O Mένγκελε ως ιστορικό πρόσωπο θεωρείται το απόλυτο κακό. Δεν πιστεύω πως υπάρχει απόλυτα κακός ήρωας. Σε κάθε άνθρωπο συνυπάρχουν το καλό και το κακό. Εμείς προσπαθούμε να ζούμε με γνώμονα το καλό. Εκείνος όχι. Δεν τον σκέφτηκα ως ιστορικό πρόσωπο, σκέφτηκα το έργο. Όταν ερμηνεύεις ένα ρόλο, πάντα προσπαθείς να βρεις ελαφρυντικά, προσπαθείς να τον εξηγήσεις. Στο Άουσβιτς πολλά παιδιά επιβίωσαν ακριβώς επειδή τα επέλεξε και βρίσκονταν στο εργαστήριό του. Αλλά είχαν βιώσει τη φρίκη. Εκείνος ποτέ δεν έδειξε να καταλαβαίνει πόσο λάθος ήταν οι πράξεις του, έμεινε αμετανόητος. Ήταν πάντα με ένα χαμόγελο στα χείλη, όταν διάλεγε ποιοι θα πάνε στα αέρια σφύριζε χαρούμενα μελωδίες του Μότσαρτ.
Ο Μένγκελε του Θανάση Τριαρίδη, που σκηνοθετεί ο Κώστας Φιλίππογλου, είναι ένα έργο που ξεπερνά αυτό που συνηθίζουμε να ονομάζουμε «νεοελληνικό έργο». Η γραφή του είναι πολυεπίπεδη, σύγχρονη, ισορροπεί ανάμεσα στη ζωή και το όνειρο, ή τον εφιάλτη, και έχει δύο υπέροχους ρόλους, το δικό μου και της Εσθήρ, που ερμηνεύει η Μυρτώ Αλικάκη. Ο Μένγκελε του έργου ίσως είναι ένα πλασματικό πρόσωπο που χρησιμοποιεί ό,τι ήξερε για το ιστορικό πρόσωπο. Είναι τέρας όχι μόνο επειδή έχει συνδράμει στο βασανισμό και στο θάνατο τόσων ανθρώπων, αλλά και γιατί αυτός, ο Άγγελος του Θανάτου εμφανίζεται ως ο φορέας της απόλυτης αγάπης. Ο Μένγκελε του Τριαρίδη θέλει να ζήσει τον έρωτα, τη ζωή. Επιθυμεί τόσο πολύ να εκπληρώσει το σχέδιό του που οδηγεί την ιστορία του με την ηρωίδα στην απόλυτη καταστροφή.
Νιώθω ότι όλοι κρύβουμε ένα μικρό Μένγκελε μέσα μας, ακούμε ρατσιστικά σχόλια και κάνουμε ακόμα και εμείς κάποιες φορές για τους αλλοδαπούς, τους ομοφυλόφιλους, τους ανάπηρους! Ο επανανθρωπισμός του κακού (όσο κι αν μας τρομάζει ως έννοια) είναι ο μόνος δρόμος για να αναλογιστούμε το κατά πόσο ανήκουμε κι εμείς σε αυτό το κακό, για να το μετρήσουμε μέσα μας και να αντιδράσουμε.
19°
