“Hopes, Dreams & Hard Times” είναι ο τίτλος του βιβλίου και της έκθεσης φωτογραφίας στο Μουσείο Μπενάκη της Πειραιώς που καταγράφει τη ζωή και τις αντιδράσεις των κατοίκων του «Μεγάλου Μήλου», στις μέρες του Ομπάμα και της οικονομικής κρίσης.
NΕΑ ΥΟΡΚΗ, 2009. Δύσκολοι καιροί. Στρατιές ανέργων, «κανόνια» και «λουκέτα» κάθε μέρα. Ελπίδες και όνειρα στα πεζοδρόμια μιας πόλης-θρύλου. Ένας νέος πρόεδρος που ανέβασε το ηθικό και επιβεβαίωσε ότι το περίφημο “American Dream” είναι ακόμα ζωντανό. Μέσα σ’ αυτό το κλίμα, με τον φωτογράφο Αλέξανδρο Λαμπροβασίλη βγήκαμε στους δρόμους της αμερικανικής μητρόπολης. Στα λαμπερά σαλόνια του Upper East Side, τα ακατάστατα studio των καλλιτεχνών στο downtown, τα projects του South Bronx και τα ghettos του Brooklyn. Συναντήσαμε 150 ανθρώπους (από άστεγο μέχρι φιλόσοφο κι από pimp daddy μέχρι τραπεζίτη) και τους ρωτήσαμε για όλα, καταγράφοντας την καθημερινότητά τους και τον «κόσμο τους». Το αποτέλεσμα της αυθόρμητης έρευνάς μας έγινε βιβλίο (εκδ. «Βιβλιοπωλείον της ΕΣΤΙΑΣ») και έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη (κτήριο οδού Πειραιώς) . Η A.V. είναι χορηγός επικοινωνίας.
Ωστόσο, το πιο ενδιαφέρον στοιχείο της εργασίας μας –εκτός από την καταγραφή της Ωμής Ιστορίας Με Λεπτομέρειες την ώρα που γράφεται, την αποτύπωση της pop κουλτούρας τού σήμερα στο «Μεγάλο Μήλο» και τις προσωπικές ιστορίες των κατοίκων του– ήρθε στην επιφάνεια μετά από αρκετούς μήνες: το περίφημο «εκεί που είσαι, ήμουνα», όταν η κρίση έφτασε στην Αθήνα. Πιο απλά, ο τρόπος αντίδρασης ανθρώπων σ’ ολόκληρο τον πλανήτη μπροστά σε μια οικονομική καταστροφή. Το πώς διαχειρίζονται τις δυσκολίες, τους ελιγμούς που κάνουν για να προσαρμοστούν στα αρνητικά νέα δεδομένα. Τις βαθύτερες σκέψεις τους και την αλλαγή στη νοοτροπία, που πάντα έρχεται μετά από ένα ισχυρό σοκ.
Τώρα που η κρίση έφτασε στην πόλη μας, την Αθήνα, δεν μπορείς να αποφύγεις τις συγκρίσεις. Δεν μπορείς να αγνοήσεις «...την ευκολία με την οποία το πρώην top model γίνεται πωλήτρια ρολογιών ή ο πρώην νταβατζής οδηγός λιμουζίνας ή ο έμπορος διαμαντιών εισαγωγέας θρησκευτικών ειδών» για να επιβιώσουν στην κρίση, όπως σημειώνει ο δημοσιογράφος Φίλιος Στάγκος στον πρόλογο του βιβλίου. Και να το συγκρίνεις με τους «βολεμένους», που αντιδρούν βίαια και εγωιστικά σε κάθε αλλαγή. Ή το ότι «σέβονται ο ένας τον άλλον, τις πολιτικές, ιδεολογικές και θρησκευτικές του πεποιθήσεις, το χρώμα του δέρματός του. Αυτός ο σεβασμός είναι η δύναμη της πόλης, αλλά και οδηγός για όλες τις πόλεις απανταχού της γης. Χωρίς υπερβολή είναι και μια προβολή στο μέλλον, αν θέλουμε να συνυπάρξουμε ειρηνικά και όχι να φάμε ο ένας τις σάρκες του άλλου» όπως τονίζει ο δημοσιογράφος Νίκος Μεγγρέλης, κάνοντας ένα σαφή παραλληλισμό με τις αντιδράσεις της αθηναϊκής κοινωνίας απέναντι στο διαφορετικό, σε καιρούς δύσκολους.
Ναι, η Αθήνα δεν είναι Νέα Υόρκη. Ωστόσο και οι δύο πόλεις έχουν ένα κοινό: εκεί ζουν ΑΝΘΡΩΠΟΙ. Με ένα σώμα, ένα μυαλό, μία ψυχή, μία καρδιά. Με φόβους, ανασφάλειες, αγωνίες και αναζητήσεις. Με ταλέντα και ικανότητες. Από διάφορα μέρη του κόσμου, με διαφορετικές αντιλήψεις. Εκεί καταφέρνουν να συνεννοηθούν, να συνεργαστούν, να προχωρήσουν μπροστά. Δεν κλαίνε πάνω από το χυμένο γάλα, ούτε ξοδεύουν όλη την ενέργειά τους στο να κατηγορήσουν αυτόν που το ’χυσε. Που αναγνωρίζουν την προσωπική του ευθύνη, είναι πρόθυμοι να ξεβολευτούν και να ξανα-ανακαλύψουν τον εαυτό τους, με στόχο να μείνουν όρθιοι μπροστά στις μεγάλες ανατροπές.
Αυτό είναι το μήνυμα που πήραμε εμείς, το δύσκολο 2009, στη Νέα Υόρκη και θέλουμε σήμερα να στείλουμε και στην πόλη μας. «Να σπάσουμε την τακτική του μίσους και του φόβου», όπως λέει στη συνέντευξή του στο βιβλίο μας ο Νόαμ Τσόμσκι. Ο καθένας με τον τρόπο του και όλοι μαζί.
«Δεν ξέρω ποια γρανάζια κινούνται μέσα μας όταν κοιτάμε φωτογραφίες, ειδικά φωτογραφίες καλλιτεχνών όπως ο Cartier-Bresson, αλλά δεν είναι μόνο η όραση που δουλεύει, ούτε μονάχα η φαντασία»
8°
