Θεματα

Το τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας είναι το θρεπτικότερο της χρονιάς

Ένα φαγοπότι... υψηλής διατροφικής αξίας!

115054-643439.jpg
Γεωργία Σκαμάγκα
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
ilse-orsel-9fmjqhddb0a-unsplash.jpg
Φωτογραφία: Ilse Orsel/ Unsplash

Λαγάνα, ταραμοσαλάτα, θαλασσινά, χαλβάς, όσπρια: Όλα τα φαγητά που τρώμε παραδοσιακά την Καθαρά Δευτέρα και η θρεπτική τους αξία

Έχεις συνδέσει τις γιορτές κάθε είδους και εποχής στο μυαλό σου με… φαγητό (μέχρι σκασμού!). Και σπανίως σε απασχολεί η ίδια η γιορτή. Είναι το πλούσιο τραπέζι και οι νοστιμιές που τη χαρακτηρίζουν αυτό που σε κάνει να περιμένεις να τη «γιορτάσεις», παρά η ίδια η γιορτή (το παραδέχομαι). Το ίδιο ισχύει και με την Καθαρή Δευτέρα. Μπορεί να σηματοδοτεί την αρχή της Σαρακοστής και μια ημέρα «κάθαρσης» σώματος και πνεύματος, μπορεί να είναι η αρχή μιας νηστείας που κρατά 40 ημέρες, μέχρι το Πάσχα, μπορεί να είναι μια υπέροχη ανοιξιάτικη αργία που μεγαλώνει το Σαββατοκύριακό σου, μπορεί να είναι μια ημέρα που φτιάχνεις χαρταετούς και «παίζεις» στα ξέφωτα (ή όχι), αλλά την περιμένεις περισσότερο για το τραπέζι της. Ένα τραπέζι, όμως, διαφορετικό από τα υπόλοιπα γιορτινά, γιατί είναι το θρεπτικότερο ίσως τραπέζι της χρονιάς, ένα πανόραμα μεσογειακής διατροφής σε μικρογραφία - που μπορεί να μην σε αντιπροσωπεύει αυτό το μοτίβο, αλλά εκείνη τη μέρα, θα το λαχταρίσεις και θα το απολαύσεις με όλο σου το είναι.

Λαγάνα

Λαγάνα

Συνώνυμη της Καθαρής Δευτέρας η λαγάνα είναι ίσως το πιο θρεπτικό ψωμί λόγω του σουσαμιού. Το σουσάμι, μια φυτικής προέλευσης και υψηλής βιολογικής αξίας τροφή, είναι πλούσιο σε βιταμίνες και μέταλλα όπως ασβέστιο και βιταμίνη Ε που προστατεύει την καρδιά και έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες χάρη στις λιγνάνες, ουσίες που μειώνουν επίσης τη χοληστερίνη και ρυθμίζουν την αρτηριακή πίεση. Το σουσάμι περιέχει φυτικές πρωτεΐνες και αμινοξέα. Όταν δε, το συνδυάζεις με όσπρια ή άλλες τροφές που περιέχουν το αμινοξύ λυσίνη, προσλαμβάνεις πρωτεΐνες υψηλής διατροφικής αξίας. 

Ταραμάς

Ταραμοσαλάτα

Και τι να την κάνεις τη λαγάνα αν δεν απλώσεις πάνω της ταραμοσαλάτα, βασικό υλικό της οποίας είναι ο… ταραμάς (αλλιώς αυγοτάραχο). Ο ταραμάς είναι μια τροφή πλούσια σε πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας, βιταμίνη Α, ψευδάργυρο, βιταμίνη D, φώσφορο και μαγνήσιο. Η προσθήκη λεμονιού, πλούσιο σε βιταμίνη C, και ελαιολάδου, πηγή μονοακόρεστων λιπαρών οξέων, ενισχύουν τις ιδιότητές του ταραμά στην τόνωση του ανοσοποιητικού και της καρδιάς. Θα βρεις ταραμά λευκό και ροζ. Προτίμησε τον λευκό, καθώς ο ροζ δημιουργείται με την προσθήκη χρωστικών ουσιών.

Χαλβάς

Χαλβάς
Φωτογραφία: Έφη Σκάζα/ EUROKINISSI

Αλεσμένο σουσάμι (ταχίνι) και ξηροί καρποί. Μόνο από αυτά τα δυο αντιλαμβάνεσαι πως το αγαπημένο γλύκισμα της Καθαρής Δευτέρας βρίσκεται στην κορυφή των διατροφικά ευεργετικών τροφών. Προσφέρει υψηλής ποιότητας πρωτεΐνες και αμινοξέα, πολυακόρεστα και μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, κάποια από τα οποία δεν μπορεί να συνθέσει ο οργανισμός, συμβάλλοντας στην καλή λειτουργία της καρδιάς, βιταμίνες Β1, Β2 και νιασίνη που προστατεύουν το νευρικό σύστημα, πολύτιμα μέταλλα και ιχνοστοιχεία όπως ασβέστιο, μαγνήσιο,ψευδάργυρο, και ισχυρά αντιοξειδωτικά όπως σελήνιο και βιταμίνη Ε.

Όσπρια

jasmine-waheed-rzzrwbm7-zw-unsplash.jpg
Φωτογραφία: Jasmine Waheed/ Unsplash

Στο πλούσιο από χρώμα και γεύσεις τραπέζι της ημέρας δεν λείπουν τα όσπρια. Είτε είναι γίγαντες ή φακές ή ρεβίθια ή μαυρομάτικα, τα οφέλη είναι ίδια και εξίσου σημαντικά. Πρωτεΐνες, φυτικές ίνες, ασβέστιο, σίδηρος, φυλλικό οξύ, σύνθετοι υδατάνθρακες με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη - άρα δεν ανεβάζουν κατακόρυφα το σάκχαρο στο αίμα,  αμινοξέα και απαραίτητα ιχνοστοιχεία. Όταν μάλιστα συνδυάζονται με βιταμίνη C (λεμόνι και σαλάτες) μεγιστοποιείται η απορρόφηση του σιδήρου που περιέχουν. Αναπόσπαστο κομμάτι της μεσογειακής διατροφής, τα όσπρια είναι ίσως και το πιο «διαιτητικό» πιάτο των κούλουμων.

Τουρσί

reka-biro-horvath-4mkpamgia3u-unsplash.jpg
Φωτογραφία: Reka Biro-Horvath/ Unsplash

Το τουρσί ήταν μια μέθοδος συντήρησης των λαχανικών και των φρούτων. Σήμερα φτιάχνεις τουρσί (πίκλες) κυρίως για τη γεύση του που αν και ιδιαίτερα ξινή είναι άκρως δελεαστική. Το τουρσί είναι ένα προϊόν ζύμωσης και ως τέτοιο προσφέρει στον οργανισμό «καλά μικρόβια» (προβιοτικά) που προστατεύουν το στομάχι και το έντερο, αλλά και φυτικές ίνες και μια πληθώρα βιταμινών και αντιοξειδωτικών που περιέχουν τα λαχανικά, τα οποία διατηρούνται παρά την «επεξεργασία». Τα τουρσιά της Καθαρής Δευτέρας συνδυάζονται τέλεια και με τα όσπρια και με την ταραμοσαλάτα, με όλα βασικά τα καθαροδευτεριάτικα εδέσματα, αλλά μην το παρακάνεις… έχουν και πολύ αλάτι.

Σαλάτες

Σαλάτα
Φωτογραφία: Nadine Primeau/ Unsplash

Περιττό να εξηγήσω τη διατροφική αξία μιας πλούσιας σαλάτας. Τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά είναι μια «αστείρευτη» πηγή σιδήρου, φυλλικού οξέως, βιταμίνης Α, βιταμίνης Κ, βιταμίνης C, βιταμινών του συμπλέγματος Β, καροτενοειδών (αντιοξειδωτικά) αλλά και μετάλλων, περιέχουν πολύ νερό, φυτικές ίνες, καθόλου χοληστερόλη και φυσικά προσδίδουν ελάχιστες θερμίδες. Σαλάτα θα φας άφοβα…  

Θαλασσινά και οστρακοειδή

vino-li-tqoegdrnowy-unsplash.jpg
Φωτογραφία: Vino Li/ Unsplash

Καλαμάρια, χταπόδια, σουπιές, γαρίδες, μύδια, στρείδια, χτένια, το καθένα χωριστά και όλα μαζί, ένας διατροφικός θησαυρός που «τιμάται» με ευλάβεια την Καθαρή Δευτέρα. Αποτελούν εξαιρετικές πηγές πρωτεΐνης με χαμηλή περιεκτικότητα κορεσμένων λιπαρών - γι’ αυτό και θεωρούνται καλύτερα από το κρέας, περιέχουν σημαντικές ποσότητες απαραίτητων για των οργανισμό στοιχείων, όπως ω-3 λιπαρά οξέα, βιταμίνες του συμπλέγματος Β - τα θαλασσινά είναι πλούσια σε βιταμίνη Β12 - βιταμίνη  Α, D και Ε, πολλά μέταλλα και ιχνοστοιχεία, όπως σελήνιο, ψευδάργυρο, σίδηρο, μαγνήσιο, ασβέστιο και ιώδιο.


*Και επειδή κανένα τραπέζι δεν τελειώνει χωρίς… ενοχές, να θυμάσαι:

-Όλα με μέτρο. Η ταραμοσαλάτα έχει λίγες παραπάνω θερμίδες από αυτές που θα περίμενες από ένα «άλειμμα», αφού μια κουταλιά της σούπας μεταφράζεται σε περίπου 40-50 θερμίδες και επίσης έχει πολύ αλάτι (που ευθύνεται για υψηλή αρτηριακή πίεση, κατακράτηση υγρών, πρηξίματα κ.α.), γι’ αυτό συγκρατήσου, μη φας σε μια μέρα όλο το τάπερ...

-Μέτρο και στην κατανάλωση της λαγάνας, η οποία δεν παύει να είναι άσπρο ψωμί – και το λέω επειδή αυτό το ψωμί δεν το κόβεις συνήθως με το μαχαίρι, αντίθετα το ευχαριστιέσαι περισσότερο κόβοντάς το (άτσαλα και λαίμαργα) με το χέρι.

-Και ο χαλβάς δεν παύει να είναι «γλυκό», πιο υγιεινό μεν αλλά με τις θερμίδες ενός γλυκού, Ειδικά ο χαλβάς του εμπορίου μπορεί να δώσει, ανάλογα και την περιεκτικότητά του σε ξηρούς καρπούς ή σοκολάτα, 350-450 θερμίδες τα 100γρ.

-Προτίμησε τα θαλασσινά να είναι ψητά ή αχνιστά και όχι τηγανητά ή της κατσαρόλας που συνοδεύονται από μπόλικη σάλτσα.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ