Αναμνήσεις από τη 10η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου

10η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου

Για το Θεσσαλονικιό που κατεβαίνει Αθήνα, όπως συνέβη με του λόγου μου την προηγούμενη εβδομάδα, η πρωτεύουσα είναι σοκ. Πολύ περισσότερο όταν το ξενοδοχείο είναι στο Μοναστηράκι και απέναντι η εικόνα πιο πολύ παραπέμπει σε Ταγγέρη και Σκόπια, όσο κι αν φιλότιμα ο ιερός βράχος της Ακρόπολης, λουσμένος από το υπέροχο αττικό φως, παλεύει να σβήσει τη μουντζούρα. Λέσια, τζάνκουλες, ζητιανόπουλα, άστεγοι, τσίκνα από τα σουβλατζίδικα, ξερατά, σκουπίδια, μαμά μου!

«Και να φανταστείς πως τη φετινή άνοιξη τα πράγματα είναι απείρως καλύτερα σε σύγκριση με πέρσι, που ανά πάσα στιγμή είχες την εντύπωση πως κάτι θα εκραγεί, μια βία θα ξεσπάσει κι ένας μεγαλύτερος τρόμος από αυτόν που έζησες θα έσκιαζε τους πάντες και τα πάντα».

«Ζούμε τις τελευταίες μας μέρες» 

Το τελευταίο βιβλίο του Θανάση Χειμωνά λέγεται «Ζούμε τις τελευταίες μας μέρες» (Πατάκης) και, καθώς προσπαθούμε να συντονιστούμε για την παρουσίασή του στη 10η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου, του διηγήθηκα αυτό το σύντομο ημερολόγιο μελαγχολίας για την πρωτεύουσα όπως τη βίωσα λίγες ώρες πριν. «Νιώθω σαν να έχω τζετ λαγκ, σαν να μην ταξίδεψα στην Ελλάδα αλλά σε χώρα του Τρίτου Κόσμου. Πόνεσαν τα μάτια μου και το κεφάλι μου από την κατάντια. Άσε που ξαναερωτεύτηκα τη Θεσσαλονίκη. Εδώ το κέντρο λειτουργεί και ο κόσμος, παρ’ όλα τα δεινά, την ανεργία και τα ζόρια, έχει τουλάχιστον την πολυτέλεια να αράζει σε πεζόδρομους και τραπεζάκια έξω και να κλαίει τη μοίρα του πνίγοντας το δάκρυ του σε μπίρες και σε φρέντο».

Ωραία ήταν στη 10η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης, αν και υποτονικά από πλευράς προσέλευσης. Κάτι που έκαιγε η ζέστη, και ποιος τα χέζει τα μελάνια και τους ωκεανούς ιδεών, πάμε, φίλοι, όλοι Χαλκιδική για βουτιές! Κάτι που επικοινωνιακά δεν έγινε τίποτα πέρα από μια ξερή συνέντευξη Τύπου, και το αποτέλεσμα ήτο η χλωμή περαντζάδα από τους συνήθεις ύποπτους. Παρ’ όλα αυτά, το περιεχόμενο ήταν πλούσιο και απολαυστικό. Ο Σκαμπαρδώνης προλογίζοντας τον «Θάνατο στο Βαλπαραΐζο» του Μένη Κουμανταρέα έδωσε τα ρέστα του προσομοιάζοντας το τέλος του Χόνεκερ από καρκίνο με τις δύσκολες μέρες που περνάει η Αντζελίνα Τζολί, ο Άμος Οζ δεν ήρθε λόγω μικρού ατυχήματος, αλλά αυτό δεν εμπόδισε τον Ανταίο Χρυσοστομίδη να μιλήσει και να μαγέψει τους παριστάμενους, ο Γιώργος Χρονάς στο περιπτεράκι της Οδού Πανός με τζιν πουκάμισο και ωραίο φουλάρι υπήρξε δείγμα κομψότητας και η Νικόλ Κράους έλιωσε στις βόλτες και στις συνεντεύξεις.

Όμως η πιο γκαγκάν παρουσίαση, όπως συμφωνήσαμε με τον Γιάννη Μπασκόζο του «Βήματος», ήταν αυτή του βιβλίου «Delivery Boy» (Γαβριηλίδης) του Ηλία Κουτσούκου. Μια ντουζίνα από διηγηματάκια-σφαίρες των 200 λέξεων το καθένα, για τα οποία ο συγγραφέας κάλεσε να μιλήσουν έναν επαγγελματία μποξέρ, μια «Σουηδέζα» από την ΕΤ3, ένα ζηλωτή ζωγράφο, ένα γιατρό από τους Γιατρούς του Κόσμου, μια «συλλογική» αρχιτεκτόνισσα, έναν έμπορο του κόσμου που διασχίζει όλη την Ευρώπη πουλώντας παπούτσια κι έναν Αλβανό φίλο του, που σε αντίθεση με τη στερεοτυπική εικόνα του πονεμένου μετανάστη, ο Ρολάν είναι τρελός ζεν πρεμιέ και φανατικός αναγνώστης οικονομικών ενθέτων.

Στο ενδιάμεσο ο «γίγαντας» Κουτσούκος, που όσο μπόι δεν του έδωσε ο θεός σε ύψος του το έδωσε σε ψυχή, διάβαζε μερικά εξόχως συγκινητικά αποσπάσματα του βιβλίου του διανθισμένα με τόνους βρισιδιού αλλά και τρυφερότητας. Λέξεις γαμοσταυριδικές, εφόσον ο συγγραφέας είναι μέγας βωμολόχος, αλλά ιστορίες σπαραξικάρδιων τόνων. Μετά το τέλος, ακολούθησε γνήσιο λαϊκό γλέντι με τσίπουρα σαφράν, σταφίδες και στραγάλια.

«Μια χαρά την περνάτε επάνω στη Θεσσαλονίκη», παρατηρεί ο Θανάσης Χειμωνάς, που αν εξαιρέσεις το βαρύ ατόπημά του πως είναι Ολυμπιακός, κατά τα άλλα είναι μια χαρά άνθρωπος. Ύστερα αποχαιρετισμοί, εναγκαλισμοί, κι ο καθένας σπίτι του. Εμείς εδώ στη Θεσσαλονίκη, όπου κάφρικα ποντιοπαόκια σήκωσαν πανό καλώντας τον Μπουτάρη να μαζέψει «τα μεμέτια και τους gay», και αυτοί στην Αθήνα που ζέχνει από την κάψα και τους δικούς της κάφρους, για τους οποίους δεν είμαι και ο πιο αρμόδιος διά να ομιλήσω.

---

Άτιτλο, κολάζ, από την έκθεση «Ελεύθερη Απόδοση»
24 Μαΐου έως 1η Ιουνίου, στην γκαλερί TinT