Μπαγκαβάτ Γκίτα (ή Μπαγκαβαντγκίτα) σημαίνει «Το Θείο Τραγούδι» και είναι ένα από τα σημαντικότερα ιερά κείμενα του Ινδουισμού.
Γνωστός για τις κατά καιρούς αιχμηρές και χιουμοριστικές δηλώσεις του, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος επέλεξε να αποχωρήσει από τον ΣΥΡΙΖΑ χωρίς να προχωρήσει σε επίθεση προς τον Στέφανο Κασσελάκη, όπως έκαναν άλλοι συνάδελφοί του.
Αντίθετα, στη λιτή επιστολή αποχώρησής του από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, έκανε αναφορά σε ένα ιερό κείμενο του ινδουισμού, την Μπαγκαβάτ Γκίτα.
«Όπως διαβάζουμε στο Bhagavad-Gita, είναι καλύτερο να υπηρετεί κάνεις το δικό του καθήκον (dharma), έστω κι ατελώς, παρά το καθήκον κάποιου άλλου, έστω και με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Δυστυχώς είμαι υποχρεωμένος να υπηρετήσω την υπόθεση της ανανεωτικής και ριζοσπαστικής Αριστεράς εκτός του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ», έγραψε ο πρώην υπουργός.
Τι είναι όμως η Μπαγκαβάτ Γκίτα;
Μπαγκαβάτ Γκίτα (ή Μπαγκαβαντγκίτα) σημαίνει «Το Θείο Τραγούδι» και είναι ένα από τα σημαντικότερα ιερά κείμενα του Ινδουισμού.
Είναι μέρος του μεγάλου ινδικού έπους Μαχαμπαράτα, το οποίο φέρεται να γράφτηκε γύρω στον 5ο αιώνα Π.Χ. στα σανσκριτικά από τον Βυάσα, τον λεγόμενο και «Όμηρο της Ινδίας».
Είναι γραμμένη με ποιητικό μέτρο, αποτελούμενη από 700 στίχους που συγκροτούν 18 κεφάλαια ή λόγους.
Η Μπαγκαβαντγκίτα περιέχει τον διάλογο του επικού πρίγκιπα και ήρωα Αρτζούνα (= Κατακτητής) με τον φίλο και αμαξηλάτη του Κρίσνα, ο οποίος τυγχάνει να είναι μια από τις ενσαρκώσεις του Θεού (Βίσνου), λίγο πριν αρχίσει η μοιραία μάχη του Κουρουξέτρα (Kurukshetra) όπου οι Πάνταβα πρόκειται ν΄ αντιμετωπίσουν σε μια ύστατη αποφασιστική σύγκρουση τους Καουράβα.
Μαζί με τη Ραμαγιάνα, είναι ένα από τα δημοφιλέστερα θρησκευτικά κείμενα του ινδουισμού και έχει εμπνεύσει πολλούς θρησκευτικούς και πολιτικούς ηγέτες δια μέσω των αιώνων.
Ένας από αυτούς ήταν και ο Μαχάτμα Γκάντι, ο οποίος την μελετούσε καθημερινά και αντλούσε έμπνευση ως προς τις έννοιες της εγκράτειας, της δικαιοσύνης, αλλά και του καθήκοντος.
Από τη Μπαγκαβάτ Γκίτα προέρχεται η διάσημη φράση «Τώρα έγινα ο Θάνατος, ο καταστροφέας των κόσμων» («I am become Death, the destroyer of worlds») που είπε ο Ρόμπερτ Οπενχάιμερ μετά την πρώτη δοκιμή της ατομικής βόμβας στο Νέο Μεξικό το 1949.
«Ξέραμε ότι ο κόσμος δεν θα είναι ο ίδιος. Μερικοί γέλασαν, μερικοί έκλαψαν. Οι περισσότεροι ήταν σιωπηλοί. Θυμήθηκα τη φράση από τη γραφή των ινδουιστών, τη Μπαγκαβάτι Γκίτα. Ο Βίσνου προσπαθεί να πείσει τον Πρίγκιπα ότι πρέπει να κάνει το καθήκον του και για να τον εντυπωσιάσει παίρνει τη μορφή του με τα εκατοντάδες χέρια και του λέει "Τώρα έγινα ο Θάνατος, ο καταστροφέας των κόσμων". Νομίζω όλοι το σκεφτήκαμε αυτό, με τον ένα τρόπο ή τον άλλο», είχε πει ο Οπενχάιμερ το 1969.
Σύντομη υπόθεση
Ο Κρίσνα, αν και θεός, ενεργεί ως βοηθός του Αρτζούνα και οδηγεί το άρμα του.
Ο Αρτζούνα, ηγέτης των Πάνταβα, διαβλέποντας τον κίνδυνο που διέτρεχαν να θανατωθούν κατά τη μάχη οι φίλοι, συγγενείς και δάσκαλοί του διστάζει να πολεμήσει και σκέφτεται να καταθέσει τα όπλα για να μην τους βλάψει.
Ο Κρίσνα του εξηγεί ότι πρέπει να είναι πιστός στο καθήκον του ως ευγενής-πολεμιστής (κσατρίγια) και τον συμβουλεύει να πολεμήσει κατά των Καουράβα χωρίς να παρασύρεται από συναισθηματισμούς.
Επ΄ αυτού, ο Κρίσνα υπενθυμίζει στον Αρτζούνα όλες τις φρικαλεότητες που είχαν διαπράξει οι Καουράβα σε βάρος των Πάνταβα, θεωρώντας ότι η μάχη αυτή θα δώσει τέλος στην αδικία που έχει διαπραχθεί. Συνεπώς ο αγώνας εκ μέρους του Αρτζούνα είναι δίκαιος.
Κατόπιν όλων αυτών ο Αρτζούνα διατάζει γενική εφόρμηση όπου τελικά οι Πάνταβα νικούν τον κατά πολύ μεγαλύτερο στρατό των Καουράβα, επιφέροντας τη θεία δικαιοσύνη (ντάρμα).
Κατά τη διάρκεια της προτροπής, ο Κρίσνα αναλύει στον Αρτζούνα τις βασικές αλήθειες της ζωής και τον δρόμο προς την ελευθερία (μόκσα) μέσω της γιόγκα. Ο Κρίσνα αποκαλύπτει την Παγκόσμια Μορφή του στον Αρτζούνα και τον καλεί να ενωθεί με τη θεία φύση του μέσω της πλήρους αφοσίωσης (μπάκτι).
«Όποιος, ελεύθερος από κάθε προσκόλληση, δεν κυριεύεται από τη χαρά τις στιγμές της ευτυχίας και δεν βυθίζεται στη θλίψη τις στιγμές του πόνου, αυτός βρίσκεται στο επίπεδο της τέλειας γνώσης. Όποιος αποσύρει τις αισθήσεις του από τα αντικείμενα της απόλαυσής τους, όπως η χελώνα μαζεύει τα πόδια και το κεφάλι μέσα στο καβούκι της, αυτός κατέχει την πραγματική γνώση».
Μπαγκαβάτ Γκίτα, στίχοι 57, 58
Σημειώνεται ότι αν κει μέρος του έπους του Μαχαμπαράτα, η Μπαγκαβάτ Γκίτα πολύ συχνά αποδίδεται ως ανεξάρτητο έργο και μεταφέρει τη διδασκαλία των Ουπανισάντ (Ουπανισάδες) που αποτελούν το τελευταίο τμήμα των Βέντα (Βεδών).
17°
