Βιβλιο

Η Θεσσαλονίκη του Ισίδωρου Ζουργού

Με το τελευταίο του μυθιστόρημα, «λίγες και μία νύχτες», ο συγγραφέας πετυχαίνει το απόλυτο ιστορικό spleen

4754-202316.jpeg
Στέφανος Τσιτσόπουλος
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
351697-729579.jpg

Και το καταφέρνει με μια μυθιστορία υψηλού επιπέδου, καθώς η ερωτική ιστορία του Λευτέρη Ζεύγου και της Ντολμένισσας Εβραίας Μίρζα βαδίζει πλάι-πλάι με την ιστορία της Θεσσαλονίκης από τη νύχτα που ο εξόριστος - έκπτωτος Σουλτάνος Αβδούλ Χαμίντ κλείνεται στην έπαυλη Αλάτίνη, άνοιξη του 1909. Μέχρι και στα τέλη των 70s, όπου γέρος πια διηγείται τη ζωή του σε φιλόλογο μέσω αγγελίας. Παιδεμένο βιβλίο το «λίγες και μία νύχτες» (Πατάκης), απίστευτη η ένταση των λέξεων αλλά και της εικόνας, μιας και ο Ζουργός καταφέρνει να πιάσει και να περιγράψει απόλυτα στάνταρ ντόπιας ανθρωπογεωγραφίας: εδώ στη Θεσσαλονίκη, η σχεδόν εικονοκλαστική αφήγησή του πιάνει και αναμεταδίδει τον σφυγμό μιας πόλης, τότε που η Βασιλίσσης Όλγας - Λεωφόρος των Εξοχών και των Κήπων ήταν γεμάτη αρχοντικές επαύλεις αστών εμπόρων.

Στο διαπολιτισμικό σταυροδρόμι των Ελλήνων, των Εβραίων, των Μωαμεθανών, των Αρμένηδων αλλά και των δυνάμεων των γαλλικών και των άλλων πολυεθνικών στρατών που «εποίκησαν» τη Θεσσαλονίκη στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Εικονοκλαστική στο φόντο, προσωπικά δεν έχω διαβάσει τέτοια θριαμβευτικώς επιτυχημένη αφήγηση περί της ρυμοτομίας, του ταξικού αλλά και πολιτικοκοινωνικού τοπίου - διαστρωμάτωσης των περιοχών της Θεσσαλονίκης, η ιστορία αλλά και η Ιστορία του Ζουργού πετυχαίνουν ένα μποντλερικό σπλιν. Ο αναγνώστης στη μέση ακριβώς αυτής της σχεδόν εξωτικής φαντασμαγορίας «βιώνει» την ερωτική ιστορία αλλά και το μέγεθος της κοσμοθεσσαλονίκης με τρόπο συναρπαστικό.

«λίγες και μία νύχτες» του Ισίδωρου Ζουργού

Οι έμποροι, οι κυρίες με τα κρινολίνα, οι φτωχοδιάβολοι με τα όνειρα ανέλιξης, το αστικό χρήμα κόντρα με το μικροπαρεμπόριο του προλεταριακού δρόμου, οι εφημερίδες της εποχής, τα καφέ σαντάν με τον ηδονισμό τους, οι φτωχογειτονιές με τις φωτιές του Κλήδωνα, η Καραμπουρνού με τις βάρκες των ψαράδων και τις θαλάσσιες γραμμές μεταφοράς του πληθυσμού, οι σοσιαλιστικές ιδέες του Μπεναρόγια αλλά και ο επελαύνων βενιζελισμός - ανασύσταση του χάρτη της επικράτειας, καταγράφονται τόσο μεστά. Αναμενόμενο βέβαια για το τάλαντο του Ισίδωρου Ζουργού: το μυθιστορηματικό του στίγμα, χρόνια τώρα, κι η ματιά του στο χθες αλλά και το σήμερα των ηρώων του είναι ευθύβολο, στοχαστικό, περισκοπικό και σαρωτικά καταγραφικό. Ζώντας στη Θεσσαλονίκη, ερευνώντας το χθες της αλλά και παρατηρώντας εξονυχιστικά λεπτομερώς τους ανθρώπους, στο «λίγες και μία νύχτες» θεωρώ πως ο συγγραφέας καταφέρνει να περιγράψει τον άστατο τούτο θεσσαλονικιώτικο χωροχρόνο. Υφαίνοντας μέσα από τις ανάσες ζώντων και τεθνεώτων ένα βιβλίο διαμάντι για την «ανήκεστο βλάβη της ύπαρξης, αυτήν που προκάλεσε ο πιο δημεγέρτης αιώνας, ο εικοστός». 

«λίγες και μία νύχτες» του Ισίδωρου Ζουργού

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Φραντσέσκα Ντιοταλέβι
Φραντσέσκα Ντιοταλέβι: Το να γράψω για τη Βίβιαν Μάιερ υπήρξε άσκηση λεπτότητας, σεβασμού και θάρρους

Με αφορμή το βιβλίο «Με τη δική σου ματιά μονάχα», η συγγραφέας μιλά αποκλειστικά στην Athens Voice για την πρόκληση να μετατρέψει την κρυφή ζωή της Μάιερ σε μια δυνατή μυθοπλαστική αφήγηση

Σμαρώ Τζενανίδου,  «Η Βενετία αλλιώς»
15 συγγραφείς συνομιλούν με τον αγαπημένο τους πίνακα στο Ίδρυμα Κακογιάννης

Η συλλογή διηγημάτων «Οι Αόρατοι της Γης» είναι το αποτέλεσμα του δημιουργικού διαλόγου των συγγραφέων με ένα έργο της ομότιτλης έκθεσης της Σμαρώς Τζενανίδου

Δημήτρης Τσεκούρας: Είναι αδιανόητο να μην νικάει το καλό
Δημήτρης Τσεκούρας: Είναι αδιανόητο να μη νικάει το καλό

Ο συγγραφέας και μεταφραστής μιλά για το νέο του μεταφραστικό έργο, τη συλλογή του Γεωργιανού συγγραφέα Έρλομ Αχβλεντιάνι «Ο άντρας που έχασε τα λογικά του», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.

// EMPTY