Alice In Borderland: Ακραία παιχνίδια επιβίωσης στο έρημο Τόκιο

Τρεις πιτσιρικάδες κλείνονται για να κρυφτούν σε μία τουαλέτα κάποιου σταθμού στο κέντρο του Τόκιο. Όταν σιγουρεύονται ότι κανείς δεν ψάχνει πλέον γι’ αυτούς, αποφασίζουν να βγουν από την κρυψώνα τους. Κι ενώ πριν από λίγα λεπτά κυκλοφορούσαν στους δρόμους χιλιάδες άνθρωποι, τώρα δεν υπάρχει κανείς. Στην πόλη δεν λειτουργεί τίποτα, έχει κοπεί το ηλεκτρικό ρεύμα και δεν ακούγεται ήχος κανείς. Οι ώρες περνούν κι όταν πέφτει η νύχτα, ανάβουν φωτάκια που οδηγούν τα τρία παιδιά και λιγοστούς ακόμη ανθρώπους σε πίστες ακραίων παιχνιδιών. Νίκη σημαίνει επιβίωση μέχρι το επόμενο παιχνίδι, ήττα σημαίνει θάνατος.

Το θέατρο Νο, το Καμπούκι, το κιμονό, οι σαμουράι, οι νίντζα, το χαρακίρι, το σούσι είναι στοιχεία του ιαπωνικού πολιτισμού. Όπως ακριβώς και τα μάνγκα. Αυτά τα ιδιαίτερα κόμικς που παράγονται κατά χιλιάδες στην Ιαπωνία, είναι συνήθως ασπρόμαυρα και διαβάζονται ανάποδα, σαν από την τελευταία σελίδα προς την πρώτη.

Το “Alice In Borderland”​ βασίζεται στο ομώνυμο manga του Haro Aso, που γράφτηκε το 2014 και γυρίστηκε αμέσως μετά την κυκλοφορία του σε ταινία κινουμένων σχεδίων. Για τη σειρά που ήρθε μέσα στον Δεκέμβριο στο Netflix, αυτή τη φορά με ηθοποιούς, έχει επιστρατευθεί ο ίδιος ο δημιουργός της, ο Aso, που δείχνει τον δρόμο της διασκευής του manga στους Yasuko Kuramitsu, Yoshiki Watabe και Shinsuke Sato, που υπογράφει και τη σκηνοθεσία της σειράς. Σε σχέση με το comic, υπάρχουν αρκετές διαφοροποιήσεις, λόγω κυρίως της μεταφοράς της υπόθεσης από το ένα format στο άλλο, αλλά σε γενικές γραμμές η οπτική του Sato μένει πιστή στην αρχική φόρμα.

Με τους καιρούς να μας έχουν φέρει τόσο κοντά στα video games, με τον ρεαλισμό και τους καταιγιστικούς τους ρυθμούς αλλά και στην αγωνία των Escape Rooms, που αγαπήθηκαν από τις νεότερες γενιές, όπως ακριβώς και τα manga, με τη δυστοπία να κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος στη γενικότερη προβληματική της κινηματογραφικής τέχνης –είτε πρόκειται για ταινία είτε πρόκειται για σειρά- και την Ιαπωνία να αποτελεί έναν μαγικό τόπο –τον τόπο του Άλλου- δεν θα μπορούσε παρά η σειρά να αγαπηθεί από τις πρώτες μέρες προβολής της. Ιδανική για binge watching, αν και ξεκινάει μάλλον χλιαρά, σε βάζει γρήγορα στο κλίμα ως προς το τι θα ακολουθήσει. Τα επεισόδια 2, 3, άντε και 4 είναι τα πιο εντυπωσιακά, καθώς τα παιχνίδια –οι δοκιμασίες πιο σωστά- κρατούν το μεγαλύτερο μέρος της αφήγησης, με αρκετούς από τους θεατές να περιμένουν ότι αυτό ακριβώς θα συμβαίνει και στα επόμενα επεισόδια και συχνά να απογοητεύονται, όταν η πλοκή μας οδηγεί προς την Παραλία. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που θα πουν ότι αν ο Aso σχεδίαζε καμιά εξηνταριά δοκιμασίες, χωρίς λοιπή υπόθεση, αν δηλαδή το θέμα εδώ ήταν απλώς η επιβίωση, μπορεί να στήνονταν οι πάντες για μήνες μπροστά στην οθόνη.

Όμως το θέμα δεν είναι η επιβίωση. Είναι η ανθρώπινη φύση, έτσι όπως εμφανίζεται στις πιο ανεξέλεγκτες, στις πιο ακραίες συνθήκες, οι μνήμες των τραυμάτων που επανέρχονται μα και οι όμορφες στιγμές, εκείνες που έχουν τη δύναμη να σε κρατήσουν ζωντανό. Οι χαρακτήρες είναι χτισμένοι σοφά, ο Αρίσου (Κέντο Γιαμαζάκι), η Ουσάγκι (Τάο Τσικίγια), ο Κάρουμπε, ο Τσότα, η Σιμπούκι στην αρχή κι αυτός ο απίθανος τύπος, ο Τσισίγια (Νιτζίρο Μουρακάμι), αγωνίζονται, ονειρεύονται, θυμούνται, θέλουν να ζήσουν, κάποτε τα καταφέρνουν, κάποτε όχι, μα αυτή είναι η φύση του ανθρώπου πάνω απ’ όλα: θνητή. Όμως, ακόμη κι αν δεν τα καταφέρεις εσύ ο ίδιος, ζει ύστερα κάποιος άλλος, μερικές φορές μόνο και μόνο για να μην ξεχαστείς.

Για πολλούς, το παιχνίδι είναι η πιο σημαντική εκδήλωση του ανθρώπινου πολιτισμού καθώς αποτελεί τη βάση για την αυτενέργεια του ατόμου, μέσα όμως σ’ ένα πλαίσιο κανόνων από το οποίο δεν μπορεί να ξεφύγει. Η φαντασία, η δημιουργικότητα του ατόμου είναι αυτή που προσπαθεί συνεχώς να βρει τους τρόπους να επεκτείνει τον προσωπικό χώρο εις βάρος των ορίων που θέτει ο κανόνας, ένα είδος συνεχούς αγώνα, ανάμεσα στο άτομο και την κοινωνία, ανάμεσα στο φροϋδικό Αυτό και το Υπερεγώ. Ακόμη κι αν στο πιο πάνω σχήμα ελλοχεύουν απλουστεύσεις ως προς τη φύση του σημερινού κόσμου, η σημασία του παιχνιδιού στην πορεία του πολιτισμού, είναι τόσο μεγάλη, που μπορεί να αποτελέσει τη βάση μιας πολύ σοβαρής συζήτησης. Άλλωστε, τόσο η «Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων», όσο και –πολύ περισσότερο- ο «Άρχοντας των Μυγών» του William Golding –μεγάλες επιρροές και τα δύο για τον δημιουργό του “Alice In Borderland”, Haro Aso- έχουν ανοίξει έντονες συζητήσεις. Έτσι κι αλλιώς, ειδικά σήμερα, το ζήτημα των ορίων στη σχέση του ατόμου με τα άλλα άτομα εντός μιας κοινωνίας, του ατόμου με την κοινωνία γενικά και των κοινωνικών μορφωμάτων -οικογένεια, παρέα ομηλίκων κλπ.- μεταξύ τους, είναι στο κέντρο κάθε πολιτισμικής προβληματικής.

Άφησα για το τέλος την απίστευτη μουσική του Yutaka Yamada, ενός συνθέτη που πατάει πολύ γερά στις βάσεις ενός Umebayashi, ενός Sakamoto, ενός Hishaishi, και που στα τριάντα ένα του, επιτυγχάνει να τονίσει εξαιρετικά τόσο τις έντονες και αγωνιώδεις, όσο και τις συναισθηματικές στιγμές της σειράς.

Αυτή τη στιγμή, κανείς δεν ξέρει αν τα οκτώ επεισόδια της «Alice In Borderland» θα είναι και τα τελευταία. Το σίγουρο είναι ότι το comic έχει άλλο τόσο που δεν έχει γυριστεί. Καθώς κάθε φορά που κερδίζεις σ’ ένα παιχνίδι παίρνεις και το τραπουλόχαρτο που του αντιστοιχεί -μπαστούνια για τα παιχνίδια δύναμης, καρό για τα παιχνίδια εξυπνάδας, σπαθιά για τα παιχνίδια ομαδικότητας και κούπες, «ασ’ το καλύτερα», για τα παιχνίδια συναισθημάτων, «εκεί που παίζεις με τις καρδιές των άλλων»- οι ήρωές μας έχουν ως τώρα αποκτήσει όλα τα τραπουλόχαρτα εκτός από τις φιγούρες. Άρα, μπορούμε να έχουμε μπροστά μας τουλάχιστον μία ακόμη σεζόν με οκτώ ή δέκα επεισόδια και με σαφώς πιο δύσκολες δοκιμασίες.

Στις ημέρες μετά την παρακολούθηση της «Αλίκης στη Χώρα Των Ορίων», έχει μείνει η αγωνία των μεγάλων παιχνιδιών, ο πόνος του Αρίσου, η απίθανη άνεση του Τσισίγια να γυρνάει με τα χέρια στις τσέπες εκεί που γίνεται κόλαση κι εκείνη η μοναδική παρελθοντική ευχή της Ουσάγκι, με την ελπίδα να μπορέσεις να την κάνεις κάποτε κι εσύ κι επιπλέον να σου βγει αληθινή: «Να μείνουν όλα όπως είναι τώρα!»