Στη Δημητρίου Πολιορκητού της Άνω Πόλης δεν έχει καλό brunch· αλλού βρίσκεται η χάρη της

Μένω στη Δημητρίου Πολιορκητού. Παραδίπλα από το σπίτι μου σε πρώτο χρόνο, τώρα, τα συνεργεία γκρεμίζουν τη μυθική ταβέρνα του Τζότζου. Εντός Τζότζου γλεντούσαν παλιά ο Μαρωνίτης, ο Ρασούλης, ο Μοσκώφ, ο Παπάζογλου, ο Μάλαμας, ο Φατούρος και άλλοι μερακλήδες διανοούμενοι και ντιλεντάντηδες. Καθόλου τυχαία, εάν του παράγγελνες κόκα κόλα για τη ρετσίνα σου, δεν την αποκαλούσε «αμερικάνικη πουστιά»: Ο Τζότζος ήταν αριστερός και αριστερού προσήμου ήταν η πελατεία του. Αιωνία του στεκιού που έχτισε κάποτε ο Γεώργιος Καφεντζίδης (εξού και Τζότζος) στη γωνία της Επταπυργίου με τη Σθένωνος, που πλέον είναι γκρεμίδι.

Μένω στην Πολιορκητού και από το σπίτι μου κατεβαίνω στο κέντρο καθημερινά και από άλλη διαδρομή. Είναι φορές που παίρνω το σοκάκι το οποίο μέσω Οσίου Δαυίδ με βγάζει στα ψηλά της Αγίας Σοφίας, στη διασταύρωση με τη Θεοφίλου, στο σημείο της επτασφράγιστης οικίας του Αλβανού βοεδόδα και το γραφείο τελετών Βλάχος.

Παρένθεση: η θέα της Θεσσαλονίκης που χάσκει κάτω μου καθώς κατηφορίζω τα σκαλιά και από το Αγίασμα της Αγίας Ζώνης βγαίνω στον Όσιο, είναι απρόσκοπτη, πεντακάθαρη και ενθουσιώδης. Τόσο που πρώτη μου δουλειά καθώς ροβολώ είναι να σαρώνω περισκοπικά τον Θερμαϊκό κόλπο, τον Όλυμπο απέναντι και το άστυ κάτωθεν που χάσκει σαν φαβέλα, για να ψυχανεμιστώ τον καιρό της μέρας. Φακ μετεό γκουγκλ, όσοι κατοικούμε στην Άνω Πόλη είμαστε και ολίγον τι ερασιτέχνες μετεωρολόγοι με τη θέα που διαθέτει το επάνω πάτωμα. 

Πολλές φορές είναι που τραβώ τη Δημητρίου Πολιορκητού ευθεία ίσια κάτω. Τέρμα ίσια από την πλατεία Βασίλη Τσιτσάνη που κατοικώ, ρολάρω για Τσινάρι. Το Τσινάρι έμεινε άθικτο από την πυρκαγιά του 1917 και στα ακόμα πιο όπισθεν χρόνια, επί Οθωμανικής αυτοκρατορίας, τα λιθόστρωτα και τη διασωσμένη κρήνη, το σήμα κατατεθέν του, τα πατούσαν και δροσίζονταν οι Ντονμέδες, όπως λέγονταν οι εξισλαμισμένοι Εβραίοι. Μετά ήρθαν στη Δημητρίου Πολιορκητού και τα Κάστρα οι πρόσφυγες του ’22. Έστησαν τα λαϊκά πλίνθινα τσαρδάκια, τα χαμολαμαρινόσπιτά τους, και με τις αρχιτεκτονικές που σήμερα πλέον μπερδεύονται ολοσχερώς, η περιοχή μας είναι ο ορισμός του μιξ και ματς: τα προσφυγικά, τα από πριν υπάρχοντα μακεδονίτικα αρχοντικά, τα νεοκλασικά ή εκλεκτικιστικά, με τα σαχνισιά (προεξοχές των ορόφων), τα φουρούσια (ξύλινα ή σιδερένια στηρίγματα των προεξοχών) και τα χαγιάτια (στεγασμένα μπαλκόνια), συνθέτουν αυτό που κάνει τη Δημητρίου Πολιορκητού έναν από τους πιο φωτογραφημένους δρόμους της Θεσσαλονίκης.

Από το πατρικό της συντρόφου μου, που ο παππούς της ήρθε από τη Σμύρνη το 22ό (εγώ ήρθα σώγαμπρος) ως το επιβλητικό Αρχείο Χαρτογραφικής Κληρονομιάς, με ενδιάμεση στάση τις καλοσχεδιασμένες μεζονέτες των χαϊλήδων Θεσσαλονικιών που μετακόμισαν στην περιοχή καταστώντας την έναν μόλτο περιζήτητο δρόμο, το αρχιτεκτονικό διαταξικό μας πανόραμα κάνει τους λαϊφσταλάδες συντάκτες που δουλεύουν με κλισέ να μας προσομοιάζουν με «δρόμο που μοιάζει να ξεφύτρωσε από τη γεωγραφία της παρισινής Μονμάρτης». Το μάτι τους το κλούβιο: για κάθε ένα σικάτο σπίτι επί της Πολιορκητού εγώ υποδεικνύω και ένα ρημαγμένο, που οι χειμώνες με τις βροχές και τις υγρασίες τους (καλή ώρα) το σαπίζουν. Τα βράδια, που ο νυχτερινός αέρας βουρλίζεται από τα ανοιχτά παράθυρα, μετατρέπουν το ερείπιο σε έναν παραισθησιακό πομπό μετάδοσης αλλοτινών στιγμών και ειδήσεων. 

Έχω συλλέξει τόσες πολλές ιστορίες που μου διηγήθηκαν (και συνεχίζουν, γερές να είναι) οι γειτόνισσες από τα χρόνια που η Δημητρίου Πολιορκητού ήταν ένα ταπεινό δρομάκι, που οπότε περνώ μπροστά από τα κουφάρια των εγκαταλελειμμένων σπιτιών της Δημητρίου Πολιορκητού είναι σαν να ακούω να μου τις διηγούνται αυτά. Ιστορίες για τον κόκκινο στρατηλάτη του ΕΛΑΣ, Βαφειάδη: Λόγω των δαιδαλωδών παρεκτροπών και των στενών που διακλαδώνονται στα πέριξ καθιστώντας την περιοχή απόρθητο μέρος για τους αστυφύλακες, εδώ ήταν το κρησφύγετό του Βαφειάδη, αλλά και το άντρο λογής καναβουροκαλλιεργητών. Ιστορίες για τον λεβεντάνδρα τραγουδιστάρα Πρόδρομο Τσαουσάκη ή για τον Ντίνο Χριστιανόπουλο, που έμενε κι αυτός κάποτε, στα εφηβικά του χρόνια, στη Δημητρίου Πολιορκητού. Και ερωτεύθηκε, λένε οι γειτόνισσές μου, έναν λοχαγό του Ελληνικού Στρατού που έμενε στα πιο ψηλά του δρόμου, «το έμαθε, όμως η μητέρα του και του απαγόρεψε να τραβά την ανηφόρα πάνω από το Τσινάρι».

Ιστορίες, ιστορίες, ιστορίες. Θρύλοι που κατατμώνται στο μυαλό μου, επιμέρους προικώα μνήμης του δρόμου που κατοικώ, στιγμές από όσα χάθηκαν, πέρασαν, ισοπεδώθηκαν και λησμονιούνται μέρα με τη μέρα, εδώ στη Δημητρίου Πολιορκητού, που πλέον παρκάρουν τζιπάρες με Βαλκάνιους ή επαρχιώτες γυρευτές που αναζητούν το Airbnb που λόκαραν. Ή τη διασχίζουν υποχρεωτικά οι ανηφορούντες ποδαράτα και με τη γλώσσα έξω για να βγουν στη Μονή Βλατάδων ή να βγουν μια σέλφι μπροστά στο άγαλμα του Βασίλη Τσιτσάνη.