Βρεθήκαμε στα Μέγαρα με αφορμή το Αγροφεστιβάλ «Μεγάρων Γη», κάναμε μια βουτιά σε ό,τι έχει να προσφέρει η περιοχή – και φύγαμε με γεμάτη καρδιά (και στομάχι)
Αν σου έλεγε κάποιος να πας εκδρομή στα Μέγαρα, το πιο πιθανό είναι να σκεφτόσουν: «Τι; Εκεί που είναι τα εργοστάσια;». Ίσως να σου ερχόταν στο μυαλό κάτι σχετικό με εθνικές οδούς, φορτηγά, μια φευγαλέα εικόνα απ’ το παράθυρο του αυτοκινήτου καθώς πηγαίνεις κάπου αλλού.
Κι όμως… τα Μέγαρα είναι κάτι πολύ καλύτερο απ’ αυτό που νομίζεις. Βρίσκονται μόλις 45 λεπτά από το κέντρο της Αθήνας, με εύκολη πρόσβαση είτε με αυτοκίνητο είτε με προαστιακό. Είναι μια περιοχή «αθόρυβη» και λίγο παρεξηγημένη, αλλά αν το αποφασίσεις και βγεις μια φορά για χάρη της από τον κεντρικό δρόμο, θα ανακαλύψεις μια μικρή, απρόσμενη «γειτονιά» της Αττικής, με βαθιά ιστορία, καθαρό αέρα, απίστευτη γαστρονομία, παραδόσεις που κρατάνε γερά, και μια κουλτούρα φιλοξενίας που δύσκολα βρίσκεις αλλού τόσο κοντά στην πρωτεύουσα.
Η πρώτη φορά που επισκέφτηκα τον τόπο αυτό ήταν πριν από δύο χρόνια, για να κάνω με την παρέα μου railbiking – ποδήλατο πάνω σε σιδηροδρομικές γραμμές (ναι, υπάρχει αυτό). Είχα πέσει τότε πάνω σ’ ένα σχετικό viral βιντεάκι στο ΤikTok και ενθουσιάστηκα. Και φέτος ήρθε η αφορμή να επιστρέψω, με σκοπό να γνωρίσω τον τόπο όπως πραγματικά είναι. Κι αυτή η αφορμή ήταν το 16ο Αγροφεστιβάλ «Μεγάρων Γη».
Κι αυτό που είδα ήταν ένας κόσμος γεμάτος ανθρώπους που αγαπούν τη γη τους, παραγωγούς που μιλούν με καμάρι για το φιστίκι τους, οινοποιούς που φτιάχνουν κρασί σαν έργο τέχνης, μονοπάτια που σε πάνε πίσω στον χρόνο, τραπέζια στρωμένα με αληθινό φαγητό (και μούρλια γλυκά) και… στιγμές. Απ’ αυτές τις αληθινές, που δεν ποστάρονται για τα likes και τις καρδούλες, αλλά γιατί κάτι τις κράτησε μέσα σου. Ιδού λοιπόν οι κυριότεροι λόγοι να επισκεφτείς την περιοχή. Και πίστεψέ με: δεν θα είναι η τελευταία φορά.
Όχι ένας, αλλά οχτώ λόγοι να βρεθείς στα Μέγαρα για ένα Σαββατοκύριακο
Ξενάγηση στον Πύργο Κανιάρη
Το ταξίδι ξεκίνησε το απόγευμα της Παρασκευής 19 Σεπτεμβρίου. Πρώτος σταθμός, ένα οινοποιείο που απλώνεται μέσα σε 350 στρέμματα αμπελώνων. Η πρώτη ανάσα εκεί πάνω μυρίζει φθινόπωρο. Στους πρόποδες των Γερανείων, λοιπόν, σε έναν καταπράσινο λόφο που λέγεται Πευκενέας, βρίσκεται το Chateau Kaniaris. Εκεί μας υποδέχεται ο Γιώργος Κανιάρης για μια ξεχωριστή ξενάγηση. Fun fact: ο πατέρας του, πριν από 15 χρόνια, ήταν αυτός που πήρε την πρώτη άδεια επίσκεψης για το οινοποιείο.
Ο αμπελώνας της οικογένειας σε κερδίζει από το πρώτο λεπτό. Τα μονοπάτια, τα παλιά πατητήρια, τα ξέφωτα – όλα σε καλούν να τα εξερευνήσεις με τον δικό σου ρυθμό. Δοκίμασε κρασιά που κουβαλάνε ιστορία, χαλάρωσε στα ήσυχα στέκια του κτήματος και ανέβα στον Πύργο για να χαζέψεις τη θέα: έναν ορίζοντα που αγκαλιάζει το βουνό, τον Σαρωνικό και τον Κορινθιακό.
Εκεί μάθαμε και για το Κανελάτο, μια γηγενή λευκή ποικιλία με διακριτικά αρώματα κανέλας, αλλά και για το Μούχταρο, που επίσης καλλιεργείται εκεί και αποτελεί μία από τις 14 συνολικά ετικέτες του οινοποιείου. Η καθημερινή παραγωγή φτάνει τα 5-6.000 μπουκάλια, ενώ τα κρασιά ταξιδεύουν σε Γερμανία, Ολλανδία, Χονγκ Κονγκ και όχι μόνο.
Το πρωί του Σαββάτου ξεκινήσαμε με κάτι εντελώς διαφορετικό – μια βουτιά στην ιστορία, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Μεγάρων. Εκεί μας περίμενε η αρχαιολόγος Χριστίνα Καζαζάκη από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, για να μας ξεναγήσει στον χώρο και να μας συστήσει τη... vintage πλευρά των Μεγάρων.
Το μουσείο στεγάζεται σε ένα διατηρητέο νεοκλασικό του 1873, ακριβώς στο κέντρο της πόλης – από μόνο του ένα κομμάτι ιστορίας. Φιλοξενεί εντυπωσιακά ευρήματα από τις ανασκαφές της περιοχής: από αρχαίους διαύλους –μουσικά όργανα που λέγεται ότι ηχούσαν διαφορετικά ανάλογα με το φύλο του μουσικού– και σείστρα, τον πρόγονο του σημερινού ντεφιού, μέχρι και έναν χαρώνειο οβολό, το μικρό κέρμα που τοποθετούσαν στους νεκρούς για να πληρώσουν τον Χάροντα, που βρέθηκε σε ταφή του 4ου αιώνα π.Χ. και μας μετέφερε κατευθείαν σε έναν… άλλο κόσμο.
Μετά τη βόλτα στο μουσείο, πήγαμε λίγο πιο πέρα, στην Κρήνη του Θεαγένους. Πρόκειται για το αρχαίο υδραγωγείο που έφερνε νερό στην πόλη. Κατασκευασμένο μεταξύ 500-475 π.Χ. από τον Ευπαλίνο, φημισμένο Μεγαρέα μηχανικό, καταστράφηκε πιθανότατα κατά τη λεηλασία των Μεγάρων από τους Βησιγότθους, το 396 μ.Χ. Με λίγα λόγια, έφερνε νερό στην πόλη για 900 περίπου χρόνια. Κι όμως, τα απομεινάρια του είναι ακόμα εκεί, και μπορείς να τα επισκεφτείς – αρκεί να το κανονίσεις με ένα τηλεφώνημα στο μουσείο (2296022426).
→ Extra info: Για τους μικρούς φίλους υπάρχει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Αρχαιολογικού Μουσείου Μεγάρων, με το κουκλοθέατρο «Ο Νίσος και ο Μίνωας», που απευθύνεται σε παιδιά από προσχολικής ηλικίας έως 8 ετών με ελεύθερη είσοδο.
Γευστική Εμπειρία στις Φιστικιές της Megaris Goods
Το μεσημέρι μάς βρήκε μέσα στις φιστικιές της Megaris Goods, εκεί όπου ο Στέλιος Καρβέλας –αγρότης τέταρτης γενιάς και ψυχή της οικογενειακής επιχείρησης– μας πήρε από το χέρι και μας βούτηξε (με το καλό) στον κόσμο του φιστικιού. Όχι με βαρετά στοιχεία και νούμερα, αλλά με γεύση, χιούμορ και μπόλικο μεράκι.
Μάθαμε πώς αυτό το ΠΟΠ φιστίκι Μεγάρων, που η οικογένειά του καλλιεργεί, επεξεργάζεται και συσκευάζει η ίδια (σε 7 γεύσεις, όπως ψημένο με λεμόνι και ανθό αλατιού, με πάπρικα κ.ά.), με σεβασμό στη γη και στην ποιότητα, οφείλει την ιδιαίτερη αψάδα και την ελαφριά αλμύρα του στο κλίμα και το χώμα της περιοχής. Κοινώς, το φιστίκι εδώ «ξέρει πού μεγάλωσε».
Και κάπου εκεί, αφού είχαμε πάρει την απαραίτητη δόση γνώσης (και ήλιου), ήρθε η ώρα για το καλύτερο κομμάτι: τη δοκιμή! Από τα προϊόντα της Megaris Goods, το παγωτό ήταν αυτό που έκλεψε την παράσταση – αν είχε fan club, θα γραφόμασταν κατευθείαν. Και σαν να μην έφτανε αυτό, το ζαχαροπλαστείο Floca (2296024439) είχε ετοιμάσει για την περίσταση γλυκά με πρώτη ύλη φυσικά τα φιστίκια της οικογένειας Καρβέλα – που εξαφανίστηκαν σε χρόνο dt (μούρλια το προφιτερόλ φιστίκι, αλλά και η τάρτα ήταν του ονείρου).
Λίγο πριν επιστρέψουμε στην πόλη, κάναμε και μια στάση στον Ελαιώνα των Μεγάρων και στα ιστορικά πέτρινα πατητήρια που βρίσκονται διάσπαρτα στην περιοχή – σαν μικρές πινελιές παρελθόντος μέσα στο τοπίο. Ένα μεσημέρι που τα είχε όλα: φύση, γεύση και ιστορία... με άρωμα φιστικιού.
Το 16ο Αγροφεστιβάλ «Μεγάρων Γη»: Η καρδιά της πόλης χτυπά (και) στη γεύση
Το απόγευμα του Σαββάτου μάς βρήκε στο κατάφυτο Πάρκο Θεόγνιδος, εκεί όπου για 16η χρονιά στήθηκε το Αγροφεστιβάλ «Μεγάρων Γη» (19-21 Σεπτεμβρίου). Ό,τι πιο αυθεντικό έχει να δείξει η τοπική παραγωγή ήταν εκεί: μέλια και κρέμες μελιού Καστρινάκη, φιστίκια ΠΟΠ, εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο από τη Nikolaou Family, μπίρες από τους Megara Brewers, παραδοσιακές «λειψόπιτες» και, φυσικά, κρασιά από την ευρύτερη περιοχή. Οι παραγωγοί; Όλοι ντόπιοι, αγροτικοί σύλλογοι και οικογενειακές επιχειρήσεις με μεράκι και ιστορία.
Στην απογευματινή Οινογνωσία, τα ποτήρια μας γέμισαν (και ξαναγέμισαν) με κρασιά από τα οινοποιεία Γκίνης, Gerania Wines, The Knack Project, Margetis Wines και Chateau Kaniaris – και, ναι, υπήρχαν γεύσεις για κάθε ουρανίσκο: από φρέσκα λευκά μέχρι γεμάτα, πιο ψαγμένα κόκκινα.
Και καθώς έπεφτε ο ήλιος, ήρθε η στιγμή που το φεστιβάλ έγινε… λίγο πιο γκουρμέ: βιωματικό μαγείρεμα με τους βραβευμένους σεφ Γιάννη Μπρατσολιά και Παναγιώτη Τζίμα, οι οποίοι έβαλαν τη μεγαρική γη στην κατσαρόλα με τρόπο φρέσκο, δημιουργικό και (επιεικώς) λαχταριστό. Ξεχώρισαν τα τάκος με ντόπια αρνίσια σπάλα μαριναρισμένη με εστραγκόν, κύμινο και κόλιανδρο –έλιωνε στο στόμα– αλλά και το λεμονάτο κοτόπουλο με σταφύλι και αυγολέμονο, που κυριολεκτικά μύριζε φθινόπωρο. Για γλυκό; Έφτιαξαν λαχταριστά γλυκίσματα βασισμένα στο ντόπιο γιαούρτι και στα διάσημα ΠΟΠ φιστίκια των Μεγάρων.
Στα συν: τα βιωματικά εργαστήρια με την OPEN FARM, η βόλτα με τα άλογα, η έκθεση φωτογραφίας με θέμα την αγροτική συγκομιδή, η παράσταση Καραγκιόζη για τα παιδιά, το κυνήγι θησαυρού με το Σώμα Ελληνικού Οδηγισμού και κυρίως το βιωματικό σεμινάριο ΚΑΡΠΑ από την εθελοντική ομάδα μεγάρων Σώμα Έρευνας και Διάσωσης.
Περιήγηση γύρω από τη λιμνοθάλασσα των Μεγάρων
Το πρωινό της Κυριακής μάς βρήκε στην όχθη του Βουρκαρίου, της λιμνοθάλασσας των Μεγάρων, όπου ξεκινήσαμε γλυκά με τοπικό μπουμπάρι από τον φούρνο Βαρελά – μια νηστίσιμη, γλυκόξινη πίτα με σπανάκι, σταφίδα, ελαιόλαδο και ρύζι, που μας κέρδισε αμέσως. Καθώς κάναμε βόλτα κατά μήκος του υγρότοπου, όπου πετούν τα πιο σπάνια πουλιά, ακόμα και φλαμίνγκο, μάθαμε για το Τείχος της Αγίας Τριάδας, που σώζεται σε καλή κατάσταση στην όχθη της λιμνοθάλασσας και έπαιξε σημαντικό ρόλο στις μάχες της Επανάστασης του 1821.
Επίσκεψη στη Μονή Αγίας Παρασκευής στο Μάζι και στο Λαογραφικό Μουσείο
Διασχίζοντας μια ιδιαίτερη διαδρομή μέσα στα βουνά της περιοχής και κάνοντας μια στάση στην περιοχή Χάνι, όπου ο τρύγος του σαββατιανού ήταν σε πλήρη εξέλιξη, καταλήξαμε στη Μονή της Αγίας Παρασκευής στο Μάζι Μεγάρων.
Ο ηγούμενος και οι πατέρες μάς επιφύλασσαν μια ζεστή υποδοχή, αφιερώνοντας γενναιόδωρα χρόνο για να μας μιλήσουν για την πλούσια ιστορία της μονής και να μας ξεναγήσουν σε ένα ξεχωριστό λαογραφικό μουσείο, που έφτιαξαν μόνοι τους και άνοιξε μόλις το 2021.
Μέσα σ’ αυτό μικρό διαμάντι φιλοξενούνται δεκάδες ιστορικά κειμήλια (ιστορικές και εθνολογικές συλλογές με εκθέματα, μνήμες και αναπαραστάσεις από το 1821 έως το 1940/1 κυρίως από τα Μέγαρα και τις γειτονικές περιοχές) και αντικείμενα καθημερινής χρήσης από παλιότερες εποχές (στημένο ένα μεγαρίτικο σπίτι του ’50 με όλες τις λεπτομέρειες της καθημερινότητας των ανθρώπων), μαζί με μια σχετικά μικρή αλλά εντυπωσιακή συλλογή έργων του σκηνοθέτη και ζωγράφου Βασίλη Φωτόπουλου.
Railbiking – Στα Μέγαρα κάνοντας ποδήλατο πάνω... στις ράγες
Το απόγευμα της Κυριακής έκλεισε με έναν από τους βασικούς λόγους που επέστρεψα στα Μέγαρα: ποδηλασία πάνω σε… σιδηροδρομικές γραμμές! Με την ομάδα της Railbiking Greece, ο Αρτέμιος Φιλάτοβ μας πήρε μαζί του σε μια διαδρομή 7 χιλιομέτρων (14χλμ με την επιστροφή) από το κέντρο των Μεγάρων μέχρι την Κακιά Σκάλα, μοιράζοντας με πάθος ιστορίες για την περιοχή, την αρχαία και βιομηχανική της κληρονομιά αλλά και για το project που τρέχει με τον συνεργάτη του, Γιώργο Τσάκα, εδώ και τέσσερα χρόνια.
Τα tour διαφέρουν ανάλογα με την εποχή. Υπάρχει το πρωινό, το νυχτερινό και το αποκλειστικό tour, μια ειδική επιλογή σχεδιασμένη για να ικανοποιήσει τις ανάγκες συγκεκριμένων επισκεπτών (μέχρι και πρόταση γάμου έχει γίνει εδώ). Η διαδρομή ανανεώνεται διαρκώς και εμπλουτίζεται κάθε χρόνο με πληροφορίες για τα αξιοθέατα που βρίσκονται κατά μήκος της γραμμής.
Το ελληνικό railbiking δεν είναι απλώς μια δραστηριότητα – είναι η μοναδική τέτοια εμπειρία στην Ελλάδα και, όπως λέει ο Αρτέμιος, έχει βραβευτεί ως το καλύτερο στον κόσμο. Φύση, ιστορία και αδρεναλίνη σε έναν συνδυασμό που πάντα με μαγεύει και δεν χορταίνω.
Στα Μέγαρα τρώνε καλά
Αν αγαπάς το καλό φαγητό (ποιος δεν το αγαπά), τότε τα Μέγαρα θα σε κερδίσουν από την πρώτη μπουκιά. Και δεν μιλάμε για φαγητό τύπου «τουριστικό». Μιλάμε για παραδοσιακές συνταγές, ντόπια υλικά, οικογενειακές επιχειρήσεις και φροντίδα στο πιάτο. Αν αποφασίσεις λοιπόν να ανηφορίσεις προς τον λόφο του Αγίου Δημητρίου, σε περιμένει μια ήσυχη βόλτα μέσα από στενά δρομάκια, με παραδοσιακά σπίτια και μικρές, πετρόχτιστες εκκλησίες, όπως ο Άγιος Αντώνιος, η Υπαπαντή, ο ναός Αγίου Γεωργίου και Ιερόθεου. Η διαδρομή έχει χαρακτήρα, αυθεντικότητα και μια αίσθηση γαλήνης που δύσκολα βρίσκεις στην πόλη (σ.σ. μια τόσο ωραία διαδρομή αξίζει να παραμένει καθαρή, με φροντίδα για το τοπίο και παραπάνω κάδους εκεί που χρειάζεται).
Και αφού ολοκληρώσεις τη βόλτα, αξίζει οπωσδήποτε να κάνεις στάση στη Μουριά – το γραφικό τσιπουράδικο κάτω από τη μεγάλη, δροσερή μουριά που του χάρισε το όνομά του. Το τραπέζι στρώνεται με πιάτα που τιμούν την τοπική κουζίνα: γίδα κοκκινιστή με τηγανητές πατάτες, χειροποίητη μελιτζανοσαλάτα, γεμιστό λουκάνικο, προβατίνα και μπριζολάκια μαύρου χοίρου – όλα με φροντίδα και νοστιμιά. Στα συν το χύμα τσιπουράκι από την Ήπειρο και το ζυμωτό ψωμάκι.
Αν αποφασίσεις να κάνεις τη βραδινή βόλτα σου στο λιμανάκι της Πάχης, με το φεγγάρι να καθρεφτίζεται στη θάλασσα και το αεράκι να σε χαϊδεύει απαλά, και σε τσιμπήσει η πείνα (κλασικά), μπορείς να κάνεις μια στάση στο Beeraki & Μεζεδάκι.
Στο τραπέζι; Όλα τα καλά! Κόκορας μεγαρίτικος με χυλοπιτάκι, λαχταριστός και φτιαγμένος ειδικά για τις μέρες του Αγροφεστιβάλ. Μανιτάρια γεμιστά με καπνιστό μπέικον, τυριά και ψίχα καρυδιού – σκέτη λιχουδιά. Και για το φινάλε τηγανιά κοτόπουλο με μανιτάρια και σάλτσα κάρι, πιάτο που σίγουρα θα θυμόμαστε!
Στο κέντρο της πόλης, στην πλατεία Βασιλίσσης Φρειδερίκης, θα βρεις το γνωστό στέκι Ελαιόλαδο, όπου ο σεφ και ιδιοκτήτης Γιώργος Σαμούρης μάς επιφύλασσε μία ακόμη έκπληξη: ειδικό μενού για το φεστιβάλ, με τριλογία πιάτων, που ήρθαν δίπλα στα κλασικά του μαγαζιού – μπριζολάκια καπνιστά σε ξύλο οξιάς, σαλάτα με τραγανές πίτες και μους φέτας, χαλούμι με ντομάτα σχάρας και πέστο βασιλικού, μπιφτέκι κοτόπουλο και χοιρινά μπριζολάκια μαριναρισμένα με μαύρο σκόρδο. Και κάτι τελευταίο – μη φύγεις χωρίς να δοκιμάσεις το κιουνεφέ του! Θα το θυμάσαι για καιρό.
Αν βρεθείς λίγο παραέξω από τα Μέγαρα, στο Αλεποχώρι, αξίζει να κάνεις μια στάση στο Μελτέμι, ένα μέρος που τα λέει όλα με την κουζίνα του. Εκεί, απολαύσαμε νόστιμα θαλασσινά που έκαναν τη διαφορά: σπαγγέτι με γαρίδες, ψητό καλαμάρι, γαύρο τηγανητό και γαρίδες σαγανάκι – όλα φτιαγμένα με μεράκι, που σου φέρνουν τη θάλασσα στο πιάτο και μένουν αξέχαστα.
→ Extra info: Και για όσους θέλουν να ολοκληρώσουν τη βραδιά με ένα καλό ποτό ή κοκτέιλ, το Barōque Rooftop & Yard αλλά και το Le Roi στο κέντρο των Μεγάρων είναι μια εξαιρετική επιλογή. Με ζεστή ατμόσφαιρα, προσεγμένη μουσική και ευχάριστο περιβάλλον, προσφέρονται ιδανικά για να χαλαρώσεις μετά το φαγητό και ν’ απολαύσεις την παρέα και το ποτό σου.
Τα Μέγαρα είναι μια μικρή ανακάλυψη. Και δεν χρειάζεται να πας μακριά για να νιώσεις ότι ταξίδεψες. Φεύγοντας, κρατάς εικόνες: το νερό που κυλάει στην Κρήνη, το φιστίκι που σπάει στο στόμα, τον ήχο του ποδηλάτου πάνω στις ράγες, το άρωμα του κρασιού, τις γεύσεις, τα σοκάκια, τις παραλίες (Αλεποχώρι, Κινέττα, Ψάθα, Βαρέα, Βαρδάρη, όπου κι αν κάνεις τη βουτιά σου, αξίζει), και τη φιλοξενία των ντόπιων. Και, πάνω απ’ όλα, κρατάς μια σκέψη: Δεν ήξερα ότι τα Μέγαρα είναι έτσι. Τώρα που ξέρω, θα ξανάρθω.
→ Extra info: Εμείς μείναμε στο Kinetta Beach Resort & Spa, ένα καταφύγιο γαλήνης και φυσικής ομορφιάς με εκπληκτική θέα στο απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου. Η διαμονή εκεί δεν ήταν απλά ξεκούραση, αλλά μια ολοκληρωμένη εμπειρία που συνδύασε υπηρεσίες υψηλής ποιότητας. Χαλαρώσαμε στις ξαπλώστρες, βουτήξαμε στην πισίνα, αφήνοντας το βλέμμα μας να ταξιδέψει στον απέραντο ορίζοντα (έχει και spa του ονείρου) — όλα μόλις μια ανάσα από την Αθήνα.
13°
