Όπερες των Τζορντάνο, Γκουνό, Βέρντι, Πουτσίνι και Τριανταφύλλου, χορογραφίες των Κ. Ρήγου, Γ. Κύλιαν και Ο. Ναχαρίν, ένα ορατόριο για την Ελληνική Επανάσταση από Τούρκους καλλιτέχνες, η νέα ταινία του Γ. Λάνθιμου και τα Τραγούδια του Αγώνα του Μ. Θεοδωράκη έρχονται στην ΕΛΣ
Εθνική Λυρική Σκηνή: Ρόμπερτ Ουίλσον, Γιώργος Λάνθιμος, Κατερίνα Ευαγγελάτου, Νίκος Καραθάνος στο πρόγραμμά της για Ιανουάριο-Ιούλιο 2022
Ο Ρόμπερτ Ουίλσον υπογράφει έναν υποβλητικό Οθέλλο στη μεγάλη συμπαραγωγή της ΕΛΣμε το Φεστιβάλ του Μπάντεν-Μπάντεν. Ο Γιώργος Λάνθιμος παρουσιάζει τη νέα πολυαναμενόμενη ταινία του με τίτλο Βληχή και πρωταγωνιστές την Έμμα Στόουνκαι τον Νταμιάν Μποννάρ, στο πλαίσιο του προγράμματος της ΕΛΣ και του ΝΕΟΝ TheArtistontheComposer. Η καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ ΑθηνώνΚατερίνα Ευαγγελάτου δημιουργεί έναν νέο Ριγολέττο για τη σκηνή του Ηρωδείου. Οι Νίκος Πετρόπουλος, Ρενάτο Τζανέλλα, Ούγκο ντε Άνα αναλαμβάνουν τις αναβιώσεις των Αντρέα Σενιέ, Φάουστ και Τόσκας, αντίστοιχα. Ο σπουδαίος Νίκος Καραθάνος σκηνοθετεί τη νέα όπερα Μέσα Χώρα.
Ο διακεκριμένος συνθέτης Καμράν Ιντζέ και ο λιμπρετίστας Ιζεντίν Τσαλισλάρ αποπειρώνται να μιλήσουν για την Ελληνική Επανάσταση από την οπτική γωνία της τουρκικής πλευράς με το ορατόριο Jussoli. Είναι κάποιες από τις ηχηρές υπογραφές και στιγμές που φιγουράρουν στο πρόγραμμα της ΕΛΣ για το πρώτο επτάμηνο του 2022.
«Με μικρά αλλά σταθερά βήματα, η Εθνική Λυρική Σκηνή επανέρχεται σε πλήρη καλλιτεχνική ανάπτυξη και προτάσσει την αισιοδοξία και τη χαρά της τέχνης, με στόχο να αφήσει πίσω τις δύσκολες μέρες του εγκλεισμού, της μοναξιάς, του φόβου» δήλωσε σχετικά ο καλλιτεχνικός διευθυντής του οργανισμού Γιώργος Κουμεντάκης επισημαίνοντας ότι παρά την πίεση της πανδημίας, η ΕΛΣ συνεχίζει να παρουσιάζει «ένα πλήρες καλλιτεχνικό πρόγραμμα, με σημαντικές παγκόσμιες πρεμιέρες –όπως την πολυαναμενόμενη ταινία του Γιώργου Λάνθιμου και την όπερα Μέσα Χώρα του Άγγελου Τριανταφύλλου–, αλλά και συμπαραγωγές».
Από τον Ιανουάριο έως και τον Ιούλιο του 2022, στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος και στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού αναμένουμε πέντε από τις πιο σημαντικές όπερες του παγκόσμιου ρεπερτορίου, των Ουμπέρτο Τζορντάνο, Σαρλ Γκουνό, Τζουζέππε Βέρντι, Τζάκομο Πουτσίνι, μια νέα όπερα του Άγγελου Τριανταφύλλου αφιερωμένη στην τρίτη ηλικία, ένα τρίπτυχο σύγχρονου χορού σε χορογραφίες Κωνσταντίνου Ρήγου, Γίρζι Κύλιαν, Οχάντ Ναχαρίν, ένα ορατόριο ανάθεση της ΕΛΣ σε Τούρκους καλλιτέχνες, μια εγκατάσταση με τη νέα ταινία του Γιώργου Λάνθιμου, καθώς και τα Τραγούδια του Αγώνα του Μίκη Θεοδωράκη, στο πλαίσιο του τριετούς κύκλου Μίκης Θεοδωράκης.
Με την Ορχήστρα, τη Χορωδία και μέλη του Μπαλέτου της ΕΛΣ
Με την εμβληματική όπερα του Ουμπέρτο Τζορντάνο Αντρέα Σενιέ ανοίγει το 2022 για την Εθνική Λυρική Σκηνή στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος στο ΚΠΙΣΝ, σε μουσική διεύθυνση Φιλίπ Ωγκέν και σκηνοθεσία Νίκου Πετρόπουλου. Η όπερα αναφέρεται στη ζωή του διάσημου Γάλλου ποιητή Αντρέ Σενιέ (1762-1794). Το 1789 στους αριστοκρατικούς κύκλους του Παρισιού ο Σενιέ υποστηρίζει την Επανάσταση και συντάσσεται με τον Ζεράρ στο επαναστατικό κίνημα. Ο Ζεράρ από υπηρέτης των αριστοκρατών γίνεται ηγετική φιγούρα των Sans-cullotes (των Αβράκωτων, οι οποίοι φορούσαν παντελόνια, σε αντίθεση με τους αριστοκράτες που φορούσαν βράκες), των ανθρώπων των χαμηλών στρωμάτων της αστικής τάξης που συμμετείχαν ενεργά στον πολιτικό στίβο της Επανάστασης. Ωστόσο, ο έρωτας για την ίδια γυναίκα μετατρέπει τη φιλία των δύο ανδρών σε αντιζηλία. Τρία χρόνια αργότερα, όταν ο Σενιέ συλλαμβάνεται ως συνωμότης κατά της Επανάστασης, ο Ζεράρ θα συντάξει την καταδίκη του. Αν και αργότερα ο Ζεράρ, συνειδητοποιώντας το λάθος του, θα προσπαθήσει να ελευθερώσει τον ποιητή, η προσπάθειά του θα αποβεί μάταιη και ο Σενιέ θα οδηγηθεί στην γκιλοτίνα.
Οι διαχρονικές αξίες που προβάλλονται στο έργο, συνδυασμένες με το έντονο ερωτικό και δραματικό στοιχείο, αλλά και ο τρόπος με τον οποίον αναδεικνύονται μέσα από τη γοητευτική μουσική του Τζορντάνο, είναι ο λόγος για τον οποίον η συγκεκριμένη όπερα γνωρίζει τόσο υψηλή δημοφιλία έως τις μέρες μας. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους συναντούμε μονωδούς διεθνούς ακτινοβολίας, όπως τους Μαρσέλο Πουέντε, Μαρσέλο Άλβαρες, Τσέλια Κοστέα, Εύα-Μαρία Βέστμπρουκ, Δημήτρη Πλατανιά, Ελτσίν Αζίζοφ κ.ά.
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Μουσική διεύθυνση: Νίκος Βασιλείου
Με Μονωδούς και την Ορχήστρα της ΕΛΣ
Η Εθνική Λυρική Σκηνή συνεργάζεται για πρώτη φορά με το ιστορικό σωματείο της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών (έτος ίδρυσης: 1931), που αποτελεί και το Ελληνικό Τμήμα του Διεθνούς Οργανισμού Σύγχρονης Μουσικής (ISCM), σε μια σειρά κοινών δράσεων, η πρώτη από τις οποίες είναι ο Διαγωνισμός Σύνθεσης Λυρικού Τραγουδιού με θέμα 1821, Ελληνική Επανάσταση και μελοποιημένη ποίηση, τιμώντας την επέτειο των 200 ετών από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης.
Οι δημιουργοί καλούνται να μελοποιήσουν ποιητικά κείμενα της επιλογής τους που αναφέρονται στην Ελληνική Επανάσταση. Ο διαγωνισμός είναι ανοικτός χωρίς όριο ηλικίας για τους Έλληνες και ελληνικής καταγωγής συνθέτες. Περιλαμβάνει τρεις κατηγορίες συνθέσεων (α. Φωνή και πιάνο, β. Φωνή και σύνολο δωματίου, γ. Φωνή και ορχήστρα) και σε καθεμία από αυτές θα δοθούν δύο βραβεία: 1ο βραβείο ύψους 3.000 ευρώ και 2ο βραβείο ύψους 2.000 ευρώ. Τα βραβευμένα έργα θα παρουσιαστούν στη συναυλία της 22ας Ιανουαρίου 2022 στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο ΚΠΙΣΝ.
Οι δράσεις που θα ακολουθήσουν με τη συνέργεια των δύο φορέων θα ανακοινωθούν σύντομα και θα περιλαμβάνουν εκπαιδευτικούς στόχους καθώς και κοινό εορτασμό των 80 και των 90 ετών από την ίδρυση της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών αντίστοιχα.
Μια σημαντική διεθνής συμπαραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με το Πασχαλινό Φεστιβάλ του Μπάντεν-Μπάντεν, ένα από τα σημαντικότερα φεστιβάλ όπερας της Ευρώπης, είναι ο Οθέλλος του Βέρντι σε σκηνοθεσία και κοστούμια του μάγου της εικόνας και των φωτισμών Ρόμπερτ Ουίλσον. Ο αβανγκάρντ σκηνοθέτης που άλλαξε τη σκηνοθεσία της όπερας δίνει τον πρώτο λόγο στη μουσική και προτείνει για τον Οθέλλο έναν μινιμαλιστικό σκηνικό κόσμο, με εικαστικά σκηνικά, εντυπωσιακούς φωτισμούς, στιλιζαρισμένη κινησιολογία, ιδιαίτερα κοστούμια και έντονο μακιγιάζ. Η παραγωγή που έλαβε θερμή υποδοχή τον Απρίλιο του 2019 στο Μπάντεν-Μπάντεν έρχεται στην Αθήνα με ένα καστ διεθνούς επιπέδου με επικεφαλής τον πιο περιζήτητο Οθέλλο της εποχής μας Αλεξάντρς Αντονένκο, ο οποίος πρωτοερμήνευσε τον ρόλο με τεράστια επιτυχία στο Ζάλτσμπουργκ με τον Ρικκάρντο Μούτι και ακολούθως σε Μετροπόλιταν, Λονδίνο, Παρίσι, Βιέννη, Βαρκελώνη κ.α. Στους βασικούς ρόλους οι διεθνώς αναγνωρισμένοι μονωδοί της ΕΛΣ Τσέλια Κοστέα, Τάσης Χριστογιαννόπουλος, Δημήτρης Πακσόγλου.
Ο Οθέλλος του Βέρντι ακολουθεί την αφήγηση του ομώνυμου σαιξπηρικού έργου, αποδίδοντας την ιστορία με μουσική εκρηκτικής δύναμης και υποδειγματική οικονομία εκφραστικών μέσων: μία και μόνον μουσική φράση αρκεί προκειμένου να σκιαγραφήσει τον ηρωισμό και την εκρηκτική δύναμη του Οθέλλου, το άσβεστο μίσος του Ιάγου, την αγνότητα και την καλοπιστία της Δυσδαιμόνας. Λίγα μουσικά μέτρα αποδίδουν με τρομακτική δύναμη την καταιγίδα που μαίνεται στη θάλασσα, ταυτόχρονα και στην ψυχή του κεντρικού ήρωα, που θα καταποντιστεί από το βάθρο της δόξας του, παραδομένος στο ένστικτο της ζήλιας του. H δράση εκτυλίσσεται στην Κύπρο, όπου ο μαύρος κυβερνήτης του νησιού και ηρωικός πολεμιστής Οθέλλος ωθείται από τον ραδιούργο Ιάγο να στραγγαλίσει την αθώα γυναίκα του, τη Δυσδαιμόνα, πιστεύοντας πως τον απατά. Όταν η συνωμοσία του Ιάγου αποκαλύπτεται, ο Οθέλλος αυτοκτονεί.
Ο Μίκης Θεοδωράκης, με τη δράση, τους αγώνες και φυσικά τη μουσική του, σημείωσε ένα επίτευγμα σπάνιο για καλλιτέχνη: να αναδειχθεί σε ζωντανό, πανεθνικό σύμβολο της αντίστασης κατά της δικτατορίας στην Ελλάδα. Οι κύκλοι τραγουδιών που έγραψε την περίοδο της επταετίας, όπως Τα τραγούδια του Αγώνα, Τα τραγούδια του Αντρέα, Romancero Gitano, Μυθιστόρημα, 18 λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας, Στην Ανατολή και φυσικά οι Αρκαδίες, αρχικά διοχετεύονταν με διάφορους τρόπους σε συνεργάτες του στο εξωτερικό και κατόπιν ηχογραφούνταν. Την ίδια εποχή, ο ίδιος ζούσε κρατούμενος στην Ελλάδα από το καθεστώς των συνταγματαρχών, έχοντας πρώτα συλληφθεί, φυλακιστεί, οδηγηθεί στην απομόνωση και στο νοσοκομείο μετά από απεργία πείνας και, τέλος, εκτοπιστεί στη Ζάτουνα Αρκαδίας και στο στρατόπεδο Ωρωπού.
Τον Απρίλιο του 1970, μετά την αποφυλάκισή του υπό την πίεση της διεθνούς κατακραυγής, ο Θεοδωράκης μεταβαίνει στο Παρίσι και ξεκινά σειρά συναυλιών σε ολόκληρο τον κόσμο, απευθύνοντας εκ νέου κάλεσμα για την πτώση της δικτατορίας και την επαναφορά της δημοκρατίας στην Ελλάδα. Στο ρεπερτόριο των συναυλιών εκείνων, ο συνθέτης ενσωμάτωσε, μαζί με τα νέα, πολλά τραγούδια από παλαιότερα έργα του με υψηλούς συμβολισμούς γύρω από τον ανθρωπισμό και την αλληλεγγύη, όπως Η μπαλάντα του Μαουτχάουζεν, Ρωμιοσύνη, Μαγική πόλη, Η γειτονιά των αγγέλων, Ένας όμηρος και φυσικά το Άξιον Εστί. Οι συναυλίες αυτές υποδαύλισαν ένα τεράστιο παγκόσμιο κίνημα υπέρ της ελευθερίας των λαών, που σταδιακά οδήγησε σε μαζικές διαδηλώσεις για την ειρήνη, την ισότητα και την ελευθερία. Η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη χάρισε στιγμές ανάτασης στην ελληνική κοινωνία, η οποία άντλησε ελπίδα, δύναμη και αγωνιστικότητα στον αντιδικτατορικό της αγώνα ενώνοντας τη φωνή της με εκείνη των μεγάλων ποιητών που μελοποιήθηκαν από τον συνθέτη, όπως οι Γιάννης Ρίτσος, Οδυσσέας Ελύτης, Μάνος Ελευθερίου, Μπρένταν Μπίαν, Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα κ.ά.
Τα μνημειώδη τραγούδια που σφράγισαν τους αγώνες εκείνης της ιστορικής περιόδου για την Ελλάδα, τροφοδοτώντας παράλληλα το παγκόσμιο κίνημα ελευθερίας των λαών, παρουσιάζει η Εθνική Λυρική Σκηνή στο πλαίσιο του φόρου τιμής στα 200 χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης. Τα Τραγούδια του Αγώνα του Μίκη Θεοδωράκη, από τις συμβολικές κορυφές της πολυσχιδούς εργογραφίας του, ερμηνεύονται από νεότερους και διακεκριμένους ερμηνευτές, με τη συμμετοχή της Λαϊκής Ορχήστρας «Μίκης Θεοδωράκης».
Μέγας Δωρητής ΕΛΣ & Δωρητής επετειακού προγράμματος 2021 Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ). Με την ευγενική υποστήριξη MyMarket
Ο Τούρκος συνθέτης Καμράν Ιντζέ δημιούργησε για την ΕΛΣ το ορατόριο "Jus soli"
Jussoli του Καμράν Ιντζέ
13 Μαρτίου 2022 • Ώρα έναρξης: 18.30
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Συμμετέχουν η Ορχήστρα και οι Μονωδοί της ΕΛΣ Μαρία Μητσοπούλου, Δημήτρης Πακσόγλου, Τάσος Αποστόλου
Μια από τις πιο αναμενόμενες παραγωγές της ΕΛΣ για το επετειακό έτος 2021, η οποία ανεστάλη λόγω της πανδημίας, θα παρουσιαστεί τον Μάρτιο του 2022 στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος. Πρόκειται για νέα ανάθεση της ΕΛΣ σε μια τουρκική δημιουργική ομάδα με επικεφαλής τον διακεκριμένο συνθέτη Καμράν Ιντζέ και τον λιμπρετίστα Ιζεντίν Τσαλισλάρ, η οποία θα επιχειρήσει να φέρει στο φως την «ανάγνωση του ηττημένου», δίνοντας τον λόγο στην άλλη πλευρά, εκείνη των σύγχρονων απογόνων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
O Izzeddin Calislar υπογράφει το λιμπρέτο στο ορατόριο "Jus soli", μια ανάθεση της ΕΛΣ
Πώς συναρθρώνεται ο υποκειμενικός λόγος του άλλου πέρα από το ασφαλές έδαφος της εθνικής συναίνεσης; Πώς δίνει κανείς φωνή στην καθαυτό τραυματική διάσταση της κατάρρευσης μιας αυτοκρατορίας πεντέμισι αιώνων και του οδυνηρού περάσματος από την παραδοσιακή, πολυσυλλεκτική της οργάνωση στην αποκλειστική λογική του νεωτερικού εθνικού κράτους; Υπάρχει, άραγε, κοινό έδαφος ανάμεσα στις εκατέρωθεν επίσημες αφηγήσεις και τις εμπειρίες των ηγετών και των υπηκόων τους, απ’ τη σκοπιά του τότε και του τώρα; Ποιοι στίχοι, ποιοι σκοποί και ποιες εικόνες έχουν τη δύναμη να αποδώσουν την καλειδοσκοπική ποικιλία των αισθημάτων των λαών μπροστά στο βίωμα, αρχικά, του κατακερματισμού και της απώλειας του καθιερωμένου τρόπου ζωής τους κι έπειτα του βίαιου ξεριζωμού και της αιματηρής ανταλλαγής των πληθυσμών;
Το ορατόριο Jussoli αποπειράται να μιλήσει για την Ελληνική Επανάσταση από την οπτική γωνία της τουρκικής πλευράς, να ψηλαφήσει τους αποήχους και τον αντίκτυπό της αναμετρώμενο γενναία με τον ακανθώδη καταιγισμό των ερωτημάτων. Καθ’ οδόν, κινητοποιεί μια ρωμαλέα, συμβολική και επικοινωνιακή μουσική γλώσσα και παραχωρεί, με αφοπλιστικό τρόπο, τον τελευταίο, αποστομωτικό λόγο του στη θάλασσα – εμβληματικό υδάτινο σώμα που χωρίζει και ενώνει τους δυο λαούς, και που το έργο επιχειρεί να αναγάγει σε σύμβολο αγάπης, ειρήνης και κατανόησης.
Συμμετέχει η Ορχήστρα, η Χορωδία και το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Μια επιτυχημένη παραγωγή του 2012, η οποία είχε παρουσιαστεί στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών επιστρέφει στην Εθνική Λυρική Σκηνή για να παρουσιαστεί για πρώτη φορά στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος, σε μουσική διεύθυνση Πιερ Ντυμουσσώ και σκηνοθεσία Ρενάτο Τζανέλλα. Ο Φάουστ του Σαρλ Γκουνό αποτελεί τυπικό δείγμα γαλλικής μεγαλόπρεπης όπερας (grand opéra) και είναι η πρώτη του είδους που σημείωσε τόσο μεγάλη επιτυχία παγκοσμίως. Από το 1859 που πρωτοπαρουσιάστηκε στο Παρίσι, ο Φάουστ παρέμεινε το δημοφιλέστερο λυρικό έργο μέχρι περίπου τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Από τον Γκαίτε ο Φάουστ κρατά μονάχα την αφήγηση και παρακάμπτει το φιλοσοφικό υπόβαθρο: ο ηλικιωμένος επιστήμονας Φάουστ πουλά την ψυχή του στον Μεφιστοφελή, με αντάλλαγμα τη νιότη και τον έρωτα. Στο επίκεντρο της όπερας δεν βρίσκεται τόσο ο ίδιος Φάουστ όσο η Μαργαρίτα, που μεταμορφώνεται χάρη στον έρωτα και τελικά πληρώνει σκληρά τις επιλογές της.
Ο σκηνοθέτης και πρώην διευθυντής του Μπαλέτου της ΕΛΣ Ρενάτο Τζανέλλα, με πολυετή θητεία στη διεύθυνση του Μπαλέτου της Κρατικής Όπερας της Βιέννης, δημιουργεί μια εντυπωσιακή παραγωγή, μεταφέροντας την υπόθεση του έργου σε μια παλιά άδεια αίθουσα διδασκαλίας. Εκεί, μπροστά από μαυροπίνακες γεμάτους γνώση, ο Φάουστ, μόνος, βασανίζεται από τα θεμελιώδη ερωτήματα περί ζωής, θανάτου, έρωτα, ευτυχίας. Μέσα στο θολωμένο μυαλό του συναντά τον Μεφιστοφελή, ο οποίος, με δέλεαρ τη Μαργαρίτα, τον πείθει να υπογράψει τη συμφωνία με τον διάβολο. Ο Τζανέλλα σημειώνει: «Η προσέγγισή μου απομακρύνεται τόσο από το υπερφυσικό όσο και από το θρησκευτικό στοιχείο και τοποθετεί τον άνθρωπο και τις αδυναμίες του στο επίκεντρο της υπόθεσης. Ο Φάουστ γίνεται πράγματι πάλι νέος ή απλά ο Μεφιστοφελής τού δείχνει όσα θέλει να δει; Εγκαταλείπουν στ’ αλήθεια την αίθουσα προκειμένου να ταξιδέψουν σε άλλους τόπους και να ζήσουν τις πιο εντυπωσιακές περιπέτειες ή μήπως δεν εγκαταλείπουν ποτέ την αίθουσα διδασκαλίας; Άραγε αυτή η αίθουσα είναι το κεφάλι του Φάουστ, γεμάτο με τόσες πληροφορίες ώστε να μη διακρίνει το πραγματικό από το φανταστικό;».
Πρωταγωνιστούν διακεκριμένοι Έλληνες και ξένοι μονωδοί όπως, μεταξύ άλλων, οι Ιβάν Μάγκρι, Γιάννης Χριστόπουλος, Ιρίνα Λούνγκου, Βασιλική Καραγιάννη, Γιάννης Γιαννίσης, Τάσος Αποστόλου, Πέτρος Μαγουλάς, Τάσος Αποστόλου, Διονύσης Σούρμπης κ.ά.
Μέγας Δωρητής ΕΛΣ Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος(ΙΣΝ)
Ο Γιώργος Λάνθιμος φωτογραφημένος από την Έμμα Στόουν
The Artist on the Composer: ΓιώργοςΛάνθιμος: Βληχή
Executive producer: ΡεμπέκκαΣκίννερ – Superprime Films
Επιμέλεια προγράμματος The Artist on the Composer: Γιώργος Κουμεντάκης (Καλλιτεχνικός Διευθυντής ΕΛΣ) – Ελίνα Κουντούρη (Διευθύντρια ΝΕΟΝ)
Μετά την πρώτη εγκατάσταση του Νίκου Ναυρίδη, το πρόγραμμα TheArtistontheComposer, μια συνεργασία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και του Οργανισμού Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ (www.neon.org.gr), επιστρέφει και φέρνει στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος τον σπουδαίο Έλληνα σκηνοθέτη με τη διεθνή αναγνώριση Γιώργο Λάνθιμο.
Το πρόγραμμα TheArtistontheComposer διασυνδέει πρωτοπόρους σύγχρονους εικαστικούς και σκηνοθέτες ή/και παραγωγούς ταινιών με τη «ζωντανή» εκτέλεση ορχηστρικής μουσικής. Μέσα από έργα που αποτελούν καρπούς νέων αναθέσεων, κάθε καλλιτέχνης συνομιλεί με έργα κλασικών συνθετών, απαλλαγμένος από τις συνήθεις οπερατικές συμβάσεις και την αφήγηση, πραγματοποιώντας άνοιγμα προς ένα κοινό που μπορεί να μην έχει ασχοληθεί προηγουμένως με την όπερα.
Ο Γιώργος Λάνθιμος αποδέχτηκε με ενθουσιασμό την πρόταση του Καλλιτεχνικού Διευθυντή της ΕΛΣ Γιώργου Κουμεντάκη και της Διευθύντριας του ΝΕΟΝ Ελίνας Κουντούρη –οι οποίοι έχουν από κοινού και την επιμέλεια του προγράμματος– και δημιούργησε μια ταινία μικρού μήκους με τίτλο Βληχή, η οποία θα προβληθεί στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος με τη συνοδεία μουσικών συνόλων.
Η Βληχή γυρίστηκε τον Φεβρουάριο του 2020 στην Τήνο. Ο Γιώργος Λάνθιμος, εκτός από τη σκηνοθεσία, υπογράφει και το σενάριο και την παραγωγή της ταινίας. Πρωταγωνιστούν η βραβευμένη με Όσκαρ Αμερικανίδα ηθοποιός Έμμα Στόουν και ο διακεκριμένος Γάλλος ηθοποιός του σινεμά Νταμιάν Μποννάρ. Τα σκηνικά υπογράφει η Άννα Γεωργιάδου, τα κοστούμια ο Άγγελος Μέντης, τη διεύθυνση φωτογραφίας ο Θοδωρής Μιχόπουλος και το μοντάζ ο Γιώργος Μαυροψαρίδης.
Το μουσικό σενάριο της ταινίας αποτελείται από έργα των Γ. Σ. Μπαχ / Κνουτ Νύστεντ και Τόσιο Οσοκάουα, τα οποία θα ερμηνευτούν ζωντανά στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος από μουσικά σύνολα κατά τις προβολές της ταινίας.
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) [www.SNF.org] για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής παρουσιάζει τρεις χορογραφίες σύγχρονου χορού. Ο Διευθυντής του Μπαλέτου της ΕΛΣ Κωνσταντίνος Ρήγος ανοίγει έναν δημιουργικό διάλογο πάνω στη σύγχρονη γλώσσα του χορού με δύο από τις σημαντικότερες μορφές του χορού παγκοσμίως, τον Τσέχο Γίρζι Κύλιαν και τον Ισραηλινό Οχάντ Ναχαρίν.
To ισοκράτημαενόςπαιδιού / The Pedal Tone for a Child
Χορογραφία – Σκηνικό: Κωνσταντίνος Ρήγος
Μουσική: Γιώργος Κουμεντάκης
Μουσική διεύθυνση: Λουκάς Καρυτινός
Με την Ορχήστρα της ΕΛΣ
Ο Διευθυντής του Μπαλέτου της ΕΛΣ Κωνσταντίνος Ρήγος παρουσιάζει μια νέα χορογραφία πάνω στο έργο του Γιώργου Κουμεντάκη Το ισοκράτημα ενός παιδιού. Το έργο έχει ως αφετηρία τη βυζαντινή μουσική και πραγματεύεται την ανακάλυψη του κόσμου της φύσης και της παράδοσης. Ο Ρήγος με όχημα μια μαριονέτα επιχειρεί να σκιαγραφήσει το τοπίο της παιδικής ηλικίας. Στα τρία μέρη του έργου η ανθρώπινη μορφή αποκτά διαφορετικά χαρακτηριστικά αποδίδοντας έτσι αντίστοιχες όψεις του ανθρώπινου σώματος.
Ο σπουδαίος Γίρζι Κύλιαν, καλλιτεχνικός διευθυντής του Nederlands Dans Theater (1975-1999), πρωτοπαρουσίασε τη χορογραφία στο Ζάλτσμπουργκ για τα 200 χρόνια από τον θάνατο του Μότσαρτ. Για το έργο αυτό χορογράφησε τα αργά μέρη από τα δημοφιλή κοντσέρτα για πιάνο αρ. 21 και 23 του Μότσαρτ. Ο χορογράφος αναφέρει: «Αυτή η συνειδητή επιλογή δεν θα πρέπει να θεωρηθεί προκλητική. Είναι ο δικός μου τρόπος να αναγνωρίσω το γεγονός ότι ζω σε έναν κόσμο όπου τίποτα δεν είναι ιερό και στον οποίο η βαρβαρότητα και η αυθαιρεσία πρωταγωνιστούν». Η επιθετικότητα, η σεξουαλικότητα, η ενέργεια, η σιωπή παίζουν σημαντικό ρόλο στη χορογραφία, άλλωστε το Petitemort (Μικρός θάνατος) χρησιμοποιείται για να περιγράψει τον οργασμό στα γαλλικά και στα αραβικά.
Με μουσικές από τον Ντην Μάρτιν έως το μάμπο, την τέκνο και την παραδοσιακή ισραηλινή μουσική, ο κορυφαίος χορογράφος και καλλιτεχνικός διευθυντής της περίφημης Ομάδας Χορού Μπατσέβα (1990-2019), δημιούργησε το Minus 16. Ο Ναχαρίν είναι ο δημιουργός της μεθόδου Gaga, μιας μοναδικής κινητικής γλώσσας, η οποία ωθεί τους χορευτές να ξεπεράσουν τα όριά τους. Το Minus 16 καταργεί τα όρια μεταξύ κοινού και χορευτών με έναν μοναδικό, απρόβλεπτο τρόπο.
Μέγας Δωρητής Εθνικής Λυρικής Σκηνής Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος(ΙΣΝ)
Η πρώτη μεγάλη καλοκαιρινή παραγωγή της ΕΛΣ για το 2022 είναι το σκοτεινό αριστούργημα του Τζουζέππε Βέρντι Ριγολέττος, σε μουσική διεύθυνση Λουκά Καρυτινού και σκηνοθεσία Κατερίνας Ευαγγελάτου. Η πολυαναμενόμενη παραγωγή της ΕΛΣ, η οποία αναβλήθηκε δύο φορές λόγω της πανδημίας, θα κάνει την πρεμιέρα της τον ερχόμενο Ιούνιο στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών.
Από το 1851 που πρωτοπαρουσιάστηκε στη Βενετία έως σήμερα, ο Ριγολέττος έχει χειροκροτηθεί από χιλιάδες θεατές σε όλο τον κόσμο και δικαίως έχει χαρακτηριστεί ως μια από τις δημοφιλέστερες όπερες όλων των εποχών. Στον Ριγολέττο, ο Βέρντι αλλάζει σελίδα στη συνθετική του διαδρομή και παρουσιάζει ένα έργο με ξεκάθαρο στίγμα και αυξημένη διάθεση για πειραματισμό, καθώς οι μεταπτώσεις ανάμεσα σε λυρικές και δραματικές σκηνές εξασφαλίζουν τη διαρκή ροή της υπόθεσης με μεγάλη ταχύτητα.
Η ιστορία μιλά για τον έρωτα της Τζίλντας, κόρης του καμπούρη αυλικού γελωτοποιού Ριγολέττου, για τον έκλυτο Δούκα της Μάντοβας, ο οποίος της παρουσιάζεται ως φτωχός φοιτητής. Προκειμένου να εκδικηθεί για τη χαμένη τιμή της κόρης του, ο Ριγολέττος καταστρώνει τη δολοφονία του Δούκα. Ανακαλύπτοντας τα σχέδια του πατέρα της, η Τζίλντα αποφασίζει να σώσει τον αγαπημένο της και να θυσιαστεί, παίρνοντας τη θέση του.
Η Εθνική Λυρική Σκηνή ανέθεσε τη σκηνοθεσία του Ριγολέττου στην καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών Κατερίνα Ευαγγελάτου. Μετά την πολύ επιτυχημένη της πρώτη συνεργασία με την ΕΛΣ στη σύγχρονη όπερα Ζ, η Ευαγγελάτου θα αναμετρηθεί με το σπουδαίο αυτό έργο του οπερατικού ρεπερτορίου και η δική της αναγνωρίσιμη σκηνοθετική ταυτότητα θα επιχειρήσει να φωτίσει την αντιφατική, σκοτεινή προσωπικότητα του χαρακτήρα του Ριγολέττου. Πρωταγωνιστούν οι διεθνώς αναγνωρισμένοι Έλληνες μονωδοί Δημήτρης Τηλιακός, Χριστίνα Πουλίτση, Δημήτρης Πακσόγλου, Πέτρος Μαγουλάς, Μαίρη-Έλεν Νέζη.
Με την Ορχήστρα, τη Χορωδία της ΕΛΣ, Τραγουδιστές 65+, τη Διαπολιτισμική Ορχήστρα της Εναλλακτικής Σκηνής και τη Χορωδία 65+ των Εκπαιδευτικών & Κοινωνικών Δράσεων ΕΛΣ
Μια νέα όπερα, ανάθεση της ΕΛΣ στον συνθέτη Άγγελο Τριανταφύλλου, που πραγματεύεται το ζήτημα της μοναξιάς στην τρίτη ηλικία. Ο Τριανταφύλλου, ένας από τους πιο σημαντικούς συνθέτες της νέας γενιάς στον χώρο της θεατρικής μουσικής, αναμετράται για πρώτη φορά με την όπερα, πάνω σε ποιητικό κείμενο του Γιάννη Αστερή. Ο συνθέτης σημειώνει: «Η Μέσα Χώρα είναι μια όπερα χωρίς πράξεις και χωρίς σκηνές. Είναι ένα σπονδυλωτό έργο με νησίδες που γεννιούνται η μία από την άλλην και όλες μαζί ακολουθούν τη ροή ενός ορμητικού ποταμού. Κύρια έμπνευση υπήρξε εξαρχής ο θάνατος των ηλικιωμένων από μοναξιά, φαινόμενο που σε κάποιες χώρες όπως στην Ιαπωνία είναι σαρωτικό και μαζικό. Στην όπερα αυτή εγείρονται ερωτήσεις για το γήρας, τη μοναξιά, την αρρώστια, τις εύθραυστες οικογενειακές σχέσεις και τη φθαρτότητα με την οποία όλοι μας είμαστε αντιμέτωποι. Μουσικά η Μέσα Χώρα κινείται σε ένα προσωπικό ιδίωμα που έχει διαμορφωθεί από την πρότερη δουλειά μου στο θέατρο αλλά και από τα είδη και ύφη στα οποία με μεγάλωσαν οι γενιές για τις οποίες τώρα γράφω. Υπάρχουν σολιστικά μέρη, ντουέτα, χορωδιακά κλπ. χωρίς να ακολουθείται όμως αυστηρά η δομή της όπερας. Δεν φιλοδοξώ να πετύχω καθαρό ύφος ούτε απόλυτη δομή. Φιλοδοξώ να συντονιστώ με τη δόνηση που νιώθω βιώνοντας ξανά όσα έχω στη μνήμη μου και όσα μου ξυπνάει η ποίηση του Γιάννη Αστερή, με τον οποίον συνυπογράφουμε το έργο».
Ο Νίκος Καραθάνος, ένας από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες του θεάτρου, με αναγνωρίσιμη ματιά, η οποία χαρακτηρίζεται από την ευαισθησία, τη μουσικότητα και την επιθυμία της ανάδειξης υπόγειων νοημάτων και εννοιών, επισημαίνει: «Η Μέσα Χώρα μιλάει για όσους στο λυκόφως της ζωής τους στραφήκαν προς τα μέσα και πέθαναν από μοναξιά. Γι’ αυτούς που βρήκαν τη σορό τους μετά από καιρό πολύ. Για όσους βλέπαν στον ουρανό μόνο τον αστερισμό του Λύκου. Για τους γονείς μας. Για τη θεία Βαγγελιώ και τον Αργύρη. Για τον άγνωστο που μένει στο απέναντι σπίτι. Για όλους όσοι έφυγαν σα μοναχικοί αστέρες όταν η μοναξιά τους ανατινάχτηκε με πάταγο».
Ετήσια παρουσίαση Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού της ΕΛΣ
17 Ιουλίου 2022
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Διευθυντής σπουδών: Γιώργος Μάτσκαρης
Η Ανώτερη Επαγγελματική Σχολή Χορού της ΕΛΣ μάς προσκαλεί στην ετήσια παρουσίασή της, υπό την καθοδήγηση του Γιώργου Μάτσκαρη. Οι σπουδαστές όλων των ετών του επαγγελματικού τμήματος και τα παιδιά του φυτωρίου ανεβαίνουν στη μεγάλη σκηνή της Αίθουσας Σταύρος Νιάρχος και ερμηνεύουν κλασικές χορογραφίες αλλά και νέες δημιουργίες.
Μια παράσταση για να γνωρίσουμε τα ταλέντα του μέλλοντος, να χειροκροτήσουμε τη νεανική ορμή και να επιβραβεύσουμε τις προσπάθειες των αυριανών χορευτών.
Με την Ορχήστρα, τη Χορωδία, Μονωδούς και την Παιδική Χορωδία της ΕΛΣ, στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής της αποστολής
Η Τόσκα του Τζάκομο Πουτσίνι, μια από τις δημοφιλέστερες όπερες όλων των εποχών, ολοκληρώνει τη σεζόν 2021/22 της ΕΛΣ στο Ηρώδειο, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών.
Η Φλόρια Τόσκα, μια ντίβα της όπερας, είναι μια γυναίκα παράφορα ερωτευμένη, που ζηλεύει παθολογικά τον σύντροφό της. Ο βαρόνος Σκάρπια, ένας σκοτεινός άνδρας με απόλυτη εξουσία, ηδονίζεται από τον πόνο των θυμάτων του. Ανάμεσα στους δύο βρίσκεται ο εραστής και αγνός πατριώτης Μάριο Καβαραντόσσι, ο οποίος οδηγείται στον θάνατο, όχι για τις ιδέες του, αλλά επειδή κατέχει την Τόσκα, την οποία ποθεί ο Σκάρπια. Η μηχανή είναι καλά στημένη: απ’ τις παγίδες του Σκάρπια δεν θα ξεφύγει κανείς.
Σε αυτό το οπερατικό θρίλερ, που έκανε παγκόσμια πρεμιέρα το 1900 στη Ρώμη, τα παράφορα πάθη υπογραμμίζονται από την υποβλητική μουσική του Πουτσίνι. Στην Ελλάδα πρωτοπαρουσιάστηκε το 1942 από την ΕΛΣ, με τη Μαρία Κάλλας στον ομώνυμο ρόλο.
Η αφηγηματική πλοκή της Τόσκας συμπεριλαμβάνει μια σειρά από ανθρώπινα ζητήματα: τον έρωτα, τη ζήλια, τη διεστραμμένη λαγνεία, την πίστη στη φιλία. Και παρά το γεγονός ότι ο θάνατος σφραγίζει το έργο, εντούτοις η ουσία της πλοκής του έργου είναι ο αβίωτος διχασμός της ηρωίδας η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα εφιαλτικό δίλημμα. Ένας από τους λόγους για τους οποίους η Τόσκα παραμένει μέχρι σήμερα μια από τις δημοφιλέστερες όπερες είναι τα χαρακτηριστικά της κεντρικής ηρωίδας. Η Τόσκα αποτελεί το πρότυπο της οπερατικής ντίβας, τόσο με το τραγούδι όσο και με τη συμπεριφορά της. Όλοι οι χειρισμοί και τα συναισθήματά της στοιχειοθετούν το κατεξοχήν οπερατικό στερεότυπο της ματαιόδοξης λυρικής τραγουδίστριας, παραδομένης στα δυνατά της ένστικτα.
Στους βασικούς ρόλους οι διεθνώς αναγνωρισμένοι πρωταγωνιστές από την Ελλάδα και το εξωτερικό Κριστίνε Οπολάις, Τσέλια Κοστέα, Ραμόν Βάργκας, Τζόρτζιο Μπερρούτζι, Δημήτρης Πλατανιάς, Τάσης Χριστογιαννόπουλος.
ΕΛΣ: προπωλήσεις εισιτηρίων για την περίοδο Ιανουάριος-Ιούλιος 2022
Η προπώληση των εισιτηρίων για το τρίμηνο Ιανουάριος, Φεβρουάριος Μάρτιος 2022 θα ξεκινήσει τη Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου 2021 και για το τετράμηνο Απρίλιος, Μάιος, Ιούνιος, Ιούλιος 2022 τη Δευτέρα 7 Μαρτίου 2022, από τα Ταμεία της ΕΛΣ και την ticketservices.gr. Η προπώληση για τις παραγωγές του Ηρωδείου θα πραγματοποιηθεί μετά την έναρξη της προπώλησης των εισιτηρίων του Φεστιβάλ Αθηνών, την Άνοιξη του 2022.
«C la vie» από τον Serge Aimé Coulibaly, «À la Carte» από τον Γιάννη Μανταφούνη, «4 + ΕΝΑ» της Κυριακής Νασιούλα και άλλες περφόρμανς αυτή την εβδομάδα
Το Κρατικό Μπαλέτο της Έσσης και οι χορογράφοι Botis Seva, Josef Nadj, Imre & Marne van Opstal, Lali Ayguade και Χάρης Γκέκας έρχονται στη μεσσηνιακή πρωτεύουσα
15°
Η εμβληματική όπερα "Αντρέα Σενιέ" του Ουμπέρτο Τζορντάνο ανοίγει το 2022 για την Εθνική Λυρική Σκηνή © Ανδρέας Σιμόπουλος
"Οθέλλος" του Βέρντι σε σκηνοθεσία Ρόμπερτ Ουίλσον. Μια συμπαραγωγή της ΕΛΣ με το Πασχαλινό Φεστιβάλ του Μπάντεν-Μπάντεν © Lucie Jansch
Ο Γιώργος Λάνθιμος φωτογραφημένος από την Έμμα Στόουν
