- CITY GUIDE
- PODCAST
-
13°
«Φαντάσματα» στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης
Έργα των Νίκου Κεσσανλή, Σίλειας Δασκοπούλου, Βλάση Κανιάρη και Ιάσονα Μολφέση φιλοξενεί η φετινή εικαστική έκθεση του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Στα οπωσδήποτε, αν βρίσκεστε στην πόλη
«Φ ΝΤΑΣΜ ΤΑ»: είδαμε την εικαστική έκθεση στο 64ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
Σκιώδεις μορφές σε αινιγματικές συναθροίσεις, γυναικεία πορτρέτα σαν μάσκες απόκοσμων όντων, ανδρείκελα ντυμένα με κουρέλια, ανάγλυφα που «μιλούν» την κωδικοποιημένη γλώσσα μιας αναδυόμενης ηλεκτρονικής εποχής. «Βαριές» υπογραφές και ιντριγκαδόρικες «συναντήσεις» μας επεφύλαξαν τα «Φ ΝΤΑΣΜ ΤΑ». Το ενδιαφέρον εικαστικό αφιέρωμα του 64ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης συντονίζεται με το αντίστοιχο φιλμικό (που υπογράφει ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης, Ντένις Λιμ) και αναζητά ποικίλες όψεις του φασματικού.
«Τα φαντάσματα έρχονται πάντα από το σύμπαν του τέλους για να υπερασπιστούν μια αλήθεια που υπάρχει πέρα από αυτό και κομίζουν μηνύματα από το παρελθόν ή το μέλλον. Προειδοποιούν, πενθούν, απειλούν, ζητούν δικαιοσύνη ή εκδίκηση, αποκαλύπτουν μυστικά, θέτουν σε δοκιμασία τους ζωντανούς. Κάθε φορά, όμως, η εμφάνισή τους καταργεί τη διάκριση ανάμεσα στον παρελθόντα και στον μελλοντικό χρόνο και δημιουργεί ένα άχρονο “παρόν” στο οποίο συντελούνται τα θαύματα» σημειώνει ο Ορέστης Ανδρεαδάκης. Μας έχει μόλις υποδεχθεί στο Glass House στο λιμάνι όπου έως τις 12 Νοεμβρίου ξετυλίγει την ενδιαφέρουσα εικαστική της πρόταση η διοργάνωση.
Για να καταδυθούμε σ’ αυτόν τον κόσμο o καλλιτεχνικός διευθυντής του φεστιβάλ επέλεξε φέτος τα έργα να μην προκύψουν από ανάθεση. Έστρεψε το βλέμμα στην κατάθεση τεσσάρων σημαντικών Ελλήνων καλλιτεχνών, «κανείς από τους οποίους δεν βρίσκεται πια στον κόσμο των ζωντανών», και μας καλεί να ξαναδούμε δημιουργίες που «θέτουν ερωτήματα για την έννοια της αναπαράστασης του φανταστικού κόσμου, τη φαντασμαγορική μνήμη των σκιών, την απουσία της ζωής, τις φασματικές μορφές της τεχνολογίας».
«Φ ΝΤΑΣΜ ΤΑ»: περιήγηση στην έκθεση του 64ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
Το ξεκίνημα αρθρώνεται με αναγνωρίσιμα στιγμιότυπα από την εμβληματική σειρά Φαντασμαγορίες της ταυτότητας, που ο Νίκος Κεσσανλής παρουσίασε το 1965 στο Παρίσι πρωτοστατώντας στη δημιουργία της Mec-Art. Ένα ιδιαίτερο είδος σκηνοθετημένων λήψεων που τυπώθηκαν πάνω σε φωτοευαισθητοποιημένα πανιά, μαρτυρούν πώς ο εμπνευστής τους γνώριζε πολύ καλά τον μαγικό φανό, το κινεζικό θέατρο σκιών και τον Καραγκιόζη. Αυτοί οι πειραματισμοί, με τη χρήση φωτομηχανικών μέσων που επεμβαίνουν στη δομή της εικόνας και στον τρόπο παραγωγής της, θα αποτελέσουν άλλωστε έναν από τους βασικούς άξονες της δουλειάς του και τα επόμενα χρόνια. «Οι μεγάλες σκιές των ανθρώπων του Κεσσανλή βγαίνουν μέσα από το “Τραγούδι του νεκρού αδερφού” (“να περπατούν οι ζωντανοί με τους απεθαμένους”) διεκδικώντας την αιώνια επιστροφή τους στο άχρονο παρόν» επισημαίνει ο επιμελητής.
Μια πινακοθήκη γυναικείων προσώπων αναδύεται μέσα από την εικονογραφία της Σίλειας Δασκοπούλου. Δημιουργός με σημαντική θέση στην αθηναϊκή εικαστική σκηνή της δεκαετίας του 1970, που όμως ξεχάστηκε, πάλεψε με την κατάθλιψη, νοσηλεύθηκε και κατόπιν επικεντρώθηκε στη ζωγραφική αντινατουραλιστικών πορτρέτων με μια ναϊφ εξπρεσιονιστική γλώσσα. Οι συχνά ειρωνικοί τίτλοι των έργων της έθεταν σε αμφισβήτηση τους συμβατικούς κοινωνικούς ρόλους των γυναικών της εποχής. «Τα ακατέργαστα και σχεδόν παραμορφωμένα πρόσωπα των γυναικών της έχουν το βλέμμα των φαντασμάτων – μπλε τις περισσότερες φορές. Όλα τους είναι τοποθετημένα σε μονόχρωμα φόντα και μας κοιτούν πίσω από μια γυάλινη τρυφερή σκληρότητα, προσκαλώντας σε να τη θραύσεις για να περάσεις στο πίσω μέρος της ζωής».
Γνώριμες φιγούρες συντρόφευσαν και τα επόμενα βήματά μας. Ο σκελετός τους είναι από συρματόπλεγμα και τα ρούχα τους παλιά, αλλά μέσα στο πέρασμα των χρόνων τις έχουμε συναντήσει σε Ουρητήρια, να παίζουν Κουτσό, να αναρωτιούνται «Τι θα φέρει το μέλλον;». Αυτή η τελευταία εγκατάσταση, καθώς και το «Ζεύγος Courbet» κι ένα γλυπτό παπούτσι –ίχνος ενός απόντος ιδιοκτήτη– συγκροτούν την παρουσία του Βλάση Κανιάρη στο αφιέρωμα. Χαρακτηριστικά δείγματα γραφής του καλλιτέχνη με τη διεθνή διαδρομή, σ’ αυτά τα ακέφαλα ανδρείκελα ο Ανδρεαδάκης αναγνωρίζει «τα φαντάσματα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, τα οποία δεν μπορούν να κατοικήσουν ούτε στο παρελθόν ούτε στο παρόν, αλλά δυστυχώς ούτε στο μέλλον. Είναι αποπροσωποποιημένες οντότητες που απαιτούν να ανακτήσουν τη χαμένη τους καθημερινότητα. Άνθρωποι που δεν έχουν ταυτότητα και σχήμα και βλέπουν ότι το μέλλον δεν διαγράφεται καλό σε μια Ευρώπη που κοιτά περισσότερο το κέρδος από τον άνθρωπο».
Στην τελευταία σάλα, ένα δυναμικό πεδίο γεμάτο προεξοχές και κοιλότητες τα ανάγλυφα και τα ζωγραφικά του έργα του Ιάσονα Μολφέση έρχονται να μας θυμίσουν τους φιλοσοφικούς προβληματισμούς του γύρω από τον χρόνο και τον χώρο, το μέλλον και το παρελθόν. Με βάση του κυρίως το Παρίσι, ήδη από το 1966 άρχισε να ενσωματώνει στη δουλειά του στοιχεία από τη γλώσσα των ηλεκτρονικών υπολογιστών θεωρώντας πως αυτό το θαυμάσιο εργαλείο «στερούμενο από κάθε φαντασία, έρχεται να επικουρήσει το πνεύμα το ανθρώπινο». Στις μέρες μας, με την επέλαση της τεχνητής νοημοσύνης, ο επιμελητής διακρίνει στη δουλειά του «μια προειδοποίηση από το παρελθόν η οποία, όπως ο ίδιος φαντάστηκε, θα καμπυλώσει τον χώρο, αλλά και τον χρόνο, και θα μας εγκλωβίσει στην κυκλική επανάληψή τους»…
Κάθε αίθουσα στο ισόγειο του κτιρίου φιλοξενεί τον δικό της καλλιτέχνη-«ένοικο». Συντροφιά τους τα σχόλια του φωτογράφου Δημήτρη Τσουμπλέκα, μέσα από τον φακό του αλλά και με χειρόγραφα αποσπάσματα από την «Επιστολή του Λόρδου Τσάντος» του Ούγκο φον Χόφμανσταλ. Κλικ της τελευταίας δεκαετίας οι εικόνες που παρουσιάζει είναι συνθέσεις από απομεινάρια του παρελθόντος (ξεχασμένα αντικείμενα που βρήκε στο ατελιέ του Νίκου Κεσσανλή). «Πραγματεύονται μεταξύ άλλων τη σχέση μας με τον θάνατο και με τους προηγούμενους καλλιτέχνες», μου λέει. Άλλωστε οι συγκεκριμένοι, παραδέχεται, υπήρξαν ιδιαίτερα σημαντικοί και στη ζωή και στο έργο του.
Info:
Φ ΝΤΑΣΜ ΤΑ
Glass House, προβλήτα 1, Λιμάνι Θεσσαλονίκης
Ωράριο λειτουργίας: 10.00-22.00
Είσοδος ελεύθερη
Η συγκέντρωση των έργων της έκθεσης πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη της Εθνικής Πινακοθήκης - Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτσου και των γκαλερί Kalfayan, a.antonopoulou.art και CAN Christina Androulidaki, οι οποίες τα παραχώρησαν αφιλοκερδώς στο Φεστιβάλ.
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ένα τεράστιο project για τις Κυκλαδίτισες, μια περπλάνηση στο όνειρο, το τέλος του τοπίου και ένα γιορτινό εικαστικό διήμερο
To έργο επανεμφανίστηκε μετά από 120 χρόνια
Η Ρεβέκκα Καμχή γράφει για τη γνωριμία της με τον καλλιτέχνη Κωνσταντίνο Κακανιά και για την αναδρομική του έκθεση στην γκαλερί της
Ένα έργο Τέχνης που απεικόνιζε τη ζωή σε ένα χαρέμι απομακρύνθηκε από έκθεση στο Αραβικό Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης του Κατάρ
180 εκθέματα παρουσιάζονται στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, πολλά από τα οποία φεύγουν για πρώτη φορά από την έδρα τους και ταξιδεύουν στην Αθήνα
Ένα φαινόμενο που η παρουσία του μεταξύ ψηφιακού κόσμου και αληθινών γειτονιών καταργεί τα όρια μεταξύ κατασκευασμένου και υπαρκτού
Εγκαίνια για την έκθεση στις 19 Δεκεμβρίου
Κάθε έργο είναι ένα ταξίδι δημιουργίας, που συνδέει το παρελθόν με το παρόν και ανοίγει παράθυρα σε νέες αντιλήψεις
Τι θα δούμε σε χώρους τέχνης και γκαλερί
Celestial Bodies Guide Us Through Dark Times σημαίνει ελπίδα, καλοσύνη, διαρκής αναζήτηση, κατανόηση και αποδοχή
Ο πίνακας είχε πουληθεί το 1890 σε ιδιώτη και είχε εξαφανιστεί
Μέχρι σήμερα έχουν εντοπιστεί μόλις έξι αυθεντικές φωτογραφίες του γάλλου ποιητή
Δυο εκθέσεις σύγχρονης τέχνης, μια έκθεση φωτογραφίας και ντοκιμαντέρ και ένα μεγάλο αφιέρωμα στη Τζούλια Δημακοπούλου
Μια σπουδαία έκθεση που περιλαμβάνει πάνω από 140 αδημοσίευτα ζωγραφικά έργα του
Μιλήσαμε με το ζευγάρι καλλιτεχνών που εκθέτουν για πρώτη φορά μαζί
Η αναδρομική του έκθεση «Shut your eyes and see» στο Μουσείο Β. & Ε. Γουλανδρή είναι γεμάτη φως, neon και κρυφά ή φανερά μηνύματα
Πρόκειται για ένα από τα ελάχιστα σωζόμενα έργα του που για δεκαετίες ήταν κρυμμένο
Εστιάζει στη σχέση του με τη γαλλική πρωτεύουσα και την περίοδο που συναντήθηκε με τους Τζιακομέτι και Πικάσο
Η έκθεσή της Terra Cognita είναι ένα προσκύνημα σε άγνωστους τόπους
Όλοι οι καταξιωμένοι Έλληνες καλλιτέχνες έχουν εκπροσωπηθεί με έργα τους
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.