Την Παρασκευή 25/10 βρεθήκαμε στην εναρκτήρια παράσταση της σεζόν της Λυρικής για να παρακολουθήσουμε την κωμική όπερα «Η Σταχτοπούτα» του Τζοακίνο Ροσσίνι. Η τοποθέτηση της δράσης του παραμυθιού στα χρόνια της «Μεγάλης Ύφεσης » από την ανερχόμενη σκηνοθέτρια Ροδούλα Γαϊτάνου και οι εξπρεσιονιστικές φωτογραφίες των σκηνικών του Σάιμον Κόρντερπου είχαν ήδη δημοσιευτεί στον τύπο και μας είχαν ήδη κινήσει το ενδιαφέρον.
Με τις πρώτες νότες της εισαγωγής της όπερας, η αυλαία ανοίγει και εμφανίζεται το σκηνικό με τον χτιστό καυστήρα στο βάθος της σκηνής και την Αντζελίνα (Σταχτοπούτα) να ρίχνει κάρβουνο στη φωτιά. Στο στενόχωρο πατάρι που έχει στηθεί στη δεξιά πλευρά, παρακολουθούμε μια γκροτέσκ κηδεία με ένα ετερόκλητο πλήθος να κλαίει γύρω από το φέρετρο… Εργάτες των χρόνων του κραχ, χορεύτριες του βαριετέ, κομπάρσοι ντυμένοι με στολές γκρουμ, ένας κύριος με γούνινο παλτό…
Στην πρώτη πράξη, η δράση μεταφέρεται μπροστά στον καυστήρα, στα παρασκήνια, του παρηκμασμένου αμερικάνικου θεάτρου βαριετέ. Οι ετεροθαλείς αδελφές της Σταχτοπούτας, είναι ατάλαντες καλλιτέχνιδες που κάνουν καριέρα με την αβάντα του πατέρα τους. Με την αναγγελία της άφιξης του πρίγκιπα και της συνοδείας του αρχίζει η… σύγχυση. Στη μικρή σκηνή της Λυρικής, «συνωστίζονται» οι πρωταγωνιστές και όλη η χορωδία –οι πενθούντες του παταριού–, χωρίς να καταλαβαίνεις γιατί η συνοδεία φοράει αυτά που φοράει, ή για ποιόν πρίγκιπα μιλάνε – είναι αυτός ο μαφιόζος με τη γούνα; Λίγο αργότερα, στη σκηνή του χορού, τα θεατρικά παρασκήνια με τον καυστήρα δίνουν τη θέση τους σε ένα roofgarden με αναρριχώμενα, ενώ το πατάρι έχει μετατραπεί σε γραφείο! Τώρα, το ετερόκλητο ενδυματολογικά πλήθος, σε ρόλο υπηρετικού προσωπικού, βρίσκεται στριμωγμένο ανάμεσα σε έπιπλα κήπου και πρασινάδες, σε ένα χορό χωρίς υψηλούς καλεσμένους, εκτός από τις κακές αδελφές και τον πατριό, μέχρι τουλάχιστον την εμφάνιση της απαστράπτουσας Σταχτοπούτας…
Στο διάλειμμα της παράστασης διαβάζουμε το σημείωμα της σκηνοθέτριας και τότε αρχίζουμε κάπως να καταλαβαίνουμε… Ο πρίγκιπας είναι ο νέος ιδιοκτήτης του θεάτρου –το πτώμα ήταν ο παλιός–, ο κακός πατριός είναι ο θεατρώνης, ο χορός στο παλάτι είναι ένα casting για να βρεθεί η κατάλληλη νύφη για το αφεντικό και το πλήθος των εργατών, γκρουμ και υπηρετών υποδηλώνει την ταξική διαστρωμάτωση της κοινωνίας στο πρόσωπο των αφανών ηρώων του θεατρικού παρασκηνίου…
Μέχρι το τέλος της δεύτερης και τελευταίας πράξης με την υπέροχη εκτέλεση του ρόντο της Αντζελίνα από τη Μαίρη Έλεν Νέζη (αλήθεια, γιατί ώρες-ώρες δίνουμε τόσο τσιγκούνικα το χειροκρότημα;) και παρά τη μελέτη που είχαμε ρίξει, το σκηνικό θέαμα δεν μπόρεσε να μας πείσει ότι η «Μοντέρνα Σταχτοπούτα»έχει λόγο να ζει στο Μπρόντγουεϊ….
Κατά τη γνώμη μας, η έμπνευση της Ροδούλας Γαϊτάνου να μεταφέρει τη δράση του παραμυθιού σε ένα άλλο ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο, μπορεί να ήταν μια ενδιαφέρουσα ιδέα, δεν «κούμπωσε» όμως με το λιμπρέτο. Παρακολουθήσαμε μια Σταχτοπούτα να διακτινίζεται στην Αμερική της κρίσης του 1929 , άνευ λόγου και αιτίας. Μπορεί τα διαφωτιστικά κείμενα που συνοδεύουν το πρόγραμμα να μας βοηθούν να κατανοήσουμε τις προθέσεις της. Δεν αρκεί όμως. Θα θέλαμε να αποτυπώνονται σαφέστερα επί σκηνής. Και στη συγκεκριμένη παράσταση, η νεαρή σκηνοθέτρια παρά τα καλοφτιαγμένα κοστούμια, τους ενδιαφέροντες φωτισμούς και την εξαντλητικά δουλεμένη κίνηση πρωταγωνιστών και χορωδίας, δεν κατάφερε να περάσει με σαφήνεια το μήνυμά της…
Ευτυχώς, όπερα σημαίνει πάνω απ’ όλα, μουσική και φωνές. Εδώ η τύχη στάθηκε αναμφισβήτητα με το μέρος μας… Από την πρώτη κιόλας άρια η Μαίρη-Έλεν Νέζη αποδείχθηκε ιδανική επιλογή για τον ρόλο της Σταχτοπούτας, παρά το γεγονός ότι η εξαιρετική mezzo φωνή της έμοιαζε αρχικά να σκεπάζεται, άλλοτε από την ορχήστρα κι άλλοτε από τις δύο αδελφές της, Κλορίντα και Τίσμπε –τις υποδύθηκαν οι άψογες φωνητικά και με έμφυτο κωμικό ταλέντο, Μυρσίνη Μαργαρίτη και Ελένη Δάβου. Εξίσου καλός ήταν και ο Αργεντινός βαθύφωνος Κάρλος Εσκιβέλ στο ρόλο του Ντον Μανίφικο, πατριού της Σταχτοπούτας – στην όπερα του Ροσσίνι δεν έχουμε κακιά μητριά. Την παράσταση όμως έκλεψε με την είσοδό του στη σκηνή ο Ισπανός βαρύτονος Νταβίδ Μενέντεθ στον αβανταδόρικο ρόλο του Νταντίνι, βαλέ του πρίγκιπα Ντον Ραμίρο. Μια αληθινά απολαυστική ερμηνεία. Αντίθετα, ο Αντώνης Κορωναίος, στον απαιτητικό ρόλο του πρίγκιπα Ντον Ραμίρο, παρουσίασε αρκετές φωνητικές αδυναμίες. Ο βαθύφωνος τέλος, Πέτρος Μαγουλάς, ενσάρκωσε υποδειγματικά τον Αλιντόρο – ο φιλόσοφος και μέντορας του πρίγκιπα έχει το ρόλο της καλής νονάς του παραμυθιού.
Ένα μπράβο και στην ορχήστρα της Λυρικής Σκηνής που μας εντυπωσιάζει κάθε φορά που την ακούμε . Με τη μουσική καθοδήγηση του Γιώργου Πέτρου, απέδωσε πιστά και με φανερό κέφι το σπινθηροβόλο πνεύμα του Ροσσίνι.
Τι μας είπε για τα ιστορικά γεγονότα και τη σχέση τους με το σήμερα, τους ακίνητους ταξιδιώτες και την παράσταση «Ματαρόα στον ορίζοντα» στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ
13°
