Νοσταλγία ή εκσυγχρονισμός χαρακτηρίζει το ανέβασμα της «Αυλής των θαυμάτων» του Ιάκωβου Καμπανέλλη, που ανεβαίνει στο Εθνικό Θέατρο; Ο σκηνοθέτης της παράστασης Γιάννης Κακλέας αποκαλύπτει τις προθέσεις του στην A.V.
Οι θεατές μπαίνουν στην αίθουσα πιστεύοντας πως άφησαν έξω τις άσχημες εικόνες που συναντάς καθημερινά στην περιοχή, για να βρεθούν πάλι μπροστά τους, καθώς σκηνές που καταγράφουν οι εξωτερικές κάμερες του θεάτρου προβάλλονται πάνω στην πυροκουρτίνα. Είμαστε εδώ, στο σήμερα, δεν μπορούμε να το αποφύγουμε. Είμαστε κάτοικοι της πλατείας του Αγίου Κωνσταντίνου, μετανάστες στον τόπο μας. Δεν θα νοσταλγήσουμε με την παράσταση – η νοσταλγία είναι κάτι αντιδραστικό. Τι να νοσταλγήσεις κιόλας; Αυτό που μας έφερε σ’ αυτή την κατάσταση;
Η αυλή σήμερα είναι ο δημόσιος τόπος όπου συμβαίνουν οι ιδιωτικές στιγμές, κάτω από την παρακολούθηση των καμερών. Ο Καμπανέλλης σχολιάζει πως η ύπαρξη του άλλου καθορίζει τη μοίρα τη δικιά μας – ένα σχόλιο κοινωνικής και όχι προσωπικής ταυτότητας. Οι ήρωες ζουν στο μικρόκοσμό τους – ένας έρωτας, ένας καβγάς, μια στεναχώρια. Γι’ αυτούς πάντα φταίνε οι άλλοι. Τα προσωπικά τους θέματα δεν τους αφήνουν περιθώρια να συστρατευθούν κάτω από μια κοινή-συλλογική στάση – γι’ αυτό καταλήγουν εξόριστοι. Είναι αναξιόπιστοι, κανιβαλίζονται μεταξύ τους, δεν υπάρχει γενναιότητα… Ο Καμπανέλλης προσπαθεί να αποκρυπτογραφήσει τον εσωτερικό μηχανισμό του Έλληνα.
Αυτό το έργο έχει μια κατάρα, ίσως λόγω τίτλου “Η Αυλή των Θαυμάτων”, τίτλος που οδήγησε σε ωραιοποιημένες παραστάσεις. Αν το σκεφτείς, όμως, πρόκειται για την Αυλή των Θυμάτων. Ένα “α”, έτσι κι αλλιώς, χωρίζει αυτές τις δύο λέξεις. Η πρωτοτυπία της δικιάς μας παράστασης είναι πως όλα συμβαίνουν στο σήμερα, στον Βύρωνα του 2011. Το σήμερα εισέρχεται μέσω των ηθοποιών και το ενισχύουν με αυτοσχεδιασμούς – έτσι κάθε παράσταση θα είναι διαφορετική. Συνήθως το έργο ανεβαίνει με μια διάθεση πτωτική – εδώ, η παράσταση παρακολουθεί τις εποχές. Άλλη διάθεση έχουν οι ήρωες το καλοκαίρι, διαφορετική το χειμώνα. Δεν μπορείς στην Ελλάδα να παρακάμψεις τον τρόπο που επηρεάζει το κλίμα τους ανθρώπους.
Η ιστορία είναι κύκλος και αυτό αγγίζει τα όρια της τραγωδίας – το να μη μαθαίνεις από αυτά που παθαίνεις. Φαίνεται πως ως λαός έχουμε μια αυτοκαταστροφική τάση, αλλά έχω μια κρυφή αισιοδοξία – επειδή είμαστε πουτάνες στο τέλος θα τα καταφέρουμε, μόνο που φοβάμαι πως στο τέλος οι νταβατζήδες θα είναι πολύ περισσότεροι».
14°
