Κοσμος

Ποιες χώρες έχουν τα καλύτερα και τα χειρότερα βιοτικά επίπεδα - Έκθεση του ΟΗΕ

Οι σκανδιναβικές χώρες κυριαρχούν στην κορυφή - Η θέση της Ελλάδας

62224-137655.jpg
Newsroom
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
ΟΗΕ: Κατάταξη 193 χωρών δείχνει επιβράδυνση στην ανθρώπινη ανάπτυξη παγκοσμίως - Η Ισλανδία στην κορυφή, το Νότιο Σουδάν στην τελευταία θέση.
Νέα έκθεση του ΟΗΕ αποκαλύπτει πως η ανισότητα μεγαλώνει και η παγκόσμια ανάπτυξη επιβραδύνεται © Unsplash+/Getty Images

ΟΗΕ: Κατάταξη 193 χωρών δείχνει επιβράδυνση στην ανθρώπινη ανάπτυξη παγκοσμίως - Η Ισλανδία στην κορυφή, το Νότιο Σουδάν στην τελευταία θέση.

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19, όταν τα νοσοκομεία γέμισαν, τα σχολεία και τα γραφεία έκλεισαν και οι οικονομίες πάγωσαν, πολλοί αναρωτήθηκαν πότε ο κόσμος θα περάσει ξανά σε τροχιά ανάπτυξης και πέντε χρόνια μετά, τα δεδομένα δείχνουν πως η υποχώρηση των βιοτικών επιπέδων ενδέχεται να διαρκέσει.

Ο Δείκτης Ανθρώπινης Ανάπτυξης (Human Development Index - HDI), που καταρτίζεται από τον ΟΗΕ, παρακολουθεί την πρόοδο στο προσδόκιμο ζωής, την εκπαίδευση και το εισόδημα. Μετά το ΑΕΠ, είναι ένας από τους πλέον χρησιμοποιούμενους δείκτες ανάπτυξης.

Η παγκόσμια βαθμολογία υποχώρησε το 2020 και το 2021—οι πρώτες πτώσεις από τότε που ξεκίνησε ο δείκτης, το 1990. Επανήλθε εν μέρει το 2022. Η τελευταία έκθεση, που δημοσιεύθηκε στις 6 Μαΐου, δείχνει πως ο ρυθμός βελτίωσης για το 2023 ήταν ο χαμηλότερος που έχει καταγραφεί ποτέ.

Οι χώρες με την υψηλότερη και τη χαμηλότερη ανάπτυξη

Οι πλούσιες χώρες, όπως είναι αναμενόμενο, τα πάνε καλύτερα. Το 97% αυτών έχει ανακάμψει πλήρως ή έχει ξεπεράσει τα προ-πανδημικά επίπεδα, σύμφωνα με τον Άχιμ Στάινερ από το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNDP). Αντίθετα, αυτό ισχύει για λιγότερο από 60% των φτωχών χωρών.

Μετά από δύο χρόνια στην κορυφή, η Ελβετία υποσκιάστηκε ελαφρώς από την Ισλανδία. Οι σκανδιναβικές χώρες καταλαμβάνουν τις υψηλότερες θέσεις σε σχεδόν όλες τις κατατάξεις που μετρούν την ποιότητα ζωής.

Ένα παιδί που γεννιέται σήμερα στην Ισλανδία αναμένεται να ζήσει πάνω από 82 χρόνια και να λάβει περισσότερα από 18 χρόνια εκπαίδευσης. Το μέσο ετήσιο εισόδημα ανά άτομο φτάνει σχεδόν τα 70.000 δολάρια.

Σημειώνεται ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην 34η θέση, μια θέση κάτω από την Κύπρο και μια θέση πάνω από την Πολωνία.

Το παράδοξο των πλούσιων και φτωχών πολιτών στις ανεπτυγμένες χώρες

Ο δείκτης δεν λαμβάνει υπόψη την ανισότητα εντός των χωρών (ο ΟΗΕ δημοσιεύει ξεχωριστούς δείκτες γι’ αυτό). Τα βιοτικά επίπεδα μεταξύ πλουσίων και φτωχών πολιτών διαφέρουν σημαντικά.

Οι πλούσιοι Αμερικανοί, για παράδειγμα, ζουν κατά μέσο όρο πολύ περισσότερο από τους φτωχούς. Αλλά το χρήμα δεν είναι το παν. Μια μελέτη του Πανεπιστημίου Μπράουν που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο έδειξε ότι οι πλουσιότεροι Αμερικανοί έχουν ποσοστά θνησιμότητας παρόμοια με αυτά των φτωχότερων κατοίκων της Βόρειας και Δυτικής Ευρώπης, καθώς και των περισσότερων κατοίκων της Ανατολικής Ευρώπης.

Η Υποσαχάρια Αφρική παραμένει στην ουρά του δείκτη

Το κάτω μέρος της κατάταξης κυριαρχείται από χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής. Το προσδόκιμο ζωής στο Νότιο Σουδάν, την τελευταία χώρα της λίστας, είναι κάτω από 58 έτη, ο μέσος όρος φοίτησης είναι κάτω από έξι έτη και το κατά κεφαλήν ακαθάριστο εθνικό εισόδημα μόλις 688 δολάρια.

Μετά από δεκαετίες σύγκλισης, το χάσμα μεταξύ των κορυφαίων και των τελευταίων χωρών στον δείκτη διευρύνεται τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Οι φτωχότερες χώρες σταματούν και σε άλλους δείκτες: η ακραία φτώχεια έχει μειωθεί ελάχιστα από το 2015, οι δείκτες δημόσιας υγείας έχουν επιδεινωθεί μετά την COVID, και από τα μέσα της δεκαετίας του 2010, οι ρυθμοί οικονομικής ανάπτυξης στις φτωχές οικονομίες είναι χαμηλότεροι από των πλουσιότερων.

Η ελπίδα για παγκόσμια ανάπτυξη απομακρύνεται χρονικά

Οι περικοπές στις αναπτυξιακές δαπάνες από κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Ευρώπης θα επιδεινώσουν την κατάσταση. Σύμφωνα με τον δείκτη HDI, οι αραβικές χώρες και οι χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής έχουν σημειώσει τη βραδύτερη ανάκαμψη στα βιοτικά επίπεδα μετά την πανδημία.

Για δεκαετίες φαινόταν πως ο κόσμος θα έφτανε σε πολύ υψηλά επίπεδα ανάπτυξης πριν από το 2030. Αν όμως συνεχιστεί η σημερινή αργή πρόοδος, αυτός ο στόχος μπορεί να καθυστερήσει για δεκαετίες.

(Με πληροφορίες του Economist)

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.

// EMPTY