Black Sabbath: Η τελευταία συναυλία τους στο Μπέρμιγχαμ και ο αποχαιρετισμός στον Όζι Όσμπορν - Ο Επίτροπος Σωτηρίας γράφει για το ιστορικό live
Μάγκες, όσο κλάμα ρίξαμε, το ρίξαμε εκεί στο ξεκίνημα του «Mama I’m Coming Home». Τώρα ήρθε η στιγμή για pure f**king heavy metal. Η θέαση 10 ωρών από μπάντες και καλλιτέχνες που τίμησαν τον Ozzy και τους BlackSabbath αφήνει στο τηλεοπτικό κοινό μια γλυκόπικρη γεύση με το roller coaster συναισθημάτων να κάνει βόλτα από το δέος στη λύπη και ανάποδα. Όσοι τυχεροί ήταν μέσα στο στάδιο, έζησαν μια μοναδική μέρα που όμοιά της δεν πρόκειται να ξαναζήσουν και τους μακαρίζω τέρμα. Την 5η Ιουλίου του Σωτήριου έτους 2025 ολοκληρώθηκε ο κύκλος μιας σχεδόν 60χρονης καριέρας εκεί που ξεκίνησε, εξ ου και ο τίτλος του event «Back to the Beginning». Άνοιγμα μικρής παρένθεσης: «η ΑΕΚ έψαχνε 3 μήνες ένα αριστερό μπακ, τα τσακάλια εκεί δεν μπορούσαν τόσους μήνες να τσεκάρουν αυτόν τον Τουδέ Μπεκίνινγκ. Φαίνεται να έχει τα πλεμόνια να ανταποκριθεί.» Κλείσιμο παρένθεσης, κλείσιμο αιρ κοντίσιον, προχωράμε.
Οι BlackSabbath, μια από τις σημαντικότερες jazz μπάντες της ιστορίας, είχαν την τύχη να διαθέτουν για frontman μια εντελώς μοναδική περίπτωση χαρακτήρα και ταλέντου, που ιβέντσουαλι τους ξεπέρασε ως φήμη. Το heavy metal γιόρτασε πριν λίγες ώρες την τελική συνταξιοδότηση του πρώτου ήρωα του saga που δημιουργήθηκε κάπου εκεί στα μέσα των 70s και όλα τα ερωτήματα που εγείρονται πια είναι απείρως πιο σημαντικά από το 10ωρο πανηγύρι που μας καθήλωσε σε σημείο που χρειάστηκε να βάλω καθετήρα για να μη χάσω ούτε δευτερόλεπτο από το καλοπληρωμένο streaming link.
Black Sabbath – Back to the Beginning: To show
Το λιτό σκηνικό δεν μας παραξένεψε. Οι Black Sabbath πάντα ήταν του σκεπτικού «less is more» και ταυτόχρονα η δέσμευση για την πλήρη απόδοση των εσόδων σε φιλανθρωπίες, δεν έδινε περιθώρια για άσκοπες πολυτέλειες. Το Villa Park του Μπέρμιγχαμ θεωρείται ένα μεσαίο γήπεδο σε σχέση με τα κτήνη του Λονδίνου και του Μάντσεστερ, οπότε τα πάντα ήταν σχετικά περιορισμένα. Αυτό που παρέμεινε εξαιρετικά limited, ήταν ΟΧΙ ΤΑ ΜΠΛΟΥΖΑΚΙΑ - η Σάρον έχει κόψει επετειακά πανάκριβα μπλουζάκια για όλους, αλλά ο πανδαμάτωρ χρόνος. Το πώς θα καταφέρει η παραγωγή να τηρήσει το πρόγραμμα σε ένα τόσο διευρυμένο billing ήταν δύσκολο έργο. Η περιστροφική σκηνή βοήθησε στη διαχείριση του χρόνου, μείωσε όμως τον διαθέσιμο χώρο και όλα έγιναν στριμόκωλα και άβολα για το μέγεθος των συγκροτημάτων. Άσε που το curfew ξεκινά στις 10.30 ώρα Αγγλίας. Τον Ozzy χαιρετήσατε ρε μλκες Αγγλάρες, τι ώρες κοινής ησυχίας μου λέτε; Το «Breaking the Law» τραγούδησε πάβλα νιαούρησε ο Billy Corgan παρέα με τον K.K. Downing, σε κάποια από τις πιο σπαρταριστές στιγμές του show και δεν μπορείτε έστω με καουμποϊλίκι να το πάτε έστω μέχρι τις 12.00; Ήθελα άλλες 3 ώρες, δεν χόρτασα. Στο τέλος του, το show είχε φυσαγέρι από χαρτάκια και λίγα πυροτεχνήματα, έτσι για το καλό. Δεν είχε λόγο ο Ozzy να προσφύγει σε φτηνούς εντυπωσιασμούς. Η σύναξη όλων αυτών των καλλιτεχνών και η επιθυμία τους να γίνουν μέρος του show, μίλησε από μόνη της.
Οι διασκευές στην τελευταία συναυλία των BlackSabbath
Πάμε σε αυτό που ίσως έχει τη λιγότερη σημασία. Γενικά οι διασκευές στους Black Sabbath είναι μια επικίνδυνη κατάσταση που όποτε έχει συμβεί με σχέδιο έχει προσφέρει στην τέχνη μνημειακές εκτελέσεις (ακούστε τις συλλογές Nativity in Black και τα ξαναλέμε). Στο συγκεκριμένο show, δυστυχώς δεν είδαμε και πολλά από αυτό το σχέδιο, σε αρκετές περιπτώσεις η φάση ήταν πάμε και όπως μας βγει. Από τους λίγους που φαίνεται να είχαν μελετήσει τα μέρη τους ήταν ο ανυπέρβλητος Nuno Bettencourt, ο κιθαρίστας των Extreme. Όχι άδικα θεωρείται ένας από τους 2-3 μεγαλύτερους της εποχής του. Εκεί που είχαμε μεγάλο θεματάκι ήταν οι φωνές. Ειδικά οι growlers τραγουδιάρηδες των Gojira και Lamb of God κέρασαν αγνό γέλιο προσπαθώντας να ανταποκριθούν σε «Under the Sun» και «Children of the Grave» αντίστοιχα. Οι περισσότεροι από τους τραγουδιστές διάβαζαν στίχους από το λυσάρι, ενώ δεν ήταν λίγες φορές που κάποιοι κατέφυγαν σε μουρμουρητά γιατί τους ξέχασαν. Γμμνοι τεμπελχανάδες, γι’ αυτό σας έχω μπούκα. Μόνοι οι μπασίστες είναι καλά παιδιά τελικά. Από τους «κανονικούς τραγουδιστές» αυτός που ανταποκρίθηκε τέλεια ήταν o Yungblud σε μια σπαρακτικότατη διασκευή του «Changes» ενώ kudos θα δώσουμε και στη Lzzy Hale των Halestorm που έσκισε τα «Perry Mason» και «The Ultimate Sin». Εκτός συναγωνισμού λόγω απόδοσης, ηλικίας και γενικής ύπαρξης, το βαμπίρ που λέγεται Steven Tyler, στα 77 του χρόνια έσπειρε φόβο και τρόμο σε όποιον τόλμησε να τραγουδήσει πριν ή μετά από αυτόν, με το medley «The Train Kept A-Rollin'» / «Walk This Way» / «Whole Lotta Love» να αποτελεί ένα από τα highlight της μέρας. Συνολικά, από τις διασκευές των συγκροτημάτων, ξεχώρισα την ποιότητα των Tool στο πώς προσέγγισαν το «Hand of Doom» από ψυχοκινητική άποψη. Έβαλα ένα ποτήρι κόκκινο κρασί και παρατήρησα προσεκτικά κάθε μικρο-κίνηση του James Keenan ενώ η υπόλοιπη μπάντα με το επιστημονικά μαγικό παίξιμό της άνοιγε πύλες σε παράλληλες διαστάσεις σαν τον Doctor Strange. Έχω να δηλώσω πως πλέον είμαι τουλάχιστον 33% πιο έξυπνος.
Το main event ουσιαστικά περιλάμβανε τα set των Guns Ν’ Roses - Metallica και αυτά των Ozzy και Black Sabbath. Για τους Guns δεν χρειάζεται να ειπωθούν πολλά, όταν αναλαμβάνει τη διασκέδασή μας ο ανυπέρβλητος Axl Rose. Αυτή η αγγελική φωνή που μου θυμίζει όλο και πιο πολύ τη συγχωρεμένη τη γάτα μου τη Λούσι και μου φέρνει δάκρυα στα μάτια. Πάντως ήταν κινητικός και έδινε πόνο στην προσπάθειά του. Φιλότιμος δηλαδή και αυτή η λέξη δεν υπάρχει σε άλλα λεξικά, μόνο στα ελληνικά. Στο «Junior's Eyes» από το «Never Say Die» έπιασαν το peak της απόδοσής τους, ενώ το «Sabbath Bloody Sabbath» καλύτερα να είχε μείνει παρθένο. Έπαιξαν και τα 2 κλασικά κομμάτια Guns που ξέρουν όλοι όσοι ακούνε ράδιο και πήγαν σπίτια τους, για να ανέβει στη σκηνή η μπάντα του Λαρς. Οι μέγιστοι τιτάνες του metal επέλεξαν το «Hole in the Sky» (κομματάρα από το «Sabotage») το οποίο εκτελέστηκε κυριολεκτικά, ενώ η δεύτερη επιλογή τους, το «Johnny Blade» από το «Never Say Die» album, μούδιασε τους πάντες μιας και το κομμάτι παίζει σοβαρά να μην το έχουν παίξει ζωντανά ούτε οι ίδιοι οι Black Sabbath. Ναι, τόσο μέτριο είναι. Χφτου. Απογοήτευση. Χάθηκε μια μοναδική ευκαιρία να ακούσουμε ζωντανά το «A National Acrobat» / «Sabbra Cadabra» medley από το «Garage Inc» album. Λίγα λεπτά αργότερα ο Ozzy καθιστός στον τεράστιο μαύρο θρόνο του ανεβαίνει με ασανσέρ από μια τρύπα στη σκηνή, ενώ παιανίζει η Κάρμινα Μπουράνα. Αυθεντική ΠΑΣΟΚ στιγμή που θα θυμάμαι για πάντα για το άπειρο cringe που πρόσφερε. Παρά τα άπειρα προβλήματα υγείας που έχει και την καθήλωσή του, ο σκύλος τραγούδησε μια χαρά (για Ozzy) τα «I Don't Know», «Mr. Crowley», «Suicide Solution», «Mama, I'm Coming Home» και φυσικά το «Crazy Train». Η χαρά του ήταν απερίγραπτη, κάνοντας συνεχώς γκριμάτσες και τιζάροντας το κοινό. Αν όλο αυτό το σκηνικό έγινε για να προσφέρει τόση χαρά για τελευταία φορά στον σπέσιαλ μπάρμπα αυτόν, νομίζω άξιζε τον κόπο η ταλαιπωρία. Η μπάντα αποχωρεί, η αυθεντική σύνθεση των Black Sabbath παίρνει τη θέση της στη σκηνή για τελευταία φορά, οι καμπάνες ακούγονται, το «War Pigs» ξεκινάει και όλα τελειώνουν κάπου εδώ για τον τηλεσχολιασμό, πηγαίντε αλλού αν θέλετε επιπλέον πληροφορίες για το αν ο Ward βάραγε στου κουτρούλη τον γάμο, εδώ δεν υπάρχουν απαιτήσεις.
Η υποσημείωση
Σε μια Βρετανία που έχει ζήσει μέσα στο ίδιο 24ωρο το κοσμοϊστορικό γεγονός της επανασύνδεσης των αδερφών Gallagher aka Oasis στο πλαίσιο της εγχώριας mini περιοδείας που θα ρουφήξει το αίμα της middle aged αστικής τάξης της χώρας με το μπουρί του καλοριφέρ, η τελευταία εμφάνιση των Black Sabbath ίσως να είναι και δεύτερο θέμα στα tabloids. Δεύτερη συνεχόμενη φορά που γράφω τη λέξη αυτή, έχω ήδη ξεπουληθεί. Για εμάς που το απολαύσαμε από την οθόνη της τηλεόρασης, έμοιαζε λίγο με θέαμα Γιουροβίζιον. Ένιωσα αρκετά γέρος να πω την αλήθεια βλέποντας και όσους ήταν πάνω στη σκήνη αλλά και όσους ήταν από κάτω, αν και ο σκηνοθέτης προσπάθησε να εντοπίζει νέους ανθρώπους να διασκεδάζουν. Ζούμε στην εποχή που οι νεολαίοι αράζουν στα Glastonbury, ακούνε Kneecap, ζούνε τη ζωή τους μέσα από τα κινητά και ζητούν να μη γίνονται γενοκτονίες. Κάποιοι λίγοι από αυτούς, βρέθηκαν και στο Villa Park και γιούχαραν χλιαρά τον David Draiman των Disturbed, γνωστό και ως «ρουκετοφιλητή». Δεν φημίζεται πλέον η μουσική αυτή για τα πολιτικά αντανακλαστικά της άλλωστε. Μέσα σε αυτές τις 10 ώρες δεν υπήρξε απολύτως τίποτα που να αφορά το μέλλον της μουσικής ή του metal γενικά. Αναμετρηθήκαμε με το παρελθόν, είδαμε με δέος πώς κάποιοι άνθρωποι με το ταλέντο τους μπορούν να αλλάξουν την εποχή που ζουν. Και επειδή εμείς εδώ εργαζόμαστε για τη Σωτηρία και μας απασχολεί το μέλλον και μόνο αυτό, ας μιλήσουμε για τη δισκάρα από κάτω.
Το υλικό του «Far from Light» θα μπορούσε να έχει γραφτεί από κάποια μεγάλη μπάντα και να αποτελεί κορωνίδα του ήχου. Όμως οι ηθελημένες αδυναμίες της ηχογράφησης ελέω lo-fi άποψης έκοψαν αρκετή από τη φόρα της μπάντας. Όμως το γεγονός πως το album τελικά ξεχώρισε από τον σωρό και πλέον παίζει σε κάθε ενημερωμένη λίστα του epic/heavy metal, κάτι σημαίνει. Και στις οκτώ συνθέσεις θα ανακαλύψετε τη μαγεία του κλασικού heavy metal, που σφυρηλατείται μέσα στη μάχη. Ο βρετανικός νέο-κυματισμός, το νορβηγικό κατσαμπλάκ, ο λυρισμός των αμερικανών επικομεταλλάδων των 80s, η folk rock κληρονομιά της Ευρώπης, όλα βρίσκονται εδώ σε έναν από τους σημαντικότερους δίσκους της νέας γενιάς των ανθρώπων που ψοφάνε για αγνό, ανόθευτο heavy metal.
Με το νέο του άλμπουμ «Ανάμεσα» ανανεώνει το ελληνικό τραγούδι. Πριν βρεθεί «Ανάμεσα σε φίλους» στο Παλλάς, ταξιδέψαμε μαζί του ακούγοντας και μιλώντας
Ο Ασάφ Αβιντάν μιλάει στην Athens Voice για τον νέο του δίσκο, τις δυσκολίες και όσα του έλειψαν από τις ζωντανές εμφανίσεις, λίγο πριν ανέβει στη σκηνή του Floyd
14°
