Η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ είναι μια εξαιρετικά σύνθετη πολιτική και οικονομική διαδικασία. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να ξεπεράσει τα εσωτερικά του προβλήματα και τις συντεχνιακές αντιρρήσεις για να προχωρήσει στην ιδιωτικοποίηση της μεγαλύτερης δημόσιας επιχείρησης, ενώ είναι βέβαιο ότι θα εκδηλωθούν αντιδράσεις και στον χώρο της ΝΔ και άλλων πολιτικών κομμάτων.
Πέρα όμως από την πολιτική διάσταση, η οποία θα κυριαρχήσει στο δημόσιο διάλογο, πρέπει να γίνουν σωστά, σε συνθήκες απόλυτης διαφάνειας, οι οικονομικοί υπολογισμοί. Διαφορετικά, το Δημόσιο και οι φορολογούμενοι πολίτες θα χάσουν πολλά δισεκατομμύρια μέσα από τη διαδικασία της ιδιωτικοποίησης.
Ένα κακό προηγούμενο
Η μετοχοποίηση της ΔΕΗ που αποφασίστηκε το 1999 εξελίχτηκε με ιδιαίτερα αρνητικό τρόπο για το δημόσιο συμφέρον.
Ο τότε πρωθυπουργός κ. Σημίτης και ο αρμόδιος υπουργός της περιόδου κ. Βενιζέλος ενέδωσαν στη συνδικαλιστική, συντεχνιακή πίεση και πέρασαν το κόστος της συνταξιοδοτικής κάλυψης των εργαζομένων στη ΔΕΗ στο ελληνικό Δημόσιο. Πρέπει να πούμε ότι η πρωτοβουλία τους υποστηρίχτηκε από τη ΝΔ, τον Συνασπισμό και μόνο το ΚΚΕ εξέφρασε αντιρρήσεις θεωρώντας ότι έπρεπε να εξασφαλιστούν καλύτερα τα δικαιώματα και το προνόμια των εργαζομένων.
Σαν αποτέλεσμα αυτής της συμφωνίας, το Δημόσιο ανέλαβε μία πρόσθετη ετήσια ασφαλιστική επιβάρυνση της τάξης των 500-600 εκατ. ευρώ. Στη διάρκεια των τελευταίων 18 ετών, το Δημόσιο δαπάνησε πολύ περισσότερα στην επιδότηση του ασφαλιστικού-συνταξιοδοτικού συστήματος της ΔΕΗ απ’ ό,τι εισέπραξε από τις διαδοχικές μετοχοποιήσεις που πραγματοποιήθηκαν.
Οι οικονομικοί υπολογισμοί που έχουν σχέση με την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ είναι πολύ πιο σύνθετοι από τους υπολογισμούς που συνδέονται με τη μετοχοποίησή της.
Το πρώτο ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι ποια θα είναι η πορεία των τιμολογίων της επιχείρησης. Οι καταναλωτές θεωρούν ότι η ιδιωτικοποίηση μπορεί να εξασφαλίσει λιγότερο ακριβή ηλεκτρική ενέργεια αλλά οι υποψήφιοι επενδυτές φαίνεται να βασίζουν τη στρατηγική τους σε ακριβώς αντίθετους υπολογισμούς.
Το δεύτερο ερώτημα είναι τι ακριβώς θα εισπράξει η ΔΕΗ από την ιδιωτικοποίηση, γιατί αν τελικά τα έσοδα δεσμευτούν στη διαχείριση του χρέους του ελληνικού Δημοσίου και δεν ενισχυθούν τα οικονομικά της επιχείρησης είναι εξαιρετικά πιθανόν να οδηγηθεί σε πλήρες αδιέξοδο.
Το τρίτο ζήτημα που πρέπει να μας απασχολήσει είναι πόσες μονάδες παραγωγής θα φύγουν από τη ΔΕΗ και πόσοι ακριβώς εργαζόμενοι από τους 18.000 που απασχολούνται σε αυτήν. Είναι φανερό ότι αν η ΔΕΗ στερηθεί το 50% της αγοράς στην οποία απευθύνεται και δεν μειώσει δραστικά τις μισθολογικές και άλλες υποχρεώσεις της θα καταλήξει να επιδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό και τους Έλληνες φορολογούμενους.
Τέλος, μας ενδιαφέρει το μείγμα των παραγωγικών μονάδων που θα φύγουν από τη ΔΕΗ στα πλαίσια της ιδιωτικοποίησης για να μπορέσουμε να αντιληφθούμε ποια θα είναι η επενδυτική στρατηγική της επόμενης ημέρας και τι οφέλη θα έχει συνολικά η ελληνική οικονομία.
Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι χρειαζόμαστε ένα σοβαρό δημόσιο διάλογο σε συνθήκες διαφάνειας για να μην επαναληφθούν τα δαπανηρά λάθη της μετοχοποίησης.
13°
