Τα έφερε έτσι η ζωή μου, που αποφάσισα να γραφτώ στο κλαμπ των 5 π.μ., πριν καν μάθω ότι υπάρχει τέτοιο πράγμα. Ξυπνώντας πρώτος και μόνος μέσα στην πόλη, νιώθεις κάπως όπως οι βασιλιάδες, ή οι σελέμπριτι όταν δεν τους αναγνωρίζει κανείς μέσα στο πλήθος. Κάνεις τις πρωινές δουλειές σου χωρίς καν να το καταλάβεις, κι έχεις ήδη τελειώσει με τις περισσότερες υποχρεώσεις ρουτίνας όταν όλοι οι άλλοι στα απέναντι σπίτια μόλις αρχίζουν και τεντώνονται στο κρεβάτι. Όμως τίποτε από όλα αυτά δεν θα άξιζε για να θυσιάσεις τον ύπνο σου, τίποτε δεν θα είχε την παραμικρή σημασία, αν δεν υπήρχε ταυτόχρονα, κι αν δεν τα έστεφε ολόλαμπρα όλα αυτά με το σκοτεινό του φως…
…Ο ΚΑΦΕΣ.
«Έχω μετρήσει τη ζωή μου με κουταλάκια του καφέ». T.Σ. Έλιοτ.
Ο καφέςείναι πάντα ωραίος, και πάντα ορκισμένος σύμμαχος, πιστός φίλος, και γλυκύς εξομολογητής. Αλλά ο πρώτος καφές της ημέρας… ο πρώτος καφές της ημέρας είναι μακράν ο καλύτερος όλων. Και ο πρώτος καφές μέσα στην απέραντη ησυχία της πόλης… ε, αυτός δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτε. Γιατί δεν υπάρχει κάτι για να συγκριθεί μαζί του.
«Ο καφές είναι μια πολύ μεγάλη δύναμη στη ζωή μου· έχω παρατηρήσει τις επιδράσεις του σε επική κλίμακα». Μπαλζάκ.
Δεν έχω τις γνώσεις και την ικανότητα —τι κρίμα— να πλέξω το εγκώμιο του καφέ, αυτού του σιωπηλού συνεργάτη σε αμέτρητα, αμέτρητα δημιουργικά εγχειρήματα. Είναι το καύσιμο της ζωής μας, πάνω από τις πρωτεΐνες και τα λίπη και τους υδατάνθρακες: είναι το πνεύμα της ανθρώπινης μηχανής, το μαύρο άλογο της εγρήγορσης. Φορέας αυτού τού ίδιου τού Διαφωτισμού, βρέθηκε πίσω από επαναστάσεις και ριζοσπαστικές εξεγέρσεις, κουβάλησε στις πλάτες του καλλιτεχνικά άλματα και επιστημονικά θαύματα. Προσφέρει στον κουρασμένο μας εγκέφαλο την απαραίτητη διαύγεια για τη σύνθεση νέων ιδεών, δίνει φτερά στη φαντασία, συντροφεύει κάθε μας παράτολμο στοχασμό, ξεκλειδώνει τη δημιουργική σκέψη και τροφοδοτεί την καλλιτεχνική έμπνευση. Είναι ένα εργαλείο που μετατρέπει το νερό σε κρασί, και την απλή συζήτηση με τον εαυτό μας σε πνευματική καινοτομία.
«Αυτή τη στιγμή προτιμώ καφέ παρά κομπλιμέντα». Λουίζα Μέι Άλκοτ.
Ο καφές ανήκει σε όλους, και προσφέρεται στον καθένα. Είναι ένα μαγικό φίλτρο που ο καθένας μπορεί να το χρησιμοποιήσει κατά το δοκούν. Μπορείς να εξαρτηθείς από τον καφέ, όπως παραδίδεσαι σε έναν έρωτα. Αν ο αναστοχασμός ήταν ρόφημα, δεν θα μπορούσε να είναι κάτι άλλο — αλλιώς δεν θα ήταν αναστοχασμός, θα ήταν μηρυκασμός.
«Ακόμα κι ένας κακός καφές είναι καλύτερος από καθόλου καφέ». Ντέιβιντ Λιντς.
Δεν είναι θέμα γεύσης βέβαια, αλίμονο, και τις εννιά στις δέκα φορές δεν είναι καν θέμα ποιότητας. Τα εκλεκτά χαρμάνια με τα επιστημονικά καβουρδίσματα είναι ορισμένως σπουδαία, αλλά όποιος ξύπνησε με την ευωδία ενός νες στη μύτη, κρατώντας σφιχτά και με τις δυο του χούφτες την κούπα μπροστά από ένα χνοτισμένο παράθυρο, και έξω να βρέχει, μάλλον κάτι παραπάνω ξέρει από τους ειδικούς.
«Η ζωή είναι ένα φλιτζάνι καφές. Όσο περισσότερο τον απολαμβάνεις, τόσο καλύτερος είναι». Μπομπ Μάρλεϊ.
Ο καφές προσφέρει ένα σταθερό σημείο αναφοράς μέσα στον χρόνο και την καθημερινή τρέλα του βίου: είναι ένα λιμάνι, ένα κλείσιμο του ματιού, μια αφορμή για καρδιοχτύπι — και αυτό, κάθε φορά: ένας ρυθμός που επαναλαμβάνεται καθησυχαστικά σαν σφυγμός αίματος, και μας οργανώνει, μας κάνει πραγματικούς homo sapiens, homo sapiens με νόημα. Καθολικό νόμισμα της κοινωνίας, συνδέει ανθρώπους από όλο τον κόσμο μέσα στο σκοτεινό, υγρό του περιβάλλον, αυτό το μικροσκοπικό σπήλαιο που μας χωρά όλους.
«Αν αυτό είναι καφές, φέρτε μου τσάι· αν είναι τσάι, φέρτε μου καφέ». Αβραάμ Λίνκολν.
Και ο ταπεινότερος των δημιουργών ξέρει τι σημαίνει εκείνη η μαγική στιγμή που ο αχνός από το φλιτζάνι μπλέκεται με την πρώτη ιδέα της ημέρας. Το τελετουργικό της παρασκευής δίνει ένα στοργικό φιλί στο σβέρκο του μυαλού, η μικρή αναμονή πριν την πρώτη γουλιά οξύνει τις διανοητικές αισθήσεις, η ιερά καφεΐνη αποθεώνει τη συγκέντρωση και την προσοχή.
«Μόνο ένας καφές, ένας δυνατός καφές, μπορεί να με ξυπνήσει». Ναπολέων.
Σαν μέσα σε ένα χρονικό καταφύγιο όπου ξεκαθαρίζουν οι προτεραιότητες και νέες έξαλλες συνδέσεις γεννιούνται, εκείνη η πρώτη γουλιά παίρνει ένα πτώμα και του εμφυσά ζωή. Κι αυτός ο Νέος Άνθρωπος μπορεί να χωρίσει την ημέρα του, όχι σε ώρες, ή σε λέξεις, ή σε νότες, ή σε έγγραφα και πωλήσεις: αλλά σε κούπες.
«Ο καφές βάζει το αίμα σε κίνηση και μας δίνει ενέργεια». Βολταίρος.
Και έπειτα, είναι τα καφενεία: τα μόνα μέρη όπου κάποιος φύσει μοναχικός μπορεί, όχι μονάχα να ανεχτεί, αλλά να αγαπήσει την κοινωνικοποίηση. Χώροι κοινότητας που δεν απαιτούν τη συμμετοχή σου, που σε καλούν να καθίσεις μόνος, να διαβάσεις, να γράψεις, να αφουγκραστείς, να κοινωνήσεις τη συλλογική εμπειρία της χαλάρωσης δίπλα, αλλά όχι μαζί, με τους άλλους. Πόσο σπάνιο! Πόσο πολύτιμο!
«Ο καφές είναι ο καλύτερος φίλος του πρωινού». Χέμινγουεϊ.
Τα καφέ δεν είναι μαγαζιά που σερβίρουν ροφήματα: είναι αστικά σαλόνια, σημεία όπου οι άνθρωποι αισθάνονται ελεύθεροι να αφήσουν τον χρόνο να κυλήσει, ευαγή ιδρύματα που φιλοξενούν τη μοναξιά με τρόπο προσφιλή, επιτρέποντας στον καθένα να βρίσκεται ανάμεσα σε άλλους χωρίς να χρειάζεται να τους συναναστραφεί περισσότερο από όσο αντέχει.
«Ο καφές βοηθά τη σοφία να καθίσει λίγο πιο άνετα στο μυαλό». Σάμιουελ Τζόνσον.
Στα καφέ γεννιούνται ιδέες, λύνονται αδιέξοδα, ακούγονται κουβέντες που περιστρέφονται σαν δερβίσηδες στον αέρα και που αργότερα ίσως γίνουν ιστορίες. Ο θόρυβος του περιβάλλοντος —οι χαμηλές συζητήσεις, το ανακάτεμα με το κουταλάκι, το αρχοντικό κουδούνισμα της πορσελάνης, ο μυστηριώδης αχός της κουζίνας, το σφύριγμα της μηχανής τού εσπρέσο— λειτουργεί σαν ιδανικό υπόβαθρο συγκέντρωσης, ενισχύοντας τη δημιουργική παραγωγή — ακόμη περισσότερο: είναι ο ίδιος ένας πολυδιάστατος ιστός αφήγησης.
«Ο καφές είναι το μόνο πράγμα που μπορείς να εμπιστευτείς να σε σηκώσει από το κρεβάτι χωρίς δεύτερες σκέψεις». Μάργκαρετ Άτγουντ.
Τα καφέ κρατούν ζωντανή μια συλλογική αίσθηση κοινότητας, χωρίς να απαιτούν τίποτα σε αντάλλαγμα πέρα από τη σιωπηλή παρουσία σου. Η ίδια η εικόνα του καφενείου ενθαρρύνει τη δημιουργική παρατήρηση, ενώ το φαινόμενο της κοινής αποστολής —δίπλα σου άλλοι δέκα κι άλλοι είκοσι άνθρωποι κάνουν ό,τι κι εσύ, ήρθαν με τον ίδιο σκοπό εδώ πέρα, τα ίδια λαμπρά σχέδια, κι ας είναι άλλοι, κι ας είναι άγνωστοι, κι ας έχουν ολωσδιόλου διαφορετικές αντιλήψεις από εσένα—, αυτή η κοινή στόχευση σε ενθαρρύνει να επιμείνεις. Είναι σαν να πηγαίνεις στο γυμναστήριο και να εμπνέεσαι από τους άλλους που ιδρώνουν κάτω από τα σίδερα.
«Πιο γλυκός από χίλια φιλιά, πιο απαλός από κρασί μοσχάτο. Χωρίς καφέ, δεν μπορώ να συνθέσω ούτε μια νότα». Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ.
Δεν χρειάζεται να είσαι η Γερτρούδη Στάιν ή ο Πικάσο, ο Χέμινγουεϊ ή η Ρόουλινγκ, ο Πικάσο ή ο Κόπολα: αρκεί να είσαι εκεί, και γίνεσαι —σαν από θαύμα— κάτι παρόμοιο. Ο χρόνος σου, όταν μοιράζεται παράλληλα με άλλους, πάλλεται και θάλλει υπό τη σκέπη μιας αθόρυβης συντροφικότητας. Για λόγους που δεν χωρούν στη φιλοσοφία μας, αυτό σε βοηθά να βρεις τον βηματισμό σου τις ημέρες της έντασης, και λειτουργεί σαν ενισχυτής τις στιγμές της έμπνευσης. Από τους τελευταίους κοινόχρηστους τόπους όπου η καθημερινότητα και η τριβή με τρίτους μοιάζει λίγο πιο υποφερτή, λίγο πιο δημιουργική, λίγο πιο ανθρώπινη.
«Αν δεν υπήρχε ο καφές, δεν θα είχα καμία αναγνωρίσιμη προσωπικότητα». Ντέιβιντ Λέτερμαν.
Στο εγγύς μέλλον, και σε αντίθεση με τα μπαρ και τα εστιατόρια, τα καφέ —χώροι όπου νέες ιδέες γεννιούνται, όπου άνθρωποι από διαφορετικά περιθώρια της ζωής συμπλέκονται, όπου η κοινότητα αναπνέει— θα γνωρίσουν θυελλώδη άνθηση. Ένα φλιτζάνι καφέ, σε έναν χώρο πολλαπλών σχεδίων που επενδύει στη σταθερότητα, με τις σελίδες χίλιων σεναρίων να πετάνε γύρω μας σαν οικιακοί παπαγάλοι, μας υπενθυμίζει ότι δεν είμαστε νησιά.
Δεν μπορεί βέβαια να ανταγωνιστεί εκείνον τον νες που λέγαμε, αλλά είναι ό,τι κοντινό μπορεί να μας προσφέρει ο σημερινός μας εαυτός αν δεν θέλει να ξυπνά τότε που όλη η πόλη κοιμάται.
«Καφές, η καλύτερη οργανική ένωση στο σύμπαν». Star Trek: Voyager.
Στο φυσικό κατάστημα στη Βίτωλη Φθιώτιδας έχετε τη δυνατότητα να δοκιμάσετε βραβευμένα μέλια, αλείμματα, γύρη, βασιλικό πολτό, πρόπολη αλλά και παστέλι.
15°
