Για μία πράσινη και βιώσιμη ανάπτυξη της Θεσσαλονίκης του 2030

Μία πόλη και η βιώσιμη προοπτική της εξαρτάται από τη γεωπολιτική της δύναμη και την πολιτική πρωτοπορία που εμφανίζεται σε κάποια χρονική συγκυρία είτε σε τοπικό είτε σε εθνικό επίπεδο. Η Θεσσαλονίκη διαθέτει τη προνομιακή γεωγραφία πάνω στους δρόμους Ανατολής και Ευρώπης. Εκεί χρωστάει και την αδιάλειπτη ιστορία των 2.500 χρόνων, την πολυεθνική της παράδοση, τον κοσμοπολιτισμό της. Όταν κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου είχε ουσιαστικά φραγή στα βόρεια σύνορα, αναδιπλώθηκε εσωστρεφώς, εισήλθε σε κατάθλιψη και έστρεψε το πρόσωπό της ως ουραγός και ανταγωνιστής της Αθήνας. Τα πολιτικά της αιτήματα ποδοσφαιροποιήθηκαν και έχασε το σφρίγος της επαφής με το διεθνές περιβάλλον.

Τη δεκαετία του 1990, και παρότι τα γεωπολιτικά δεδομένα της πόλης αλλάζουν, οι κεντρικές πολιτικές διακηρύξεις αντιμετώπιζαν την πόλη ως ένα μεγάλο αστικό κέντρο της επαρχίας με αποσπασματικές υποσχέσεις και έργα βιτρίνας, χωρίς σχέδιο. Οι τοπικές - δημοτικές διοικήσεις εκείνα τα χρόνια δεν υπήρξαν ικανές να διατυπώσουν ένα συνεκτικό αφήγημα που θα άνοιγε τους δρόμους του μέλλοντος. Μικρές εξαιρέσεις όπως η Πολιτιστική Πρωτεύουσα το 1997 ή διεκδίκηση της Expo του 2008 δεν ήταν αρκετές να προσδώσουν αναπτυξιακό ρυθμό και να συγκροτήσουν ένα βιώσιμο μελλοντικό όραμα.

Τη δεκαετία του 2010 η διοίκηση Μπουτάρη άλλαξε τους όρους της πολιτικής ατμόσφαιρας, διατυπώνοντας για πρώτη φορά ένα διαφορετικό σχέδιο το οποίο άνοιγε θέματα που δεν είχαν εισέλθει ποτέ στο δημόσιο διάλογο. Η κατανόηση της ιστορίας της πόλης, η πολυεθνική παράδοσή της, το τραύμα των Εβραίων, η τουριστική της στροφή σε φίλιες αγορές, ο σταθερός προσανατολισμός στην Ευρώπη και στην Αμερική, οι συνεργασίες με μεγάλους διεθνείς Οργανισμούς, και η νέα μοντέρνα αντίληψη της πράσινης διαχείρισης του αστικού και συγκοινωνιακού σχεδιασμού και η έμφαση στον ποιοτικό πολιτισμό ήταν μερικά δείγματα γραφής που δημιούργησαν τομή στα χρονικά της πόλης. Σε αυτό βοήθησε σε πολύ μεγάλο βαθμό η προσωπικότητα του Γιάννη Μπουτάρη, το επιχειρηματικό του πνεύμα και το κύρος του σε πανελλήνιο επίπεδο. Ωστόσο την περίοδο αυτή 2010 - 2019 το φάντασμα της οικονομικής κρίσης δεν αποδείχτηκε σύμμαχος σε επίπεδο κεντρικών κυβερνήσεων. Μεγάλες περικοπές στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων ή και ιδεολογικές αγκυλώσεις δεν επέτρεψαν στην πόλη θα διεκδικήσει σημαντικές χρηματοδοτήσεις και να προχωρήσει σε βιώσιμα αναπτυξιακά σχέδια.

Σήμερα, στον αντίποδα της περιόδου εκείνης, έχουμε μία αντίστροφη εικόνα. Μια πολύ κινητική κυβέρνηση που έδωσε έμφαση στα έργα υποδομής της πόλης, αλλά μια τοπική αυτοδιοίκηση που δεν διαπνέεται από όραμα και έτσι δεν αξιοποιεί την ευκαιρία.

Η δεκαετία 2020-2030 είναι η ευκαιρία η πόλη να ανατρέψει την εικόνα της, να διδαχθεί από την εμπειρία του παρελθόντος, να αδράξει τα μεγάλα στοιχήματα των κλιματικών και πράσινων πόλεων του κόσμου. Αυτή η στροφή θα δράσει προσελκυστικά σε επενδύσεις, θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας, θα επιφέρει την αναζωογόνηση της πόλης. Ως φαίνεται ιστορικά, πάντα κάτι λείπει.

Οι τοπικές εκλογές του 2023 είναι η ευκαιρία για μία νέα αρχή. Η Θεσσαλονίκη σε επίπεδο τοπικής ηγεσίας δεν έχει ρυθμό σήμερα, δεν έχει πολιτική κατεύθυνση, ούτε όραμα, ούτε σχέδιο. Κινείται σε ασύμπτωτη αιώρηση χωρίς στόχο. Προσκρούει στον τοίχο συνεχώς. Η κοινωνία των πολιτών επιβάλλεται να ζητήσει ανεξάρτητη, αδέσμευτη, πράσινη υποψηφιότητα Δημάρχου στον Δήμο Θεσσαλονίκης. Οι ζωντανές δυνάμεις της κοινωνίας οφείλουν να κάνουν την υπέρβαση, με γνώση, εμπειρία και σχέδιο. Χρειάζεται πολιτική αποφασιστικότητα, επιστημονική γνώση και κυβερνητική εμπειρία για να γίνει πράξη ο σχεδιασμός. Χωρίς υποχρεωτικά κομματικά χρίσματα, και οριοθετήσεις του παρελθόντος. Αλλά μόνο με στηρίξεις σε επίπεδο πολιτικής κατεύθυνσης. Η πόλη να εκφραστεί ελεύθερα. Ξέρει καλύτερα. Χρειάζεται μία τοπική διοίκηση αστική, δημοκρατική, ανοιχτή, οικολογική, κοινωνικά ευαίσθητη, αποτελεσματική, διεκδικητική, νεανική, και εξωστρεφής. Η πόλη αξίζει λάμψη, εξωστρέφεια και υπέρβαση. Οφείλει να στρέψει το πρόσωπο στην Ευρώπη και στο διεθνές περιβάλλον. Έχει πολύ δουλειά να κάνει. Σήμερα τρέχει πίσω από τις εξελίξεις, μικρή, περιφερειακή, υποτιμημένη.