TV & Media

Πώς διαδίδεται στο ίντερνετ η παραπληροφόρηση για τον πόλεμο Ισραήλ - Χαμάς

Fake news και πλαστογράφηση εικόνων υποδαυλίζουν το διαδικτυακό μίσος

62224-137655.jpg
Newsroom
6’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Πόλεμος Ισραήλ - Χαμάς: Πώς διαδίδεται η παραπληροφόρηση στο ίντερνετ - Τα πλαστογραφημένα ντοκουμέντα στο TikTok και το X - O ρόλος του Έλον Μασκ.
Από τότε που η Χαμάς εξαπέλυσε επίθεση στο Ισραήλ, το διαδίκτυο βρίθει παραπληροφόρησης © EPA/Wael Hamzeh

Πόλεμος Ισραήλ - Χαμάς: Πώς διαδίδεται η παραπληροφόρηση στο ίντερνετ - Τα πλαστογραφημένα ντοκουμέντα στο TikTok και το X - O ρόλος του Έλον Μασκ.

Το βίντεο δείχνει ένα νεαρό αγόρι με μαύρο μπλουζάκι να κείται σε λίμνη αίματος στο έδαφος. Από πάνω του είναι μια κάμερα, με έναν άντρα να φωνάζει οδηγίες. Άνδρες με εβραϊκά κιπά και πράσινες στρατιωτικές στολές, παρόμοιες με εκείνες των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων είναι συγκεντρωμένοι γύρω του.

Το κλιπ έχει προβληθεί περίπου 2 εκατομμύρια φορές στο X, πρώην Twitter. Το κοινοποίησε ένας επαληθευμένος χρήστης με τη λεζάντα: «Βίντεο που δείχνει το Ισραήλ να προσπαθεί να δημιουργήσει πλαστά πλάνα θανάτων».

Στην πραγματικότητα, το κλιπ είναι behind the scenes σκηνή μιας παλαιστινιακής ταινίας μικρού μήκους, το «Empty Place», η οποία επικεντρώνεται στο κενό που άφησαν οι Παλαιστίνιοι που διέφυγαν λόγω της ισραηλινής κατοχής.

Φαίνεται ότι ο διαμοιρασμός του ξεκίνησε στο TikTok πριν βρει το δρόμο του προς το X, αλλά ενώ η αρχική ανάρτηση φαίνεται μη διαθέσιμη πλέον, στο X συνέχισε να κυκλοφορεί και να πολλαπλασιάζει θεάσεις.

Ο χρήστης πίσω από την ανάρτηση που προσέλκυσε 2 εκατομμύρια προβολές, αργότερα ομολόγησε ότι το κλιπ μπορεί να είχε χρησιμοποιηθεί εκτός περιεχομένου.

Πόλεμος Ισραήλ - Χαμάς: Πώς διαδίδεται η παραπληροφόρηση στο ίντερνετ - Τα πλαστογραφημένα ντοκουμέντα στο TikTok και το X - O ρόλος του Έλον Μασκ.
Στιγμιότυπο οθόνης από το βίντεο που έγινε viral στο TikTok

Ο πόλεμος Ισραήλ - Χαμάς και η χιονοστιβάδα της παραπληροφόρησης

Το περιστατικό δεν είναι μεμονωμένο. Από τότε που η Χαμάς εξαπέλυσε επίθεση στο Ισραήλ το πρωί του Σαββάτου, το Χ έχει πλημμυρίσει από παραπληροφόρηση, η οποία αυξάνει τις εντάσεις σε όλο τον κόσμο.

Ένα άλλο βίντεο, που προέρχεται από το TikTok αλλά δεν είναι πλέον διαθέσιμο εκεί, συγκέντρωσε 2 εκατομμύρια προβολές στο X, υποστηρίζοντας ότι δείχνει υψηλού προφίλ Ισραηλινούς στρατηγούς που συνελήφθησαν από μαχητές της Χαμάς.

Στην πραγματικότητα, το βίντεο δημοσιεύτηκε αρχικά από το επίσημο κανάλι YouTube της κρατικής υπηρεσίας ασφαλείας του Αζερμπαϊτζάν την περασμένη εβδομάδα και δείχνει συλληφθέντες πρώην ηγέτες της αποσχισθείσας κυβέρνησης του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.

Πόλεμος Ισραήλ - Χαμάς: Πώς διαδίδεται η παραπληροφόρηση στο ίντερνετ - Τα πλαστογραφημένα ντοκουμέντα στο TikTok και το X - O ρόλος του Έλον Μασκ.
Σκηνή της παλαιστινιακής ταινία μικρού μήκους, «Empty Place» © YouTube

Ένα παραποιημένο έγγραφο που υποδηλώνει ότι ο Τζο Μπάιντεν έδωσε βοήθεια 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο Ισραήλ εμφανίστηκε στο X την περασμένη εβδομάδα και προβλήθηκε 400.000 φορές.

Το πλαστό σημείωμα ήταν μια επεξεργασμένη έκδοση του υπομνήματος του προέδρου των ΗΠΑ τον Ιούλιο, όπου ανακοίνωσε 400 εκατομμύρια δολάρια σε βοήθεια προς την Ουκρανία.

Δεν υπάρχει τέτοιο έγγραφο στον ιστότοπο του Λευκού Οίκου ή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ο Λευκός Οίκος επιβεβαίωσε στο NBC ότι το έγγραφο ήταν πλαστό.

Πώς η Ρωσία κεφαλαιοποιεί την ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση στο ίντερνετ

Η Ρωσία είναι μακροχρόνιος ένοχος για τη διάδοση παραπληροφόρησης στο X και φαίνεται να κεφαλαιοποιεί την ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση.

Τη Δευτέρα, ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αντιπρόεδρος του Ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, έγραψε στο Twitter: «Λοιπόν, φίλοι του ΝΑΤΟ, το καταλάβατε πραγματικά, έτσι δεν είναι; Τα όπλα που παραδόθηκαν στο ναζιστικό καθεστώς στην Ουκρανία χρησιμοποιούνται τώρα ενεργά εναντίον του Ισραήλ».

Ένα άλλο βίντεο, που παριστάνει τη Χαμάς να ευχαριστεί την Ουκρανία για την πώληση των όπλων που σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει κατά του Ισραήλ, δημοσιεύτηκε από έναν λογαριασμό στο X που συνδέεται με τη ρωσική ομάδα μισθοφόρων Wagner. Έκτοτε έχει προβληθεί περισσότερες από 300.000 φορές και έχει υιοθετηθεί από ακροδεξιούς λογαριασμούς στις ΗΠΑ.

Τον Φεβρουάριο, ο γενικός επιθεωρητής του Πενταγώνου ανέφερε ότι δεν υπάρχουν μέχρι σήμερα στοιχεία για όπλα και βοήθεια προς την Ουκρανία να εκτρέπονται σε τρίτους, ενώ η ουκρανική υπηρεσία πληροφοριών αυτή την εβδομάδα κατηγόρησε τη Ρωσία ότι τοποθέτησε δυτικά όπλα που κατασχέθηκαν από πεδία μάχης στην Ουκρανία για να υπονομεύσει την υποστήριξη προς το Κίεβο.

Πόλεμος Ισραήλ - Χαμάς: Πώς διαδίδεται η παραπληροφόρηση στο ίντερνετ - Τα πλαστογραφημένα ντοκουμέντα στο TikTok και το X - O ρόλος του Έλον Μασκ.
H παραπληροφόρηση εντείνει το εκρηκτικό κλίμα ενόσω ο πόλεμος μαίνεται στη Μέση Ανατολή © EPA/Mohammed Saber

Έλον Μασκ: Ο υπέρμαχος της ελευθερίας του λόγου που κατηγορείται για αντισημιτισμό και διάδοση θεωριών συνωμοσίας

Στο επίκεντρο των αυξανόμενων ανησυχιών σχετικά με τις ψεύτικες ειδήσεις που σχετίζονται με τη σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς είναι ο Έλον Μασκ, ο ιδιοκτήτης του X και αυτοαποκαλούμενος υπέρμαχος της ελευθερίας του λόγου, ο οποίος έχει αντιμετωπίσει σοβαρές κατηγορίες για διάδοση θεωριών συνωμοσίας και αντισημιτισμού στην πλατφόρμα, τις οποίες αρνείται.

Μετά την εξαγορά και την αλλαγή επωνυμίας του Twitter το 2022, ο Μασκ διέλυσε το Συμβούλιο Εμπιστοσύνης και Ασφάλειας της πλατφόρμας, το οποίο ήταν υπεύθυνο για την αντιμετώπιση του παγκόσμιου ελέγχου περιεχομένου και της ρητορικής μίσους και της παρενόχλησης. Η εταιρεία είπε ότι είχε σχέδια να αναδιοργανώσει αυτή την ομάδα, αλλά παραμένουν ασαφή.

Πόλεμος Ισραήλ - Χαμάς: Πώς διαδίδεται η παραπληροφόρηση στο ίντερνετ - Τα πλαστογραφημένα ντοκουμέντα στο TikTok και το X - O ρόλος του Έλον Μασκ.
To Χ του Έλον Μασκ δέχεται έντονη κριτική για τη διασπορά ψευδών πληροφοριών © EPA/Carina Johansen

Η X εισήγαγε το Community Notes, ένα πρόγραμμα εποπτείας που αναθέτει σε μεγάλο βαθμό στους χρήστες να διορθώνουν γεγονότα αντί για τους επόπτες περιεχομένου που απασχολούνται στην πλατφόρμα.

Τις τελευταίες εβδομάδες, ο Μασκ έχει επικριθεί για τη διάδοση αντισημιτικού περιεχομένου στο X.

Έχει επίσης ασχοληθεί και δημοσιεύσει περιεχόμενο που στοχοποιεί τον Ουγγροαμερικανό επιχειρηματία και φιλάνθρωπο Τζορτζ Σόρος, ο οποίος υπήρξε τακτικός στόχος οπαδών των θεωριών συνωμοσίας.

Η αντίδραση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και η στάση απέναντι στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης

Την Τρίτη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε επιστολή προς τον Μασκ προειδοποιώντας τον για φαινόμενα παραπληροφόρησης στο X σχετικά με την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων των ψεύτικων ειδήσεων και των «παλαιών εικόνων που έχουν επανασχεδιαστεί».

Το Χ φέρεται να συνεργάζεται με το αίτημα της ΕΕ για παροχή πληροφοριών, αλλά θα περάσει αρκετός καιρός έως ότου οι Βρυξέλλες προβούν σε περαιτέρω μέτρα.

Ο Πατ ντε Μπρουν, αναπληρωτής διευθυντής της Amnesty Tech, δήλωσε: «Οι εταιρείες πλατφόρμας κοινωνικών μέσων όπως η Meta και η X έχουν σαφείς ευθύνες σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως οι κατευθυντήριες αρχές του ΟΗΕ για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα, και αυτές οι ευθύνες αυξάνονται σε περιόδους κρίσεων και συγκρούσεων.

Πόλεμος Ισραήλ - Χαμάς: Πώς διαδίδεται η παραπληροφόρηση στο ίντερνετ - Τα πλαστογραφημένα ντοκουμέντα στο TikTok και το X - O ρόλος του Έλον Μασκ.
Οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας αποτυγχάνουν μέχρι στιγμής να ελέγξουν τη ροή ψευδών πληροφοριών γύρω από τον πόλεμο Ισραήλ - Χαμάς © EPA/Robert Ghement

»Οι εταιρείες μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι υπεύθυνες για τον εντοπισμό και την αποτελεσματική απόκριση στους κινδύνους και τη λήψη αποτελεσματικών μέτρων για τον περιορισμό της διάδοσης επιβλαβούς περιεχομένου, η ενίσχυση του οποίου μπορεί να οδηγήσει σε παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ωστόσο, πολύ συχνά, οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας απέτυχαν να κάνουν βήμα μπροστά σε τέτοιες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, επιτρέποντας τον πολλαπλασιασμό του μίσους και της παραπληροφόρησης».

(Με πληροφορίες του Guardian)

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ