Μουσικη

Μπράιαν Γουίλσον: Οι Beach Boys και μια τεράστια μουσική κληρονομιά

Τίτλοι τέλους για τον άνθρωπο που μας χάρισε κάποιες από τις σπουδαιότερες ποπ μελωδίες

Μπάμπης Καλογιάννης
Μπάμπης Καλογιάννης
5’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Μπράιαν Γουίλσον
Μπράιαν Γουίλσον © Scott Dudelson/Getty Images

Μπράιαν Γουίλσον: Ο θρυλικός ηγέτης των Beach Boys πέθανε στα 82 του. Ποια ήταν η μουσική κληρονομιά του

Δε θεωρήθηκε τυχαία από πολύ κόσμο ως ένας από τους σπουδαιότερους - αν όχι ο σπουδαιότερος - συνθέτες ποπ μουσικής. Ο Μπράιαν Γουίλσον και οι θρυλικοί Beach Boys ταυτίστηκαν με την εύθυμη πλευρά των αμερικανικών 60s και εξέφρασαν, καλύτερα ίσως από τον καθένα αυτό το διαχρονικό σημείο αναφοράς για την ποπ κουλτούρα, το καλιφορνέζικο καλοκαίρι. Ήχος ανέμελος και μελαγχολικός, ταυτόσημος με την πάρτυ διάθεση μιας ολόκληρης εποχής, πριν οι ΗΠΑ και ολόκληρος ο κόσμος εισέλθουν σε περίοδο τεράστιων κοινωνικών και πολιτικών ζυμώσεων και αλλαγών, συνοδεύομενων ενίοτε από σφοδρές πολεμικές συγκρούσεις. Ο ήχος του Μπράιαν Γούιλσον επηρέασε μέχρι και τους Μπιτλς, ενώ στο μυαλό του μέσου μουσικόφιλου δεν υπάρχει surf στοιχείο στη μουσική το οποίο να μη θυμίζει απευθείας τους Beach Boys. Πως θα μπορούσε να γίνει κάτι διαφορετικό άλλωστε όταν το συγκρότημα εδραίωσε τη φήμη του με τις επιτυχίες "Surfin' Safari", "Surfer Girl" και "Surfin' USA". Και στη συνέχεια ήρθε το "Pet Sounds".

Μπράιαν Γουίλσον
Μπράιαν Γουίλσον © Scott Dudelson/Getty Images

Το καλύτερο άλμπουμ όλων των εποχών

Πρόκειται για έναν ισχυρισμό που δεν ακούγεται από μεμονωμένους φανατικούς του δίσκου, ή εξαιτίας ενός πρόσκαιρου υπέρμετρου ενθουσιασμού από την ακρόασή του. Από την κυκλοφορία του τον Μάιο του 1966 μέχρι και σήμερα, ο δίσκος έχει δεχτεί κάθε δυνατή διάκριση και τιμή και δεν λείπει από καμία λίστα έγκριτου περιοδικού, για τα καλύτερα ποπ και ροκ άλμπουμ όλων των εποχών. Θεωρείται δε ένα κομβικό σημείο για την ποπ της δεκαετίας του 60, ο δίσκος που σήμανε την αλλαγή σε πιο πειραματικές και ψυχεδελικές φόρμες, τόσο από τα νέα γκρουπ όσο και από καλλιτέχνες που βρίσκονταν αρκετά χρόνια στο προσκήνιο. Στις μέρες μας, υπάρχει κόσμος που δεν έχει ακούσει τον δίσκο και απλά τον γνωρίζει σαν όνομα, αλλά και μουσικόφιλοι που ακόμα προσπαθούν να κατανοήσουν την επίδρασή του.

Δημιούργημα σχεδόν εξ ολοκλήρου του Γουίλσον, το Pet Sounds διέφερε πολύ σε σχέση με τις συμβατικές ποπ φόρμες της εποχής, όντας ένα σύνολο από εντελώς ετερόκλητα τραγούδια που όμως συνδυάζονται ιδανικά για το βέλτιστο τελικό αποτέλεσμα. Ο νεανικός έρωτας, οι αγωνίες της εφηβείας, η φύση του ρομαντισμού και άλλοι βαθύτεροι στοχασμοί θα κάνουν την εμφάνισή τους στο δίσκο, μέσα από ιστορικά τραγούδια όπως τα "Here Today", "I Just Wasn’t Made For These Times" και φυσικά το αγαπημένο "Wouldn't It Be Nice". Σαν μια αμερικανική έκδοση του σπουδαίου "Rubber Soul" των Μπιτλς, το Pet Sounds θα καταλήξει από ένα προσωπικό ταξίδι του Μπράιαν Γουίλσον να θεωρείται το αριστούργημα των Beach Boys, αλλά και της ποπ μουσικής γενικότερα.

Pet Sounds

Οι δρόμοι που χάραξε το Pet Sounds είχαν να κάνουν με τις καινοτόμες τεχνικές ηχογράφησης και παραγωγής, καθώς και τη χρήση πρωτόγνωρων για την ποπ μουσική οργάνων. Πρωτίστως όμως είχαν να κάνουν με το προσωπικό όραμα ενός καλλιτέχνη που ακολούθησε την καλλιτεχνική φιλοδοξία του χωρίς συμβιβασμούς, επηρεάζοντας έτσι καλλιτέχνες και γκρουπ που στη συνέχεια έγραψαν την δική τους ξεχωριστή ιστορία. Πώς άλλωστε θα μπορούσαν οι The Who να τιθασεύσουν τους χειμαρρώδεις χαρακτήρες τους, κυκλοφορώντας ένα αριστούργημα όπως το μεγαλεπίβολο και πολυεπίπεδο "Tommy". Αντίστοιχα, πως θα ένιωθε απελευθερωμένος ο κάθε Σιντ Μπάρετ και κατά προέκταση οι Pink Floyd, αν δεν υπήρχε η απόλυτη ελευθερία του Pet Sounds που απενοχοποίησε πλήρως τους μουσικούς πειραματισμούς εκείνη την εποχή.

Στο πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα, τα ίδια τα Σκαθάρια θα αναφέρουν τον δίσκο των Beach Boys ως τη βασικότερη επιρροή για τη δημιουργία του (κάτι παραπάνω από) θρυλικού "Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band". Σήμερα το Pet Sounds είναι δύο φορές πλατινένιο στο Ηνωμένο Βασίλειο και μία στις ΗΠΑ, ενώ ο μουσικός τύπος το τοποθετεί δίπλα σε μουσικά μνημεία όπως το "The Dark Side of the Moon" (Pink Floyd) ή το "OK Computer" (Radiohead).

Η μετά Pet Sounds εποχή

Όπως ήταν λογικό, η πίεση προς τον Μπράιαν Γουίλσον για την επανάληψη της καλλιτεχνικής και εμπορικής επιτυχίας του Pet Sounds ήταν τεράστια. Το project "Smile" που θα προσομοίαζε εκ νέου στο σπουδαίο άλμπουμ τελικά εγκαταλείφθηκε, λόγω ψυχικής και σωματικής εξάντλησης του συνθέτη. Το 1968 σε συνέντευξή του, ο Γουίλσον θα πει χαρακτηριστικά πως σταμάτησε να δουλεύει επάνω στο "Smile" καθώς ήταν σχεδόν ετοιμοθάνατος! Έκανε εισαγωγή σε ψυχιατρική κλινική και έτσι ήταν απών από τη δημιουργία του 15ου άλμπουμ των Beach Boys "20/20", με το βάρος να πέφτει έτσι στους αδερφούς του Carl και Dennis. Η συνδρομή του Μπράιαν Γουίλσον στη μουσική των Beach Boys δεν ήταν και η μεγαλύτερη δυνατή έκτοτε, αλλά έτσι κι αλλιώς ο μουσικός χάρτης άλλαζε δραματικά.

Με τη βασική τους δημιουργική δύναμη απούσα, οι Beach Boys συνέχισαν να ηχογραφούν και να περιοδεύουν, ωστόσο μέχρι και σήμερα σχεδόν κανένας μουσικόφιλος δε θα σταθεί στη δισκογραφία του γκρουπ στα 70s ως σημείο αναφοράς. Πώς να συμβεί κάτι τέτοιο άλλωστε όταν η κλιμάκωση των παγκοσμίων κρίσεων και το κίνημα της αντικουλτούρας, έκαναν τη μουσική των Beach Boys να μοιάζει παράταιρη και ετεροχρονισμένη.

Η σόλο καριέρα πορεία του Γουίλσον

Ο Μπράιαν Γουίλσον κυκλοφόρησε το πρώτο και ομώνυμο σόλο άλμπουμ του μόλις το 1988, τη χρονιά δηλαδή που οι Beach Boys εισήχθησαν στο Rock and Roll Hall of Fame. Ο δίσκος έλαβε πολύ θετικές κριτικές και έθεσε τις βάσεις για μια σημαντική καριέρα στη δεκαετία του 90, με τον καλλιτέχνη απελευθερωμένο από τις πιέσεις του παρελθόντος να αποδίδει ιδιαίτερα ποιοτικό υλικό σε άλμπουμ όπως τα Orange Crate Art και "I Just Wasn't Made for These Times", αμφότερα του 1995. Το 2000 ο Γουίλσον εισήχθη στο Songwriters Hall of Fame, ενώ τέσσερα χρόνια αργότερα θα κυκλοφορήσει τελικά η ολοκληρωμένη έκδοση του "Smile", η οποία θα του αποφέρει και το βραβείο Grammy για το τραγούδι "Mrs. O'Leary's Cow". Έστω και σε προχωρημένο στάδιο, η καριέρα του καλλιτέχνη έλαβε σημαντική αναγνώριση, την οποία ο Γουίλσον μπορούσε και απολάμβανε σε μεγάλη σχετικά ηλικία και με απόλυτη καλλιτεχνική ελευθερία.

Στην παρουσίαση του ντοκιμαντέρ "The Beach Boys" της Disney+
Στην παρουσίαση του ντοκιμαντέρ "The Beach Boys" της Disney+ © Alberto E. Rodriguez/Getty Images for Disney

Στο ενδιάμεσο, ο Γουίλσον κατάφερε να αποβάλλει από τη ζωή του το μεγαλύτερο ίσως βάσανό του, τον άνθρωπο ο οποίος κατάφερε και τον ήλεγχε με τις πλέον ανορθόδοξες μεθόδους. Ο ψυχοθεραπευτής Eugene Landy ξεκίνησε τις συνεδρίες με τον καλλιτέχνη, ωστόσο στη συνέχεια έγινε συνέταιρός του, εκτελεστικός παραγωγός αλλά και συνεργάτης του σε καθαρά μουσικά θέματα. Υπάρχουν μάλιστα συνθέσεις του Landy στα δύο πρώτα σόλο άλμπουμ του Γουίλσον. Ο Landy είχε εξαιρετικά ανορθόδοξες μεθόδους στην προσέγγισή του, καθώς λέγεται πως ο Γουίλσον βρισκόταν υπό 24ωρη παρακολούθηση, ενώ ενίοτε το ψυγείο του ήταν κλειστό με λουκέτο.

Τελικά ο ψυχοθεραπευτής έχασε την άδειά του, ενώ του απαγορεύθηκε και η επικοινωνία με τον πρώην ασθενή του. O Landy έφυγε από τη ζωή το 2006, ενώ ο Μπράιαν Γουίλσον μιλούσε κατά καιρούς ανοιχτά για τα θέματα της ψυχικής του υγείας, κάτι που τον οδήγησε στην παραχώρηση της επιχειρηματικής επίβλεψης στους συνεταίρους του, στις αρχές του 2024. Στην ταινία "Love & Mercy" του 2014, τον Eugene Landy θα υποδυθεί ένας από τους κορυφαίους ηθοποιούς της εποχής μας, ο Πολ Τζιαμάτι.

Τα τελευταία χρόνια, ο Μπράιαν Γουίλσον ζούσε ήσυχα με τη σύζυγό του Melinda Ledbetter, μια εξαιρετικά σημαντική παρουσία στη ζωή που μεταξύ άλλων τον βοήθησε να απεμπλακεί και από τον Eugene Landy. Η Melinda έφυγε από τη ζωή τον Ιανουάριο του 2024, με το ζευγάρι να έχει αποκτήσει πέντε συνολικά παιδιά, ενώ ο Μπράιαν είχε άλλα δύο από την πρώτη σύζυγό του Marylin. Ο Γούιλσον έπασχε από άνοια και έτσι τον Μάιο του 2024, οι επί χρόνια εκπρόσωποι της οικογένειάς τους ορίστηκαν ως κηδεμόνες του. Εκείνες τις ημέρες έκανε και την τελευταία δημόσια εμφάνισή του, στην πρεμιέρα του ντοκιμαντέρ της Disney+ "The Beach Boys" στο TCL Chinese Theatre στο Λος Άντζελες. Φαινόταν σε καλή διάθεση και έβγαλε αρκετές φωτογραφίες με τους παλιούς συμαπαίκτες του στο συγκρότημα. Έναν χρόνο σχεδόν μετά, ο Μπράιαν Γούιλσον θα φύγει από τη ζωή στα 82 του χρόνια, αφήνοντας ένα τεράστιο κενό και μια ακόμα μεγαλύτερη μουσική κληρονομιά. Μια κληρονομιά για την οποία το σύνηθες αφιέρωμα "Musicians React" - με την απόδοση τιμών από επιφανείς μουσικούς - μπορεί να μιλήσει καλύτερα από την οποιαδήποτε περιγραφή της έτσι κι αλλιώς σπουδαίας καριέρας του.

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.

// EMPTY