Ακαδημία Αθηνών: Απορρίφθηκε η υποψηφιότητα του Κωνσταντίνου Τσουκαλά - Πλήθος αντιδράσεων στην απόφαση των «αθανάτων» για την υποψηφιότητα
Ερωτηματικά προκαλεί η απόρριψη της υποψηφιότητας του διεθνούς φήμης καθηγητή Κωνσταντίνου Τσουκαλά από την Ακαδημία Αθηνών, που ακολουθεί την απόρριψη και της υποψηφιότητας του μεγάλου ποιητή Τίτου Πατρίκιου αλλά και του επίσης ποιητή Μιχάλη Γκανά.
Πληροφορίες αναφέρουν πως η υποψηφιότητα του Κωνσταντίνου Τσουκαλά στην Ακαδημία έλαβε μόνο 18 ψήφους στις δύο πρώτες ψηφοφορίες και 20 στην τρίτη.
Σε ανακοίνωσή της Ακαδημίας Αθηνών στις 30 Μαρτίου 2023, αναφέρεται πως πέραν των άλλων διαδικαστικών μόνο η αναγγελία της δημοσίευσης του Προεδρικού Διατάγματος περί κυρώσεως της εκλογής του Μιχαήλ Κοσμόπουλου, ως τακτικού μέλους της Ακαδημίας στην Τάξη των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών στην έδρα της «Προϊστορικής Αρχαιολογίας (με έμφαση στην Εποχή του Χαλκού)».
Μετά τη δημοσιοποίηση της είδησης για την απόρριψη Τσουκαλά, πλήθος αντιδράσεων κατέκλυσαν τα social media, όπως αυτή του Νικόλαου Σεβαστάκη:
«Η απόρριψη της υποψηφιότητας του Κωνσταντίνου Τσουκαλά στην Ακαδημία δείχνει άγνοια του στοιχειώδους κανόνα της κοινωνικής επιστήμης στην Ελλάδα των τελευταίων πενήντα χρόνων. Η συμβολή του Τσουκαλά στη μελέτη των δομών και των πρακτικών που συνθέτουν τη νεοελληνική κοινωνία είναι αδιάψευστη. Όπως και η γενικότερη πνευματική σημασία της ανήσυχης παρέμβασής του για προβλήματα της δημοκρατίας, της πολιτικής και των θεσμών.
Καμιά φορά δυσκολεύεται να καταλάβει κανείς τα κριτήρια, τις εμμονές, τον κακής κοπής συντηρητισμό (γιατί ένας πραγματικός συντηρητικός θα είχε να μάθει από το έργο του Κ. Τσουκαλά).
»Είναι κρίμα. Και δεν συμφωνώ με την εύκολη περιφρόνηση στον θεσμό της Ακαδημίας από ''ριζοσπαστική'' σκοπιά. Καλά έκανε ο Κ. Τσουκαλάς που έβαλε υποψηφιότητα. Η δημοκρατία των γραμμάτων και της επιστήμης έχει τα τελετουργικά, τους θεσμούς, τα όργανά της. Το θέμα είναι η ποιότητα της κρίσης που αφήνει έξω έναν Τσουκαλά ή έναν Πατρίκιο, ανθρώπους που φέρουν μαζί τους τις καλύτερες παραδόσεις της πνευματικής δημοκρατικής Αριστεράς».
Η απόρριψη της υποψηφιότητας του Κωνσταντίνου Τσουκαλά στην Ακαδημία δείχνει άγνοια του στοιχειώδους κανόνα της...
«Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς είναι, για μένα, ο πιο σημαντικός μελετητής της ελληνικής κοινωνίας της γενιάς του (έγραψε τα πρώτα σημαντικά του έργα πριν τη μεταπολίτευση, και συνέχισε να παράγει πρωτότυπο έργο για περίπου σαράντα χρόνια). Οι μελέτες του για την “υπερεκπαίδευση” και για τους τζαμπατζήδες είναι από τα πιο διεισδυτικά πράγματα που έχουν γραφτεί για τον ιδιότυπο ελληνικό καπιταλισμό. Το ότι δεν εξελέγη στην Ακαδημία Αθηνών λέει περισσότερα (δυστυχώς) για το επίπεδο των Ακαδημαϊκών παρά για τον Τσουκαλά. Κρίμα».
Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς είναι, για μένα, ο πιο σημαντικός μελετητής της ελληνικής κοινωνίας της γενιάς του (έγραψε τα...
Ταυτόχρονα, και ο ομότιμος καθηγητής νεότερης ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Αντώνης Λιάκος, επέκρινε την απόφαση της Ακαδημίας:
«Έκπληξη δεν είναι ότι απορρίφθηκε η υποψηφιότητα του Κωνστ. Τσουκαλά από την Ακαδημία, όπως προηγουμένως του Τίτου Πατρίκιου. Έκπληξη είναι ότι υπέβαλαν υποψηφιότητα. Η Ακαδημία είναι ένας θεσμός-υπόλειμμα, ο οποίος θα έπρεπε από καιρό να πάψει να αποτελεί ένα κλειστό κλαμπ ηλικιωμένων επιστημόνων, οι περισσότεροι από τους οποίους έχουν χάσει επαφή με την εξέλιξη των επιστημών τους. Θα έπρεπε να μεταρρυθμιστεί ώστε να αποτελεί ένα επιτελικό κέντρο ερευνών, τουλάχιστον στα πρότυπα της British Academy. Μπόλικη κουβέντα για μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα, αλλά μπρος στην Ακαδημία, αιδήμων σιωπή. Ακόμη και οι μεταρρυθμιστές που έγιναν ακαδημαϊκοί λησμόνησαν τον μεταρρυθμισμό τους. Dolce far niente!»
Έκπληξη δεν είναι ότι απορρίφθηκε η υποψηφιότητα του Κωνστ. Τσουκαλά από την Ακαδημία, όπως προηγουμένως του Τίτου...
Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς είναι ένας από τους θεμελιωτές της κοινωνιολογίας στην Ελλάδα με ένα σημαντικό έργο που μετρά πενήντα και πλέον χρόνια. Ακόμη, έχει υπάρξει πανεπιστημιακός και πολιτικός. Δίδαξε σε ελληνικά, αμερικανικά, γαλλικά και μεξικανικά πανεπιστήμια και έχει διατελέσει, μεταξύ άλλων, πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών και βουλευτής Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ.
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1937. Είναι εγγονός του Κωνσταντίνου Τσουκαλά, καθηγητή του Ποινικού Δικαίου της Νομικής Σχολής Αθηνών και γιος του Άγγελου Τσουκαλά, δικηγόρου και πολιτικού ο οποίος διατέλεσε βουλευτής Αθηνών με το Κόμμα Φιλελευθέρων, δήμαρχος Αθηναίων με την υποστήριξη της Αριστεράς (ΕΔΑ), αλλά και υπουργός Δικαιοσύνης από το 1970 έως το 1973, επί στρατιωτικής χούντας.
Μετά την αποφοίτησή του από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές Φιλοσοφίας του Δικαίου και Κοινωνιολογίας στα Πανεπιστήμια Χαϊδελβέργης και του Μονάχου στη Γερμανία, του Παρισιού στη Γαλλία και του Γέιλ στις ΗΠΑ. Πλέον είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
To 1974 ανακηρύχθηκε διδάκτορας Γραμμάτων και Ανθρωπιστικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Παρισιού. Από το 1961 έως το 1968 άσκησε τη δικηγορία στην Αθήνα. Απασχολήθηκε ως ερευνητής στο Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών Αθηνών (1963-1967) και στο γαλλικό Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών (CNRS, 1968). Κατά τα έτη 1968-1985 υπήρξε τακτικός καθηγητής Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου του Παρισιού και από το 1985 και έκτοτε ήταν τακτικός καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Παράλληλα από το 1981 έως το 1989 άσκησε καθήκοντα επιστημονικού διευθυντή στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ).
Το 1993 ορίστηκε πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΚΚΕ, θέση που διατήρησε έως το 1996. Έχει επίσης διατελέσει πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Κοινωνιολόγων, μέλος του Ανωτάτου Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας, επισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Παρισιού, Πρίνστον, Nέας Υόρκης, της Πόλεως του Μεξικού, καθώς και στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών, αρχηγός της ελληνικής αντιπροσωπείας στη Διάσκεψη Κορυφής του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για την Κοινωνική Ανάπτυξη (1994-1996) και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού. Ακόμη ήταν πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας, μέλος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής και μέλος του ερευνητικού συμβουλίου του Ολυμπιακού Μουσείου της Λωζάνης στην Ελβετία. Από το 2000 έως το 2014 ήταν τακτικό μέλος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής.
9°
