Το Halloween ως αφορμή να θυμηθούμε μουσικές, βιβλία και ταινίες που κάποτε μας μύησαν στο σκοτάδι
Η εορταστική ατμόσφαιρα του Halloween–ειδικά όταν βρίσκομαι στην Ελλάδα, που δεν έχει κανενός είδους τέτοια παράδοση– με αφήνει παγερά αδιάφορο. Όμως η σκοτεινή μου πλευρά καραδοκεί και ψάχνει ευκαιρίες να αναδυθεί στην επιφάνεια.
Η πρώτη μου επαφή με το Halloween ήταν στη δεκαετία του ’90. Τέλος Οκτώβρη, Μπρίστολ, ώρα 7 το απόγευμα, πίσσα σκοτάδι, και βγαίνω από το σπίτι της Ντάγκλας για να πάω μέχρι το Allday της Γκλόστερ στο Χόρφιλντ. Έξω από το μαγαζάκι είναι δύο παιδιά –αγόρι και κορίτσι– το πολύ 6 ετών, που κρατούν δύο μικρά καροτσάκια. «Trick or treat?», μου φωνάζουν απειλητικά. Δυο μαμάδες που στέκονται 20 μέτρα πιο πέρα μου εξηγούν τα πάντα: Σχετικά με το Σάμχεϊν, την παγανιστική γιορτή που σήμαινε το τέλος του καλοκαιριού και την αρχή του χειμώνα, σχετικά με τους Κέλτες, που πίστευαν ότι το συγκεκριμένο βράδυ οι νεκροί πλησιάζουν σε απόσταση αναπνοής τους ζωντανούς, και για τα παιδιά τους, που, αν δεν τους έπαιρνα κάποιο γλυκό, θα φορούσαν τις τρρρομακτικές μάσκες που είχαν φτιάξει και θα έκαναν τις φωνές τους όσο πιο φρικιαστικές γινόταν. «And, believe me, they can be very scary», κατέληξε γελώντας η μία μαμά.
Μπήκα στο Allday και πήρα τα κλασικά μου άφιλτρα PallMall–έπαιζα πολύ σκληρά εκείνη την εποχή– και μία συσκευασία με 4 μάφιν, από ένα για κάθε παιδί και κάθε μαμά. Ύστερα γύρισα στην υπέροχη ζεστασιά της κουζίνας του Μάρτιν στο No 2 της Ντάγκλας Ρόουντ.
Έτσι όπως η Ελλάδα βρίσκεται αρκετά μακριά από τους Κέλτες, τη Βρετανία, την Αμερική και τον Καναδά, όπου το Halloween γιορτάζεται μεγαλοπρεπώς, δύσκολα θα το γιόρταζα με κολοκύθες και μαύρα κεριά. Η συγκεκριμένη γιορτή, όμως, κουρδίζει αποτελεσματικά τα αντανακλαστικά μου στα σκοτεινά πράγματα –μουσικές, ταινίες, βιβλία– με τα οποία έχω ασχοληθεί μέσα στα χρόνια.
Βρίσκομαι αρκετά μακριά από την εποχή που περίμενα να κυκλοφορήσει το καινούργιο άλμπουμ των Darkthrone, των Mayhem ή των Emperor. Έχω χάσει επαφή με τα συγκροτήματα του χώρου αυτού, όμως μέρες σαν κι αυτές μπορεί να βάλω να ακούσω για λίγο το «HvisLyset Tar Oss» τωνBurzum, το «Heart Of The Ages» των In The Woods, το «Bergtatt» τωνUlver ή το «La Masquerade Infernale» τωνArcturus. Από την gothic εποχή μου διασώζονται οι Sisters Of Mercy, οι Mission, οι Bauhaus και περισσότερο από όλους, οι Fields Of The Nephilim. Τα πρώτα σκοτεινά άλμπουμ των Cure και του Νικ Κέιβ–με ή χωρίς τους BirthdayParty– δεν έφυγαν ποτέ από την καθημερινότητά μου.
Πέρα από τα εμβληματικά κείμενα του Λάβκραφτ και του Πόε, σήμερα μου φαίνεται παράξενο το ότι κάποτε είχα αρκετό χρόνο ώστε να διαβάζω γοτθική λογοτεχνία. Πρόκειται για εκείνο το λογοτεχνικό είδος που παράγει πολυσέλιδα βιβλία και συνδυάζει στοιχεία ρομαντισμού, τρόμου και μυστηρίου, το είδος που αναπτύχθηκε κυρίως από τα τέλη του 18ου έως τον 19ο αιώνα.
Είναι ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα είδη του φανταστικού, με χαρακτηριστικά που επηρέασαν βαθιά τη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο, μόνο που υπάρχει πολύ περισσότερο κείμενο απ’ ό,τι θα χρειαζόταν σε βιβλία όπως το «Κάστρο του Οτράντο» του ΟράτιουΟυόλπολ ή στον «Ιταλό» της ΑνΡάντκλιφ. Στον κόσμο της γοτθικής λογοτεχνίας με έβαλε η Έμιλι Μπροντέ με τα «Ανεμοδαρμένα ύψη», ένα αριστούργημα που ξεπερνά κάθε κατηγοριοποίηση.
Από τα ελληνικά βιβλία, μέσα στο σκοτεινό κλίμα μιας τέτοιας ημέρας θα μπορούσα να ξεφυλλίσω ξανά το «Κατέβασμα του φεγγαριού» του Χρυσόστομου Τσαπραΐλη (εκδ. Ίκαρος), τις «Αρχαίες μαγείες» του ΆλτζερνονΜπλάκγουντ (εκδ. Στοχαστής, μετάφραση-εισαγωγή: Δημήτρης Λογοθέτης), τη συλλογή διηγημάτων «Ο άλιωτος» (εκδ. Ροές, ανθολόγηση-εισαγωγή-επίμετρο: Γιώργος Θάνος) και τα διηγήματα της Αταλάντης Ευριπίδου«Εκείνοι που δεν έφυγαν» (εκδ. Πόλις).
Όσον αφορά τον κινηματογράφο, θα παρακολουθούσα μερικές από τις καλτ ταινίες της Hammer, εκείνες με πρωταγωνιστές τον Κρίστοφερ Λι και τον Πίτερ Κάσινγκ, τη «Μάσκα του Φρανκενστάιν» π.χ. ή τον «Βρικόλακα των Καρπαθίων». Επίσης, δεν θα ξεχάσω ποτέ τις ταινίες που αποτελούν την «Τριλογία του Διαμερίσματος» του ΡομάνΠολάνσκι, δηλαδή το «Μωρό της Ρόζμαρι» με τη Μία Φάροου, την «Αποστροφή» με τηνΚατρίνΝτενέβ και ιδίως τον «Ένοικο» με τον ίδιο τον Πολάνσκι, ό,τι πιο τρομακτικό θυμάμαι να έχω δει ποτέ.
Το Halloween είναι μια μακρινή γιορτή, κι ας πλησιάζει όλο και πιο πολύ. Μέχρι να γίνει κομμάτι της αστικής αθηναϊκής ζωής μας, μπορεί να γίνει εξαιρετική αφορμή για να θυμηθούμε σκοτεινές πλευρές μας που πιστεύαμε ότι είχαμε αφήσει πίσω…
14°
