Critics Choice Awards 2023: Η λαμπερή τελετή απονομής βραβείων, η επιρροή του Χόλιγουντ και τα σύμβολα της γυναικείας υποταγής.
Παρακολούθησα πρόσφατα τη λαμπερή τελετή απονομής βραβείων των Αμερικανών κριτικών κινηματογράφου για το έτος που πέρασε (Critics Choice Awards 2023). Tα βραβεία των κριτικών δεν αφορούν μόνο την κινηματογραφική παραγωγή του 2022 αλλά και σειρές που προβάλλονται σε πλατφόρμες όπως το Netflix, η AppleTV+, το Hulu, και η HBO, καθώς και σήριαλ της τηλεόρασης.
Πολλοί θεωρούν την συγκεκριμένη απονομή όχι μόνο προάγγελο των βραβείων Όσκαρ αλλά και πιο αξιόπιστη, αφού -υποτίθεται ότι- οι κριτικοί που ψηφίζουν λειτουργούν ανεξάρτητα από ομάδες επιρροής και οι επιλογές τους δεν υποκινούνται από λόμπι με συγκεκριμένα συμφέροντα, όπως συμβαίνει με τα Όσκαρ.
Φέτος ήταν ιδιαίτερα έντονη η παρουσία μαύρων γυναικών που είτε διεκδικούσαν, είτε απέσπασαν κάποιο βραβείο· ζούμε άλλωστε στην εποχή του κοινωνικού ακτιβισμού και της ιδεολογίας της υπεράσπισης των δικαιωμάτων (του «δικαιωματισμού» όπως τον αποκαλούν ειρωνικά κάποιοι), συνεπώς οι μαύροι ηθοποιοί, συγγραφείς, παραγωγοί, δεν θα μπορούσαν -ευτυχώς- να παραμείνουν στη σκιά.
Οι μαύρες ηθοποιοί -η δουλειά ορισμένων, όπως της Άντζελα Μπάσετ και η Τζανέλ Μονέ μου είναι περισσότερο οικεία από κάποιων άλλων- που ανέβηκαν στο βήμα αναφέρθηκαν στις δυσκολίες τις οποίες αντιμετωπίζουν οι μη λευκές γυναίκες στο Χόλυγουντ και τόνισαν πόσο ευτυχισμένες νιώθουν που βγήκαν επιτέλους από το περιθώριο και αναγνωρίστηκε η σκληρή δουλειά τους σε μια βιομηχανία που εδώ και δεκαετίες διευθύνεται από λευκούς άντρες.
Παρατήρησα ωστόσο ότι όλες σχεδόν οι κυρίες -άσχετα από φυλή, σωματότυπο, ηλικία– ήταν ντυμένες με την παραδοσιακή στολή της Μπάρμπι: ασφυχτικά στενά ενδύματα, με αβυσσαλέα ανοίγματα ή τρύπες που τις έκαναν να νιώθουν άβολα και να προσπαθούν όσο βρίσκονταν στη σκηνή να καλύψουν αδέξια το σώμα τους -εμφανίζοντας φαινομενικά μιαν επίπλαστη ντροπή ή ξαφνική μεταμέλεια για την άστοχη επιλογή τους - και υπερβολικά ψηλά τακούνια που μετέτρεπαν το κάθε βήμα τους σε βασανιστήριο, αναγκάζοντας τις περισσότερες να αναζητούν υποστήριξη από έναν ή και δύο κυρίους ώστε να ανέβουν την απότομη σκάλα που οδηγούσε στην σκηνή.
Η Κέιτ Μπλάνσετ ήταν ίσως η μόνη που ανέβηκε τα σκαλιά, ώστε να παραλάβει το βραβείο της καλύτερης ηθοποιού, χωρίς να χρειαστεί την αρωγή κάποιου άντρα συναδέλφου της. Κατά τη διάρκεια της ομιλίας της, μάλιστα, ψέλλισε ότι είναι απαραίτητη η κατάργηση αυτής της πατριαρχικού τύπου πυραμίδας που απονέμει βραβείο σε μία κάθε φορά από τις εξαιρετικές ηθοποιούς, αποκλείοντας τις υπόλοιπες· ακριβώς σε εκείνο το σημείο πολλές γυναίκες στην αίθουσα χειροκρότησαν με ενθουσιασμό αλλά και προσοχή, ώστε να μην καταστραφούν τα προσθετικά νύχια τους, και δάκρυσαν διακριτικά για να αποτρέψουν την αποκόλληση των ψεύτικών βλεφαρίδων από τα όμορφα μάτια τους.
Όσες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις και αν γίνουν στους θεσμούς των βραβείων αλλά και στον τρόπο κατανομής της δύναμης στο Χόλιγουντ, φαίνεται ότι αυτό που θα αλλάξει δυσκολότερα θα είναι οι αντιλήψεις για το πώς οφείλει να δείχνει μια γυναίκα που εργάζεται στη βιομηχανία του θεάματος – και κατά συνέπεια κάθε γυναίκα αφού, ως γνωστόν, το Χόλιγουντ διαμορφώνει τα ήθη και επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τις αντιλήψεις εκατομμυρίων ανθρώπων.
Χωρίς να αμφισβητώ το ταλέντο, την αφοσίωση, τη σκληρή εργασία των γυναικών που διακρίνονται στην απαιτητική αυτή βιομηχανία, θα ευχόμουν την επόμενη φορά που θα παραλάβουν κάποιο βραβείο ή θα μιλήσουν δημοσίως για τις τις έμφυλες διακρίσεις και τις αδικίες που έχουν υποστεί, να το κάνουν απαλλαγμένες από τα σύμβολα της γυναικείας υποταγής - τα πανύψηλα δύσχρηστα τακούνια, και τους στενούς κορσέδες.
Θα ευχόμουν οι γυναίκες ηθοποιοί να αρχίσουν να κινούνται στον χώρο ελεύθερα και να διασχίζουν την απόσταση -κοινωνική, οικονομική - που ακόμα τις χωρίζει από τους συναδέλφους τους αγέρωχες, χωρίς την ανάγκη στήριξης του βηματισμού ή της καριέρας τους από κάποιον άντρα.
12°
