Booker Prize 2023: Νικητής ο Βούλγαρος συγγραφέας Γκεόργκι Γκοσποντίνοφ με το «Χρονοκαταφύγιο» - Το μυθιστόρημα κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ίκαρος.
Το μυθιστόρημα του Γκεόργκι Γκοσποντίνοφ «Χρονοκαταφύγιο» γίνεται το πρώτο βιβλίο Βούλγαρου συγγραφέα που κερδίζει το Διεθνές Βραβείο Booker.
Η πρόεδρος της κριτικής επιτροπής, Λεϊλά Σλιμανί, περιέγραψε το βιβλίο ως «ένα θαυμάσιο μυθιστόρημα γεμάτο ειρωνεία και μελαγχολία», προσθέτοντας πως πρόκειται «για ένα βαθυστόχαστο έργο που ασχολείται με ένα σύγχρονο όσο και φιλοσοφικό ερώτημα: Τι συμβαίνει όταν οι αναμνήσεις μας χάνονται;».
Το χρηματικό έπαθλο των 50.000 λιρών, το οποίο μοιράζεται ανάμεσα στον συγγραφέα και τη μεταφράστρια, δίνεται ετησίως για εκείνο το μυθιστόρημα ή τη συλλογή διηγημάτων, σε οποιαδήποτε γλώσσα, το οποίο έχει μεταφραστεί στα αγγλικά και έχει κυκλοφορήσει σε Ηνωμένο Βασίλειο ή Ιρλανδία.
Το Χρονοκαταφύγιο έχει τιμηθεί και το 2021 με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος Βουλγαρίας καθώς και με το Βραβείο Strega Europeo, το σημαντικότερο λογοτεχνικό βραβείο της Ιταλίας.
— The Booker Prizes (@TheBookerPrizes) May 23, 2023
Το βιβλίο κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ίκαρος, σε μετάφραση Αλεξάνδρας Ιωαννίδου.
Η περίληψη: O αφηγητής συναντά τον Γκαουστίν, έναν περιπλανώμενο στον χρόνο ταξιδιώτη, που έχει αποσυνδέσει τη ζωή του από τη σύγχρονη πραγματικότητα και έχει δημιουργήσει την «κλινική για το παρελθόν». Πρόκειται για ένα ίδρυμα που προσφέρει μια πρωτότυπη θεραπεία για τους πάσχοντες από Αλτσχάιμερ: κάθε όροφος αναπαράγει λεπτομερώς μια δεκαετία του περασμένου αιώνα. Οι ασθενείς χάνουν την αίσθηση του παρόντος και του μέλλοντος και μεταφέρονται πίσω στον χρόνο, ξεκλειδώνουν και αναβιώνουν τις αναμνήσεις τους.
Ο Γκοσποντίνοφ με την υπέροχα αποσπασματική γραφή του αποδεικνύει, ξανά, ότι μπορεί να μας ξαφνιάζει και να μας κρατά σε εγρήγορση. Τι σημαίνει άνοια, τι είναι το γήρας, πώς επιλέγει κανείς τον κόσμο που θα ζήσει αλλά και τι θα κρατήσει από τον εαυτό του πριν πεθάνει, τι σημαίνει Δύση και τι Ανατολή, πόσο απέχει το έθνος από τη μύγα; Τι είναι ο θάνατος;
Συνδυάζοντας την ειρωνεία και τη νοσταλγία, και εναλλάσσοντας διαφορετικά είδη γραφής ο συγγραφέας διερευνά το τέρας του παρελθόντος και πώς αυτό επηρεάζει μια ζωή με αβέβαιο μέλλον.
Ποιος είναι ο Γκεόργκι Γκοσποντίνοφ που τιμήθηκε με το Booker 2023
O Γκεόργκι Γκοσποντίνοφ γεννήθηκε το 1968. Είναι ένας από τους πιο μεταφρασμένους Βούλγαρους συγγραφείς μετά το 1989, ενώ συγκαταλέγεται στους πιο εφευρετικούς και τολμηρούς λογοτέχνες της Ευρώπης.
— The Booker Prizes (@TheBookerPrizes) May 23, 2023
Το πρώτο του βιβλίο Φυσικό μυθιστόρημα (Ίκαρος, 2020) κυκλοφόρησε το 1999, έγινε διεθνές μπεστ σέλερ, μεταφράστηκε σε 24 γλώσσες και χαρακτηρίστηκε από το New Yorker ως ένα «αναρχικό-πειραματικό ντεμπούτο». Το δεύτερο μυθιστόρημά του Περί φυσικής της μελαγχολίας (Ίκαρος, 2018) κέρδισε πολλά λογοτεχνικά βραβεία, μεταξύ άλλων το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος στη Βουλγαρία (2013), το ελβετικό βραβείο Jan Michalski Preis (2016) και το πολωνικό βραβείο Angelus (2019). Έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από 15 γλώσσες. Το τρίτο του μυθιστόρημα Χρονοκαταφύγιο (Ίκαρος, 2021) κυκλοφόρησε το 2020. Τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος στη Βουλγαρία (2021) καθώς και με το βραβείο Strega Europeo (2021).
Έχει διδάξει στο Πρόγραμμα Δημιουργικής Γραφής του Πανεπιστήμιου Humboldt στο Βερολίνο και εργάστηκε ως επισκέπτης συγγραφέας στο Berliner Künstlerprogramm des DAAD και στο Wissenschaftskolleg zu Berlin.
