Κλιματική Αλλαγή και Υγεία

Η αύξηση της θερμοκρασίας, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, τα ακραία καιρικά φαινόμενα με τις έντονες βροχοπτώσεις και τις πλημμύρες που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια, καθώς και τα μεγάλα κύματα καύσωνα είναι φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής.

Φαινόμενα που αν δεν ληφθούν μέτρα θα γίνουν εντονότερα στο μέλλον. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως οι πλημμύρες και ο καύσωνας, έχουν προφανώς άμεσες συνέπειες στη ζωή μας, αφού βλέπουμε να χάνονται ανθρώπινες ζωές, αλλά έχουν και έμμεσες επιπτώσεις στην υγεία μας οι οποίες δεν είναι εύκολα ορατές.

Κατά τη διάρκεια ενός καύσωνα, μιας πλημμύρας, ενός τυφώνα ή μιας πυρκαγιάς δεν είναι μόνο ότι κινδυνεύουν ανθρώπινες ζωές, αλλά δημιουργούνται και βλαπτικές συνθήκες για την υγεία μετά το πέρας της φυσικής καταστροφής.

Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην υγεία και τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την αντιμετώπιση νέων και άγνωστων μέχρι στιγμής ασθενειών ήταν το θέμα της ελληνικής διαβούλευσης για την κλιματική αλλαγή που πραγματοποιήθηκε από το Μαριολοπούλειο- Καναγκίνειο Ίδρυμα, την Επιτροπή Μελέτης Επιπτώσεων Κλιματικής Αλλαγής της Τράπεζας της Ελλάδος και την Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Η καθηγήτρια της Ιατρικής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου κ. Πολυξένη Νικολοπούλου- Σταμάτη, Επιστημονική Υπεύθυνη του Μεταπτυχιακού Προγράμματος «Περιβάλλον και Υγεία» μάς μίλησε για το πώς η υγεία μας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις περιβαλλοντικές συνθήκες και πως θα επηρεαστεί από τις κλιματικές μεταβολές. Σύμφωνα με την έρευνα του Πανεπιστημίου « ασθένειες όπως η ελονοσία και ο δάγκειος πυρετός είναι ασθένειες «κλιματικά ευαίσθητες» που η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τη γεωγραφική και χρονική κατανομή τους».

Με απλά λόγια ασθένειες οι οποίες δεν υπήρχαν στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, με την αύξηση της θερμοκρασίας είναι πιθανόν να εμφανιστούν. Επιπλέον, οι αναγκαστικές μετακινήσεις πληθυσμών λόγω των κλιματικών αλλαγών είναι ένας άλλος παράγοντας που ενδέχεται να επηρεάσει τη γεωγραφική κατανομή τέτοιου είδους ασθενειών.

Τα νερά των πλημμυρών παρασύρουν τοξικές ουσίες και απόβλητα και μολύνουν τα καθαρά νερά τόσο τα επιφανειακά όσο και του υδροφόρου ορίζοντα. Στη συνέχεια μολύνεται η αγροτική παραγωγή και κατά συνέπεια και η τροφή μας.

Οι τοξίνες και τα βαρέα μέταλλα που περιέχουν τα μολυσμένα τρόφιμα, εκτός από τις καρκινογενέσεις ενδέχεται να δημιουργήσουν και νευρολογικά προβλήματα και προβλήματα στην φυσιολογική ανάπτυξη των παιδιών. Επιπλέον τα ακραία καιρικά φαινόμενα με τις απώλειες σε ανθρώπινες ζωές και περιουσίες επηρεάζουν και τη ψυχική υγεία των ατόμων και θα οδηγηθούμε σε καταστάσεις χρόνιου άγχους και άλλων ψυχολογικών προβλημάτων.

Οι αλλεργίες πρόκειται να αυξηθούν λόγω της αλλαγής της σύστασης του αέρα από τους ρύπους αλλά και λόγω των μεταβολών στη γυρεοφορία των φυτών. Η ποιότητα του αέρα επηρεάζει επίσης και την υγεία του αναπνευστικού συστήματος και θα έχουμε εξάρσεις των περιπτώσεων άσθματος. Ήδη ένα μεγάλο ποσοστό θανάτων στην ΕΕ οφείλεται στην κακή ποιότητα του αέρα.

Για να μπορέσουν να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα στην υγεία που απορρέουν από την κλιματική αλλαγή, η έκθεση του Πανεπιστημίου αναφέρει ότι «απαιτούνται κατάλληλες στρατηγικές προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, αλλά και πολιτικές που θα περιορίζουν τα αίτια που οδηγούν στην αύξηση της θερμοκρασίας». Επιπλέον ο τομέας της υγείας θα πρέπει να προετοιμαστεί για να αντιμετωπίσει τις νέες ασθένειες που ενδέχεται να εμφανιστούν λόγω των κλιματικών μεταβολών.

Η έκθεση του Πανεπιστημίου καθώς και τα αποτελέσματα της διαβούλευσης με τους πολίτες θα παρουσιαστούν στη Σύνοδο του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή στο Παρίσι στο τέλος του χρόνου. «Στις διαπραγματεύσεις για την κλιματική αλλαγή, ενεργό ρόλο πρέπει να έχουν και οι πολίτες. Η ενημέρωση τους, η ευαισθητοποίηση και η ενεργός συμμετοχή τους είναι απαραίτητες, γιατί το θέμα τους αφορά» καταλήγει η κ. Νικολοπούλου-Σταμάτη.