Οι Γιορτές Ρόκκας, στην Κίσσαμο Χανίων, σε μια τοποθεσία με άγρια ομορφιά προσφέρουν ένα περιεχόμενο διαφορετικό από εκείνο των τυπικών καλοκαιρινών φεστιβάλ της επαρχίας.
Η Ισαβέλλα Ζαμπετάκη γράφει για τις Γιορτές Ρόκκας που πραγματοποιούνται τα τελευταία εννιά χρόνια στην Κίσσαμο Χανίων.
Οι Γιορτές Ρόκκας αποτελούν ένα σταθερό πολιτιστικό ραντεβού στην Κίσσαμο Χανίων τα τελευταία εννιά χρόνια. Κι αυτό που τις κάνει ξεχωριστές δεν είναι μόνο ο συνδυασμός του ψαγμένου καλλιτεχνικού περιεχομένου με την άγρια ομορφιά του βραχώδους τοπίου, αλλά και ο τρόπος με τον οποίον όλο το χωριό κινητοποιείται για να υποδεχθεί τους θεατές σαν προσωπικούς του φιλοξενούμενους.
Δεκαπέντε άντρες που κουβαλάνε ένα πιάνο απόγευμα Αυγούστου στη βραχώδη ενδοχώρα της Κισσάμου είναι οπωσδήποτε μια ασυνήθιστη εικόνα. Η ξερή πλαγιά μυρίζει θυμάρι, οι κουβαλητές υπομένουν στωικά το βάρος, ο ήλιος χαμηλώνει και φωτίζει γλυκά τα λιόδενδρα, τα Λευκά Όρη εποπτεύουν τα τεκταινόμενα από το βάθος. Η εικόνα μοιάζει περισσότερο σαν σκηνή από ταινία παρά σαν πραγματικότητα, αλλά ταυτόχρονα αποτελεί το ανάγλυφο πορτρέτο των Γιορτών Ρόκκας που γίνονται κάθε καλοκαίρι στο ομώνυμο χωριό των Χανίων προσελκύοντας πλέον θεατές όχι μόνο από το νησί, αλλά και από όλη την Ελλάδα.
Οι εμπνευστές των Γιορτών ήθελαν εξ αρχής να προσφέρουν στο κοινό ένα περιεχόμενο διαφορετικό από εκείνο των τυπικών καλοκαιρινών φεστιβάλ της επαρχίας και αυτό είναι ένα στοίχημα που έχουν οπωσδήποτε κερδίσει. Όπως μου λέει με χιούμορ ο Παναγιώτης Σημανδηράκης, συνιδρυτής των Γιορτών και δήμαρχος Χανίων πλέον, οι γέροντες στο καφενείο του χωριού τον πειράζουν ότι αν οι Γιορτές δεν έχουν και λίγο Bruckner, δεν θα έρθουν. Το όραμα λοιπόν για μια γιορτή που φέρνει την κρητική ενδοχώρα σε επαφή με ακούσματα και καλλιτέχνες που ξεφεύγουν από τα γνώριμα έχει πλέον γίνει βίωμα για τη μικρή αλλά ανήσυχη κοινότητα της Ρόκκας. Κι ενώ οι Κρητικοί είναι από τη φύση τους φιλόξενοι, οι Γιορτές έχουν σταθεί έναυσμα να μπει ολόκληρο το χωριό σε ρόλο οικοδεσπότη. Η Μέτη Παναγιωτοπούλου, Καλλιτεχνική Διευθύντριατης διοργάνωσης μου εξηγεί ότι, προ πανδημίας, όλοι οι κάτοικοι άνοιγαν τα σπίτια τους και φίλευαν τους επισκέπτες των Γιορτών σαν να ήταν προσωπικοί τους καλεσμένοι.
Τα σημερινά δεδομένα μπορεί να μην επιτρέπουν τόση αμεσότητα στους μεγαλύτερους σε ηλικία, αλλά αυτό δεν αναστέλλει το συλλογικό πνεύμα. Το σώμα των εθελοντών που στηρίζουν τις γιορτές έχει δυναμώσει πλέον πολύ και περιλαμβάνει από ομάδες νεολαίας της Κισσάμου μέχρι ανθρώπους που μπορεί να μην ζουν πια στη Ρόκκα αλλά βλέπουν τις γιορτές ως τρόπο επανασύνδεσης με τον τόπο τους. Την παρουσία τους την αντιλαμβάνεσαι πριν ακόμα φτάσεις στο χωριό, όταν νεαροί εθελοντές σε κατευθύνουν ευγενικά να αφήσεις το αυτοκίνητό σου σε έναν από τους χώρους παρκαρίσματος που δημιουργούνται γύρω από τη Ρόκκα προκειμένου να εξυπηρετήσουν τις κοντά 4.000 θεατών -τέτοιους αριθμούς άγγιξε η προσέλευση στην κεντρική συναυλία προ πανδημίας. Της μουσικής παράστασης του Γιώργου Καλούδη και των Trio Thesis που είχα την τύχη να παρακολουθήσω την Κυριακή 22 Αυγούστου, προηγήθηκαν μία σειρά από εκδηλώσεις μικρότερης κλίμακας. Τα σοκάκια του χωριού ήταν διακοσμημένα με τους χάρτινους φανούς και τα έργα λιθοξοΐας που έφτιαξαν όσοι είχαν συμμετάσχει στα καλλιτεχνικά εργαστήρια των προηγούμενων εβδομάδων, ενώ ζωηρή ήταν και η συζήτηση για το εργαστήρι ελαιογευσίας που πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή αρκετών ντόπιων παραγωγών. Ανηφορίζοντας στα στενά προς τον χώρο της παράστασης, μικρά παιδιά και ομάδες νέων σε υποδεχόντουσαν με ρακή, ξεροτήγανα και το πρόγραμμα των εκδηλώσεων ενώ μαθητές δημοτικού είχαν αναλάβει με χαμόγελο το πόστο με τα σουβλάκια.
Κι αφού διέσχιζες το χωριό, βρισκόσουν στον αρχαιολογικό χώρο της Ρόκκας, η πλαγιά του οποίου λειτουργεί ως κερκίδα για τους θεατές της παράστασης. Στην κορυφή της πλαγιάς σώζονται στοιχεία της αρχαίας Ακρόπολης της Ρόκκας και οικίες λαξεμένες στον βράχο, ενώ η σκηνή στήνεται σε μία εξέδρα που αιωρείται θεαματικά στο κενό, με φόντο την ατίθαση κορυφογραμμή του απέναντι βουνού και το εντυπωσιακό φαράγγι. Φαντάζει κάπως παράδοξος ο όρος μουσική δωματίου σε ένα τόσο φυσικό και ανοικτό χώρο, αλλά στην πράξη λειτούργησε θεαματικά το κοντράστ ανάμεσα στο άγριο τοπίο και το μουσικό πρόγραμμα της συναυλίας.
Ο Γιώργος Καλούδης, η Ειρήνη Τσιρακίδου και η Δήμητρα Κοκκινοπούλου ερμήνευσαν κομμάτια παλιάς μουσικής -της μουσικής που δημιουργήθηκε δηλαδή στην Ευρώπη πριν την κλασική εποχή- και σύγχρονες δημιουργίες ελλήνων συνθετών. Στο πέρασμα αυτό από τη μεσαιωνική, στην αναγεννησιακή, την μπαρόκ και στη μοντέρνα δημιουργία δεν υποστήριζαν μόνο τα ακούσματα αλλά και ο ίδιος ο χώρος, με τα ερεθίσματα που επεφύλασσε για όλες τις αισθήσεις. Σίγουρα «ακούγεται» διαφορετικά στη Ρόκκα απ’ ότι σε έναν καθολικό ναό της Γαλλίας μία μοναστηριακή προσευχή του 14ου αιώνα. Κι αντίστοιχα, η τετράχορδη λύρα του Γιώργου Καλούδη προσδίδει μια καλοδεχούμενη κρητική χροιά σε έργα μεσαιωνικής μουσικής.
Η συναυλία στάθηκε αφορμή για να ανακαλύψω την Barbara Strozzi, μία από τις πρώτες γυναίκες συνθέτριες της εποχής του μπαρόκ στην Ιταλία, αλλά και να απολαύσω την Αναδυομένη του Βαλέριο Μάτολα, ενός τραγουδιού σε ποίηση του Άγγελου Σικελιανού. Το κομμάτι αυτό έκανε ολόκληρη την κερκίδα να αιωρείται, θαρρείς, μέσα στην βραχώδη αγκαλιά της Ρόκκας, ενώ οι κορυφές των Λευκών Ορέων έμοιαζαν κάτω από το φως της πανσελήνου σαν κύματα τρικυμίας. Μιας όμορφης και αναζωογονητικής τρικυμίας, την οποία ανυπομονείς να βιώσεις και το επόμενο καλοκαίρι.
14°
