Το πρόβλημα δεν είναι στην ποιότητα της δημοκρατίας και στους θεσμούς, αλλά στην εφαρμογή των νόμων που έχει θεσπίσει η δημοκρατία και στον διάχυτο λαϊκισμό μιας μεγάλης μερίδας του πολιτικού μας συστήματος
Οι θεσμοί της Δημοκρατίας, οι πολιτικές κρίσεις, ο λαϊκισμός, οι μικροκομματικές τακτικές και η αδυναμία εφαρμογής των νόμων
Παρατηρώ μεγάλη ανησυχία για την ποιότητα της Δημοκρατίαςμας αλλά και για την ικανότητα διακυβέρνησης της χώρας. Η αλήθεια είναι ότι κάποιοι ταγοί πάντα ανησυχούσαν για την ποιότητα της σύγχρονης φιλελεύθερης δημοκρατίας και χτυπούσαν τα λεγόμενα καμπανάκια. Συνήθως βέβαια όταν δεν κυβερνούσε το κόμμα τους. Ή ακόμα χειρότερα, όταν οι ίδιοι βρίσκονταν στην αποστρατεία. Αυτό συνέβαινε σε όλες τις κοινωνίες και όλες τις εποχές, δηλαδή οι γέροντες να ανησυχούν για τα πεπραγμένα των νεότερων. Και να θέλουν να τους νουθετούν επισείοντας επερχόμενους κινδύνους. Ή αναζητώντας τρόπους να έρθουν και πάλι αυτοί στα πράγματα. Για να διορθώσουν τα λάθη των νεότερων και ελαφρόμυαλων.
Και βέβαια η σύγχρονη δημοκρατία είναι μια κατάκτηση της νεωτερικότητας, ένα δυτικό επίτευγμα των τελευταίων 300 χρόνων, αλλά δεν τη βλέπω να δοκιμάζεται, τουλάχιστον στη Δυτική Ευρώπη. Στις ΗΠΑ βέβαια όχι απλά δοκιμάζεται αλλά πολιορκείται - αλλά δεν είναι οι ΗΠΑ το θέμα μας. Είναι η δική μας Ευρώπη. Και το κράτος δικαίου επιβιώνει και ο πολυκομματισμός και ο πολιτικός πλουραλισμός χαίρουν άκρας υγείας και οι εκλογές γίνονται στην ώρα τους και η διάκριση των εξουσιών λειτουργεί όπως και οι ανεξάρτητες αρχές. Οι δυτικοί θεσμοί και κύρος έχουν και διαφάνεια. Προφανώς και κατά καιρούς οι δυτικές δημοκρατίες περνάνε πρόσκαιρες επιφανειακές κρίσεις, οικονομικές ή πολιτικές, όπως πρόσφατα η Γαλλία, αλλά ξεπερνιούνται σχετικά εύκολα, χωρίς να κλονίζουν τα θεμέλιά τους. Εξάλλου η Δημοκρατία μπορεί να είναι το καλύτερο πολίτευμα αλλά δεν παύει να είναι και το πιο ευαίσθητο.
Σήμερα η φιλελεύθερη δυτική δημοκρατία απειλείται από τον εξωτερικό εχθρό που δεν είναι άλλος από τον ρωσικό επεκτατισμό. Και προφανώς αυτό απαιτεί διάθεση πόρων για εξοπλισμούς, που σίγουρα θα λείψουν από το κοινωνικό κράτος. Η αύξηση του κόστους άμυνας αναμένεται σημαντική και αυτό σίγουρα θα ξεβολέψει πολλούς. Και ενδεχομένως να προκαλέσει αντιδράσεις. Αλλά είναι αναγκαίο κακό στο μέτρο που απειλείται πλέον όχι απλά η Δημοκρατία αλλά η υπόσταση της Δυτικής Ευρώπης. Ειδικά μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τις απειλές που κατά καιρούς εκτοξεύονται από την ανατολική πλευρά. Αλλά οι δυτικές κυβερνήσεις έχουν τα εργαλεία για να εξηγήσουν και τελικά να πείσουν τις πλειοψηφίες των πολιτών τους για τις νέες ανάγκες. Δεν θα πείσουν βεβαίως το ισχυρό φιλορωσικό στοιχείο που έχουν στα σπλάχνα τους, το οποίο όμως δεν είναι πλειοψηφικό. Αλλά είναι επικίνδυνο.
Και καμία δημοκρατική κόπωση δεν παρατηρείται, παρ’όλα τα αντίθετα που κατά καιρούς λέγονται. Η Ευρώπη ούτε τους πολίτες της φοβάται, ούτε τα αποτελέσματα των εκλογών. Προφανώς και έχει τα μάτια της ανοιχτά και παρακολουθεί τις ισχυρές μεταναστευτικές ροές οι οποίες φέρνουν εντός της μεγάλες πληθυσμιακές ομάδες που έχουν μάθει να ζουν σε άλλα, θεοκρατικά και ανελεύθερα καθεστώτα. Αλλά πέρα από τυχαία γεγονότα δεν μπορούμε να μιλάμε για κοινωνικό κίνδυνο. Πολλοί από τους μετανάστες επιλέγουν την Ευρώπη όχι μόνο για λόγους βιοπορισμού αλλά και ελευθερίας. Στο φινάλε, η Δημοκρατία έχει μάθει να ζει και να επιβιώνει με τους εχθρούς της. Πόσο μάλλον σήμερα που αυτοί έχουν πολλαπλασιαστεί.
Στα πλαίσια αυτά κινείται και η Ελληνική Δημοκρατία. Με τα δικά της καθημερινά προβλήματα αλλά χωρίς το μεγάλο πρόβλημα της επιβίωσης. Η εποχή της πρόσφατης μεγάλης κρίσης, που η δημοκρατία μας κινδύνεψε πραγματικά, είναι πλέον πολύ μακριά. Η οικονομία βελτιώνεται καθημερινά, το κράτος δικαίου λειτουργεί, οι θεσμοί υγιαίνουν και η πλειοψηφία των πολιτών δείχνει να εμπιστεύεται τις δημοκρατικά εκλεγμένες αρχές. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης ή ότι δεν παρατηρούνται κατά καιρούς αστοχίες και παρεκκλίσεις. Και ναι, το σκάνδαλο των υποκλοπών, όπως και αυτό του ΟΠΕΚΕΠΕ, είναι κηλίδες στο σώμα της οι οποίες όμως εντοπίστηκαν και αντιμετωπίστηκαν, υποθέτω ριζικά.
Ωστόσο, η χώρα τα τελευταία χρόνια ταλανίζεται από τεχνητές πολιτικές κρίσεις που δεν αντιμετωπίζονται εγκαίρως και με θάρρος από την παρούσα κυβέρνηση. Έτσι ταλαιπωρούν για ένα χρονικό διάστημα την κοινωνία μέχρι να αποκαλυφθεί το ψέμα τους, να υποχωρήσουν και να σβήσουν. Όμως όσο διαρκούν δημιουργούν συνθήκες ανομίας και δυσκολίες διακυβέρνησης. Σε σημείο τέτοιο που κάποιοι να ομιλούν για μια χώρα μη διακυβερνήσιμη. Και να ζητούν αναστύλωση «δημοκρατικών και δικαιοκρατικών θεσμών». Να προτείνουν ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο που θα λειτουργεί «ως οικονομικό και αξιακό υπόβαθρο μιας σοβαρής σύγχρονης δημοκρατίας».
Το θέμα όμως δεν είναι αυτό που φαίνεται. Αλλά αυτό που τροφοδοτεί τις κρίσεις. Και η τροφοδοσία γίνεται με κακής ποιότητας μικροκομματικό, λαϊκιστικό και κάλπικο καύσιμο που σύντομα εξαντλείται και γι’ αυτό η κρίση υποχωρεί. Αλήθεια, αυτό το «νέο κοινωνικό συμβόλαιο» θα υπογραφεί και με αυτούς που κατέλαβαν τα αεροδρόμια της Κρήτης και έπαιζαν μπάλα στις πίστες; Με αυτούς που έσπασαν το περιπολικό και κυνηγούσαν τους αστυνόμους με τις μαγκούρες; Με αυτούς που εμπόδισαν τα αεροπλάνα να προσγειωθούν με αποτέλεσμα να λείψουν υλικά για τη θεραπεία καρκινοπαθών συμπολιτών τους; Γιατί αν είναι έτσι, τότε τόσο εγώ όσο και η πλειοψηφία των συμπολιτών μας δεν υπογράφουμε.
Μήπως το νέο αυτό συμβόλαιο θα υπογραφεί μαζί με όλους εκείνους και εκείνες που χόρευαν στο Σύνταγμα το βράδυ του ΟΧΙ καθώς η χώρα όδευε πλησίστια προς τα βράχια; Μας θεωρείτε τόσο αφελείς ώστε να μην καταλαβαίνουμε ότι η Δημοκρατία λειτουργεί με πλειοψηφία και μειοψηφία; Και η δεύτερη υποτάσσεται στην πρώτη; Ότι έχει νόμους που δεν είναι πάντα το «δίκιο του εργάτη»; Γιατί απλά, όπως έγραφε και αείμνηστος Σταύρος Τσακυράκης, δεν είναι δίκαιοι όλοι οι αγώνες. Και αυτοί οι οργισμένοι που τα σπάνε πρέπει να λογοδοτούν σε δικαστήρια και να πηγαίνουν φυλακή. Όσο δίκιο και αν έχουν. Που συνήθως δεν έχουν.
Η χώρα είναι μη διακυβερνήσιμη; Μήπως γιατί ενώ έχει νόμους και Σύνταγμα και αρχές και κυβέρνηση, έχει και στρατιές τερατολόγων με ισχυρή πρόσβαση στο πολιτικό σύστημα, στη Βουλή και στα ΜΜΕ που διαδίδουν απίθανα ψέματα; Που ταλαιπωρούν την κοινή γνώμη εδώ και δύο χρόνια με αρλούμπες πάνω σε ένα πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα, όπως αυτό των Τεμπών; Που δεν κωλώνουν πουθενά προκειμένου να προκαλέσουν πολιτική κρίση και να ικανοποιήσουν τα δικά τους μικροκομματικά συμφέροντα; Και φθάνουν μέχρι το σημείο να στήνουν απεργία πείνας στο Σύνταγμα, ζητώντας μετά από δύο χρόνια εκταφή των νεκρών τους; Να δικαιώνονται και μετά να την ξεχνούν και να μην υλοποιούν το δικαίωμά τους; Να εμπαίζουν δηλαδή την κοινωνία;
Μήπως γιατί μια φοβική κυβέρνηση απέναντι στη «λαϊκή οργή», αντί να εφαρμόζει πρωτίστως τους νόμους, να εγγυάται την κοινωνική γαλήνη και να εξηγεί πειστικά στους πολίτες το τι ακριβώς συμβαίνει, κρύβεται; Αφήνοντας την τεχνητή οργή να εκθέτει τους πρωταγωνιστές μέχρι να σβήσει από τα ίδια τα γεγονότα που στο τέλος αποκαλύπτουν την αλήθεια; Γιατί πράγματι το πολιτικό και μιντιακό μας σύστημα δεν έχει μάθει ακόμα να ξεχωρίζει την ήρα από το στάρι ψύχραιμα και μεθοδικά και να προτάσσει την αλήθεια και όχι τα παραμύθια. Γιατί δεν έχει μάθει να τσακίζει εν τη γενέσει τους σκάνδαλα όπως αυτό του ΟΠΕΚΕΠΕ, αδιαφορώντας για το πολιτικό κόστος και μετά να τρέχει. Διότι όταν αφήνεις τη γάγγραινα να προχωρά, στο τέλος χάνεις και το πόδι;
Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι στην ποιότητα της δημοκρατίας και στους θεσμούς. Αλλά στην εφαρμογή των νόμων που έχει θεσπίσει η δημοκρατία και στον διάχυτο λαϊκισμό μιας μεγάλης μερίδας του πολιτικού μας συστήματος. Που χρησιμοποιεί τα πάντα, θεμιτά και αθέμιτα προκειμένου κερδίσει δημοσκοπικούς πόντους. Και φυσικά δεν είναι πρόβλημα μια παρέα απόμαχων πολιτικών που ανησυχούν για τον «κακό» δρόμο που έχει πάρει η χώρα και παρεμβαίνουν σε κάθε ευκαιρία. Γραφικές πινελιές που απλώς συμβάλουν στον διάλογο και δίνουν ευκαιρία για απαντήσεις. Άνευ σημασίας και άνευ ουσίας…
Το πρόβλημα δεν είναι στην ποιότητα της δημοκρατίας και στους θεσμούς, αλλά στην εφαρμογή των νόμων που έχει θεσπίσει η δημοκρατία και στον διάχυτο λαϊκισμό μιας μεγάλης μερίδας του πολιτικού μας συστήματος
15°
