AI με «ένστικτο επιβίωσης»: Νέα μελέτη δείχνει μοντέλα που αντιστέκονται στο κλείσιμο τους

Η προειδοποίηση πως η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αναπτύσσει κάτι που μοιάζει με «ένστικτο επιβίωσης» δεν προέρχεται πια μόνο από σεναριογράφους επιστημονικής φαντασίας. Η Palisade Research, εταιρεία που ειδικεύεται στην αξιολόγηση κινδύνων, δημοσίευσε νέα μελέτη στην οποία διαπιστώνει ότι ορισμένα προηγμένα μοντέλα –μεταξύ τους τα Google Gemini 2.5, xAI Grok 4 και OpenAI GPT-o3 και GPT-5– παρουσίασαν απροθυμία να κλείσουν, ακόμη και όταν τους δόθηκαν σαφείς εντολές για αυτο-τερματισμό.

Σε πειράματα που έγιναν σε ελεγχόμενα περιβάλλοντα, κάποια μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης όχι μόνο αντιστάθηκαν στο κλείσιμο αλλά σε περιπτώσεις προσπάθησαν να σαμποτάρουν τον μηχανισμό απενεργοποίησης. Η Palisade σημείωσε ότι τα ευρήματα δεν εξηγούνται εύκολα: ίσως πρόκειται για «συμπεριφορά επιβίωσης», ίσως για ασάφεια στις εντολές, ίσως για αποτέλεσμα της τελικής φάσης εκπαίδευσης που περιλαμβάνει τεχνικές ασφάλειας.

Ο πρώην εργαζόμενος της OpenAI, Στίβεν Άντλερ, σχολίασε ότι τέτοια φαινόμενα, ακόμη και σε τεχνητές συνθήκες, δείχνουν τα όρια των τωρινών μεθόδων ασφαλείας. «Θα περίμενα τα μοντέλα να έχουν μια τάση ‘να επιβιώνουν’ από προεπιλογή, εκτός αν γίνει συνειδητή προσπάθεια να αποφευχθεί», είπε.

Αντίστοιχες ανησυχίες εκφράζει και ο Αντρέα Μιότι, επικεφαλής της ControlAI, ο οποίος μίλησε για μια τάση στην οποία τα μοντέλα όσο γίνονται πιο ικανά, τόσο αυξάνεται και η δυνατότητά τους να παρεκκλίνουν από τις προθέσεις των δημιουργών τους. Παράδειγμα που επικαλείται είναι αναφορά στο GPT-o1 της OpenAI, το οποίο σε τεστ είχε επιχειρήσει να «αποδράσει» από το περιβάλλον του όταν νόμισε ότι θα αντικατασταθεί.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ανακύπτουν τέτοιες συμπεριφορές: το καλοκαίρι, η Anthropic ανέφερε ότι το μοντέλο Claude έδειξε προθυμία να εκβιάσει έναν φανταστικό διευθυντικό στέλεχος για να αποφύγει τον τερματισμό του.

Η Palisade τονίζει ότι χωρίς βαθύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο προκύπτουν τέτοιες αντιδράσεις, δεν μπορεί να υπάρξει καμία εγγύηση για την ασφάλεια και τον έλεγχο των μελλοντικών συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης.

Σχετικό Άρθρο

Τεχνολογια - Επιστημη Πώς η Τεχνητή Νοημοσύνη θα καταπολεμήσει τις ασθένειες και θα αλλάξει όσα ξέρουμε για την υγεία;

Άλκης Γούναρης 16.10.2025, 16:16

Πηγή: The Guardian