Πέντε χιλιάδες χρόνια ιστορίας έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη κατά τη διάρκεια των κατασκευαστικών εργασιών του Αγωγού Φυσικού Αερίου (TAP) στη Θράκη. Πρόκειται για τον αγωγό, μήκους 878 χλμ, που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν στην Ευρώπη. Ο TAP θα συνδεθεί με τον αγωγό Trans Anatolian Pipeline (TANAP) στους Κήπους, στα ελληνοτουρκικά σύνορα, και θα διασχίζει την Ελλάδα, την Αλβανία και την Αδριατική θάλασσα, προτού εξέλθει στη στεριά, στη Νότια Ιταλία.
Τα αρχαιολογικά ευρήματα μαρτυρούν ανθρώπινη παρουσία στη Θράκη από τη νεολιθική περίοδο (4η χιλιετία π.Χ.) έως τα μεταβυζαντινά χρόνια. Από τους Κήπους στα ελληνοτουρκικά σύνορα έως στην περιοχή της Συκορράχης εντοπίστηκαν νεκροταφεία, οικιστικά κατάλοιπα, αλλά και διάφορα αντικείμενα αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. «Τα ευρήματα σχετίζονται και με ήδη γνωστούς αρχαιολογικούς χώρους, αλλά και με νέες, άγνωστες έως σήμερα αρχαιολογικές θέσεις» δήλωσε σχετικά η Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ροδόπης, Χρύσα Καραδήμα.
Τυχαία αρχαιολογικά ευρήματα, εντοπίστηκαν από τις εργασίες κατασκευής στη Ροδόπη. Ιδιαίτερα τα δυο από τα δώδεκα σημεία αρχαιολογικού ενδιαφέροντος εξελίχθηκαν σε σωστικές ανασκαφές μεγάλης διάρκειας. Όπως αναφέρει η κ. Καραδήμα «στην περιοχή Αμαξάδες του Δήμου Ιάσμου ο TAP διασταυρώνεται με το βυζαντινό διατείχισμα της Αναστασιούπολης, το οποίο αποδίδεται στην Ιουστινιάνεια περίοδο και παρουσιάζει μοναδικό επιστημονικό ενδιαφέρον». Για την προστασία του μνημείου όπως είπε η κ. Καραδήμα η κατασκευή του αγωγού στη συγκεκριμένη περιοχή έγινε «χωρίς διάνοιξη τάφρου αλλά με τη μέθοδο της διάτρησης, δηλαδή υδραυλικής προώθησης σωλήνων και αφού προηγήθηκαν βασικές εργασίες συντήρησης και στερέωσης, για τη διασφάλιση της στατικότητας». Παράλληλα άλλα ευρήματα όπως κλίβανος της ρωμαϊκής/ υστερορρωμαϊκής περιόδου (4ο-5ο αι. μ. Χ) που βρέθηκε στην περιοχή του Αρσακείου του Δήμου Μαρωνείας-Σαπών, μεταφέρθηκε και τοποθετήθηκε στο προαύλιο του Αρχαιολογικού Μουσείου Κομοτηνής.
Κατάλοιπα οικισμού της πρώιμης εποχής του χαλκού (3.200-2.000 π.Χ) , αγγεία και ταφές Θρακών της εποχής του σιδήρου (8ος αι. π.Χ), φρούριο του 4ου αι. π.Χ, που σχετίζεται με τη δραστηριότητα του Φιλίππου του Β’ είναι μερικά από τα εντυπωσιακά αρχαιολογικά ευρήματα που εντοπίστηκαν στην Περιφερειακή Ενότητα Ξάνθης και ήταν εντελώς άγνωστα στους αρχαιολόγους μέχρι σήμερα. Όπως θα πει η Προϊσταμένη της τοπικής Εφορείας Αρχαιοτήτων, Κωνσταντίνα Καλλιντζή, «οι άγνωστες μέχρι σήμερα αρχαιολογικές θέσεις που εντοπίστηκαν είναι ιδιαίτερα σημαντικές καθώς εμπλουτίζουν τόσο την αρχαιολογική τοπογραφία, όσο και την επιστημονική γνώση».
Όλα τα ευρήματα που προέκυψαν στο πλαίσιο των 400 περίπου αρχαιολογικών ανασκαφών που πραγματοποιήθηκαν στις περιοχές της Βόρειας Ελλάδας που διατρέχει ο αγωγός θα ανακοινωθούν στο μέλλον βάσει των σχετικών μνημονίων συναντίληψης και συνεργασίας που έχει υπογράψει ο TAP, αφενός με το αρμόδιο Υπουργείο, αφετέρου με τις Εφορείες αρχαιοτήτων όλως των περιφερειακών ενοτήτων που διέρχεται ο αγωγός.
13°
