Ο Κώστας Καραμανλής έγινε «κατευθείαν» πρωθυπουργός, χωρίς την παραμικρή κυβερνητική (ή άλλη σοβαρή επαγγελματική) εμπειρία στο ενεργητικό του. Αυτό ήταν το πρώτο μεγάλο λάθος, που είχε σχέση με την ανάδειξή του. Προηγουμένως, είχε επιδοθεί επί χρόνια σε μια άκριτη και άκομψη άσκηση λαϊκίστικης αντιπολίτευσης, μην αναγνωρίζοντας ούτε ένα θετικό στοιχείο στην κυβέρνηση Σημίτη. Αυτό ήταν το δεύτερο μεγάλο λάθος, άμεσα συνδεδεμένο με την ποιότητα του κομματικού περίγυρου που τον ανέδειξε και τον στήριξε, στην αρχή της πορείας του. Αντί να «χτίσει» στα θετικά, τα αποδόμησε ένα-ένα. Το πλήρωσε εκ των υστέρων, σε όλη τη διάρκεια της απόπειράς του να κυβερνήσει τη χώρα, με αποκορύφωμα την παραδοχή, δέκα χρόνια μετά, ότι «είπε και μια κουβέντα παραπάνω», όταν αποκάλεσε τον πρώην πρωθυπουργό «αρχιερέα της διαπλοκής». Πολιτική όπως ποδόσφαιρο – και μάλιστα από τις κερκίδες ή το καφενείο. Ή μάλλον, καλύτερα, τον Μπαϊρακτάρη...
Το ένστικτο αυτοσυντήρησης του «καραμανλισμού» δεν μπόρεσε να διακρίνει ότι ένας νέος, ανοιχτόκαρδος και συμπαθής βουλευτής, που έφερε το επιθυμητό όνομα, δεν ήταν αρκετός για να επιτύχει τη μακρόπνοη παραμονή της ΝΔ στην εξουσία. Δεν αντελήφθη ότι ως εκφραστής μιας Ελλάδας της ήσσονος προσπάθειας, παρά τις αμερικανικές σπουδές του, δεν θα αισθανόταν πουθενά άνετα στο εξωτερικό –ούτε με το λόγο του, αλλά πολύ περισσότερο ούτε με τα έργα του– και ότι θα άρχιζε τη θητεία του με μια ξεπερασμένη εξωτερική πολιτική της απομόνωσης, της δεκαετίας του ’70. Χωρίς φυσικά να πάει ποτέ στα ευρωπαϊκά συμβούλια για να στηρίξει αγροτικά και άλλα θέματα, όπως είχε υποσχεθεί μετ’ επιτάσεως. Δεν συνειδητοποίησε ότι, πέντε χρόνια μετά, ο μονίμως ηλιοκαμένος «ηγέτης της Ραφήνας», με τα ελάχιστα ραντεβού στην εβδομαδιαία ατζέντα του, θα βάφτιζε «δύσκολο και ανηφορικό δρόμο της ευθύνης» τα όσα δεν έκανε για την παράταξη και τη χώρα του.
Ο «καρντάσης» ανιψιός μίλησε στην καρδιά του Έλληνα που επιθυμεί να μην τον πολυζορίζουν, που θέλει τους «εθνικούς θριάμβους» στα γήπεδα, που εξαντλείται στο ούζο και στο φραπέ – και «κουράστηκε» από το μπλοκάκι του προκατόχου του. Η «γλώσσα του σώματος» όμως –παρά τα κακοδιδαγμένα «ξεκάθαρα καράτε» των επικοινωνιολόγων– αποκάλυπτε την υποκρισία και την απέχθεια για το βάρος που του επεφύλασσε η ιστορία. Η εκδίκηση θα ερχόταν από το πεδίο που είχε διαλέξει ως προνομιακό – αυτό της ηθικής. Όταν επιτρέπεις υποψίες για τα οικογενειακά διδακτορικά ιατρικής και όταν τοποθετείς τον «αμφιλεγόμενο κολλητό», που σου έφτιαχνε μακαρονάδες, «γενικό δερβέναγα» στον πολιτισμό, τότε οι στενοί συνεργάτες θα αποφεύγουν τους φόρους «νομίμως», θα πλουτίζουν (μαζί με τις συζύγους τους) ανερυθρίαστα, θα ανταλλάσσουν πανάκριβα κρατικά ακίνητα με νερό της λίμνης. Πόσο μάλλον η «φύρα από κάτω», που περίμενε πώς και τι να «καταλάβει» το κράτος και να εκδώσει ομόλογα...
Αν κάτι πρέπει να αναγνωρίσει κανείς στον Καραμανλή είναι ότι πάντοτε τάχθηκε απέναντι στην ακροδεξιά που φώλιαζε μέσα στο κόμμα του. Στην πράξη, όμως, τους ανέχθηκε και τους υπουργοποίησε. Με τη χαρακτηριστική ραθυμία του αρνήθηκε να κάνει σοβαρή δουλειά στο κόμμα –που όπως λέγεται του ήταν απεχθές– και, αφήνοντάς το έρμαιο μιας λαϊκοδεξιάς χαμηλού επιπέδου, ανέδειξε απαράσκευα στελέχη που τον συνόδευσαν σε όλη του την πορεία, με γκάφες και νεφελώδεις αναμείξεις ιδεολογιών. Η σοβαρή κεντροδεξιά –που υπήρχε μόνο στα λόγια– είχε πάει περίπατο.
Όλα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα μια Ελλάδα που παρακολουθείτο και παρακολουθούσε, που έκανε την ανεξάρτητη δικαιοσύνη και τις Ανεξάρτητες Αρχές ανέκδοτο, που έδερνε Πακιστανούς ή φοιτητές και σκότωνε μαθητές, που έκαιγε επαναληπτικά τα δάση της (και το κέντρο της Αθήνας) σε βαθμό πρωτόγνωρο, που όλο και παρέλυε ως οργανωμένη κοινωνία. Και βεβαίως μια Ελλάδα που ενώ άδειασε τα ταμεία υπέρ φίλων, κορόιδευε τον εαυτό της ότι «είναι θωρακισμένη στην οικονομία», ότι «φταίει το παρελθόν». Και μετά ήρθε η κρίση, για να τα δικαιολογήσει όλα...
Με την επικοινωνία να τρεκλίζει –αφού αποθεώθηκε ως η μόνη πολιτική ισχύς– το Μέγαρο Μαξίμου επιμένει ότι το «ισχυρό χαρτί» της ΝΔ παραμένει ο Καραμανλής. Που πια όμως δύσκολα είναι ο «καταλληλότερος». Εκτός αν το ζητούμενο εξ αρχής ήταν αυτό: ό,τι προλάβουν να φάνε οι κουμπάροι και οι «νταβατζήδες»...
11°
