Παρουσίαση του βιβλίου «Μαύρος ήλιος» του Owen Matthews που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος
Υπόθεση: Οκτώβριος, 1961. Ο αξιωματικός της KGB Αλεξάντερ Βάσιν φτάνει στη μυστική πόλη Αρζαμάς-16, για να διερευνήσει τον φριχτό θάνατο του επιστήμονα Πετρόφ από υπερβολική δόση θαλλίου, ο οποίος παρουσιάστηκε ως αυτοκτονία. Στην απόρρητη αυτή περιοχή βρίσκονται συγκεντρωμένοι οι πιο λαμπροί επιστήμονες για να κατασκευάσουν μια βόμβα υδρογόνου, την RDS-220, η ισχύς της οποίας υπολογίζεται να είναι 3.000 –ίσως και 5.000– φορές μεγαλύτερη εκείνης της Χιροσίμα. Εννιά μέρες πριν τη μέρα που θα δοκιμαστεί η βόμβα, οι προσπάθειες του Βάσιν να μάθει περισσότερες πληροφορίες και στοιχεία για τον μυστηριώδη θάνατο και τα γεγονότα που προηγήθηκαν, πέφτουν στο κενό. Τα πάντα καλύπτονται από ένα πέπλο σιωπής και πολύ σύντομα συνειδητοποιεί ότι η Αρζαμάς-16 έχει τους δικούς της νόμους και κανόνες, και ότι η δικαιοσύνη, την οποία εκείνος οφείλει να υπερασπιστεί, δεν μπορεί να αγγίξει τους ισχυρούς δεσμούς, τους φόβους, τις αγωνίες και τις συνομωσίες των κατοίκων της.
Ταυτόχρονα, ο Βάσιν παλεύει με τους προσωπικούς του δαίμονες και τις απειλές της γυναίκας του Βέρα –με την οποία έχει ένα παιδί– σχετικά με την εξωσυζυγική του σχέση, οι οποίες μπορούν να τινάξουν στον αέρα την καριέρα του και τον ίδιο. Οι αναμνήσεις τριβελίζουν το μυαλό του και ο φόβος του για το τι μπορεί να συμβεί το επόμενο λεπτό, τον αναγκάζει να πιέσει περισσότερο τις καταστάσεις και να ικανοποιήσει τον προϊστάμενό του Ορλόφ, εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο την εύνοιά του. Όλα θα έρθουν στο φως, αλλά με απώλειες και κυρίως με μια απίστευτη ανατροπή που κόβει την ανάσα και δημιουργεί το έδαφος για τη συνέχεια της τριλογίας.
Συγγραφέας: Ο Owen Matthews είναι ιστορικός, συγγραφέας και δημοσιογράφος και είναι γνωστός για το βιβλίο του «Stalin's Children» -το οποίο είχε προταθεί για το 2008 για του βραβείο Guardian First Books, το Orwell Prize και το France's Prix Medicis Etranger.
Σε ποιους απευθύνεται: Ο «Μαύρος ήλιος» είναι ένα νουάρ μυθιστόρημα με ιστορικές αναφορές, επιβλητική ατμόσφαιρα, ομιχλώδεις διαδρομές που οδηγούν σε αληθοφανείς ανατροπές, σκευωρίες, παγιδεύσεις και επικίνδυνα μυστικά. Είναι ένα θρίλερ όπου ο ρεαλισμός και η μυθοπλασία συνδυάζονται περίτεχνα και επιτυγχάνουν να δημιουργήσουν μια στιβαρή ιστορία που πείθει και καθηλώνει.
Θα σε συνεπάρουν:
1. Οι εξαιρετικοί χαρακτήρες. Η δύναμη αυτού του βιβλίου κρύβεται στον πρωταγωνιστή του. Ο Βάσιν, όχι μόνο σε πείθει αλλά σε ξαφνιάζει διαρκώς καθώς ανακαλύπτεις σιγά σιγά κομμάτια του χαρακτήρα του και του παρελθόντος του. Αναμετράται με τον εαυτό του, το καθήκον, τη δικαιοσύνη που πρεσβεύει, την πατρίδα, τα λάθη και τις ενοχές του. Είναι αποφασισμένος να μάθει την αλήθεια σε μια πόλη όπου κυριαρχεί το ψέμα και βρίσκει έναν σύμμαχο στο πρόσωπο της Μάσα, που είναι εξίσου μια ηρωίδα που παραπαίει ανάμεσα στην ωμότητα και την ευαισθησία και μπερδεύει και τον πρωταγωνιστή και τον αναγνώστη. Ήρωες αληθινοί που ο καθένας κουβαλάει την ιστορία του και τη διαχειρίζεται με τον δικό του τρόπο στο πέρασμα των χρόνων, δημιουργώντας το προσωπικό του δίχτυ ασφαλείας χωρίς να αφήνει κανέναν να το ανακαλύψει και το διαρρήξει.
2. Η απίστευτη ατμόσφαιρα. Πραγματικά είναι μοναδικός ο τρόπος που ο συγγραφέας έχει δημιουργήσει αυτή τη κλειστοφοβική αίσθηση για την περιοχή Αρζαμάς-16. Αισθάνεσαι να σε πνίγει, να μην σε αφήνει να αναπνεύσεις, να μην μπορείς να σκεφτείς καθαρά. Νομίζεις ότι σε παρακολουθούν κάθε στιγμή, φοβάσαι ποιος μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά, νιώθεις πως πάντα παραμονεύει κάποιος στις σκιές. Αυτή η ατμόσφαιρα ανεβάζει σε άλλο επίπεδο την πλοκή και τη μεταμορφώνει σε ένα δυνατό νουάρ με φόντο τη Σοβιετική Ένωση και την προδοσία σε κάθε της μορφή. 3. Η δυνατή πλοκή. Η ιστορία βασίζεται σε πολλά πραγματικά γεγονότα, τα οποία αναλύει διεξοδικά στο σημείωμά του ο συγγραφέας, και αυτό προσφέρει ένα ακόμα πλεονέκτημα, ειδικά για τους αναγνώστες που τους αρέσουν και οι ιστορικές αναφορές. Ο Matthews έχει φυσικά προσθέσει πολλά στοιχεία μυθοπλασίας και η ιστορία του έχει πολύ ενδιαφέρον καθώς εξελίσσεται με τεράστιο ατού το ανατρεπτικό φινάλε.
Δυνατή φράση:
«Η μανία στον άνθρωπο είναι πιο ισχυρή από τη θέληση»
Ενδιαφέρων χαρακτήρας: Αν και θα περίμενε κανείς ο Βάσιν να μονοπωλεί το ενδιαφέρον, εντούτοις ο χαρακτήρας της Μάσα μαγνητίζει τον αναγνώστη. Είναι μια γυναίκα απόλυτα προσηλωμένη στον στόχο της, με μια βασανισμένη παιδική ηλικία, που κλήθηκε να ασκήσει βία για να επιβιώσει στην πάροδο του χρόνου. Είναι μια ηρωίδα που ξέρει καλά κάθε της κίνηση. Ακόμα και οι παρορμητικές της αντιδράσεις κρύβουν μέσα τους απόλυτη αποφασιστικότητα και αφοβία.
Ενδιαφέρουσα Πληροφορία: Η συσκευή, βάρους είκοσι εφτά τόνων και μήκους οχτώ μέτρων είχε την κωδική ονομασία RDS-220 και παρατσούκλι «ο Τσάρος». Στις 10:50 ώρα Μόσχας το πρωί της 30ής Οκτωβρίου 1961, ένα ειδικά τροποποιημένο βομβαρδιστικό Tupolev-95 απογειώθηκε από την αεροπορική βάση της Ολένια μεταφέροντας το ισχυρότερο όπλο που δημιούργησε ποτέ η ανθρωπότητα. Λίγο μετά τις 11:30, ο πιλότος έριξε τη βόμβα στον κόλπο Μιτγιούσικα στη Νόβαγια Ζεμλιά. Η ισχύς της RDS-220 –ακόμη και στην ελαττωμένη εκδοχή της– ήταν τόσο τεράστια που ο Σάχαροφ, ο πατέρας της σοβιετικής βόμβας υδρογόνου, αρνήθηκε να δουλέψει ξανά στην κατασκευή άλλης συσκευής.
Αν μπορούσα θα άλλαζα: Η ανάγκη του συγγραφέα να παραθέσει αναλυτικές πληροφορίες για την κατασκευή της βόμβας θα μπορούσαν να έχουν περιοριστεί σε κάποια σημεία που η ένταση χτυπάει κόκκινο.
Μετάφραση: Η εξαιρετική και απαιτητική μετάφραση ανήκει στη Γωγώ Αρβανίτη, η οποία κατάφερε να αναδείξει τη σκοτεινή ατμόσφαιρα και τις δυνατές συναισθηματικές συγκρούσεις των ηρώων.
14°
2. Η απίστευτη ατμόσφαιρα. Πραγματικά είναι μοναδικός ο τρόπος που ο συγγραφέας έχει δημιουργήσει αυτή τη κλειστοφοβική αίσθηση για την περιοχή Αρζαμάς-16. Αισθάνεσαι να σε πνίγει, να μην σε αφήνει να αναπνεύσεις, να μην μπορείς να σκεφτείς καθαρά. Νομίζεις ότι σε παρακολουθούν κάθε στιγμή, φοβάσαι ποιος μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά, νιώθεις πως πάντα παραμονεύει κάποιος στις σκιές. Αυτή η ατμόσφαιρα ανεβάζει σε άλλο επίπεδο την πλοκή και τη μεταμορφώνει σε ένα δυνατό νουάρ με φόντο τη Σοβιετική Ένωση και την προδοσία σε κάθε της μορφή.
