Ο Αστέρης Κουκόντζηλας, το Bord De L’eau, και οι νύχτες στην Εγνατία

Μια αυτόνομη μικρή πόλη, ένας μικρόκοσμος χτίστηκε στην Εγνατία της δεκαετίας του 1970 από τον Γουναρίδη, γνωστή και σαν Στοά των Εμπόρων ή Εμπορική Στοά. Σε αντίθεση με τις ιστορικές στοές της Θεσσαλονίκης που οικοδομήθηκαν στις αρχές του αιώνα (Στοά Αγίου Μηνά το 1906, Στοά Εβραϊκού Μουσείου του 1904, Στοά Πελοσώφ το 1924, Φόρογλου, Μαλακοπής, Καρύπη και Μοδιάνο το 1925, Λεβή-Μενεξέ το 1926 και Κολόμβου το 1927), η Στοά του Γουναρίδη ανήκει στην κατηγορία «Εγνατία φρέσκο πράμα». Εξού και εποικίστηκε αμέσως από κοσμηματοπώλες, γουναράδικα και ωρολογοποιείες, αφού την εποχή εκείνη τα σλοτ στη λεωφόρο, λόγω στενής γειτνιάσης με τον Σιδηροδρομικό Σταθμό που συνέδεε τη Θεσσαλονίκη με το εσωτερικό και τα Βαλκάνια, ήταν περιζήτητα προς αγορά ή ενοικίαση.

Σιγά σιγά κατέφθασαν στη Στοά Εμπόρων και τα λογιστικά γραφεία με τα φωτογραφεία, μέχρι που όλα τα ανάρπαστα πόστα στον αριθμό 45 του δρόμου γέμισαν ασφυκτικά, με διάδρομους και εκατέρωθεν χώρους φισκαρισμένους ζωή. Μετά ακολούθησαν η παρακμή και η εγκατάλειψη. Ώσπου οι Γιάννης και Γιώργος Γουναρίδης να αποφασίσουν στα μέσα της πρώτης δεκαετίας του 2000 να οργανώσουν τη στοά σε συνεργατικό χώρο φιλοξενίας ανήσυχων δημιουργών, με κέντρο βάρους το περίφημο ως και σήμερα το μπαρ-κοινότητα Bord De L’eau, το σημείο 45 ακολούθησε την πτώση και την απαξίωση που έλαχε σχεδόν σε όλη την Εγνατία. Η κραταιά του κάποτε μαράγκιαζε θλιβερά. Ειδικά τη δεκαετία του ’90, η εικόνα της Στοάς Εμπόρων ήταν μια λύπη και μισή, καθώς οι τοίχοι ξεφλουδίζονταν γερνώντας παράλληλα με το έμψυχο δυναμικό, που είτε την εγκατέλειπε είτε συνταξιοδοτούνταν και ό,τι σφαλούσε δεν ξανάνοιγε. Τέλος καλό, αρχή καλύτερη και όλα καλυτερότερα, όμως, με το που τα εγγόνια του Γουναρίδη άνοιξαν το Bord De L’eau και το 45 ξαναπήρε μπρος. Η στοά ξανάνθισε.

Παρέθεσα λίγη αστική γεωγραφία Θεσσαλονίκης από το χθες, αποφεύγοντας να γράψω για στοές ακόμα πιο ιστορικές από όλες τις παραπάνω που ανάφερα, αφού σε τούτη την εν ριπή «στοάology» ανασκαφή δεν έκανα λόγο για το Μπεζεστένι, τα χάνια και την οθωμανική περίοδο ή τις περιπέτειες της Χιρς, για να μη χαωθούμε από τους ελιγμούς στον χάρτη της Θεσσαλονίκης των αιώνων. Έκρινα όμως απαραίτητο, πριν γράψω για το σημερινό Bord De L’eau, που από τα νωρίς ζίροους έως και σήμερα παραμένει κόμβος κουλτούρας, κλάμπινγκ, χαράς, δημιουργίας και τέχνης, να υπενθυμίσω πως τα χρόνια και οι αιώνες έρχονται και παρέρχονται, μα η Εγνατία μένει. Και ποτέ δεν πεθαίνει. Και δεν τη σκιάζει φοβέρα καμιά, μόνο λίγο καιρό ξαποσταίνει η Εγνατία και ξανά προς τη δόξα τραβά. Βοηθά και το μετρό, άλλωστε, μέρες ωραίες που την ξανανιώνουν!

Οι Γουναρίδηδες (για να ξαναπιάσουμε το παραμύθι), παρέδωσαν το Bord De L’eau στον Αστέρη Κουκόντζηλα, και ετοιμαστείτε από το κέντρο της πόλης να σας πετάξω και μια γρήγορη στο Γομάτι της Χαλκιδικής. Γιατί εκεί γνώρισα τον Αστέρη. Στο Γομάτι, στο Maori, όπου έστησε ένα beach bar δίπλα σε γαλάζια κρύσταλλα νερά, καταφέρνοντας να φιλοτεχνήσει μια αλτέρνατιβ εκδοχή καλοκαιριού, με ήχους εξωτικούς, κουλτούρα tribal και μακριά από τη «Χαλκιδικίλα». Οι κατέχοντες από ηλεκτρονική μουσική και από «–ίλες», αντιληφθήκατε (ελπίζω) τι εννοώ.

Το καλοκαίρι έφυγε, ο χειμώνας ήρθε και ο Αστέρης δεν έχασε την ευκαιρία. Όταν οι Γουναρίδηδες αποφάσισαν να δώσουν το Bord De L’eau, ο Κουκόντζηλας με προίκα του τη φετίχ υπεραξία του Maori, πήρε τον χώρο. Και εγένετο Bord De L’eau, ιστορία-φάση βήτα.

Ανταπόκριση: Τη νύχτα που πέρασα για να δω την έκθεση των Aylo, δοκίμασα ένα φίνο νεγκρόνι, άκουσα εκλεκτή χάουζ και απόλαυσα μια Πέμπτη κονσεπταρισμένη υπό τον κωδικό Art Club. Κοινώς κάθε Πέμπτη της κάθε εβδομάδας, το Bord De L’eau παραχωρεί την ειδικά διαμορφωμένη σάλα-γκαλερί του σε νέους καλλιτέχνες που επιθυμούν να παρουσιάσουν τη δουλειά τους.

Οι Aylo (γεροί να είναι!) είναι δέκα φωτογράφοι. Οι Δημήτρης Ανδρίτσος, Μυρτώ Καραγιαννίδου, Κωνσταντής Καλημούκος, Μικέλα Γκαλιμάνη, Θωμάς Γιωτόπουλος, Αφροδίτη Κοκκίνη, Φοίβος Κωστικίδης, Κατερίνα Λάμπρου, Ιορδάνης Κυριαζίδης και Μαρία-Αναστασία Πέιου αυτοσυστήνονται ως «Aylo, δηλαδή χωρίς ύλη; πνευματικό». Η ομάδα τους απαρτίζει το Aylo Studio που παρέχει υψηλές φωτογραφικές υπηρεσίες αρχιτεκτονικής, κουλτούρας, προϊοντικής και εταιρικής διαφήμισης, όμως σε αυτή την έκθεση το θέμα τους είναι ένα καλοκαίρι μέσα στον χειμώνα. «1 με 15 Αυγούστου, ένα δεκαπενθήμερο που όλα τα μέλη της ομάδας είναι εκτός του στούντιο της Κομνηνών αλλά και εκτός υπηρεσίας. Βγάζουν φωτογραφίες για το δικό τους άλμπουμ. Είναι μια ευκαιρία να πάρουν ο καθένας τη δική του κατεύθυνση, να ξεκουραστούν, να εμπνευστούν. Ένα καλοκαιρινό παραθυράκι μέσα στα τέλη του Φεβρουαρίου που δημιουργεί μια γλυκιά νοσταλγία αλλά και λίγο γέλιο, καθώς τα βλέπουμε φορώντας γούνα».

Επιμελήτρια αυτών των ειδικών νυχτεριών τέχνης είναι η Ελένη Σιμώνη. Η καλλιτεχνική διευθύντρια του Bord De L’eau είναι ζωγράφος και ανεξάρτητη επιμελήτρια με έφεση στα «μικρά» ονόματα που ψάχνουν μια δίοδο για να βγουν στο φως.

Η Θεσσαλονίκη είναι γεμάτη από παιδιά και τέχνες που πασχίζουν να αναδυθούν, και αυτό είναι και το νόημα της Πέμπτης, όπως και το πνεύμα του τόπου όπως τον ονειρεύτηκε και τον κοντρολάρει κοντά δέκα χρόνια τώρα ο Αστέρης Κουκόντζηλας: Εναλλακτικό, μακριά από τη μέινστριμ απρόσωπη διασκεδαστούπολη με τα λαουντζάδικα, τα μπραντσάδικα, τα τραπάδικα και τα ελληνάδικα, το Bord De L’eau του παραμένει ένα πεδίο υψηλής έντασης με μουσική, ποτό, τέχνη και αδιαπραγμάτευτη αισθητική «αντεργκραουντίλα» αριστοκρατικής κοπής και εκλεκτικιστικής φόρμας. Κοινώς, Εγνατία για πάντα, Εγνατία τέρμα φουλ, η Εγνατία που λάτρεψα, το Bord De L’eau που την τιμάει.