- CITY GUIDE
- PODCAST
-
23°
Φίλιππος Τσιτσόπουλος - Ενάντια στην Ευτυχιοκρατία: Μια stand up τραγωδία
Ζωγραφική και performance ενάντια στον καταναγκασμό του... ευτυχείτε
![4754-202316.jpeg 4754-202316.jpeg](/images/120x120/3/jpeg/sites/default/files/contributor/4754-202316_0.jpeg)
![Φίλιππος Τσιτσόπουλος: Ενάντια στην Ευτυχιοκρατία, Γκαλερί Λόλα Νικολάου Φίλιππος Τσιτσόπουλος: Ενάντια στην Ευτυχιοκρατία, Γκαλερί Λόλα Νικολάου](/images/1074x600/1/jpg/files/2023-09-07/filippos-tsitsopoulos-performance.jpg)
Φίλιππος Τσιτσόπουλος - Ενάντια στην Ευτυχιοκρατία: Μια εικαστική έκθεση στην γκαλερί Λόλα Νικολάου στη Θεσσαλονίκη.
«Είμαστε οι κάτοικοι μιας παράξενης γωνιάς του σύμπαντος που περιστρέφεται στη μέση μιας τεράστιας αταξίας, ανήκουμε σε ένα είδος που βρίσκεται στα μισά του δρόμου ανάμεσα στα θηρία και τους αγγέλους. Μας έφεραν εδώ χωρίς να μας ζητήσουν τη γνώμη μας και χωρίς να μας εξηγήσουν τους κανόνες του παιχνιδιού. Ως εκ τούτου, δεν οφείλουμε τίποτα σε κανέναν. Κανείς δεν μας χρωστάει τίποτα. Μαθαίνουμε. Δεν ξέρουμε. Ξέρουμε μόνο την Επιθυμία και τον Θάνατο. Και στο ενδιάμεσο, ειδικά αυτές τις μέρες του ζόφου, μας φυτεύουν μια επιταγή περί ευτυχίας που υπαγορεύει τη συμπεριφορά και την κατεύθυνση της ζωής μας. Δεν υπάρχει διαφυγή από την τυραννία της θετικότητας και επί τούτου και οι είκοσι εννέα ειδικοί της ευτυχίας δεν θα συνιστούσαν ποτέ ούτε Μάκμπεθ, ούτε Χάινερ Μίλερ, ούτε σχέδια βασισμένα στους μώλωπες που αφήνουν οι βαριές μάσκες από ζωντανά υλικά στο πρόσωπό μου, όταν τελειώνει μια περφόρμανς μου. Θετικοί ψυχολόγοι, οικονομολόγοι της ευτυχίας και γκουρού της αυτοανάπτυξης, με την υποστήριξη ισχυρών ιδρυμάτων και πολυεθνικών εταιρειών, μας υπαγορεύουν ποιες κυβερνητικές πολιτικές πρέπει να εφαρμόσουμε, τι τέχνη να κάνουμε, πώς και ποιες εκπαιδευτικές παρεμβάσεις πρέπει να γίνουν και ποιες αλλαγές επιβάλλεται να επέλθουν προκειμένου να ζήσουμε πιο επιτυχημένες και πιο ουσιαστικές στιγμές ευτυχίας. Το ισχυρό κοινωνικό αντίκτυπο της επιστήμης και της βιομηχανίας της ευτυχίας, έχει δημιουργήσει μια νέα και καταπιεστική μορφή διακυβέρνησης και ελέγχου, στην οποία η ευτυχία δείχνει να υφαίνεται στον ίδιο ιστό με αυτόν της εξουσίας, μια ευτυχία γεμάτη θόρυβο αλλά και οργή αφού το ακατόρθωτό της γεννά θλίψη».
![Φίλιππος Τσιτσόπουλος: Ενάντια στην Ευτυχιοκρατία, Γκαλερί Λόλα Νικολάου Φίλιππος Τσιτσόπουλος: Ενάντια στην Ευτυχιοκρατία, Γκαλερί Λόλα Νικολάου](/images/w734/1/jpg/files/2023-09-07/filippos-tsitsopoulos-karekla.jpg)
Τον αγαπώ και τον θαυμάζω τον Φίλιππο Τσιτσόπουλο πολλά χρόνια τώρα. Ο συνονόματός μου (δύο Τσιτσόπουλοι στην ίδια γκαλερί, ξεκαρδιζόμαστε!), δύο μέρες πριν τα εγκαίνια της έκθεσης του Against Happycracy, με ξεναγεί στα ενδότερα της. Ο πυρήνας της απαρτίζεται από σχέδια σε κάρβουνο, μια installation, μια performance και μια video εγκατάσταση σε τρεις οθόνες όπου προβάλλονται τα βίντεο που γύρισε ο καλλιτέχνης κατά τη διάρκεια της καραντίνας στον κήπο του στο Λονδίνο, με τα φύλλα και τα σαλιγκάρια, να κάνουν πάρτι, αφού ένεκα της καραντίνας και της ερημιάς η φύση βρήκε την ευκαιρία να οργιάσει.
Παράλληλα, τρεις διαφορετικοί Άμλετ, ένας του Σαίξπηρ, ένας του Μαρκ Τουέιν και ο αιρετικός του Χάινερ Μίλερ, αλληλοδιαπλέκονται, και συνδέονται με τον Μάκμπεθ και το Brexit μέσω μιας φαντασμαγορικής αλληγορίας που ο Φίλιππος την χρησιμοποιεί για να τονίσει, όπως λέει, «την δυστοπική εποχή των ερειπίων που διανύουμε». Το «Ενάντια στην Ευτυχιοκρατία» είναι μια standup τραγωδία σε μορφή τρικάναλης video installation. Ταυτόχρονα περιλαμβάνει μια διάλεξη και μια παράσταση performance, με αντικείμενα, μάσκες και θεατρικά αποσπάσματα που μιλούν για το θαύμα, την τρέλα, την υποχρεωτική κατάργηση της μοναξιάς και το ναυάγιο της ύπαρξης».
![Φίλιππος Τσιτσόπουλος: Ενάντια στην Ευτυχιοκρατία, Γκαλερί Λόλα Νικολάου Φίλιππος Τσιτσόπουλος: Ενάντια στην Ευτυχιοκρατία, Γκαλερί Λόλα Νικολάου](/images/w734/1/jpeg/files/2023-09-07/filippos-tsitsopoulos-against-happycracy.jpeg)
Καθώς τον φωτογραφίζω, ο εμπνευστής της αναπτύσσει: «Δεν είναι όλη η τρέλα ιερή. Δεν δημιουργεί κάθε χάος μια αρμονική τάξη. Δεν προαναγγέλλει το κάθε αίμα μια γέννηση ή μια νίκη. Δεν οδηγεί πάντα ο έρωτας σε μια μυστική φωτιά της συνεύρεσης. Σε όλα τα κρασιά δεν ταξιδεύει πάντοτε ένας εμπνευσμένος θεός. Δεν είναι το κάθε χρώμα ζωγραφική. Δεν είναι το κάθε βουνό ο Όλυμπος. Υπάρχει μια σημαντική διάκριση ανάμεσα σε εκείνους τους ραψωδούς που τα έργα τους είχαν την προέλευσή τους σε μια εμπνευσμένη τρέλα και σε εκείνους, τους άλλους, που συνθέτουν τους στίχους τους με βάση το αξίωμα και την αφιέρωσή τους στη Τέχνη τους. Το ίδιο ισχύει και για τους ζωγράφους: υπάρχουν επαγγελματίες, μεθοδικοί και αποτελεσματικοί, αλλά υπάρχουν και ένα άλλο είδος ζωγράφοι, αυτοί που είναι "μοιραίοι", αυτοί που μόλις και μετά βίας μπορούν να ελέγξουν τις ορμές που καθοδηγούν τις πράξεις τους, ελάχιστα λογικοί, χωρίς να αναζητούν στην τέχνη έναν άλλο ορίζοντα ή ένα βραβείο, και προτιμούν να συνεχίσουν να διψούν, να παραμείνουν άρρωστοι της επιθυμίας να διεισδύσουν σε αυτή την ανείπωτη επιφάνεια που είναι γι' αυτούς η τέχνη, και να επιστρέψουν κρατώντας ένα τσαμπί από παράξενα αγκάθια. Επικαλούμενοι την ομορφιά όταν η φρίκη δεν τους είναι άγνωστη, να τραγουδούν στην εύθραυστη βάρκα της ύπαρξής τους, όταν, όχι πολύ μακριά, τα μεγάλα καράβια με όλα όσα αγαπήσαμε, καίγονται σε κρεβάτια ερήμωσης. Να γελάμε ατενίζοντας τη κόλαση. Αυτό δεν είναι που μας προτείνει η τέχνη μερικές φορές; Ένα έργο τέχνης είναι μια λίμνη εν θερμώ, ένα αυλάκι γεμάτο από όλα όσα δεν είμαστε σε θέση να αναφέρουμε χωρίς να τρέμουμε. Ένα έργο τέχνης είναι μια φωτιά φτιαγμένη από χαμένους αμπελώνες, από ναυαγισμένα όνειρα, από μαύρο γάλα που κρατιέται στοργικά στην αγκαλιά της νύχτας. Ένα έργο τέχνης είναι αυτό που μας προειδοποιεί από την περιπλάνηση του μυαλού μας και είναι η μουσική που μπορεί να συνθέσει η αγωνία μας, ενώ η καθημερινότητά μας κοροϊδεύει την πτήση μας μπερδεύοντας τις ώρες μας. Ας τραγουδήσουμε στο εύθραυστο καράβι της ύπαρξής μας, ας βάλουμε το καράβι αυτό στη θάλασσα μας, τη ζωγραφική της ύπαρξής μας».
![Φίλιππος Τσιτσόπουλος: Ενάντια στην Ευτυχιοκρατία, Γκαλερί Λόλα Νικολάου Φίλιππος Τσιτσόπουλος: Ενάντια στην Ευτυχιοκρατία, Γκαλερί Λόλα Νικολάου](/images/w734/1/jpeg/files/2023-09-07/filippos-tsitsopoulos-zografiki.jpeg)
Η ιδέα και το έργο Against Happycracy ολοκληρώθηκαν με γυρίσματα που έγιναν πρόσφατα στην Tate Britain του Λονδίνου με τον Damien Rayne και την Rachel Lloyd και στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με τη βοήθεια της Άννας Καφέτση. Στην performance του ο καλλιτέχνης συνομιλεί live με τα βίντεο, σαν να πρόκειται δηλαδή για ένα μονόλογο-διάλεξη πάνω στο θέατρο, τη φιλοσοφία και τη θνησιμότητα. Φορώντας και αλλάζοντας στο πρόσωπό του μάσκες από ζωντανά υλικά που θα οδηγήσουν σε σκηνικό παραλήρημα, ο Τσιτσόπουλος επιτελεί μια δράση μέσα σε μια έκθεση όπου κυριαρχεί το «Να ζει κανείς ή να μην ζει; αυτό είναι το δίκοπο μαχαίρι / Αυτό κάνει την καταστροφή να διαρκεί τόσο πολύ./ Γιατί, για ποιο λόγο θα αντέχαμε να καρτερούμε το δάσος του Birnam να περπατήσει μέχρι το στο Dunsinane/ Ενώ ο φόβος του αν θα ζούμε μετά θάνατον να δολοφονεί την αθωότητα του ύπνου μας, αυτή τη δεύτερη πορεία της μεγάλης μας φύσης».
![Φίλιππος Τσιτσόπουλος: Ενάντια στην Ευτυχιοκρατία, Γκαλερί Λόλα Νικολάου Φίλιππος Τσιτσόπουλος: Ενάντια στην Ευτυχιοκρατία, Γκαλερί Λόλα Νικολάου](/images/w734/1/jpeg/files/2023-09-07/filippos-tsitsopoulos-against-happycracy4.jpeg)
Παρατηρώ προσεκτικά τη ζωγραφική του, που δεν είναι παρά αυτοπορτρέτα που τα ζωγραφίζει εν θερμώ αμέσως μετά το τέλος των περφόρμανς με τις μάσκες που φορά στις περφόρμανς του. Οι μάσκες σημαδεύουν το πρόσωπό του, προκαλώντας του κάθε φορά και μια άλλου είδους παραμόρφωση, και αυτές οι παραμορφώσεις του εαυτού είναι που εκτίθενται στην γκαλερί της Λόλας Νικολάου.
«Το κείμενο του Μαρκ Τουέιν σε μετάφρασή μου, όπως και όλη η performance που επιλέγει σαν γλώσσα τα Ελληνικά, τα Αγγλικά και τα Ισπανικά κείμενα, βρίσκει τη κομβική φράση από τον μονόλογο στο έργο “Η μηχανή Άμλετ” του Χάινερ Μίλερ: «Το δράμα μου έχει ματαιωθεί».
![Φίλιππος Τσιτσόπουλος: Ενάντια στην Ευτυχιοκρατία, Γκαλερί Λόλα Νικολάου Φίλιππος Τσιτσόπουλος: Ενάντια στην Ευτυχιοκρατία, Γκαλερί Λόλα Νικολάου](/images/w734/1/jpeg/files/2023-09-07/filippos-tsitsopoulos-zografiki2.jpeg)
Η ψευδαίσθηση της κανονικότητας και οι αυταπάτες της μοίρας του Άμλετ με φόντο την ηθική και ανθρωπιστική κατάρρευση της Ευρώπης είναι επίσης μια παράμετρος που θίγεται με ένταση. Για τον Τσιτσόπουλο, απέναντι στον ζόφο, η Τέχνη, που φιλοσοφώντας με τον ιδιαίτερο τρόπο της, άλλοτε λυρικό και άλλοτε σπασμωδικά ατίθασο και ακατάτακτο, παρέχει την παρηγορία της «άλλης φωνής», στήνοντας έστω νοερά έναν άλλο χώρο και έναν άλλο χρόνο, όπως θέλει να πιστεύει.
«Ας αναστοχαστούμε την καθημερινή πραγματικότητα. Ανάμεσα στα σχέδια και τις φωτογραφίες της έκθεσης, τα βίντεο και την περφόρμανς, έβαλα μια βίντεο προβολή από το απομεινάρι του Μεγάλου Δάσους του Μπίρναμ να στέκεται ακόμη όρθιο. Ξέρεις, εδώ ο Σαίξπηρ περπάτησε, εδώ στο δάσος του Birnam βρήκε έμπνευση για την ιστορία του "Μάκβεθ", τη σκοτεινή και συναρπαστική τραγωδία που εκτυλίσσεται τον 11ο αιώνα. Δεν άλλαξαν πολλά από τότε μέχρι και σήμερα ως προς την ανθρώπινη κατάσταση».
Αgainst Happycracy, Φίλιππος Τσιτσόπουλος
ΓΚΑΛΕΡΙ ΛΟΛΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ | Τσιμισκή 52, Θεσσαλονίκη, έως τις 28.09.2023
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
![](/images/w400/3/jpg/files/2024-02-02/final-voice-choice4.jpg)
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Όσα μας είπαν οι δύο Λιθουανοί καλλιτέχνες για την έκθεση-«συνάντηση» με τον φίλο τους Klaus Pfeiffer
Διάσημοι και ιστορικοί καλλιτέχνες, σύγχρονες και γυναικείες φωνές δίνουν το παρών τον Αύγουστο σε μουσεία και γκαλερί
Ήταν ιδρυτής της Αίθουσας Τέχνης Καππάτος και διοργανωτής της σειράς εκθέσεων Rooms
Μπήκαμε για λίγο στον κόσμο του γάλλου σκιτσογράφου
Ένας δημιουργικός κύκλος επτά εκθέσεων ύφανσης ολοκληρώνεται στην Ύδρα
Η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης μας μίλησε για τη νέα περιοδική έκθεση και μοιράστηκε μαζί μας τις σκέψεις της για την τέχνη και τη δημοκρατία
Ένα πραγματικό στολίδι στο κέντρο της Ερμούπολης
Αναδρομική έκθεση του «παγκόσμιου» Ελληνοαμερικανού εικαστικού φιλοξενείται στην γκαλερί Blender στη Γλυφάδα
Τα έργα έφτασαν έγιναν γνωστά σε όλο τον κόσμο
Το τελευταίο κεφάλαιο της ενότητας Mīres της καλλιτέχνιδας παρουσιάζεται στο Πολιτιστικό Κέντρο Μαριάνθη Σίμου στον Αρτεμώνα Σίφνου
Πες μου το καλοκαιρινό σου στέκι, να σου πω έργα ποιων καλλιτεχνών θα δεις. Και φέτος, στα ελληνικά νησιά υπάρχουν εκθεσιακά ραντεβού για κάθε φιλότεχνη διάθεση
O «καταραμένος» ζωγράφος που πέθανε στα 35 του - Μαζί του στον θάνατο και η μούσα της ζωής του
Η ζωγράφος που κατάγεται από τη Ρωσία, μεγάλωσε στον Καναδά και ερωτεύτηκε την Ελλάδα ζωγραφίζει τη Μάνη
140 έργα από 55 δημιουργούς ανιχνεύουν τις καλλιτεχνικές πρακτικές που γεννήθηκαν μέσα από τον αγώνα για ελευθερία σε Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία τις δεκαετίες 1960-1970
Είδαμε στην Κρήτη τα έργα που διακρίθηκαν φέτος στον εικαστικό θεσμό και σας συστήνουμε τους δημιουργούς τους
Ποια είναι η ιστορικός τέχνης που θα ηγηθεί του μεγαλύτερου πολιτιστικού οργανισμού της Γερμανίας
Μια έκθεση στο Χίμαιρα art & craft για την πρώτη Πανδώρα και για όλες τις Πανδώρες του κόσμου που βιώνουν την αδικία, τον σεξισμό, τις διακρίσεις και τις προκαταλήψεις
Ο Νίκος Καββαδάς κατέγραψε σε μία πλατφόρμα όλες τις χρήσιμες πληροφορίες για τα μουσεία που βρίσκονται σε κάθε γωνιά της χώρας
Ένα μοναδικό έργο τέχνης που συνοδεύει το νέο μας τεύχος
Η επιμελήτρια Άννα Μυκονιάτη μας συστήνει την Ελληνίδα ζωγράφο του μοντερνισμού πίσω από τα αινιγματικά σχέδια που παρουσιάζει το ΕΜΣΤ
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.