Οι ανεπανάληπτες στιγμές, αυτές που περνούν από μπροστά μας συνεχώς και χάνονται πριν προλάβουμε να τις συνειδητοποιήσουμε, αυτές οι στιγμές είναι που γίνονται ακόμα πιο πολύτιμες μέσα σε ένα δωμάτιο νοσοκομείου. Εκεί, συνειδητοποιούμε την πραγματική αξία των καταστάσεων. Εκεί αποκτούν όλα την πραγματική τους διάσταση. Μέχρι... να αρχίσει η παράσταση εντός του θαλάμου.
Γιατί τότε... μόλις το θεατρικό ξεκινήσει, το δωμάτιο του νοσοκομείου μπορεί να γίνει μια τεράστια αίθουσα με διαζώματα και θεωρεία, ένας τοίχος να μεταμορφωθεί σε θάλασσα, το κρεβάτι σε βάρκα, οι κουρτίνες σε πανιά και τα σεντόνια σε αφρισμένα κύματα.
Όλα αυτά μέσα από το Επισκεπτήριο, μια πολύτιμη δράση που υλοποιείται μέσω του Εθνικού Θεάτρου και φέρνει παραστάσεις δίπλα σε συνανθρώπους μας που νοσηλεύονται.
Ένα θέατρο δωματίου από ηθοποιούς του Εθνικού, που «επισκέπτεται» ασθενείς νοσοκομείων, οι οποίοι δεν μπορούν να πάνε στο θέατρο τη συγκεκριμένη περίοδο της ζωής τους. Και το έργο δεν είναι ένα και μοναδικό καθώς οι νοσηλευόμενοι μπορούν να διαλέξουν από μια λίστα με προτεινόμενα θεατρικά, εκείνο που τους ενδιαφέρει περισσότερο και να το δουν να εκτυλίσσεται μπροστά τους. Όσο για τους ηθοποιούς, σε μια μικρή βαλίτσα με ρόδες χωρούν κοστούμια, απίστευτα σκηνικά, ειδικά εφέ, κρυφούς φωτισμούς, μπόλικη αγάπη, πολύ όρεξη, θέληση για επικοινωνία και ατελείωτη τρυφερότητα δίνοντας μοναδικές παραστάσεις, αφού γνωρίζουν πως η ζωή δεν είναι πρόβα. Είναι κάθε μέρα πρεμιέρα. Για αυτή την πρωτότυπη περιοδεία μας μίλησε ο ηθοποιός Ηλίας Κουνέλας.
Πώς γεννήθηκε η ιδέα για το Επισκεπτήριο;
Κάποτε υπήρξα κι εγώ κλεισμένος για μεγάλο χρονικό διάστημα , σε έναν θάλαμο νοσοκομείου. Αισθάνθηκα στο πετσί μου τι σημαίνει ο κόσμος να κυλά και συ να μην μπορείς να κουνηθείς. Κοίταζα από το παράθυρο και δεν μπορούσα να χωνέψω πως όλα εκεί έξω κυλούν ερήμην μου. Σταμάτησα να ονειρεύομαι. Όταν ελευθερώθηκα από το νοσοκομείο, δεν ελευθερώθηκα από την ανάμνησή του. Η ζωή τα έφερε κι έγινα ηθοποιός. Αφού έπαιξα σε διάφορες σκηνές, έμενα πάντα ανικανοποίητος. Δεν καταλάβαινα γιατί κάνω θέατρο. Δεν καταλάβαινα σε ποιούς απευθύνομαι. Κάτι μεγάλο μου έλειπε. Ήθελα να στραφώ σε κάποιους που θα το είχαν επείγουσα ανάγκη. Έτσι θυμήθηκα τα νοσοκομεία. Μοιράστηκα την ανάγκη μου σε δυο αδελφικούς φίλους ηθοποιούς, την Ιφιγένεια Γρίβα και τον Στέλιο Ανδρόνικου. Πρότεινα την δράση στο Εθνικό Θέατρο. Κι έτσι επέστρεψα στα νοσοκομεία με άλλη ιδιότητα πια, ενός ανθρώπου που, αν μη τι άλλο, ονειρεύεται.
Πώς γίνεται η συνεννόηση για το έργο, την ημέρα της παράστασης και τους θεατές;
Έχουμε γράψει ένα γράμμα που απευθύνεται προσωπικά στον κάθε θεατή - ασθενή. Το γράμμα αυτό το μοιράζει η κοινωνική υπηρεσία. Αν ο θεατής μας ζητήσει - είναι προϋπόθεση - η κοινωνική υπηρεσία απευθύνεται σε μας. Επίσης μπορεί κάποιος να απευθυνθεί στο Εθνικό Θέατρο και να μας βρει από εκεί.
Πώς αντιμετωπίζουν οι ίδιοι οι νοσηλευόμενοι αυτή την πρωτοβουλία; Τι σας λένε πριν και μετά την παράσταση;
Στην αρχή τους διακατέχει μια περιέργεια. Όταν τελειώνει η παράσταση, έχουμε μοιραστεί κάτι ανεκδιήγητο. Ξαφνικά αγαπάμε ο ένας τον άλλον. Στο τέλος μας καλούν στα σπίτια τους για φαγητό, κι ας ξέρουν κάποιοι από αυτούς πως δεν θα ξαναγυρίσουν ποτέ.
Ποια είναι η θεματολογία των παραστάσεων; Δίνεται έμφαση στο να είναι ευχάριστα τα θέματα ή επικεντρώνεστε σε άλλες παραμέτρους;
Μιλάμε για τα πιο βαριά θέματα που μπορεί να απασχολούν τον ανθρώπινο νου και την καρδιά. Μιλάμε για τον θάνατο, την τρέλα, την απόγνωση, τον Θεό, τον έρωτα, την αυταπάρνηση, την υπομονή, την αρρώστια, την προδοσία, την εγκατάλειψη. Ο τρόπος μας είναι όμως σαφώς γελοίος...Με τον τρόπο των Κλόουν, αποτυγχάνουμε διαρκώς, τόσο που στο τέλος μας εμψυχώνουν οι ίδιοι οι θεατές μας!
Υπάρχουν σκέψεις να διευρυνθεί η πρωτοβουλία, με περισσότερους ηθοποιούς ενδεχομένως;
Το όνειρό μου είναι η δράση να εξαπλωθεί σε όλη την Ελλάδα και να συμμετέχουν σε αυτήν ετερόκλητοι καλλιτέχνες. Γι αυτό τον λόγο ίδρυσα τον Οργανισμό Πολιτισμικής Παρηγορητικής Φροντίδας «Πρόσωπο», που αποσκοπεί στην εξάπλωση και την διάδοση του κοινωνικού θεάτρου.
Ποια είναι η αίσθηση όταν παίζει κανείς μέσα σε χώρους που έχουν φτιαχτεί για να αντιμετωπίζουν τον πόνο;
Στα νοσοκομεία κατοικεί η αληθινή ζωή. Αυτή που ψάχνουμε διαρκώς στη σκηνή. Αυτή που ψάχνουμε στη ζωή μας, στις σχέσεις μας, στους έρωτές μας ή στην εκκλησία ...Τίποτα δεν περισσεύει κι ότι λέγεται αποκτά διπλάσια σημασία. Ο θάλαμος του νοσοκομείου είναι ιερός.
Τι θέλετε να προσφέρετε μέσω αυτής τόσο ιδιαίτερης δράσης;
Δεν θέλουμε τόσο να προσφέρουμε όσο να μοιραστούμε. Είναι σημαντικότερο να μοιράζεσαι από το να δίνεις. Για να είμαι ειλικρινής, φεύγοντας από το νοσοκομείο αισθάνομαι κάθε φορά πως έλαβα περισσότερα από όσα έδωσα...
Οπότε, τι έχετε αποκομίσει μέσα σας, κάθε φορά που τελειώνετε την παράσταση;
Πως δεν υπάρχει ανώτερη αξία από την ίδια τη ζωή. Κάποτε υποστήριζα πως υπέρτατη αξία είναι η ελευθερία - και πόσο μάλλον της ψυχής. Τώρα πια ξέρω πως ακόμα κι ένας άνθρωπος που βρίσκεται σε κώμα, θέλει να ζήσει!
Μια συζήτηση για το έργο «Ολική Άμεση Συλλογική Επικείμενη Επίγεια Σωτηρία», τις υπαρξιακές και κοινωνικές αφετηρίες που τροφοδοτούν το καλλιτεχνικό του όραμα, το θέατρο και την κοινωνία
Εκατό χιλιάδες ευρώ τώρα ή ένα εκατομμύριο σε δέκα χρόνια; Εσύ τι θα επέλεγες; Πόσο κοστίζουν οι αρχές μας; Μπορεί μια απλή ερώτηση να διαλύσει μια σχέση;
Το αλληγορικό παραμύθι του βραβευμένου Γιάννη Ξανθούλη είναι ένας ύμνος για την αγάπη, την ισότητα, την ελευθερία, τη διαφορετικότητα και τον σεβασμό στο περιβάλλον.
16°
