Συνέντευξη με την ιστορικό τέχνης Μαρίνα Φωκίδη, που επιμελήθηκε το πρόγραμμα των ομιλιών της ενότητας Talks.
Art Visual Αθήνα καλεί πλανήτη Γη, συντονιστείτε! Ο μεγαλύτερος ελληνικός ετήσιος εικαστικός θεσμός άνοιξε δυναμικά την πύλη-πλατφόρμα του και η εμπειρία τρέχει online στο aavirtual.gr.
59 γκαλερί από την Ελλάδα και το εξωτερικό προτείνουν έργα και καλλιτέχνες προσβάσιμους σε 24ωρη βάση ως και το τέλος του Οκτωβρίου, συν φυσικά τις παράλληλες δράσεις, Talks, Performances και Projects. Μια ματιά στα κλικ της πρώτης εβδομάδας και τα συμπεράσματα είναι ενθουσιαστικά. Φιλότεχνοι επισκέπτες από όλη την Ελλάδα συν Ηνωμένες Πολιτείες, Βρετανία, Γαλλία και Ιταλία, φιγουράρουν στη λίστα με τους πιο φανατικούς vewers, αλλά η έκπληξη έρχεται και από σημεία του παγκόσμιου χάρτη όπως Μεξικό, Βραζιλία, Ισραήλ, Ιαπωνία, Νότια Κορέα και Φιλιππίνες.
Yes! Η εικαστική Αθήνα ταξιδεύει παντού. Η επιμελήτρια και θεωρητικός Μαρίνα Φωκίδη συντονίζει συζητήσεις με κεντρικό θεματικό άξονα το ταγκ «Και τώρα που η συλλογικότητά μας δοκιμάζεται περισσότερο από όσο ποτέ, πώς προχωράμε». Επίκαιρος, καυτός και to the point προβληματισμός που κάνει τη συζήτηση μαζί της να φωτίζει το τώρα και το αύριο, δίνοντας χρήσιμα tips για «ραντεβού» με ομιλητές, περιεχόμενο, προβληματισμό και δράση για την επόμενη μέρα. Μην ξεχνάς: Όπως κάθε χρονιά έτσι και φέτος η Athens Voice σαπορτάρει επικοινωνιακά τον θεσμό της. Συνδεθείτε για να δείτε, περάστε να θαυμάσετε...
Σκονάκια! Δώσε μου τρεις ερωτήσεις για να τις θέσω σε τρεις ισάριθμους από τους καλεσμένους από το πρόγραμμα του Talks, αφού μετά τις ομιλίες τους θα ακολουθήσει και συζήτηση με το ψηφιακό κοινό... (Θέλω να εντυπωσιάσω!)
Ομιλία Καλλιτεχνών (22 Οκτωβρίου, 7μμ): Η Μαρία Παπαδημητρίου θα μπορούσε να σου μιλήσει για το Victoria Square Project και πώς η αλληλεγγύη και η συλλογικότητα ενδυνάμωσαν τις πιο αδύνατες ομάδες πολιτών.
Ομιλία Διευθυντών Μουσείων (29 Οκτωβρίου, 7μμ): Έχουμε τη μεγάλη τιμή να φιλοξενούμε σε αυτή τη συζήτηση τον Μanuel Borja – Villel, διευθυντή ενός από τα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου, του Museum Reina Sofia. Ίσως θα μπορούσε να μας μιλήσει για τη μεγάλη ευθύνη ενός διευθυντή εθνικού μουσείου με έργα όπως η Guernica στη συλλογή του. Και ακόμη περισσότερο για τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιείται και εναλλάσσεται η συλλογή ως μια μορφή αρχείου γνώσης και παγκόσμιας κληρονομιάς, σε αντίθεση με μουσεία με σύγχρονες συλλογές, στον τόπο μας ή αλλού.
Ομιλία Συλλεκτών (30 Οκτωβρίου, 7μμ): Θα μπορούσαμε να ρωτήσουμε τόσο τη Σάντρα Μαρινοπούλου όσο και τον Χάρη Δαυίδ για την κοινωνική ή όχι ευθύνη που έχει ένας συλλέκτης έργων τέχνης και τον τρόπο που θα του άρεσε να μοιράζεται τη συλλογή του /της με το κοινό.
Let have others fun with your stuff (ear), Angelika Loderer, Sophie Tappeiner.
Δώσε μου και ένα τοπ 6 με τις «παραστάσεις» του προγράμματος Performance: τρεις παλιές και τρεις καινούργιες δουλειές, αφού διαβάζω στο «μενού» πως θα παρουσιαστούν και ιστορικές αλλά και νέες παραγωγές... Αν εσύ ήσουν εγώ (περιορισμένος χρόνος, πολλή δουλειά), ποιες θα συνιστούσες ως άχαστες;
Είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις έργα που απαρτίζουν ένα επιμελητικό πρόγραμμα performances που έχει γίνει έτσι ώστε να διαμορφώσει ένα νέο λεξιλόγιο μέσα από σχέσεις και συσχετισμούς. Για αυτό το γεγονός και επειδή επίσης ένα πρόγραμμα performances είναι κάτι μοναδικό (και διαφορετικό από μια σειρά ομιλιών, ή από ψυχαγωγικές σειρές που αυτή τη στιγμή δυστυχώς έχουν κατακλύσει το διαδίκτυο), το οποίο λειτουργεί ΚΑΙ θεραπευτικά, θα έλεγα πως όλες οι performances είναι «άχαστες».
Αν ήμουν λοιπόν εσύ που έχεις πολλή δουλειά και περιορισμένο χρόνο, θα σου πρότεινα μια θεραπευτική ιεροτελεστία που μπορεί να σε ταξιδέψει μακριά από την καθημερινή πίεση της δουλειάς και να σε κάνει να σκεφτείς σε άλλη συχνότητα. Θα σου έλεγα να έβλεπες διαφορετικές performances καθημερινά, για τις υπόλοιπες μέρες της διάρκειας της Art Athina. Είναι μικρής διάρκειας, και επειδή προτείνεις τον αριθμό 6 θα σου προτείνω έξι ενότητες:
Μια ενότητα με έναν πιο στοχαστικό και εσωτερικό χαρακτήρα. Εκεί θα μπορούσες να εντάξεις τις δύσκολες αναπνοές του Νίκου Ναυρίδη, τις υπνωτικές και αυτό-αναλυτικές λούπες της Θάλειας Χιώτη, και τις ενοριακές βυθίσεις του Πάνου Χαραλάμπους,
Μια δεύτερη με πιο καταγγελτικό και μαζί επίκαιρο και σαρκαστικό χαρακτήρα. Εκεί θα μπορούσες να δεις το ξανά επίκαιρο έργο της ομάδας FYTA με θέμα την εγκληματική πια και επίσημα οργάνωση Χρυσή Αυγή. Επίσης και το έργο του Γιώργου Σαπουντζή που αναφέρεται στα μνημεία και την αποικιοκρατία όπως συζητιούνται παγκοσμίως αυτή τη στιγμή. Και επίσης το ιδιαίτερο έργο της Liliane Lijn, το οποίο αναφέρεται πλαγίως και με καίριο τρόπο στην παγκόσμια οικονομία και στα παιχνίδια δύναμης και εξουσίας μέσα από ένα παιχνίδι που σκηνοθετεί για το κοινό.
Θα πρότεινα και μια τρίτη ενότητα με πιο αυτο-αναφορικό χαρακτήρα. Εκεί θα έβαζα την ιστορική performance της Γεωργίας Σαγρή κατά την οποία κατοίκησε σε μια βιτρίνα, την τελευταία δουλειά της Λήδας Παπακωνσταντίνου που καταθέτει σκέψεις ενώ καθαρίζει μια σουπιά, και μια ακόμη κατάθεση ευθραυστότητας από τη Μαίρη Ζυγούρη, που έγινε μέσα στην εποχή του lockdown. Ένα άλλο έργο που έγινε στην ίδια περίοδο εγκλεισμού είναι αυτό του Φίλιππου Τσιτσόπουλου. Επίσης δύο έργα στα οποία το κλάμα μοιάζει να λυτρώνει, το καινούργιο έργο του Άγγελου Σκούρτη και μια παλιότερη δουλειά του Νίκου Τρανού.
Μια τέταρτη με έργα τα οποία είτε έχουν άμεση σχέση είτε πατούν πάνω σε μανιερισμούς μια «χορογραφίας» με την πιο κλασική έννοια. Και εκεί θα έβαζα τα εξαιρετικά έργα των Trajal Harrel, Κώστα Τσιούκα, Delia Gonzalez, Pierre Bal Blanc και της ομάδας με την οποία το δούλεψε.
Μια πέμπτη ενότητα έχει να κάνει με την αφήγηση του ανθρώπινου είδους μέσα από σκηνοθετημένα αφηγήματα. Κάποιες φορές με καυστικό χιούμορ, όπως η κλασική σειρά επεισοδίων που έγιναν από δύο φίλους καλλιτέχνες, τους Διονύση Καβαλλιεράτο και τον Σήφη Λυκάκη, και εδώ παρουσιάζεται όλη αυτούσια. Επίσης το καινούργιο έργο-performance αποτέλεσμα συνεργασίας των Γιάννη Βαρελά και Βασίλη Καρούκ. Και το έργο της Μαρία Ζερβού.
Και μια έκτη ενότητα περιλαμβάνει έργα που είναι περισσότερο καταγραφή (και όχι αυτόνομα video performances), από performances που έγιναν παρουσία κοινού από τις μέρες που μπορούσε κάτι τέτοιο να γίνει άφοβα, αυτά των Πάνου Τσαγκάρη και Αντώνη Λιβερόπουλου.
Sidsel Meineche Hansen, Love Doll Resurrect, 2019, Ψηφιακό βίντεο με χρώμα, με την Therese Henningsen, διάρκεια 57 δευτ.
Κι όταν όλα τελειώσουν; (ας ευχηθούμε!). Ειδικά για την Αθήνα αλλά, αν θέλεις, και για τον παγκόσμιο κόμβο που λέγεται τέχνη-καλλιτέχνες, πόσο πίσω ή πόσο και πού μπροστά θεωρείς πως μας πήγε η απομόνωση λόγω Covid-19 και η συνθήκη των εσώκλειστων ελεύθερων πολιορκημένων; Η επόμενη μέρα μετά το εμβόλιο...
Να σου πω την αλήθεια, δεν ξέρω αν και πότε θα τελειώσει και επίσης αν θα είμαστε μπροστά ή πίσω τότε σαν σκηνή (Τέχνης) ή σαν ανθρωπότητα γενικά. Νομίζω είναι μια καλή στάση να παραδεχτούμε την άγνοιά μας επί του θέματος, επί του μέλλοντος επίσης, και να επικεντρωθούμε στο παρόν. Σίγουρα δεν θα γυρίσουμε πίσω εκεί που ήμασταν και σε απολύτως γνώριμα μονοπάτια για το καλό και το κακό. Πιστεύω πως η προσπάθεια απλά να ισορροπήσουμε στα μαύρα νερά της μέσης μιας μεγάλης κολυμβητικής διαδρομής από ένα σημείο στο άλλο, χωρίς να βλέπουμε ούτε από πού φύγαμε ούτε πού πάμε (μια παρομοίωση του φιλοσόφου Μισέλ Σερ για την όποια κρίση), είναι ένας τρόπος για να γνωρίσουμε καινούργιες αλήθειες. Ισορροπώντας μαζί σε αυτή την τομή και καμπή στην οποία βρισκόμαστε, ερχόμαστε πιο κοντά, συνάπτουμε αλληλεγγύη, σκεφτόμαστε όλες/όλοι μαζί τι μας έφερε αυτό, και προσπαθούμε όλες και όλοι μαζί για τρόπους εξυγίανσης. Πιστεύω αυτή την καινούργια συλλογικότητα μέσα από την ευθραυστότητά μας να την αντιληφθεί και υιοθετήσει και η διακυβέρνηση του πολιτισμού παγκοσμίως. Πιο πολύ από όλα εύχομαι να μην το ξεχάσουμε όλες και όλοι εμείς της τέχνης στο επόμενο κεφάλαιο. Διότι τώρα αρχίζουμε να αντιλαμβανόμαστε πόσο δύναμη μάς δίνει αυτή η ένωση και όχι ο ανταγωνισμός.
22°
