Κοσμος

Ο Πούτιν, η Ακαδημία της Ηδονής και οι νοικοκυρές της Μόσχας

Οι Ρωσίδες προσέγγισαν νωρίς τον φεμινισμό, σήμερα όμως φοιτούν στην Ακαδημία της Ιδιωτικής Ζωής

Athens Voice
A.V. Team
15’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Όσο δύσκολο είναι να βρεις πλούσιο σύζυγο, άλλο τόσο και πιο δύσκολο είναι να τον κρατήσεις, λένε στη Ρωσία
© Unsplash / ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ

Οι γυναίκες σήμερα στη Ρωσία του Πούτιν // Επιμέλεια: Χριστίνα Γαλανοπούλου

Η Αλίνα Ρότενμπεργκ στα τριάντα έξι της δεν ήταν πια παντρεμένη, αλλά το επώνυμό της έλεγε πολλά στη Μόσχα: ο πρώην σύζυγός της, Ίγκορ, ήταν γιος του Αρκάντι Ρότενμπεργκ, παιδικού φίλου και συναθλητή του Βλαντίμιρ Πούτιν στο τζούντο. Υπήρχαν πολλές γυναίκες σαν την Αλίνα στη Μόσχα. Ήταν όμορφες, με αλαβάστρινο δέρμα και επιδεικτικά πολυτελή ρούχα που διαφήμιζαν τον πλούτο τους. Όμως, για την πόλη γύρω τους, ήταν όμορφες «παρά»: παρά το ότι είχαν απορριφθεί, παρά το ότι θεωρούνταν «μεγάλες» στα τριάντα τους, παρά το ότι είχαν «χαρακτήρα»—το ρωσικό αντίστοιχο του «δύσκολη».

Αφού ο Πούτιν εξελέγη Πρόεδρος το 2000, άρχισε να δημιουργεί μια νέα τάξη ολιγαρχών, μοιράζοντας προνομιακές συμβάσεις χωρίς διαγωνισμό σε παλιούς φίλους και μέλη της κυβερνητικής ιεραρχίας. Έτσι έγινε δισεκατομμυριούχος ο Αρκάντι Ρότενμπεργκ, πρώην πεθερός της Αλίνα. Η μετασοβιετική νομενκλατούρα δεν διέφερε πολύ από εκείνη που αντικατέστησε—και αυτό ήταν σκόπιμο.

Ο Πούτιν είχε ενταχθεί στην KGB την εποχή του Λεονίντ Μπρέζνιεφ, τη δεκαετία του ’70, και αφού χρησιμοποίησε τη δομή εξουσίας της για να φτάσει στην κορυφή, ήταν πρόθυμος να την αναπαράγει. Οι βίλες και τα διαμερίσματα επέστρεψαν, οι σοφέρ και οι ερωμένες τυλιγμένες σε ξένη, πολύ...δυτική πολυτέλεια. Αυτή τη φορά, όμως, σε εντελώς διαφορετική κλίμακα. Η Ρωσία είχε πλέον πρόσβαση στις παγκόσμιες αγορές—ευλογία για τις εξαγωγές της και για την ακόρεστη όρεξη των ελίτ της για ακίνητα και είδη πολυτελείας. Ανάμεσα στις Ρωσίδες, υπήρχε μια απεγνωσμένη επιθυμία να εκτοξευθούν σε αυτή τη χρυσή στρατόσφαιρα, κάτι που μπορούσε να επιτευχθεί μόνο αν κατάφερναν να «αρπάξουν» έναν άντρα που κινούνταν κάπου εκεί.

Τι διδάσκει η Ρωσία του Πούτιν σε άντρες και γυναίκες

Στον αστερισμό της πουτινικής αριστοκρατίας, το επώνυμο της Αλίνα ήταν μέτρο του πόσο ψηλά είχε φτάσει και πόσο χαμηλά είχε πέσει. Πλέον το... καλοκαιρινό της αυτοκίνητο είναι ένα λευκό Audi coupé. Για τον χειμώνα προτιμά ένα Range Rover Sport. Παραμένει εντυπωσιακή γυναίκα, με σκούρα, τέλεια σγουρά μαλλιά που έπεφταν στους ώμους της.

Στον καρπό της φορούσε Rolex, στον λαιμό και στα αυτιά της διαμάντια και μαργαριτάρια. Ήταν ένα αποπνικτικό απόγευμα στα τέλη του καλοκαιριού, αλλά για μια πρώην «δούκισσα» της νέας ρωσικής αυτοκρατορίας δεν υπήρχε περιθώριο για χαλάρωση του πρωτοκόλλου.

Κατά κάποιον τρόπο, η ιστορία της Αλίνα θα μπορούσε να είναι κοινή με πολλών άλλων της χώρας. Προέρχεται από σοβιετική εβραϊκή οικογένεια, την τρίτη γενιά γυναικών που γεννήθηκαν μέσα σε ένα ριζοσπαστικό κοινωνικό πείραμα που ξεκίνησε όταν οι Μπολσεβίκοι κατέλαβαν την εξουσία και επιδίωξαν να καταργήσουν την παραδοσιακή αστική οικογένεια. Ο Βλαντίμιρ Λένιν πίστευε ότι τέτοιες οικογένειες ήταν φυλακή για τις γυναίκες, και οι επαναστατικοί σύντροφοί του—μεταξύ των οποίων η σύζυγός του, Ναδεζντά Κρούπσκαγια, η ερωμένη του Ινέσσα Αρμάντ και η σύμμαχός του Αλεξάνδρα Κολλοντάι—είχαν αναλάβει να τις απελευθερώσουν.

Οι υπουργοί του Πούτιν και ο ίδιος φυσικά ευλογούν την επιλογή της μητρότητας ως αποκλειστικού ρόλου των γυναικών
© EPA

Η Κολλοντάι, η πρώτη γυναίκα υπουργός στον κόσμο, ηγήθηκε των πιο ριζοσπαστικών μεταρρυθμίσεων. Το 1918, οι Σοβιετικές γυναίκες απέκτησαν δικαίωμα στην ανώτερη εκπαίδευση, ίση αμοιβή, πολιτικό διαζύγιο χωρίς υπαιτιότητα, διατροφή (ακόμα και για παιδιά εκτός γάμου), άδεια μητρότητας με αποδοχές και πρόσβαση σε δωρεάν μαιευτήρια. Το 1920, η Σοβιετική Ένωση νομιμοποίησε τις αμβλώσεις. Όταν γεννήθηκε η μητέρα αυτής της γυναίκας, ο αναλφαβητισμός των γυναικών—κανόνας στη τσαρική Ρωσία—είχε σχεδόν εξαλειφθεί.

Όταν γεννήθηκε η Αλίνα, οι γυναίκες αποτελούσαν πάνω από το μισό του σοβιετικού εργατικού δυναμικού και το 70% των γιατρών της χώρας. Σε οικογένειες σαν τη δική της, τα κορίτσια αναμενόταν να σπουδάσουν και να εργαστούν. Ήταν αυτονόητο.

Η Αλίνα γεννήθηκε στο Λβοβ, στη Σοβιετική Ουκρανία, και μετανάστευσε στο Ισραήλ στην εφηβεία της, όταν η ΕΣΣΔ διαλυόταν. Στο Ισραήλ απέκτησε πτυχίο στην ψυχολογία και κοινωνιολογία από το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, και στη συνέχεια μετακόμισε στην Αγγλία, όπου σπούδασε οργανωτική ψυχολογία στο London School of Economics. Στο Λονδίνο συναναστρεφόταν με μια παρέα γυναικών σαν κι αυτήν: έξυπνες, μορφωμένες εικοσάχρονες που εργάζονταν στον χρηματοοικονομικό τομέα ως επενδυτικές τραπεζίτισσες και σύμβουλοι.

Πώς είναι ο γάμος με έναν Ρώσο ολιγάρχη;

Το 2001, ακολούθησε έναν Ρώσο σύντροφο στη Μόσχα. Έχοντας μεγαλώσει δίπλα στις σκληρές γυναίκες του Ισραήλ και τις απελευθερωμένες κυρίες του Λονδίνου, έμεινε έκπληκτη από τις προτεραιότητες των Ρωσίδων. «Τις βλέπω συχνά στο γυμναστήριο, αυτές τις προφανείς πεταλούδες της μιας μέρας», μου είπε η Αλίνα. «Μακριά, περιποιημένα μαλλιά• πολύ λεπτές. Είναι σωματικά πολύ ελκυστικές κοπέλες, συνήθως χωρίς ουσιαστική μόρφωση και συνήθως από την επαρχία. Τις βλέπεις μια μέρα να φτάνουν ξαφνικά με Bentley, και σκέφτεσαι, ok, τα κατάφερε».

Αυτές ήταν οι γυναίκες απέναντι στις οποίες η Αλίνα ένιωθε να χάνει ξανά και ξανά, στη σκληρή μάχη μιας πόλης φτιαγμένης για άντρες.

Τελικά χώρισε με τον σύντροφό της, άρχισε να εργάζεται για έναν ολιγάρχη και, το 2003, παντρεύτηκε σε έναν ομολογουμένως εντυπωσιακό γάμο τον Ίγκορ Ρότενμπεργκ. Καθώς η περιουσία του πατέρα του αυξανόταν, ο Ίγκορ προετοιμαζόταν ως διάδοχος και λάμβανε κρατικές συμβάσεις. Όμως η Αλίνα δεν κατάφερε να προσαρμοστεί στη δυναμική του γάμου. «Είχαμε πολύ καλή σχέση για καιρό, μέχρι που η καριέρα μου απογειώθηκε και η σχέση μας έγινε ανταγωνιστική», λέει.

Παραιτήθηκε από τη δουλειά της στον εταιρικό κόσμο και, όπως πολλές σύζυγοι της ελίτ, ξεκίνησε επιχείρηση εσωτερικής διακόσμησης. Θεώρησε πως πλέον υπήρχαν δύο επιχειρηματίες στην οικογένεια, αλλά ο σύζυγός της δεν το έβλεπε έτσι. Ακόμα και καθώς η περιουσία του Ίγκορ μεγάλωνε, η Αλίνα συνέχιζε να του επισημαίνει τις δικές της επιτυχίες και τις δικές του ελλείψεις. Εκείνη είχε σπουδάσει σε διακεκριμένα πανεπιστήμια του εξωτερικού• εκείνος είχε φοιτήσει στο Κρατικό Πανεπιστήμιο Φυσικής Αγωγής της Αγίας Πετρούπολης. Εκείνη ήταν εκλεπτυσμένη• εκείνος ήταν αθλητικός τύπος. «Όλοι τον κοιτούσαν με θαυμασμό, κι εγώ τον μάλωνα συνεχώς», είπε. «Κάποια στιγμή, απλώς κουράστηκε». Χώρισαν το 2009.

Αυτό που θέλουν οι Ρώσοι, αυτό που πρέπει να ξέρουν οι Ρωσίδες

«Ήταν δικό μου λάθος», κατέληξε η Αλίνα. Αν μπορούσε να το ξανακάνει, θα άλλαζε τα πάντα. «Πρέπει να προστατεύεις το ανδρικό εγώ με μεγάλη προσοχή», εξήγησε. «Είναι αυταπάτη να πιστεύεις ότι ένας άντρας χρειάζεται μια εξαιρετική γυναίκα. Χρειάζεται μια γυναίκα με την οποία να νιώθει ο ίδιος εξαιρετικός».

Φυσικά, ο Ίγκορ παντρεύτηκε ξανά. Με μία γυναίκα που η Αλίνα θεωρούσε αμφίβολης ποιότητας, γενικώς. Κι όμως, «μαζί της νιώθει σπουδαίος», εξηγεί. «Δεν το καταλάβαινα αυτό παλιά. Πίστευα ότι θα χαιρόταν με την επιτυχία μου, ότι θα έλεγε, ‘Αυτός είναι ο σκύλος μου. Είμαι πολύ περήφανος. Εγώ τον έχω.’ Αλλά δεν είναι καθόλου έτσι» (σ.σ.: σπουδαίος τρόπος να μιλά και να αισθάνεται κανείς για τη σύντροφό του..!).

Στην πραγματικότητα, και σύμφωνα με την Αλίνα, κανένας από τους υπερπλούσιους άντρες του κύκλου της δεν είχε παντρευτεί μορφωμένη ή καριερίστρια σαν κι εκείνη. Παντρεύονταν γυναίκες σαν τη δεύτερη σύζυγο του Ίγκορ. Δύο χρόνια μετά τον γάμο της Αλίνα με τον Ίγκορ, ο πατέρας του, Αρκάντι, παντρεύτηκε μια εικοσιτετράχρονη ξανθιά, σαν αέρικο, κοπέλα.

Η Νατάλια ήταν δασκάλα χορού από το Κουργκάν, μια φτωχή επαρχία πέρα από τα Ουράλια. Η Νατάλια, από μια ετοιμόρροπη πολυκατοικία πέρασε στις επαύλεις της Μόσχας και του Λονδίνου, ιδιοκτησία ενός από τους πλουσιότερους άντρες στον κόσμο. Προς έκπληξη της Αλίνα, η Νατάλια, μόλις 5 χρόνια νεότερη της, δεν έδειχνε ποτέ να ντρέπεται για την καταγωγή της. «Έχει απόλυτη αυτοπεποίθηση ότι αξίζει τα πάντα. Κάποιος τη ρώτησε αν μπορούσε ποτέ να φανταστεί ότι θα είχε ένα γιοτ τριακοσίων ποδών, και απάντησε, ‘Ναι.’ Πώς; Πώς το φαντάστηκε; Προέρχεται από οικογένεια με πολλά, πολλά παιδιά, και όλοι ζούσαν σε ένα μικροσκοπικό διαμέρισμα...».

Όποτε η Νατάλια τηλεφωνούσε στον σύζυγό της, ο Αρκάντι απαντούσε πάντα, ακόμα κι αν βρισκόταν σε συνάντηση με τον Πούτιν. Όπως εξηγεί η Αλίνα, έχει καταγράψει προσεκτικά τις στρατηγικές που φαίνεται να λειτουργούν για αυτές τις νεαρές γυναίκες-γαζέλες. Για παράδειγμα: «Ένας άντρας εκτιμά πολύ περισσότερο μια γυναίκα που του αποσπά συνεχώς δώρα και την εκτιμά πολύ περισσότερο από εκείνη που λέει, ‘Όχι, όχι, δεν χρειάζομαι τίποτα’. Και κάπως έτσι αυτές οι γυναίκες τα αποκτούν όλα», λέει με σιγουριά και συνεχίζει: «Πιστεύω ότι αυτά τα πράγματα πρέπει να εξηγούνται στα κορίτσια από την παιδική ηλικία. Είναι πολύ σημαντικό. Και δεν έχει σημασία αν το κορίτσι είναι έξυπνο ή όχι, γιατί μπορεί να έχεις μια κοπέλα που πάει στο πανεπιστήμιο, παίρνει διδακτορικό και είναι εξαιρετικά επιτυχημένη, αλλά τελικά χάνει από αυτές τις όμορφες νεαρές που θα της πάρουν τον άντρα πριν προλάβει να μετρήσει ως το τρία».

Μη βιαστείτε να νιώσετε ανώτερες – στη Ρωσία το παιχνίδι παίζεται αλλιώς.

Το να νιώθεις ανώτερη από αυτές τις γυναίκες, προειδοποιεί η Αλίνα, είναι μια παρηγοριά για αφελείς. «Όλοι τις κοροϊδεύουν επειδή κυκλοφορούν με τσάντες σχεδιαστών με διαμαντένια κουμπώματα, αλλά τα πράγματα πάνε μια χαρά γι’ αυτές. Όμως, οι τύπισσες είναι πραγματικές ιδιοφυΐες».

Λίγους μήνες αργότερα, ένα λογύδριο αντίστοιχο με αυτό της Αλίνα, θα ακουγόταν μέσα στην «Ακαδημία Ιδιωτικής Ζωής», λίγο πιο κάτω από την οδό Αλεξάντρ Σολζενίτσιν. Δασκάλα ήταν η Όλγα Κοπίλοβα, μια ψυχολόγος μέσης ηλικίας που σχεδόν απήγγειλε τα παρακάτω.


«Ένας άντρας δεν πηγαίνει εκεί όπου του γκρινιάζουν, δεν πηγαίνει εκεί όπου τον μειώνουν, αλλά εκεί όπου του λένε ότι είναι ξεχωριστός, αυτοκράτορας-θεός, το φως στο παράθυρο», είπε η Κοπίλοβα. Η Ακαδημία Ιδιωτικής Ζωής διοργάνωνε ανοιχτή παρουσίαση, και η Κοπίλοβα μαζί με τις συναδέλφους της ήταν εκεί για να εξηγήσουν πώς οι πολυάσχολες γυναίκες της Μόσχας θα μπορούσαν να βρουν ευτυχία στην προσωπική τους ζωή.

Δεν ήταν εύκολο εγχείρημα. Κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, περίπου είκοσι επτά εκατομμύρια Σοβιετικοί σκοτώθηκαν, οι περισσότεροι άντρες σε αναπαραγωγική ηλικία. Ελπίζοντας να ξαναχτίσει και να επαναποικίσει τη χώρα, ο Νικίτα Χρουστσόφ ενθάρρυνε τις γυναίκες να παντρευτούν και να κάνουν όσο το δυνατόν περισσότερα παιδιά—αλλά δεν υπήρχαν άντρες για να παντρευτούν.

Όσοι κατάφεραν να επιστρέψουν από τον πόλεμο, πολύ συχνά έφεραν σοβαρά, ισόβια τραύματα, σωματικά και ψυχικά. Κι αυτοί ενθαρρύνθηκαν να παντρευτούν—και να παραμείνουν παντρεμένοι. Το διαζύγιο έγινε πολύ πιο δύσκολο να αποκτηθεί. Ως αποτέλεσμα, εκατομμύρια γυναίκες αναγκάστηκαν να αποκτήσουν παιδιά με άντρες που ήταν ήδη παντρεμένοι με άλλες—κάτι που το κράτος ενέκρινε...

Μέχρι τον 21ο αιώνα, ο ανδρικός πληθυσμός είχε από καιρό ανακάμψει, αλλά εξακολουθούσε να υπάρχει μια αίσθηση, σχεδόν πανικού, ότι οι «καλοί» άντρες—ελεύθεροι, αξιοπρεπείς, με καλές δουλειές—ήταν είδος υπό εξαφάνιση. Ένα ρώσικο ανέκδοτο που κυκλοφορεί μεταξύ γυναικών πάει κάπως έτσι: «Οι άντρες είναι σαν τις δημόσιες τουαλέτες - είτε είναι πιασμένοι είτε χεσμένοι».

Πολλές Ρωσίδες ένιωθαν τον χρόνο να τις πιέζει, σαν να ήξεραν με ακρίβεια πόσα δευτερόλεπτα απέμεναν μέχρι η φυσική τους ομορφιά—το βασικό τους προνόμιο, το κύριο περιουσιακό τους στοιχείο—να πάψει να είναι ανταγωνιστική σε μια αδυσώπητη αγορά. Μέχρι τότε, αξιοποιούσαν ό,τι τους είχε δώσει η φύση, επενδύοντας όσο μπορούσαν σε ρούχα, μακιγιάζ και αισθητικές επεμβάσεις.

Κατά την οικονομική κρίση του 2008, η Ρωσία ήταν η χώρα της G-20 που επλήγη περισσότερο από την κατάρρευση, κι όμως οι πωλήσεις καλλυντικών δεν μειώθηκαν καθόλου. Ρώσοι πολιτικοί, συνήθως άντρες, επαινούσαν συχνά τις Ρωσίδες ως τις πιο όμορφες γυναίκες στον κόσμο, σαν να ήταν, όπως το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, άλλο ένα φυσικό απόθεμα προς εκμετάλλευση στην πορεία της χώρας προς την επαναφορά της σε υπερδύναμη.

Μεταξύ τους, οι Ρωσίδες ανταγωνίζονταν σκληρά για τη δέσμευση των αντρών—ένα αγαθό ακόμα πιο σπάνιο από τους ίδιους τους άντρες. Το να περιμένεις από έναν άντρα να είναι πιστός στον γάμο θεωρούνταν πουριτανικό και μη ρεαλιστικό• η απιστία ήταν απλώς η φύση των αντρών, έλεγαν οι γυναίκες, υπονοώντας ότι, σε αυτή τη χώρα που κάποτε εκτροχίαζε ποτάμια και αποξήραινε ολόκληρες θάλασσες, η φύση του άντρα ήταν αμετάβλητη.

Αν μη τι άλλο, οι ερωμένες ήταν σύμβολο κύρους: Πόσες γυναίκες (και εξώγαμα παιδιά) μπορούσε να συντηρήσει ένας άντρας; Ένας τραπεζίτης της Μόσχας, ο οποίος βρισκόταν στον τρίτο του γάμο στα τριάντα έξι, διαφήμιζε ένα κτηματομεσιτικό πρότζεκτ που σκεφτόταν να χρηματοδοτήσει η τράπεζά του: μια ελίτ περιφραγμένη κοινότητα με σπίτια αξίας δέκα εκατομμυρίων δολαρίων στο κέντρο, για τις συζύγους και τα νόμιμα παιδιά, περιτριγυρισμένα από έναν δακτύλιο μικρότερων, πιο ταπεινών κατοικιών, αξίας περίπου δύο εκατομμυρίων η καθεμία, για τις ερωμένες και τα εξώγαμα παιδιά τους. Αυτό θα ήταν πιο βολικό για όλους, εξήγησε ο τραπεζίτης, ο οποίος πάντα έκανε διακοπές με τη σύζυγό του, τις δύο πρώην συζύγους του και όλα τους τα παιδιά—παρόλο που κάθε επόμενη σύζυγος είχε ξεκινήσει ως ερωμένη. Ο μύθος της Ματριόσκα αναβιώνει, εκμοντερνισμένος...

Η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και το τέλος των έμφυλων στερεότυπων

Κι όμως, παρά το αβέβαιο έπαθλο στο τέλος αυτής της κούρσας, ήταν μια κούρσα στην οποία οι Ρωσίδες συμμετείχαν πολύ ευχαρίστως: πρώτα για να κερδίσουν έναν σύζυγο, και μετά για να αποκρούσουν τις άλλες γυναίκες που σίγουρα μηχανεύονταν τρόπους να τους τον πάρουν. Η Ακαδημία Ιδιωτικής Ζωής δημιουργήθηκε για να εξυπηρετήσει αυτή τη ζήτηση, η οποία ήταν απόρροια της αποτυχίας του σοβιετικού φεμινιστικού πειράματος. Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’80, οι Σοβιετικές είχαν συνηθίσει να επιστρέφουν στο σπίτι μετά από μια εξαντλητική εργάσιμη ημέρα για να διαχειριστούν ολόκληρα νοικοκυριά χωρίς μηχανικά μέσα και να κυνηγούν σπάνια τρόφιμα και ρούχα για τα παιδιά τους, που ήταν κυρίως δική τους ευθύνη. Αυτές οι γυναίκες, όπως έγραψε η ιστορικός Greta Bucher, «έπρεπε να επιτελούν κάθε ρόλο—εργάτρια, μητέρα και νοικοκυρά—σαν να ήταν η μοναδική τους απασχόληση». Και σαν να ήταν αποκλειστικά δική τους.

Η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991 εκείνο που πρακτικά έκανε, ήταν να επιτείνει τις δυσκολίες τους. Αντιμέτωποι με την πείνα, την αστάθεια και τους μισθούς που δεν καταβάλλονταν για μήνες, άνδρες και γυναίκες αντέδρασαν διαφορετικά. Εκατομμύρια Ρώσοι άνδρες, απρόθυμοι να αναλάβουν δουλειές χαμηλότερου κύρους, ξάπλωσαν στον καναπέ και στράφηκαν στο ποτό.

Οι γυναίκες, αντίθετα, κάλυψαν το κενό. Πρώην διευθύντριες σχολείων καθάριζαν τουαλέτες• φυσικοί και γιατροί έγιναν ταμίες. Καθώς οι άνδρες τους αποσύρονταν—και τα ποσοστά διαζυγίων εκτοξεύονταν—οι γυναίκες έκαναν ό,τι χρειαζόταν για να ταΐσουν τις οικογένειές τους. Όλα αυτά άφησαν πολλές να ονειρεύονται να γίνουν νοικοκυρές, προστατευμένες και συντηρούμενες από έναν πλούσιο και αρρενωπό άνδρα. Όπως υποστήριξε η κοινωνιολόγος και φεμινίστρια ερευνήτρια Elena Zdravomyslova από την Αγία Πετρούπολη, η απελευθέρωση των γυναικών από το «διπλό βάρος» της μητρότητας και της καριέρας μπορεί «τουλάχιστον εν μέρει, να θεωρηθεί ως απελευθέρωση των γυναικών».

Αυτό το νέο ιδανικό, που η Zdravomyslova ονόμασε «πολιτισμένη πατριαρχία», προσέφερε στη Ρωσίδα πολλές παροχές, με κυριότερη την επιλογή. Θεωρητικά, μπορούσε να μείνει στο σπίτι ή να εργαστεί για ευχαρίστηση και αυτοπραγμάτωση.
Μπορούσε να έχει τον έλεγχο της αναπαραγωγής ενώ ο σύζυγος έφερνε τα χρήματα, προστατεύοντάς την από τη σκληρή πραγματικότητα του ρωσικού εργασιακού περιβάλλοντος. Μια οικογένεια με έναν κουβαλητή είναι «το όνειρο όλων εδώ, γιατί ποτέ δεν το είχαν», είπε η Zdravomyslova.

Εκατό χρόνια μετά τις επιθέσεις της Κολλοντάι και του Λένιν κατά του παραδοσιακού, οικονομικά υποκινούμενου γάμου, αυτό είχε γίνει η απόλυτη φαντασίωση των γυναικών.

Στην Ακαδημία Ιδιωτικής Ζωής, η Κοπίλοβα εξηγούσε πώς αυτή η φαντασίωση μπορούσε να πραγματοποιηθεί. Κάθε γυναίκα, έλεγε, περνά από τέσσερις καταστάσεις ύπαρξης: το κοριτσάκι, τη Σειρήνα, τη βασίλισσα και την khozayka, δηλαδή την κυρά του σπιτιού. Τι σήμαινε, ρώτησε τις μαθήτριές της, αν ένας άνδρας σταματούσε να σας κάνει δώρα; «Σημαίνει ότι υποφέρει η κατάσταση του κοριτσιού, ότι το κορίτσι δεν είναι αρκετά παρόν», δήλωσε. «Γιατί το κορίτσι κινεί τον άνδρα σε δράση, σε ιπποτικά κατορθώματα».

«Τι γίνεται αν μπορείς να προσελκύσεις έναν άνδρα αλλά δεν μπορείς να τον κρατήσεις; Αυτό ήταν προφανώς ένδειξη αποδυνάμωσης της εσωτερικής σου khozayka», επιμένει η... καθηγήτρια.

«Αυτός είναι ένας άνδρας», είπε η Κοπίλοβα, κρατώντας έναν μαρκαδόρο ως σύμβολο φαλλού. Τύλιξε το περιποιημένο της χέρι σφιχτά γύρω του. «Ένας άνδρας έχει μια ειδική μικρή συσκευή που δείχνει τον διανυσματικό του προσανατολισμό, την κατεύθυνσή του. Αν ξαφνικά του αρέσει μια γυναίκα, η μικρή του συσκευή του δείχνει αμέσως προς τα πού να κινηθεί». Αλλά, εξήγησε, είναι δυνατόν να μπερδέψεις αυτή τη μικρή συσκευή. «Όταν λέμε συνέχεια “θα το κάνω μόνη μου” ή όταν του δίνουμε συμβουλές—χαζές συμβουλές, ας είμαστε ειλικρινείς—ο άνδρας το ερμηνεύει σαν να του παίρνεις το δρεπάνι και να του κόβεις τα αρχίδια». Μια γυναίκα υπερβολικά δυναμική, είπε η Κοπίλοβα, κινδυνεύει να μετατρέψει τη θηλυκή της ενέργεια σε αρσενική. «Ο άνδρας μπορεί να δει, σε διαισθητικό επίπεδο, ότι έχεις κι εσύ ένα μόριο όπως κι εκείνος», είπε. «Μπορείς να κάνεις σεξ μαζί του έτσι; Δεν μπορείς!».

Η Ακαδημία της Ιδιωτικής Ζωής στη Ρωσία του Πούτιν

Φυσικά, οι έμπειρες δασκάλες της Σχολής ήταν πρόθυμες να καθοδηγήσουν τις γυναίκες πίσω σε μια αληθινά θηλυκή ισορροπία. Η Ακαδημία Ιδιωτικής Ζωής, η οποία ισχυρίζεται ότι έχει εξυπηρετήσει πάνω από εκατόν πενήντα χιλιάδες γυναίκες, διαθέτει αρκετά παραρτήματα σε εθνικό επίπεδο και ένα εκτενές πρόγραμμα μαθημάτων: Φλερτ από το Α ως το Ω, Η Τέχνη του Όμορφου Βηματισμού, Μυστήρια του Σπηλαίου από Νεφρίτη: Πώς να Χρησιμοποιείτε τους Εσωτερικούς σας Μύες, Πώς να Παίζετε τη Μαγική Φλογέρα: Η Τέχνη του Στοματικού Έρωτα. (Να σημειωθεί ότι τα δύο τελευταία μαθήματα προσέλκυσαν και τον μεγαλύτερο αριθμό μαθητριών).

Нам всегда хочется быть причастными к процессу создания чего-то нового, необычного, живого. Когда мы погружаемся в новую...

Posted by Академия частной жизни on Wednesday, October 22, 2025

Σε όλα τα μαθήματα, η διδακτική μέθοδος είναι ένα αμήχανο συνονθύλευμα παραδόσεων, που συνδυάζει την Ανατολική Ορθοδοξία, τη σλαβική παγανιστική παράδοση, τη σιβηρική σαμανική πρακτική και ασιατικές πνευματικές τεχνικές, εμπλουτισμένες με στοιχεία από τη γιουνγκιανή και την αμερικανική ποπ ψυχολογία. Ναι, ναι, υπήρχε σημείο στη «διδασκαλία» κατά το οποίο η Κοπίλοβα αποκάλυψε (!) ότι η ανισορροπία μπορεί να διορθωθεί μόνο με την επαναρρύθμιση των τσάκρας—μια αρχαία έννοια της ινδουιστικής φιλοσοφίας.

«Είχα μια νεαρή γυναίκα που ήθελε πραγματικά να κάνει δώρο στον φίλο της ένα ακριβό καινούργιο αυτοκίνητο», είπε η Κοπίλοβα, για να δείξει πώς ένα τσάκρα εκτός ισορροπίας μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ. «Φυσικά, είναι δική σου επιλογή, αλλά αν κάνεις σε έναν άντρα ακριβά δώρα, τότε σίγουρα δεν είσαι η κοπέλα του. Είσαι η μαμά του, και οι άντρες δεν θέλουν να κοιμούνται με τις μητέρες τους».

Προς το τέλος της συνεδρίας, πρότεινε στις γυναίκες ένα πολύ πρακτικό δονητή, διαθέσιμο προς πώληση στην ακαδημία για μόλις δύο χιλιάδες διακόσια ρούβλια—ιδανικό για εξάσκηση στο μάθημα της Μαγικής Φλογέρας.

Ωστόσο, ποια κρύβεται πίσω από την ίδρυση αυτής της φοβερής και τρομερής ακαδημίας;

Η Λαρίσα Ρενάρ, μία ευγενική γυναίκα, με βαμμένα κόκκινα μαλλιά και μεγάλα γαλάζια μάτια και κρεμασμένο στον λαιμό της το Μενταγιόν της Γυναικείας Δύναμης—ένα περίτεχνο κόσμημα, που φορούν πολλές από τις δασκάλες της ακαδημίας, με τέσσερις πολύτιμους λίθους που αντιπροσωπεύουν τις τέσσερις καταστάσεις της θηλυκότητας.

Η Ρενάρ ίδρυσε την Ακαδημία το 2000. «Πιστεύω ότι το πραγματικό πρόβλημα είναι πως η σύγχρονη κοινωνία, όχι μόνο στη Ρωσία αλλά σε όλο τον κόσμο, αναγκάζει τις γυναίκες να ζουν σύμφωνα με ανδρικά πρότυπα: να είναι σαν άντρες, να ενεργούν σαν άντρες, να μοιάζουν με άντρες», λέει. Στη Ρωσία, το πρόβλημα ήταν ιδιαίτερα έντονο. «Οι γυναίκες κουβαλούν όλη την ευθύνη. Η γυναίκα παίρνει όλες τις αποφάσεις. Βγάζει τα χρήματα. Και στη Ρωσία πολλές γυναίκες είναι υπερβολικά δραστήριες, υπερβολικά ανεξάρτητες. Αυτό σχετίζεται με ιστορικά γεγονότα, με πολέμους και επαναστάσεις όπου οι άντρες σκοτώθηκαν και οι γυναίκες δεν είχαν άλλη επιλογή από το να αναλάβουν ηγετικούς ρόλους. Η γενιά μου, οι γυναίκες που γεννήθηκαν τη δεκαετία του ’60—είναι πραγματικά πιο εύκολο για εμάς να τα κάνουμε όλα μόνες μας και να μην εξαρτόμαστε από τους άντρες».

Κατά τη Ρενάρ, «οι άντρες έχουν φθαρεί».

«Αυτή η κατάσταση όπου η γυναίκα είναι δυνατή, όχι με θηλυκό τρόπο αλλά με ανδρικό, και ο άντρας είναι αδύναμος—αυτή η αντιστροφή ρόλων είναι που έχει οδηγήσει στη δυστυχία των γυναικών».
Η λύση, όπως την περιγράφει στο βιβλίο της του 2015, Κάνε τον Σύζυγό σου Εκατομμυριούχο, είναι να διοχετεύσεις τη θηλυκή σου ενέργεια ώστε να εμπνεύσεις τον άντρα σου να γίνει πλούσιος και επιτυχημένος. Η ίδια η Ρενάρ είναι επιτυχημένη επιχειρηματίας και θεωρεί υπέροχο το να έχουν οι γυναίκες καριέρα. Αλλά ήταν επίσης επιφυλακτική απέναντι στον σύγχρονο φεμινισμό, γιατί, όπως πίστευε, καταστρέφει τη φυσική ισορροπία μεταξύ των φύλων. «Ένας άντρας προσφέρει στη γυναίκα σπίτι, σωματική προστασία, και η γυναίκα του προσφέρει ευχαρίστηση, απόλαυση στο σεξ, ομορφιά. Κι έτσι πρέπει να είμαστε έτοιμες να ακολουθήσουμε τον άντρα μας, να λέμε, ‘Εσύ είσαι το αφεντικό, έχεις δίκιο’».

Και στον φεμινισμό να μην πιστεύεις, εύκολα αντιλαμβάνεσαι ότι κάτι δεν πάει καλά εδώ. Τα ποσοστά διαζυγίων στη Ρωσία έχουν πραγματικά εκτοξευθεί, μιλάμε για ένα 60%, δηλαδή 6 στους 10 γάμους οδηγούνται με μαθηματική ακρίβεια στη διάλυση.

Η Ρενάρ και η διάψευση του αφηγήματός της

Επίσης, υψηλά είναι τα ποσοστά ενδο-οικογενειακής βίας στη χώρα. Οι στατιστικές «μιλούν» για περίπου 3 γυναικοκτονίες την ημέρα και πάνω από 2.000 θύματα ετησίως. Το 93% των δολοφονιών γυναικών το 2022–2023 διαπράχθηκαν από συντρόφους τους. Μήπως η κυρία Ρενάρ τα παραλέει; Επίσης, ποιος σιγοντάρει τη δική της επιχειρηματική άνθηση μέσω της Ακαδημίας Ιδιωτικής Ζωής;

Βάσει των ερευνών η επιχείρηση της Ρενάρ εκτοξεύθηκε για τα καλά λίγους μήνες μετά την τρίτη εκλογή του Πούτιν στην Προεδρία. Έκτοτε κρατάει τον θρόνο, υφαίνοντας μια ιδεολογία νομιμοποίησης βασισμένη σε παραδοσιακούς έμφυλους ρόλους, την Ορθοδοξία και τον ρωσικό νεο-ιμπεριαλισμό. Τα τελευταία χρόνια, το «παγκόσμιο ΛΟΑΤΚ+ κίνημα» έχει χαρακτηριστεί εξτρεμιστικό, εξισώνοντας τους γκέι Ρώσους με τρομοκράτες τύπου ISIS. Οι αμβλώσεις έχουν γίνει πιο δύσκολες, ενώ η ενδοοικογενειακή βία έχει αποποινικοποιηθεί.

ВЫ ТАК ДОЛГО ЭТОГО ЖДАЛИ: ⠀ Самый горячий месяц в Женском клубе - «Любовь, секс, отношения» 🔞 ⠀ ♨️ уникальные практики...

Posted by Академия частной жизни on Tuesday, September 21, 2021

Οι υπουργοί του Πούτιν ενθαρρύνουν πλέον τις νέες γυναίκες να εγκαταλείψουν την ανώτερη εκπαίδευση και να κάνουν όσα περισσότερα παιδιά μπορούν. Καθώς ο Πούτιν στέλνει εκατοντάδες χιλιάδες άντρες να πεθάνουν προσπαθώντας να κατακτήσει την Ουκρανία, έχει επαναφέρει το Στάλινικό Τάγμα της Μητρικής Δόξας—στρατιωτικού τύπου τιμητικές διακρίσεις για γυναίκες που γεννούν εντυπωσιακά μεγάλο αριθμό παιδιών. (Ο ίδιος ο Στάλιν είχε δανειστεί την ιδέα από τη ναζιστική Γερμανία). Στην πολεμοχαρή ρεβάνς της ύστερης εποχής Πούτιν, οι άντρες είναι άντρες, οι γυναίκες είναι γυναίκες, και οι άντρες έχουν τον έλεγχο.

Αυτό δεν φαίνεται τόσο μακριά από το όραμα της Ρενάρ, η οποία, ωστόσο από το 2015 και μετά, δυσκολευόταν να εφαρμόσει τις διδασκαλίες της στην ίδια της τη ζωή. Κάποτε είχε έναν γάμο που οι περισσότερες Ρωσίδες μόνο ονειρεύονται. Ο σύζυγός της ήταν ένας όμορφος και ευφυής άντρας, πρωτοπόρος στην μετασοβιετική αγορά διαφήμισης. Τη βοήθησε να πετύχει το όνειρό της να μπει σε διδακτορικό πρόγραμμα ψυχολογίας, και της αγόρασε ένα κτίριο στην Αγία Πετρούπολη για να στεγάσει την επιχείρηση που τελικά έγινε η Ακαδημία Ιδιωτικής Ζωής.

Κι όμως, δεν ήταν ευτυχισμένη. Στην κλίμακα αγάπης που είχε αναπτύξει, το πέμπτο και υψηλότερο επίπεδο περιέγραφε δύο ανθρώπους που αγαπιούνται τόσο βαθιά ώστε οι καρδιές τους μπλοκάρουν το σώμα από το να ποθήσει κάποιον άλλον.

Η περισσότερη αγάπη στον κόσμο δεν φτάνει αυτό το ιδανικό, λέει η Ρενάρ. Η δική τους αγάπη, για παράδειγμα, ήταν στο δεύτερο επίπεδο, όταν επιλέγεις τον σύντροφό σου όχι με την καρδιά, αλλά με το μυαλό. Σε αυτό το επίπεδο, εξήγησε, η επιθυμία για άλλους δεν εξαφανίζεται. Κι έτσι εκείνος είχε εξωσυζυγικές σχέσεις, κι εκείνη επίσης, και με αυτόν τον τρόπο ήταν σαν τόσα άλλα ρωσικά ζευγάρια «που πάντα ψάχνουν για κάτι καλύτερο, σκανάρουν συνεχώς τις επιλογές», είπε η Ρενάρ.

Καθώς η ακαδημία άνθιζε, η Ρενάρ άρχισε να αμφισβητεί τον γάμο της. «Σκεφτόμουν, Θεέ μου, πώς συμβαίνει αυτό;» θυμήθηκε. «Είμαι έξυπνη, είμαι όμορφη, είμαι σέξι, έχω μάθει κάθε τεχνική που μπορώ να σκεφτώ. Προσπαθώ να εξελιχθώ».

Προφανώς, η Ρενάρ ανακαλύπτει και εκείνη –μαζί με πολλές άλλες που προφανώς πήρε στον λαιμό της- ότι το να λες συνέχεια «ναι, έχεις δίκιο» σε έναν άνθρωπο επειδή είναι άντρας έχει κι αυτό τα αρνητικά του. Απλώς, η Ρενάρ κλαίει σε επαύλεις και πολυτελή αυτοκίνητα και όχι σε μια γκαρσονιέρα στην Κυψέλη για να θυμηθούμε και κυρίες τύπου Αλέξις Κόλμπι που τα δίδαξαν αυτά πολύ την ίδια στον δυτικό γυναικοκόσμο, φυσικά με αμφίβολα αποτελέσματα...

ΠΗΓΗ: The New Yorker Magazine

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.

// EMPTY