Κινηματογραφος

Το Αυτό

Ο φόβος, ο φόβος...

324257-668306.jpg
Κωνσταντίνος Καϊμάκης
ΤΕΥΧΟΣ 628
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
373820-771768.jpg

Η ταινία, που έχει σπάσει τα ταμεία φέτος στις ΗΠΑ χωρίς να ανήκει σε κάποιο υπερηρωικό franchise, είναι βασισμένη σε ένα από τα πιο δημοφιλή μυθιστορήματα τρόμου του Στίβεν Κινγκ. Το βιβλίο, που είχε γνωρίσει ήδη μια τηλεοπτική διασκευή πριν από τριάντα χρόνια από τον Τόμι Λι Γουάλας με τον Τιμ Κάρι ως κλόουν Πένιγουαϊζ, έχει ως χρόνο δράσης τα 50s, εποχή που ο συγγραφέας ήταν παιδί. Στην ταινία του άγνωστου αργεντινού σκηνοθέτη Αντι Μουσιέτι (η πρώτη του είναι το θρίλερ «Μαμά» με την Τζέσικα Τσαστέιν που δεν παίχτηκε ποτέ στη χώρα μας) η ιστορία ξεκινάει τον Οκτώβρη του 1988 με μια σοκαριστική σκηνή αρπαγής παιδιού από το σατανικό κλόουν. Μετά από τα credits μεταφερόμαστε στον Ιούνιο του επόμενου χρόνου για να γνωρίσουμε τα πρόσωπα της ιστορίας (ένα μοναχικό, δαχτυλοδειχτούμενο κορίτσι κολλάει σε μια παρέα απροσάρμοστων αγοριών που εκτός των οικογενειακών προβλημάτων τους έχουν να αντιμετωπίσουν και τους νταήδες του σχολείου) και να ενημερωθούμε ότι οι εξαφανίσεις παιδιών συνεχίζονται καθόλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Ο Μουσιέτι έχει πετύχει να μπει στο μυαλό του Κινγκ κι αυτό δεν είναι κάτι εύκολο. Όλη η πυκνή και καταιγιστική δράση –δεν υπάρχει κενό για να πάρει λίγη ανάσα ο θεατής αλλά αυτό επουδενί δεν μειώνει την αξία του φιλμ που είναι αριστοτεχνικά δομημένο και σκηνοθετημένο– έχει ένα και μόνο σκοπό: να καταδείξει τους φόβους που έχουμε όλοι μας. Σε μια εμπνευσμένη κριτική αλληγορία γύρω από την αμερικανική κοινωνία των 80s και τις νευρώσεις της, κάθε ήρωας είναι σύμβολο μιας πολιτικής ιδεολογίας ή κοινωνικής συνθήκης της εποχής που δαιμονοποιείται από το AIDS και τα κρούσματα νεοσυντηρητισμού. Την ίδια περίοδο ο «Έφιάλτης στο δρόμο με τις λεύκες» παίζεται στα σινεμά, η Μόλι Ρίνγκγουονλντ είναι σταρ και οι New kids οn the block γνωρίζουν επιτυχία σε μια υπόγεια ειρωνική χροιά του φιλμ. Εδώ όμως βασιλεύει ο τρόμος που εικονοποιείται μέσω γραφικών, αναγνωρίσιμων κλισέ (κελάρια, έρημα σπίτια, κακόβουλοι ενήλικες) ενώ οι διαβολικοί κλόουν έχουν τον πρώτο λόγο. Τα πραγματικά τέρατα ωστόσο δεν είναι ο κλόουν και τα τεχνάσματά του. Είναι οι γονείς των παιδιών (ο αιμομίχτης πατέρας, η παρανοϊκή μητέρα που δίνει placebo στο γιο της, ο αυστηρός ραβίνος) και οι αδιάφοροι γείτονες με τα ρατσιστικά «μπουμπούκια» που κατοικούν στο Ντέρι. Το σκοτεινό παρελθόν της πόλης στοιχειώνει τους κατοίκους και έχει αποκτήσει μολυσματικές ιδιότητες που περνάνε από γενιά σε γενιά. Το φιλμ όμως δεν περιορίζεται μόνο σε αυτά. Αποκτά κι άλλους συμβολισμούς (η δύναμη της παιδικότητας, οι φροϋδικές αναφορές, η φιλία και η γενναιότητα ως αντίδοτα στο σκοταδισμό, η περιθωριοποίηση κ.ά.) με τη σκηνοθεσία να πηγαινοέρχεται έντεχνα μεταξύ της παιδικής αθωότητας και της ανατριχίλας λες και το «Στάσου πλάι μου» συναντάει τη «Λάμψη» σε μια άψογη ισορροπία, για να θυμηθούμε και δύο άλλα διάσημα έργα του Κινγκ. Ασύλληπτα τρομακτική η ερμηνεία του Μπιλ Σκάρσγκαρντ ως Πένιγουαϊζ, προορίζεται να γίνει κλασική και σημείο αναφοράς στο σινεμά του μεταφυσικού τρόμου. 

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ