άνδρες: 1,43 μ/δευτ. ( 143,3 εκ./δευτ.)

Για ηλικίες 70-79:
Γυναίκες: 1,13 μ/δευτ. (112,78 εκ./δευτ.)

Άνδρες: 1,26 μ/δευτ. (126,49 εκ./δευτ.)

Για ηλικίες 80-89:

Γυναίκες: 0,94 μ/δευτ. (94,49 εκ./δευτ.)

Άνδρες: 0,97 μ/δευτ. ( 97,54 εκ./δευτ.)

Εναλλακτικά, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε πολλές εφαρμογές για να μετρήσετε την ταχύτητα βάδισης, όπως τα Walkmeter, MapMyWalk, Strava και Google Fit, που χρησιμοποιούν GPS για να υπολογίσουν απόσταση και χρόνο και έτσι να προσδιορίσουν την ταχύτητά σας.

Έρευνες έχουν δείξει ότι η ταχύτητα βάδισης είναι σημαντικός δείκτης προσδόκιμου ζωής σε ηλικιωμένους. Για παράδειγμα, ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ συγκέντρωσαν δεδομένα από εννέα μελέτες που παρακολούθησαν πάνω από 34.000 άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω για έξι έως 21 χρόνια. Η μελέτη έδειξε ότι η ταχύτητα βάδισης σχετίζεται σημαντικά με τη διάρκεια ζωής: άνδρες με τη χαμηλότερη ταχύτητα βάδισης στα 75 είχαν μόνο 19% πιθανότητες να ζήσουν για άλλα 10 χρόνια, σε αντίθεση με το 87% των ταχύτερων περιπατητών.

Μία εξήγηση είναι ότι τα άτομα με ήδη επιβαρυμένη υγεία είναι λιγότερο κινητικά. Ωστόσο, μια μελέτη του 2009 στη Γαλλία έδειξε ότι ακόμη και μεταξύ υγιών ενηλίκων άνω των 65, οι συμμετέχοντες με χαμηλή ταχύτητα βάδισης είχαν περίπου τριπλάσια πιθανότητα να πεθάνουν από καρδιαγγειακή νόσο κατά την περίοδο της μελέτης, σε σύγκριση με όσους περπατούσαν πιο γρήγορα.

«Το περπάτημα μοιάζει τόσο απλό – οι περισσότεροι από εμάς δεν το σκεφτόμαστε καν, απλώς το κάνουμε», λέει η Line Rasmussen, ανώτερη ερευνήτρια στο Τμήμα Ψυχολογίας και Νευροεπιστήμης του Πανεπιστημίου Duke στη Βόρεια Καρολίνα.

Η πιο αργή βάδιση αντικατοπτρίζει την πτώση

«Αλλά το περπάτημα βασίζεται σε πολλά διαφορετικά συστήματα του σώματος που πρέπει να συνεργάζονται: τα κόκαλα και οι μύες σας σας κινούν, τα μάτια σας σας βοηθούν να βλέπετε πού πάτε, η καρδιά και οι πνεύμονες κυκλοφορούν αίμα και οξυγόνο, και ο εγκέφαλος και τα νεύρα σας συντονίζουν όλα αυτά», προσθέτει η Rasmussen.

Καθώς γερνάμε, η λειτουργία αυτών των συστημάτων επιβραδύνεται – και η πιο αργή βάδιση αντικατοπτρίζει αυτή την πτώση και είναι ένδειξη προχωρημένης γήρανσης.

Αυτό δεν ισχύει μόνο για τους ηλικιωμένους. Σε μια μελέτη του 2019, η Rasmussen και οι συνεργάτες της διαπίστωσαν ότι ακόμη και σε άτομα 45 ετών, η ταχύτητα βάδισης μπορούσε να προβλέψει τον ρυθμό γήρανσης του εγκεφάλου και του σώματος.

«Αυτό που με εξέπληξε περισσότερο ήταν η σύνδεση μεταξύ της ταχύτητας βάδισης στα 45 και των γνωστικών ικανοτήτων από την πρώιμη παιδική ηλικία», λέει η Rasmussen.

Η ομάδα του Πανεπιστημίου Duke μελέτησε 904 άτομα ηλικίας 45 ετών που συμμετείχαν στη μελέτη Dunedin Multidisciplinary Health and Development Study, μια μακροχρόνια έρευνα που παρακολουθεί τη ζωή άνω των 1.000 ανθρώπων που γεννήθηκαν στο Dunedin της Νέας Ζηλανδίας το 1972-1973.

Η μελέτη έδειξε ότι οι 45χρονοι με χαμηλότερη ταχύτητα βάδισης εμφάνιζαν σημάδια «επιταχυνόμενης γήρανσης» – με χειρότερη λειτουργία πνευμόνων, κακή κατάσταση δοντιών και εξασθενημένο ανοσοποιητικό σε σχέση με όσους περπατούσαν πιο γρήγορα. Είχαν επίσης βιοδείκτες που συνδέονται με πιο ταχεία γήρανση, όπως υψηλή αρτηριακή πίεση, υψηλή χοληστερόλη και χαμηλή καρδιοαναπνευστική ικανότητα.

Παρουσίαζαν επίσης ασθενέστερη δύναμη λαβής και περισσότερη δυσκολία στο να σηκωθούν από καρέκλα. Επιπλέον, είχαν μικρότερους εγκεφάλους, λεπτότερο νεοφλοιό και περισσότερη λευκή ουσία. Ακόμη και τα πρόσωπά τους αξιολογήθηκαν ως πιο γηρασμένα.

Οι ερευνητές μπορούσαν να προβλέψουν την ταχύτητα βάδισης στα 45 από την ηλικία των 3 ετών

Το πιο εντυπωσιακό ήταν ότι οι ερευνητές μπορούσαν να προβλέψουν την ταχύτητα βάδισης στα 45 με βάση τεστ νοημοσύνης, γλώσσας και κινητικών δεξιοτήτων που έγιναν όταν οι συμμετέχοντες ήταν μόλις τριών ετών.

«Αυτό δείχνει ότι η ταχύτητα βάδισης δεν είναι μόνο ένδειξη γήρανσης, αλλά και ένα παράθυρο στη διαχρονική υγεία του εγκεφάλου», λέει η Rasmussen.

Τι μπορείτε να κάνετε

Ωστόσο, οι αναγνώστες που αυτοπροσδιορίζονται ως «αργοί περιπατητές» δεν χρειάζεται να απογοητεύονται. Υπάρχουν πολλά που μπορούμε να κάνουμε για να βελτιώσουμε την ταχύτητα βάδισης.

Ως μέρος της έρευνάς της για ασθενείς με καρκίνο, η Dieli-Conwright σχεδιάζει προγράμματα άσκησης για την αποκατάσταση της δύναμής τους. Συμβουλεύει να αυξάνεται σταδιακά η διάρκεια και η ένταση της άσκησης περπατήματος κάθε τρεις έως τέσσερις εβδομάδες. Και υπάρχουν και πιο απλά βήματα:

«Αξιοποιήστε κάθε ευκαιρία για να περπατάτε τακτικά, γιατί η σωματική δραστηριότητα είναι πολύ σημαντική», λέει. Μερικές συμβουλές της περιλαμβάνουν να παρκάρετε πιο μακριά, να περπατάτε με φίλους ή να πηγαίνετε τον σκύλο σας στο πάρκο.

«Είναι σημαντικό να κάνετε διαλείμματα για περπάτημα, ειδικά αν έχετε καθιστική εργασία», λέει. «Ακόμη και ένα πεντάλεπτο περπάτημα για να πάτε στην τουαλέτα ή μια γρήγορη βόλτα γύρω από το τετράγωνο είναι ζωτικής σημασίας για να διακόψετε τον χρόνο καθιστικής ζωής».

Πηγή: BBC

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.

// EMPTY