Βιβλιο

(Κρυφα)κούγοντας την κριτική επιτροπή

Η επιτροπή για τα Λογοτεχνικά Βραβεία άνοιξε τις πόρτες μιας συνεδρίασής της και η A.V. μπήκε και κατέγραψε τις εντυπώσεις της.

4741-35213.jpg
Δημήτρης Μαστρογιαννίτης
ΤΕΥΧΟΣ 252
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
38433-86460.jpg

Τι συζητάνε 4 μέλη κριτικής επιτροπής (Ζήρας, Καρακώτιας, Κόνολι, Τσιριμώκου) για τα Λογοτεχνικά Βραβεία του περιοδικού «Διαβάζω»

Η επιτροπή για τα Λογοτεχνικά Βραβεία του περιοδικού «Διαβάζω» άνοιξε –για πρώτη φορά στα χρονικά– τις πόρτες μιας συνεδρίασής της και η A.V. μπήκε και κατέγραψε τις εντυπώσεις της.

Ημερομηνία: Σάββατο 21/3, ώρα 14.30

Τοποθεσία: Γραφεία περιοδικού «Διαβάζω». Η κριτική επιτροπή (με το διευθυντή του περιοδικού Γιάννη Ν. Μπασκόζο που εκτελεί χρέη γραμματέα) γύρω από ένα τραπέζι κι εγώ να κρυφακούω από διπλανό δωμάτιο.

Σκοπός: Προτελευταία συνεδρίαση για την κατάρτιση των μικρών λιστών με τα βιβλία που θα διαγωνιστούν για τα Βραβεία Μυθιστορήματος, Διηγήματος, Ποίησης, Δοκιμίου και Πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα. Έχει προηγηθεί ξεσκαρτάρισμα από εκατοντάδες τίτλους βιβλίων.

Σε αναμονή ή τι συζητάνε 4 μέλη κριτικής επιτροπής (Ζήρας, Καρακώτιας, Κόνολι, Τσιριμώκου), περιμένοντας τα άλλα 2 μέλη (Κατσουλάρης, Ντουνιά) – ο Δ. Πολυχρονάκης, λόγω ασθενείας δεν θα παραβρισκόταν: Για εισηγήσεις πανεπιστημιακών καθηγητών σε διάφορες εκδηλώσεις. ● Για τους «Μεγάλους  Έλληνες» στον Sky: «Έχουν ανακοινώσει τους εκατό πρώτους! Ξέρετε ποιος βγήκε εκατοστός πρώτος; Ο Μητσοτάκης!». «Μα να μην ψηφιστεί η Μιμή Ντενίση; Κρίμα! Αν έπαιρνε το παράσημο πριν ξεκινήσει η ψηφοφορία ίσως να προκρινόταν!»…

Επί του διαδικαστικού: Θα συμπεριληφθούν στη λίστα όσοι πήραν το βραβείο πέρυσι; Οι ήδη καταξιωμένοι συγγραφείς; (Ναι, θα συμπεριληφθούν όλοι). ● Πού κατατάσσεται μια νουβέλα; Στα μυθιστορήματα ή στα διηγήματα; (Στα μυθιστορήματα αλλά με ενστάσεις). ● Η κάθε λίστα δεν θα πρέπει να έχει πάνω από 10 βιβλία και κάτω από 5. (Θα υπερβούν, προς το παρόν, τα 10). ● Τα βιβλία των Πέτρου Μάρκαρη και Θανάση Βαλτινού πρέπει να βγουν εκτός ψηφοφορίας –μετά και από δική τους παραίνεση– γιατί οι 2 συγγραφείς κατέχουν δημόσιες θέσεις. ● Ο Κ. Κατσουλάρης αναρωτήθηκε αν θεωρείται «χρηματισμός» ότι πριν από πολύ καιρό πήρε σαν δώρο από συγγραφέα ένα μπουκάλι κρασί με ετικέτα τον τίτλο του βιβλίου του. ● Ο/η πρωτοεμφανιζόμενος/η συγγραφέας θα πρέπει ηλικιακά να είναι κάτω των 45 – για να μην κυκλοφορήσουν ανέκδοτα του τύπου «μπράβο στο φιντάνι που αναδείξατε».

Χαμένος στη μετάφραση ή προσπαθώντας να βγάλω «είδηση» από κάποια σχόλιά τους: «Φανταστείτε να πάρει το βραβείο και να του το δώσει ο Ζήρας» –για τον Δημοσθένη Κούρτοβικ–, μάλλον υπάρχει κόντρα μεταξύ των δύο κριτικών.

● «Είναι το καλύτερό του κι ας ξεχάσουμε τις νέες του παρέες με τον Ψινάκη και τη Ζήνα» – για τον Μάνο Ελευθερίου.

● «Από τη μια χτυπάει το λαϊκισμό του ΠΑΣΟΚ και από την άλλη δείχνει ξεκάθαρα τη λατρεία του στον Ανδρέα Παπανδρέου» – για «Το χρονικό του Δαρείου» του Γιώργη Γιατρομανωλάκη.

Πρόβλημα (προς επίλυση) ή πώς ο Αλέξης Σταμάτης δημιουργεί θέμα στην επιτροπή: Στην ερώτηση αν έπρεπε να συμπεριληφθεί στη λίστα η «Βίλα Κομπρέ» του Α.Σ. αναφέρθηκε πως πριν μερικά τεύχη ο Κ. Κατσουλάρης από τη στήλη του στο περιοδικό είχε «αποκαλύψει» πως ο εν λόγω συγγραφέας είχε (χονδρικά) «υπερβεί τα όρια, χρησιμοποιώντας ατόφια αποσπάσματα από άλλα βιβλία, χωρίς να το αναφέρει». Έτσι, αν η κριτική επιτροπή του περιοδικού συμπεριλάμβανε (ή όχι) το βιβλίο στη λίστα του –πόσο μάλλον να το βράβευε– θα «έστελνε» κάποιο μήνυμα. Αφού ακούστηκαν διάφορα περί «διακειμενικότητας» κατέληξαν πως όσοι δεν διάβασαν το άρθρο θα το διάβαζαν και θα αποφάσιζαν σε άλλη συνεδρίαση. Ο Κ.Κ. επεσήμανε πως θα ήθελε να το έβλεπε στη μικρή λίστα για να γίνει κατανοητό πως δεν έχει καμιά εμπάθεια με κανέναν.  

Έκπληξη (δικιά μου): Τα μέλη της κριτικής επιτροπής χρησιμοποιούσαν εκφράσεις που χρησιμοποιούμε κι εμείς οι κοινοί αναγνώστες προκειμένου να παινέσουν ή ν’ απορρίψουν ένα βιβλίο: «Δεν μου άρεσε», «κάτι είχε», «μου φάνηκε ενδιαφέρον». (Αν ήμουν συγγραφέας νομίζω πως θα ούρλιαζα «πώς με ξεπετάς έτσι, μ’ ένα δεν-μου-ά-ρε-σε;»). Ρωτώντας τον Γιάννη Μπασκόζο, μου διευκρινίζει πως ορισμένα βιβλία έχουν συζητηθεί εκτενώς σε προηγούμενες συνεδριάσεις.

Διαπιστώσεις μεμονωμένων μελών: «Βασική αρχή μας: εμείς δεν επιλέγουμε το βιβλίο του αιώνα, αλλά της χρονιάς. Αν η χρονιά είναι κακή τότε πολύ απλά ας αποδεχτούμε πως στους τυφλούς βασιλεύει ο μονόφθαλμος». ● «Η παραγωγή της ποίησης ήταν μεγάλη και υπήρχαν πολλές ενδιαφέρουσες συλλογές».

● «Στα δοκίμια πρέπει να μείνουμε σ’ αυτά που έχουν σχέση με τη λογοτεχνία, γιατί δεν μπορούμε να κρίνουμε τα πάντα».

Μυθιστορήματα (τα οποία κατάλαβα πως άρεσαν σε 3 μέλη, τα άλλα 3 δεν εξέφρασαν γνώμη): «Η ανάκριση» του Ηλία Μαγκλίνη, «Το ευχαριστημένο ή οι δικοί μου άνθρωποι» της Μαρίνας Καραγάτση, «Οι αναμνήσεις ενός λωτοφάγου» του Μιχάλη Φακίνου, «Μεταξύ συρμού και αποβάθρας» της  Έλενας Μαρούτσου, «Το κόκκινο ξενοδοχείο» της Μαρίας Ευσταθιάδη.

Διαπιστώσεις (δικές μου): Προσπαθούσαν να φανούν αντικειμενικοί, να λειτουργήσουν χωρίς εμπάθειες, ωστόσο για τα βιβλία των καθιερωμένων συγγραφέων «φίλτραραν» δύο φορές τη γνώμη τους. ● Υπάρχει δυσκολία και πολλές διαφορετικές γνώμες για τα ποιήματα. ● Πιο κατασταλαγμένοι μού φάνηκαν για τους πρωτοεμφανιζόμενους. ●  Ήταν σκεπτικοί για τα βιβλία των πανεπιστημιακών, σα να είχαν περισσότερες απαιτήσεις από αυτούς.

Τα μέλη της κριτικής επιτροπής για τα Βραβεία Μυθιστορήματος, Διηγήματος, Ποίησης, Δοκιμίου και Πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα είναι: Αλέξης Ζήρας, κριτικός λογοτεχνίας. Κώστας Καρακώτιας, κριτικός λογοτεχνίας. Κώστας Κατσουλάρης, συγγραφέας, κριτικός λογοτεχνίας. Ντέιβιντ Κόνολι, μεταφραστής, αναπληρωτής καθηγητής μεταφρασεολογίας στο ΑΠΘ. Χριστίνα Ντουνιά, αναπληρώτρια καθηγήτρια νεοελληνικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, συγγραφέας. Δημήτρης Πολυχρονάκης, λέκτορας στο τμήμα βυζαντινής και νεοελληνικής φιλολογίας του πανεπιστημίου Κρήτης. Λίζυ Τσιριμώκου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Φιλοσοφικής Σχολής στο ΑΠΘ.

Οι μικρές λίστες ανακοινώθηκαν στις 6/4.Η Α.V. είναι χορηγός επικοινωνίας στα Λογοτεχνικά Βραβεία ΔΙΑΒΑΖΩ.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ