Αλέξης Τσίπρας: Ποιοι βρέθηκαν στην τελετή βράβευσης για τη Συμφωνία των Πρεσπών - Η ομιλία του πρώην πρωθυπουργού
Ο Αλέξης Τσίπρας βραβεύτηκε το απόγευμα της Τρίτης (24.9) με το βραβείο Ειρήνης «Νίκος Νικηφορίδης» για τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Ο Αλέξης Τσίπρας τόνισε με νόημα στην ομιλία του, στη σκιά των εξελίξεων στον ΣΥΡΙΖΑ ότι «είναι σημαντικό, ειδικά στις μέρες μας, να μη λησμονούμε από που ερχόμαστε, γιατί αλλιώς θα χάσουμε τελείως τη πυξίδα για το που θα πάμε».
«Σήμερα, διανύουμε μια περίοδο βυθισμένη στους παγκόσμιους ανταγωνισμούς, στον πόλεμο, στις συγκρούσεις, στο αίμα αμάχων. Γι’ αυτό και όπως είπα στην αρχή, είναι ανάμικτα τα συναισθήματα να λαμβάνεις ένα Βραβείο Ειρήνης σε καιρό πολέμου. Διανύουμε μία περίοδο στην οποία αναδύεται ένας νέος πολυπολικός κόσμος. Αντιμέτωπος με πολλαπλές κρίσεις. Την περιφερειακή κρίση ασφάλειας, τη μεταναστευτική, την οικονομική, την υγειονομική, την ενεργειακή, την πληθωριστική και βέβαια την κλιματική κρίση. Ωστόσο, η διεθνής κοινότητα αδυνατεί να αναπτύξει τους νέους θεσμούς και εργαλεία, τους νέους οργανισμούς, τα νέα πολυμερή σχήματα συνεργασίας που απαιτούνται για να αντιμετωπιστούν αυτές οι προκλήσεις και να εξασφαλιστεί η παγκόσμια και περιφερειακή ειρήνη. Και το κυριότερο, λείπει διεθνώς και ειδικά στην Ευρώπη, τόσο η πολιτική βούληση των ηγεσιών, όσο και το δυναμικό κίνημα ειρήνης που υπήρχε σε άλλες εποχές. Γι’ αυτό σήμερα, περισσότερο από ποτέ, έχουμε ανάγκη να ξαναμιλήσουμε για την ειρήνη και τις αξίες και αρχές στις οποίες βασίζονται όσοι πραγματικά αγωνίζονται για αυτήν. Και εδώ θέλω να είμαι σαφής», είπε ο πρώην πρωθυπουργός και πρώην πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας.
Ποιοι βρέθηκαν στη βράβευση του Αλέξη Τσίπρα
Στην εκδήλωση βρέθηκαν αρκετοί βουλευτές και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Ανάμεσά τους η Όλγα Γεροβασίλη, ο Νίκος Παππάς, η Πόπη Τσαπανίδου, ο Σωκράτης Φάμελλος, o Κώστας Γαβρόγλου, ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος, o Γιάννης Ραγκούσης, ο Χρήστος Γιαννούλης και η Ρένα Δούρου.
Ξέρετε, είναι πολύ αμήχανο να βραβεύεσαι για την ειρήνη μέσα στη δίνη αιματηρών πολέμων. Ίσως όμως να είναι και η ευκαιρία να κατανοήσουμε ότι το να αγωνίζεσαι για την ειρήνη δεν είναι άσκοπο, παρωχημένο, ή γραφικό. Είναι ανάγκη και προϋπόθεση για το σήμερα και το αύριο του κόσμου μας. Γιατί η ειρήνη δεν είναι μόνο υπόθεση κρατικής πολιτικής και διπλωματίας. Είναι υπόθεση όλων μας. Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος δεν θα πάψεις ούτε στιγμή ν’ αγωνίζεσαι για την ειρήνη και για το δίκιο, έγραψε ο δικός μας Τάσος Λειβαδίτης.
Μια στιγμή αυτού του αγώνα πιστεύω ότι είναι και η σημερινή εκδήλωση. Και θέλω να ευχαριστήσω θερμά το Παρατηρητήριο Διεθνών Οργανισμών και Παγκοσμιοποίησης. Και να πω ότι είναι μεγάλη τιμή για εμένα να βραβεύομαι μαζί με την ποιήτρια Νεσέ Γιασίν και τον ακτιβιστή της ειρήνης Γιώργο Λιασή. Και είναι κυρίως μεγάλη τιμή να λαμβάνω αυτό το βραβείο που φέρει το όνομα του Νίκου Νικηφορίδη. Το όνομα του νεαρού ΕΠΟΝίτη, που έμεινε παράλυτος και τυφλός, από τα βασανιστήρια του μετεμφυλιακού κράτους. Και τελικά εκτελέστηκε στο Γεντί κουλέ στις 5 Μαρτίου του 51, στα 23 του χρόνια, με την κατηγορία ότι μάζευε υπογραφές για την ειρήνη. Είναι σημαντικό, ειδικά στις μέρες μας, να μη λησμονούμε από που ερχόμαστε, γιατί αλλιώς θα χάσουμε τελείως τη πυξίδα για το που θα πάμε.
Θέλω επίσης - με αυτήν την ευκαιρία – να χαιρετίσω τον Πάνο Τριγάζη. Έναν ακούραστο αγωνιστή της Αριστεράς που για πολλά χρόνια, με αυταπάρνηση, με επιμονή και με υπομονή παλεύει για συγκεκριμένες αξίες και αρχές- πάντα στις πρώτες γραμμές του φιλειρηνικού κινήματος. Από την πρώτη του διαδήλωση το 1960 για την Κύπρο- έτσι δεν είναι Πάνο; Και νομίζω αυτή η πορεία - αυτοί οι αγώνες- έχουν ιδιαίτερη σημασία σήμερα. Η γενιά του Πάνου, οι γενιές των Λαμπράκηδων και του Νίκου Νικηφορίδη, έδωσαν δύσκολους αγώνες κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου υπέρ της ύφεσης, απέναντι στα πυρηνικά και απέναντι στον πόλεμο του Βιετνάμ. Όπως και αργότερα, οι νεότερες γενιές, σταθήκαμε απέναντι στις Δυτικές επεμβάσεις στο Κόσοβο, στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν και στη Λιβύη.
Σήμερα, διανύουμε μια περίοδο βυθισμένη στους παγκόσμιους ανταγωνισμούς, στον πόλεμο, στις συγκρούσεις, στο αίμα αμάχων. Γι’ αυτό και όπως είπα στην αρχή, είναι ανάμικτα τα συναισθήματα να λαμβάνεις ένα Βραβείο Ειρήνης σε καιρό πολέμου. Διανύουμε μία περίοδο στην οποία αναδύεται ένας νέος πολυπολικός κόσμος. Αντιμέτωπος με πολλαπλές κρίσεις. Την περιφερειακή κρίση ασφάλειας, τη μεταναστευτική, την οικονομική, την υγειονομική, την ενεργειακή, την πληθωριστική και βέβαια την κλιματική κρίση. Ωστόσο, η διεθνής κοινότητα αδυνατεί να αναπτύξει τους νέους θεσμούς και εργαλεία, τους νέους οργανισμούς, τα νέα πολυμερή σχήματα συνεργασίας που απαιτούνται για να αντιμετωπιστούν αυτές οι προκλήσεις και να εξασφαλιστεί η παγκόσμια και περιφερειακή ειρήνη. Και το κυριότερο, λείπει διεθνώς και ειδικά στην Ευρώπη, τόσο η πολιτική βούληση των ηγεσιών, όσο και το δυναμικό κίνημα ειρήνης που υπήρχε σε άλλες εποχές. Γι’ αυτό σήμερα, περισσότερο από ποτέ, έχουμε ανάγκη να ξαναμιλήσουμε για την ειρήνη και τις αξίες και αρχές στις οποίες βασίζονται όσοι πραγματικά αγωνίζονται για αυτήν. Και εδώ θέλω να είμαι σαφής.
Δεν μιλάω για έναν αφελή ειρηνισμό. Μιλάω για ένα διεκδικητικό, προοδευτικό, ευρωπαϊκό και πατριωτικό ρεαλισμό που θα μπολιάσει και τις πολιτικές δυνάμεις και τα κινήματα. Που θα σταθεί απέναντι στις δυνάμεις του εθνικισμού, του κυνισμού και της αναβλητικότητας, με όραμα, στρατηγική και αίσθημα ευθύνης. Που θα αναγνωρίζει την αξία της ευρωατλαντικής συνεργασίας, όπου είναι χρήσιμό για τα συμφέροντα της Ευρώπης και της Ελλάδας, και θα έχει το θάρρος να την απορρίπτει, όπου είναι εις βάρος τους.
Αυτό σημαίνει πρώτα απ’ όλα να αναγνωρίσουμε ότι μια Ευρώπη που μιλάει για την αμυντική της βιομηχανία, αλλά δεν διεκδικεί και δεν απαιτεί την άμεση κατάπαυση πυρός στην Μέση Ανατολή και στην Ουκρανία, είναι μια Ευρώπη χωρίς μέλλον ως διεθνής δύναμη. Γιατί ξέρουμε όλοι ότι η συνέχεια αυτών των συγκρούσεων θα έχει ακόμα χειρότερες επιπτώσεις όχι μόνο για τις περιοχές όπου αυτές μαίνονται, αλλά και για το μέλλον της Ευρώπης σε γεωπολιτικό, οικονομικό, ενεργειακό και πολιτικό επίπεδο. Βλέπουμε κάθε μέρα πώς η ισλαμοφοβία, ο αντισημιτισμός, η ανασφάλεια και ο εθνικισμός εντείνονται στις κοινωνίες μας, ενώ ανοίγει πολιτικός χώρος για παρεμβάσεις στα εσωτερικά ευρωπαϊκών κρατών από τρίτες δυνάμεις, ειδικά στα Βαλκάνια. Και μαζί με την επιδείνωση των ανισοτήτων, οι εξελίξεις αυτές οδηγούν σε μεγαλύτερη ενίσχυση της Ακροδεξιάς.
Ως προς τη Μέση Ανατολή πρέπει να το πούμε ξεκάθαρα, Η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας δεν μπορεί να αποτελεί πρόσχημα ούτε λευκή επιταγή για τη δολοφονία χιλιάδων αμάχων -κυρίως παιδιών – και για μια πρωτοφανή ανθρωπιστική καταστροφή. Όσο η ΕΕ δεν δρα πιο δυναμικά, τόσο θα ενισχύεται -και δικαίως- η κατηγορία του Παγκόσμιου Νότου και των απανταχού δημοκρατικών πολιτών για συνενοχή και για δύο μέτρα και δύο σταθμά. Και τόσο θα χάνει οποιοδήποτε γεωπολιτικό κύρος στον πολυπολικό κόσμο που διαμορφώνεται. Η ΕΕ πρέπει να συμμετάσχει ενεργά στις συνομιλίες για κατάπαυση πυρός. Να υποστηρίξει την επιβολή κυρώσεων στο Ισραήλ, αν δεν τερματιστούν οι επιχειρήσεις στην Παλαιστίνη και στον Λίβανο. Και, επιτέλους, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πρέπει να βάλει στο τραπέζι έναν οδικό χάρτη για την συντονισμένη αναγνώριση Παλαιστινιακού Κράτους από τα κράτη-μέλη του. Να στηρίξει ενεργά την επανεκκίνηση αξιόπιστων συνομιλιών στη βάση των συνόρων του 1967, για ίδρυση Παλαιστινιακού Κράτους με πρωτεύουσα τα Ανατολικά Ιεροσόλυμα που θα συμβιώνει ειρηνικά με το Ισραήλ.
Ως προς την Ουκρανία, η αλληλεγγύη μας στον Ουκρανικό λαό απέναντι στην παράνομη και αιματηρή ρωσική εισβολή είναι σαφής. Όπως και η αντίθεσή μας σε οποιαδήποτε παραβίαση της εδαφικής ακεραιότητας ενός ανεξάρτητου κράτους. Και κάθε χώρα έχει δικαίωμα να εκφράζει την αλληλεγγύη αυτή με τον τρόπο που θα επιλέξει. Η Ελλάδα, λαμβάνοντας υπόψην το ρόλο της στην ευρύτερη περιοχή, δεν έχει τη πολυτέλεια να εκφράζει αυτή τη στήριξη αποστέλλοντας βαρύ οπλισμό από τη παραμεθόριό της, στο ενεργό μέτωπο της Ουκρανίας. Η Ελλάδα θα έπρεπε να πρωτοστατεί στην αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας αλλά και στις διπλωματικές, μεσολαβητικές πρωτοβουλίες για ειρήνη στη βάση του Διεθνούς Δικαίου. Πρωτοβουλίες στις οποίες δυστυχώς ούτε η ΕΕ φαίνεται να επενδύει. Και το θεωρώ ντροπή για την Ευρώπη, οι ευρωπαϊκές δημοκρατικές δυνάμεις να χαρίζουμε τον αγώνα για ειρήνη και τη σταθερότητα στον Τραμπ, στον Όρμπαν και στον τυχοδιωκτισμό της Ακροδεξιάς.
Με τον ίδιο τρόπο πρέπει να συνεχίσουμε να παλεύουμε για τη δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ. Λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα όπως αυτή ορίζεται από αυτές τις αποφάσεις του ΟΗΕ. Λύση προς όφελος του συνόλου του Κυπριακού λαού, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, χωρίς εγγυήσεις και κατοχικά στρατεύματα. 50 ακριβώς χρόνια μετά την Τουρκική εισβολή και κατοχή της Κύπρου ο ΟΗΕ, η ΕΕ και όλες οι κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις στην Κύπρο και στην Ελλάδα, πρέπει να κάνουμε το πάν για να σταθούμε απέναντι στα διχοτομικά σχέδια που βρίσκονται στο τραπέζι. Πρέπει να υποστηρίξουμε ενεργά την επανεκκίνηση των συνομιλιών από το σημείο που διεκόπησαν στο Κρανς Μοντανά, το 2017. Και το μήνυμα πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι οι δυσμενείς εξελίξεις στην Κύπρο θα επηρεάσουν αρνητικά, όχι μόνο τις ελληνοτουρκικές αλλά και τις ευρωτουρκικές σχέσεις, ενώ η πρόοδος στο Κυπριακό θα τις αναβαθμίσει. Σε αυτό το ευρύτερο πλαίσιο θεωρώ ότι η Συμφωνία των Πρεσπών έχει ιδιαίτερη σημασία. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε να χαθεί η δυναμική που δημιουργήθηκε για την ευρωπαϊκή προοπτική της περιοχής.
Όπως είπαμε πρόσφατα με τον Ζόραν Ζάεφ, πρέπει να καταστήσουμε σαφές ότι ο μόνος δρόμος όχι μόνο για το ευρωπαϊκό μέλλον, αλλά για το μέλλον της Βόρειας Μακεδονίας αυτό καθ’ αυτό, είναι ο σεβασμός της Συμφωνίας από την νέα πολιτική και πολιτειακή της ηγεσία.
Αυτό, όμως, δεν αρκεί. Όπως θα έχω την ευκαιρία να τονίσω από το Βελιγράδι όπου θα βρίσκομαι σε λίγες μέρες με την Επιτροπή Δυτικών Βαλκανίων του Συμβουλίου της Ευρώπης, σε μία περίοδο που η αποσταθεροποίηση εντείνεται δεν πρέπει να αφήσουμε τα Βαλκάνια να γίνουν ένα ανεξέλεγκτο πεδίο ανταγωνισμού δυνάμεων. Δεν πρέπει να αφήσουμε τον εθνικισμό να θεριέψει στην περιοχή ακόμα περισσότερο. Πρέπει να επαναφέρουμε την δυναμική της ευρωπαϊκής προοπτικής που δημιούργησε η Συμφωνία των Πρεσπών, ανασύροντας την περιοχή από το τέλμα στο οποίο βρισκόταν το 2018. Μια Συμφωνία που αποτελεί πρότυπο επίλυσης διαφορών για τα Δυτικά Βαλκάνια, γιατί απέδειξε ότι υπάρχει δρόμος για αμοιβαία αποδεκτές λύσεις που προασπίζουν τα εθνικά συμφέροντα και την ίδια στιγμή προωθούν την ειρήνη . Και αν η ΕΕ αποδειχθεί αναξιόπιστη ως προς την υπόσχεσή της στα Δυτικά Βαλκάνια – στη γειτονιά της – τότε δεν θα έχει καμία αξιοπιστία ως διεθνής γεωπολιτική δύναμη πέρα από αυτήν.
Σε αυτό το διεθνές περιβάλλον που περιέγραψα, είναι πιο απαραίτητο από ποτέ η Ελλάδα να επανέλθει σε μια εξωτερική πολιτική που εδραιώνει την θέση της ως κύριο πυλώνα ειρήνης και σταθερότητας στην περιοχή, αντί να διεκδικεί τον επικίνδυνο ρόλο του προκεχωρημένου φυλακίου της Δύσης. Που πρωτοστατεί στην αποστολή όπλων και στις συμμαχίες «προθύμων». Αυτό σημαίνει σεβασμός στις δεσμεύσεις της χώρας στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ, αλλά και μια πραγματικά πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική που ανοίγει νέους ορίζοντες για την Ελλάδα, ως χώρα γέφυρα και κόμβος σε έναν πολυπολικό κόσμο. Αυτό σημαίνει αποφασιστικότητα στην προάσπιση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων απέναντι σε τουρκικές προκλήσεις. Με κόκκινες γραμμές και επί του πεδίου και στο τραπέζι των συνομιλιών. Σημαίνει αξιοποίηση της ΕΕ και των συμμαχιών μας. Αλλά σημαίνει και μια σαφή και γενναία στρατηγική για την προσφυγή στη Χάγη για υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ. Σημαίνει μια θετική ατζέντα προσέγγισης μεταξύ των λαών της Ελλάδας και της Τουρκίας και όχι απλά μια θετική ατζέντα συναντήσεων και διπλωματικών επαφών. Και ξέρω πολύ καλά τις σημαντικές προσπάθειες που κάνετε διαχρονικά ως ΠΑΔΟΠ σε αυτήν την κατεύθυνση, οι οποίες πρέπει να στηριχθούν από τις προοδευτικές δυνάμεις της Ελλάδας της Κύπρου και της Τουρκίας.
Φίλες και φίλοι,
Όπως είπα, οι αγώνες για ειρήνη της Νεσέ, του Γιώργου και του Πάνου, όπως και πολλών άλλων σε αυτήν την αίθουσα, είναι η μήτρα μας. Είναι αυτοί που μας ενέπνευσαν να ενταχθούμε στο κίνημα και να αγωνιστούμε για έναν καλύτερο κόσμο. Θεωρώ, όμως, ότι ακόμα μεγαλύτερη σημασία έχει το μήνυμα που εκπέμπουν στην εποχή μας. Γιατί αναδεικνύουν με τον καλύτερο τρόπο ότι - Ναι λοιπόν!, υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν σε κάτι πάνω και πέρα από τον εαυτό τους. Που αγωνίζονται για αυτό που πιστεύουν και αφότου κλείσουν οι κάμερες και τα κινητά. Υπάρχουν άνθρωποι που στέκονται απέναντι στον κυνισμό των χαμηλών προσδοκιών. Της καθημερινότητας χωρίς όραμα, χωρίς μέλλον, χωρίς απαιτήσεις και διεκδικήσεις.
Και σήμερα αυτή η προσήλωση σε αρχές και αξίες πρέπει να αποτελεί παράδειγμα. Διότι υπάρχουν χιλιάδες νέοι και νέες, που συναντάμε κάθε μέρα όλοι μας, οι οποίοι βιώνουν καθημερινά τον κόσμο των ανισοτήτων, της ανασφάλειας και των πολλαπλών κρίσεων. Οργίζονται για το αίμα των αμάχων, για τα καρτέλ και την ακρίβεια, για τη διαπλοκή, για τους μισθούς της εκμετάλλευσης, για τις παραβιάσεις του κράτους δικαίου από μια βαθιά διεφθαρμένη και αλαζονική κυβέρνηση. Και μέσω των ψηφιακών τεχνολογιών, των social media, της Τεχνητής Νοημοσύνης. αναζητούν την ενημέρωση, την αλληλεγγύη, την επικοινωνία, την οικονομική πρόοδο. Αλλά αρνούνται- το τονίζω, αρνούνται- να ακολουθήσουν το κυρίαρχο αφήγημα, που τους καλεί να διαλέξουν τις αρχές και τις αξίες τους σκρολάροντας. Εναλλάσσοντάς τες ανάλογα με τη μέρα και τη μόδα. Όπως αρνούνται να εμπιστευθούν κάθε κήρυκα που θα επιχειρήσει να εκμεταλλευτεί ανέξοδα και βροντερά την οργή τους, βυθίζοντας το δημόσιο διάλογο βαθύτερα στην τοξικότητα και το βούρκο. Αναζητούν όραμα, αλλά και ρεαλισμό, σοβαρότητα, επιμονή, ειλικρίνεια, αποτελεσματικότητα. Ουσία και όχι εικόνα. Και δεν τους αρκεί η ιδεολογία που δηλώνει κάθε πολιτική δύναμη για να την εμπιστευτούν.
Αυτή είναι η γενιά στην οποία εμείς έχουμε χρέος να απευθυνθούμε. Όχι με φτηνούς εντυπωσιασμούς και επικοινωνιακά πυροτεχνήματα. Ούτε με εχθροπάθεια και αφορισμούς, Ούτε, βέβαια, και με ιδεολογικά τσιτάτα και ηθικολογικό ελιτισμό. Αλλά με ειλικρίνεια, όραμα και πράξεις. Στην βάση των αρχών και των αξιών που ενέπνευσαν τους αγώνες του Γιώργου και τα ποιήματα της Νεσέ. Και μιας και το όνομα της Νεσέ, σημαίνει Χαρά στα τούρκικα. Ας προσπαθήσουμε να θυμηθούμε, όσοι βρισκόμαστε σε αυτήν την αίθουσα, ποιο ήταν και είναι το συναίσθημα που μας γεμίζει κάθε φορά που συμμετέχουμε σε μια διαδήλωση για την παγκόσμια ειρήνη, κάθε φορά που με τις μικρές μας δυνάμεις αγωνιζόμαστε για τη δικαιοσύνη, για ένα καλύτερο αύριο.
