Η πλατεία αυτή λεγόταν άλλοτε πλατεία «Κυριακού» από το δήμαρχο Αθηναίων Παναγή Κυριάκο (1870-1879), που είχε εκεί κοντά το σπίτι του. Οι εργασίες διαμορφώσεώς της άρχισαν το 1872. Η ονομασία Πλατεία Βικτωρίας δόθηκε προς τιμήν της βασίλισσας της Αγγλίας Βικτωρίας Αλεξανδρινής (1819-1901), με αφορμή την παραχώρηση στην Ελλάδα από το Ηνωμένο Βασίλειο των Επτανήσων το 1864, ως δώρο για την ανάδειξη στον ελληνικό θρόνο του ανιψιού της Βασίλισσας, Πρίγκιπα της Δανίας Γουλιέλμου Γεωργίου. Οι πολιτικοί όμως αντίπαλοι του Παναγή Κυριάκου έλεγαν ότι δόθηκε προς τιμήν της κόρης του Βικτωρίας. Στο κέντρο της πλατείας βρίσκεται από το 1938 το γλυπτό σύμπλεγμα του Johannes Pfuhl (1846-1914) «Θησεύς σώζων την Ιπποδάμειαν». Το γλυπτό, σύμφωνα με το μύθο, απεικονίζει τον ήρωα των Αθηνών Θησέα να σώζει την πανέμορφη Ιπποδάμεια, σύζυγο του βασιλιά των Λαπιθών Πειρίθου, από το μεθυσμένο Κένταυρο Ευρυτίωνα.
Οι γονείς μου γνωρίστηκαν και παντρεύτηκαν στα Χανιά στις αρχές της 10ετίας του ’60, όμως, λόγω μετάθεσης του πατέρα μου, το πρώτο σπίτι που έζησαν όντας παντρεμένοι ήταν στην οδό Ατταλείας κοντά στην πλατεία Βικτωρίας. Έχω ακούσει πάρα πολλές ιστορίες για την αστική Αθήνα εκείνης της εποχής, τα όμορφα νεοκλασικά κτίρια, τα διαμερίσματα των 60s, το κέφι, τη διασκέδαση, τα εστιατόρια, τα ζαχαροπλαστεία, τα θέατρα, τα κέντρα, τη νυχτερινή ζωή. Η αλήθεια είναι ότι όταν τα ακούς όλα αυτά από τους γονείς σου και βλέπεις και διαρκώς παλιές ελληνικές ταινίες, οι οποίες συμπληρώνουν ιδανικά τις αφηγήσεις, σου δημιουργείται ένα δέος και ένα έντονο αίσθημα σεβασμού για κάποιες εποχές και κάποιες συνοικίες. Τουλάχιστον με εμένα έτσι συνέβη…
Εκείνο το πρωινό του Φεβρουαρίου μετά από μία προγραμματισμένη συνάντηση, που διήρκεσε πολύ λιγότερο από όσο είχα αρχικά υπολογίσει, βρέθηκα να έχω κάπου ένα δίωρο να «σκοτώσω». Ξόδεψα αυτόν το χρόνο κάνοντας βόλτες πάνω-κάτω στην πλατεία. Αρχικά είχα σκοπό να τριγυρίσω και στους γύρω δρόμους, όμως η ζωή και η ατμόσφαιρα της πλατείας στη σημερινή μορφή της με μαγνήτισε και δεν το έκανα. Φυσικά η όλη κατάσταση δεν θύμιζε τίποτα από όλα εκείνα που ανέφερα πιο πάνω, παρόλο που υπάρχουν πολλά ψήγματα «αρχοντικού παρελθόντος» διάσπαρτα, τα οποία δυστυχώς όμως δεν είναι αρκετά για να μετριάσουν την εικόνα έντονης παρακμής και σήψης, που κυριαρχεί.
Τι φταίνε όλες αυτές οι βασανισμένες ψυχές που ξεριζώθηκαν από τις χώρες τους και έχουν βρεθεί πεταμένες στο κέντρο της Αθήνας; Δυστυχώς σε όλες τις μεγαλουπόλεις του πλανήτη υπάρχουν παρόμοιες περιοχές και αντίστοιχες καταστάσεις. Από την άλλη τι φταίνε και οι άνθρωποι που μπορεί να έχουν ζήσει εκεί όλη τους τη ζωή, 50-60 χρόνια ή και περισσότερα, που βίωσαν τις μέρες της άνθησης, της χαράς, της αισιοδοξίας, τώρα στη δύση της ζωής τους να αντικρίζουν καθημερινά αυτή την εικόνα κατάρρευσης; Και όλους εκείνους, που έχουν καταστήματα στην περιοχή και περιμένουν να ζήσουν από αυτά, πού τους βάζεις;
Κάνοντας αυτές τις δυσάρεστες και απογοητευτικές σκέψεις, η θέα ενός σχολείου που πραγματοποιούσε εκπαιδευτική επίσκεψη στην περιοχή μού έφτιαξε κάπως το κέφι και με έκανε να χαμογελάσω. Πλησίασα, ήταν κάπου 10-12 παιδάκια, από εκείνα που βρέθηκαν στην Ελλάδα χωρίς να καταλάβουν πώς έγινε και προφανώς θα πρέπει κι αυτά να έχουν μια κανονική ζωή. Σχετικά με το γιατί τα συνόδευαν 5 ή 6(!) δασκάλες, κάποιες από τις οποίες τραβούσαν διαρκώς και με οργανωμένο τρόπο βίντεο και φωτογραφίες, δεν μπόρεσα να βγάλω άκρη…
«Δεν ξέρω ποια γρανάζια κινούνται μέσα μας όταν κοιτάμε φωτογραφίες, ειδικά φωτογραφίες καλλιτεχνών όπως ο Cartier-Bresson, αλλά δεν είναι μόνο η όραση που δουλεύει, ούτε μονάχα η φαντασία»
14°
Εκείνο το πρωινό του Φεβρουαρίου μετά από μία προγραμματισμένη συνάντηση, που διήρκεσε πολύ λιγότερο από όσο είχα αρχικά υπολογίσει, βρέθηκα να έχω κάπου ένα δίωρο να «σκοτώσω». Ξόδεψα αυτόν το χρόνο κάνοντας βόλτες πάνω-κάτω στην πλατεία. Αρχικά είχα σκοπό να τριγυρίσω και στους γύρω δρόμους, όμως η ζωή και η ατμόσφαιρα της πλατείας στη σημερινή μορφή της με μαγνήτισε και δεν το έκανα. Φυσικά η όλη κατάσταση δεν θύμιζε τίποτα από όλα εκείνα που ανέφερα πιο πάνω, παρόλο που υπάρχουν πολλά ψήγματα «αρχοντικού παρελθόντος» διάσπαρτα, τα οποία δυστυχώς όμως δεν είναι αρκετά για να μετριάσουν την εικόνα έντονης παρακμής και σήψης, που κυριαρχεί.
Κάνοντας αυτές τις δυσάρεστες και απογοητευτικές σκέψεις, η θέα ενός σχολείου που πραγματοποιούσε εκπαιδευτική επίσκεψη στην περιοχή μού έφτιαξε κάπως το κέφι και με έκανε να χαμογελάσω. Πλησίασα, ήταν κάπου 10-12 παιδάκια, από εκείνα που βρέθηκαν στην Ελλάδα χωρίς να καταλάβουν πώς έγινε και προφανώς θα πρέπει κι αυτά να έχουν μια κανονική ζωή. Σχετικά με το γιατί τα συνόδευαν 5 ή 6(!) δασκάλες, κάποιες από τις οποίες τραβούσαν διαρκώς και με οργανωμένο τρόπο βίντεο και φωτογραφίες, δεν μπόρεσα να βγάλω άκρη…
