Όταν οδηγούμε στην Ιερά Οδό, από Αθήνα με κατεύθυνση προς το Αιγάλεω κι από εκεί προς την Ελευσίνα, είναι πιθανόν να μη συνειδητοποιούμε ότι ακολουθούμε τον αρχαιότερο δρόμο του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Είναι ο ίδιος δρόμος τον οποίο ακολουθούσε συχνά ο ποιητής Άγγελος Σικελιανός για «ν΄ αρμέξει ζωή από τον έξω κόσμον», όπως αναφέρει στο ομώνυμο ποίημά του.
Η Ελευσίνα από τα πανάρχαια χρόνια, από τότε που Αθηναίος Βασιλιάς Ερεχθέας νίκησε τον Ελευσίνιο Βασιλιά Εύμολπο, στηρίζει τη λειτουργία και την ανάπτυξη της πόλης των Αθηνών αρχικά, μέσω της αγροτικής παραγωγής, και από τον 20ό αιώνα ολόκληρης της Ελλάδας, μέσω της βιομηχανικής παραγωγής.
Αν και η πόλη της Ελευσίνας διαθέτει κορυφαίο ιστορικό και πολιτιστικό κεφάλαιο, στα μάτια της πλειοψηφίας της ελληνικής κοινής γνώμης ταυτίζεται με τη βιομηχανική δραστηριότητα και την περιβαλλοντική ρύπανση. Είναι γεγονός ότι επί δεκαετίες στην ευρύτερη περιοχή του Θριασίου Πεδίου βρίσκεται συγκεντρωμένο το μεγαλύτερο μέρος της βιομηχανικής/διαμετακομιστικής δραστηριότητας της χώρας.
Αλλά πόσοι από εμάς έχουμε συνειδητοποιήσει ότι η Ελευσίνα αντιπροσώπευε την Αρχαία Ελλάδα αυτό που αντιπροσωπεύουν σήμερα οι Άγιοι Τόποι για τον Χριστιανισμό, τα Ιεροσόλυμα για τον Ιουδαϊσμό ή η Μέκκα για το Ισλάμ;
Πόσοι από εμάς βρεθήκαμε στον πανέμορφο αρχαιολογικό χώρου και την ακρόπολή της, τη μοναδική στην Αττική εκτός εκείνης των Αθηνών; Πόσοι από εμάς γνωρίζουμε ότι στην Ελευσίνα βρίσκονται οι τάφοι των «Επτά επί Θήβας»; Πόσοι γνωρίζουμε ότι οι Αισχύλος και Κυναίγειρος ήταν αδέλφια και γεννήθηκαν στην Ελευσίνα; Πόσοι γνωρίζουμε ότι οι Ρωμαίοι Αυτοκράτορες Μάρκος Αυρήλιος και Αδριανός είχαν μυηθεί στα Ελευσίνια Μυστήρια;
Ακόμα, στις νεότερες ιστορικές περιόδους, πόσοι γνωρίζουμε ότι ο αρχιστράτηγος Καραϊσκάκης δημιούργησε εκεί το λεγόμενο «Στρατόπεδο της Ελευσίνας», από το οποίο διηύθυνε την πολιορκία της πόλης των Αθηνών, κατά τη διάρκεια του πολέμου της Ανεξαρτησίας το 1821; Και πόσοι θυμόμαστε ότι ο ηρωικός Βασίλειος Λάσκος έγραψε μία από τις πιο ένδοξες σελίδες του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο;
Πόσοι γνωρίζουμε ότι στην Ελευσίνα φτιάχτηκαν οι πρώτες ελληνικές σαπωνοποιίες, τσιμεντοβιομηχανίες, ναυπηγεία, χαλυβουργεία, τα οποία δημιουργούν ένα μοναδικό σύνολο μνημείων βιομηχανικής αρχαιολογίας και αστικής ανάπτυξης ;
O συνδυασμός του ιστορικού, πολιτιστικού κεφαλαίου με τη σημαντική σύγχρονη οικονομική συνεισφορά στην ελληνική οικονομία, καθιστά μοναδική την υποψηφιότητα της Ελευσίνας για Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης.
Με την υποψηφιότητα της Ελευσίνας στέλνουμε ένα παγκόσμιο μήνυμα πολιτισμού. Συνδέουμε το μήνυμα αυτό με τρεις ιδέες.
Πρώτον την ιδέα της «ευφορίας», της πρωταρχικής σχέσης ανθρώπου και φύσης, ως σχέση ζωής-θανάτου αλλά και αναγέννησης. Παρακολουθούμε την κάθοδο της Περσεφόνης στον Άδη αλλά και τη ζωοδότρα επάνοδό της στη Γη. EUphoria, λοιπόν, από την Ελευσίνα που «καλώς φέρει» το μήνυμα του πραγματικού, αρχέγονου μηνύματος της ζωής σε όλη την Ευρώπη.
Δεύτερον, την ιδέα της δημοκρατίας και του πολίτη όπως εκφράζεται από την αρχαία τραγωδία . Ο Ελευσίνιος Αισχύλος ορίζει την ίδια την ουσία του κριτικού πολιτικού λόγου και αναδεικνύει το θρίαμβο της ανθρώπινης πολιτικής δικαιοσύνης. Η Ελευσίνα στέκει αιώνες τώρα υπενθυμίζοντας σε ολόκληρο τον δυτικό πολιτισμό αυτές της θεμελιώδεις αξίες. Αλλά και στους σύγχρονους καιρούς η Ελευσίνα συνεχίζει με τον θεσμό των Αισχυλείων να μεταλαμπαδεύει την κληρονομιά του μεγάλου τραγικού ποιητή.
Τελευταίο αλλά εξίσου σημαντικό, την ιδέα των σύγχρονων προκλήσεων. Η υποψηφιότητα της Ελευσίνας συμπυκνώνει ιστορία και πολιτισμό, ταυτόχρονα όμως συνδυάζει προκλήσεις που βρίσκουν αναλογίες στην σύγχρονη πορεία της Ευρώπης. Προκλήσεις όπως η ένταξη της μικρασιάτικης προσφυγιάς, η ραγδαία αστικοποίηση εν μέσω βιομηχανικής δραστηριότητας, η ισορροπία ανάπτυξης και περιβάλλοντος, οι αγωνίες και οι αγώνες των εργαζομένων να επιβιώσουν, να δημιουργήσουν, να βελτιώσουν το βιοτικό επίπεδο μαζί με όλους τους εργαζόμενους στην Ελλάδα και την Ευρώπη.
Δεν έχει, λοιπόν, τοπικό χαρακτήρα, η υποψηφιότητα της Ελευσίνας για την ανάληψη της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 2021. Αντιθέτως διαθέτει όλα εκείνα τα πολιτιστικά στοιχεία που την καθιστούν υποψηφιότητα της Ελλάδας, του Ελληνισμού, της σύγχρονης Ευρώπης και των πανανθρώπινων αξιών.
Εμείς, ως ενεργοί πολίτες της Ελλάδος, στηρίζουμε την υποψηφιότητα της Ελευσίνας για την ανάληψη της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 2021. Και το πράττουμε γιατί η ιστορική πόλη αγωνίζεται να ανακτήσει τον ιστορικό ρόλο της και να αναβαθμίσει το βιοτικό επίπεδο στηριζόμενη όχι μόνο στη διαχρονική συνεισφορά της στην οικονομία του νεοελληνικού κράτους, αλλά και στον πολιτισμό.
Και είναι σήμερα η σειρά μας, η σειρά των πολιτών της Αθήνας, του Πειραιά, της Αττικής και όλης της Ελλάδας να ανταποδώσουμε τη συνεισφορά της και να στηρίξουμε με κάθε μέσο την υποψηφιότητά της.
Γιατί η EUphoria της Ελλάδος περνά από την Ελευσίνα….
Χρήστος Δήμας, σκηνοθέτης
Βασίλης Καραγιάννης, Σύμβουλος Επιχειρήσεων
Σωτήρης Ρούσσος, Πανεπιστημιακός
Στηρίζουμε την υποψηφιότητα της Ελευσίνας για Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021
