Νάκης Παναγιωτίδης: To Μουσείο Ιδρύματος Β & Ε Γουλανδρή παρουσιάζει μια μεγάλη έκθεση αφιερωμένη στο έργο του διεθνούς φήμης καλλιτέχνη
Η αναδρομική έκθεση του Νάκη Παναγιωτίδη με τίτλο «Nakis Panayotidis – Shut your Eyes and See» στο Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή είναι μια σπουδαία ευκαιρία για το κοινό να ανακαλύψει το έργο ενός από τους πιο σημαντικούς Έλληνες καλλιτέχνες διεθνούς φήμης και φιλοδοξεί να αναδείξει όλες τις πτυχές της δημιουργίας του.
Ο Νάκης Παναγιωτίδης μάς ξεναγεί στην έκθεσή του
Αν και ο Νάκης Παναγιωτίδης απολαμβάνει μεγάλη αναγνώριση στο εξωτερικό, στην Ελλάδα δεν έχει λάβει την αποδοχή που του αξίζει. Όπως δήλωσε η Fleurette Καραδόντη, Πρόεδρος του ΔΣ του Μουσείου και επιμελήτρια της έκθεσης μαζί με τον Matthias Frehner, η έκθεση αυτή στοχεύει να γεφυρώσει αυτό το χάσμα και να φέρει το έργο του κοντά στο ελληνικό κοινό. Ο ίδιος ο καλλιτέχνης δήλωσε ότι αυτή η έκθεση αποτελεί ίσως την πιο σημαντική στιγμή στην καλλιτεχνική του πορεία, καθώς κάθε βήμα της προετοιμασίας της (που κράτησε περίπου 3 χρόνια) τον γέμισε με θετικά συναισθήματα που ολοένα και κορυφώνονταν όσο πλησιάζουμε στην παρουσίασή της στο κοινό.
Επιπλέον, ο Νάκης Παναγιωτίδης είχε την τύχη να γνωρίσει προσωπικά τους Βασίλη και Ελίζα Γουλανδρή και να έχει έργα του στη συλλογή τους από τη δεκαετία του 1980.
Νάκης Παναγιωτίδης - Shut your eyes and see: Τι θα δούμε στην αναδρομική έκθεση στο Μουσείο Ιδρύματος Β & Ε Γουλανδρή
Ο τίτλος της έκθεσης, «Κλείσε τα μάτια και δες», δεν είναι μια πρωτότυπη ιδέα-σκέψη του καλλιτέχνη, όπως μας αποκάλυψε ο ίδιος. Είναι στίχος του James Joyce από τον «Οδυσσέα» του -επομένως έμπνευση και αναφορά στον Αμερικανό συγγραφέα- ωστόσο ταίριαζε απόλυτα με το ύφος της έκθεσης και τα έργα που θα δούμε. Όλη η έκθεση άλλωστε διαπνέεται από ένα πνεύμα ταξιδιού, του χρόνου που περνά και αφήνει τα σημάδια μιας νοσταλγίας. Όπως ανέφερε και η Fleurette Καραδόντη, η νοσταλγία πάει χέρι-χέρι στα έργα του με την αισιοδοξία, γιατί παντού διαφαίνεται κάποια έστω και μικρή –ή και μεγαλύτερη– αχτίδα φωτός. Είναι όπως το καράβι που φεύγει από το λιμάνι (που είναι στην αφίσα της έκθεσης), πάντα αφήνει μια ελπίδα πίσω του, λίγο φως που φαίνεται.
Ο Matthias Frehner, ο έτερος επιμελητής της έκθεσης, με καταγωγή από την Ελβετία τονίζει τον τρόπο που δουλεύει ο καλλιτέχνης. «Εργάζεται με τόσα και διαφορετικά υλικά, ενώ τα πάντα μπορούν να μεταμορφωθούν σε τέχνη όταν βρεθούν στα χέρια του», αναφέρει χαρακτηριστικά. Και το σημαντικότερο: μας καλεί να εξερευνήσουμε –όπως και εκείνος το κάνει άλλωστε- πολύ δυνατές και σοβαρές έννοιες, όπως ο χρόνος, η ποίηση, οι ιδέες, αλλά με τον πιο χιουμοριστικό και παιχνιδιάρικο τρόπο. Σε αυτό τον βοηθούν τα παιχνίδια φωτός, σκιών και καπνού που έχει ενσωματώσει σε πολλά έργα του και τα οποία είτε τονίζουν είτε κρύβουν είτε αποκαλύπτουν μηνύματα, για να κινητοποιήσουν τη σκέψη μας. Οι neon πίνακες –που παραπέμπουν στον Μαγκρίντ, ανατρέποντάς τον– έχουν αυτόν τον σκοπό. Έτσι θα δείτε το «Αυτό είναι ένα ποίημα», «Αυτό είναι μια ιδέα». Ο ίδιος τον χαρακτηρίζει μάλιστα αλχημιστή, καθώς μπορεί να μετατρέψει τα καθημερινά αντικείμενα σε κάτι το εκπληκτικό.
Όπως μπορούμε να διαβάσουμε στον οδηγό της έκθεσης, η χρήση των λέξεων ή των φράσεων που θα βρούμε σε πολλά έργα του καλλιτέχνη είναι ένας τρόπος να μεταφέρει τα δικά του συναισθήματα στον αποδέκτη, τον «θεατή των λέξεων», το κοινό του έργου. Άλλωστε όπως ο ίδιος αναφέρει σε συνέντευξή του στη Fleurette Καραδόντη, «η τέχνη υπάρχει για να στέλνει μηνύματα και το πώς θα περάσουν αυτά τα μηνύματα εξαρτάται από τη δύναμη που εκπέμπει η έκφραση του έργου».
Όπως ο επισκέπτης περιηγείται στην έκθεση, πέρα από τα neon ή τα κρυμμένα σε συρτάρια ή πίσω από καπνούς μηνύματα -που τα ανακαλύπτει είτε από μακριά είτε αν πάει πολύ κοντά τους-, αυτό που σίγουρα θα του τραβήξει την προσοχή είναι το έργο «Ο δικός μου χρόνος δεν είναι ο δικός σου». Ένα κερί αναμμένο, γύρω του πολλά παλιά ρολόγια και όλα μαζί βρίσκονται μέσα σε ένα παλιό καρότσι (από αυτά που χρησιμοποιούν στις οικοδομές και στις αγροτικές εργασίες) το οποίο είναι γεμάτο άμμο. Τι συμβολίζει για τον καλλιτέχνη αυτό το έργο; Ό,τι μαρτυρά και ο τίτλος του: το πέρασμα του χρόνου (που φαίνεται και από τα τρία στοιχεία, την άμμο, το κερί και τα ρολόγια): ζωή, έρως και θάνατος. Άλλωστε η έννοια του χρόνου είναι κάτι που απασχολεί το σύνολο του έργου του Παναγιωτίδη. Τον χρόνο τον αντιλαμβάνεται ο ίδιος ως ροή και παύση, ως στιγμή και αιωνιότητα.
Από την αναδρομική του Κυριάκου Μορταράκου και τη μεγάλη έκθεση του Δημήτρη Σεβαστάκη στις επιζωγραφισμένες φωτογραφίες του Κώστα Λάκη και τους καλλιτεχνικούς αλγόριθμους του Τσαρλς Σάντισον
14°
